پاسخ از حجت الاسلام حسین دهنوی: اگر رابطه شما با خانمی عرفی و شرعی باشد و ضوابط شرع رعایت بشود ، اشکالی در ازدواج شما ایجاد نمیشود . ببینید مثلا دختر دایی و پسر عمه سالیان سال با هم رفت و آمد میکنند ، همدیگر را می بینند و سلام و علیک میکنند و ارتباط دارند . گاهی با هم حال و احوال میکنند یا سوالات علمی از هم می پرسند و گاهی جزوه ای میدهند و می گیرند . هیچ احساس خاص و ویژه ای بین آنها نیست و والدین هم میدانند و نظارت میکنند و اشکالی هم پیش نمی آید . و خانواده ها هم هیچ حساسیتی نشان نمی دهند . مگر اینکه تعصبات خاص و ویژه ای باشد . حالا این رابطه بوده و پسر عمه میخواهد ، بعد از چندین سال ، با دختر دایی ازدواج کنند. آیا الان مشکلی ایجاد میکند ؟ آخر چه مشکلی میتواند ایجاد کند ؟ آخر رابطه دوستی آنچنانی نبوده ، تلفنی نبوده ، قاچاقی نبوده و این ها با هم عشق بازی نمیکردند و ارتباطشان از حد شرع و عرف تجاوز نکرده و مشکلی د رازدواجشان پیش نمی آید . یا مثلا همکار هستند . پرونده ای رد و بدل میکنند ، سلام و احول پرسی میکنند و همدیگر را زیر نظر دارند و با هم پچ پچ هم نمیکنند ولی اگر رابطه به گونه ای بود که دیگران بگویند با هم دوست پسر و دختر هستند و با هم رابطه دارند ، این مشکل ایجاد میکند . ولی اگر درحدی که ما گفتیم باشد ، هیچ مشکلی برای این آقا ایجاد نمیکند و بروند ازدواج کنند . ما دوستی های قبل از ازدواج را گفتیم که در ذهن آقا سولاتی ایجاد می شود که نکند ، سه سال با من رفیق بوده ، با کس دیگر هم رفیق بوده است ؟ ولی برای پسرعمه این سوال پیش نمی آید که اگر با من سلام و علیک میکرده ، نکند با کس دیگر هم این کار را میکرده است . در اینجا نمود پیدا نمیکند . نگران نباشید . www.ch3.irbtv.ir
اگر قبل از ازدواج رابطه منطقی و براساس عرفی و شرعی بین خانم و آقا باشد ، آیا باز هم ازدواج ناموفق خواهد شد ؟
پاسخ از حجت الاسلام حسین دهنوی:
اگر رابطه شما با خانمی عرفی و شرعی باشد و ضوابط شرع رعایت بشود ، اشکالی در ازدواج شما ایجاد نمیشود . ببینید مثلا دختر دایی و پسر عمه سالیان سال با هم رفت و آمد میکنند ، همدیگر را می بینند و سلام و علیک میکنند و ارتباط دارند . گاهی با هم حال و احوال میکنند یا سوالات علمی از هم می پرسند و گاهی جزوه ای میدهند و می گیرند . هیچ احساس خاص و ویژه ای بین آنها نیست و والدین هم میدانند و نظارت میکنند و اشکالی هم پیش نمی آید . و خانواده ها هم هیچ حساسیتی نشان نمی دهند . مگر اینکه تعصبات خاص و ویژه ای باشد . حالا این رابطه بوده و پسر عمه میخواهد ، بعد از چندین سال ، با دختر دایی ازدواج کنند. آیا الان مشکلی ایجاد میکند ؟ آخر چه مشکلی میتواند ایجاد کند ؟ آخر رابطه دوستی آنچنانی نبوده ، تلفنی نبوده ، قاچاقی نبوده و این ها با هم عشق بازی نمیکردند و ارتباطشان از حد شرع و عرف تجاوز نکرده و مشکلی د رازدواجشان پیش نمی آید . یا مثلا همکار هستند . پرونده ای رد و بدل میکنند ، سلام و احول پرسی میکنند و همدیگر را زیر نظر دارند و با هم پچ پچ هم نمیکنند ولی اگر رابطه به گونه ای بود که دیگران بگویند با هم دوست پسر و دختر هستند و با هم رابطه دارند ، این مشکل ایجاد میکند . ولی اگر درحدی که ما گفتیم باشد ، هیچ مشکلی برای این آقا ایجاد نمیکند و بروند ازدواج کنند . ما دوستی های قبل از ازدواج را گفتیم که در ذهن آقا سولاتی ایجاد می شود که نکند ، سه سال با من رفیق بوده ، با کس دیگر هم رفیق بوده است ؟ ولی برای پسرعمه این سوال پیش نمی آید که اگر با من سلام و علیک میکرده ، نکند با کس دیگر هم این کار را میکرده است . در اینجا نمود پیدا نمیکند . نگران نباشید .
www.ch3.irbtv.ir
- [سایر] آیا رابطههای منطقی و بر اساس ظوابط شرع بین خانم و آقا در محیط کار برای ازدواج اشکالی دارد؟
- [سایر] اینجانب با شخصی رابطه برقرار کردم که برای شروع رابطه صیغه محرمیت را نیز خواندیم. در ابتدا می دانستم که این شخص ازدواج کرده، ولی با همسرش زندگی نمی کرد و به صورت شرعی جدا شده بودند ولی طبق شناسنامه نه طبق گفته های آن شخص. حال دیگر با آن خانم نیستم و تا جایی که اطلاع دارم آن خانم با شوهرش زندگی می کند. حکم این رابطه با آن خانم چیست؟
- [سایر] نظر دین و بزرگان دین در رابطه با خواستگاری دختران از پسران چیست؟ آیا دختران از نظر شرعی و عرفی میتوانند از پسران خواستگاری کنند؟
- [سایر] درباره کفویت و همتایی خانم و آقا در امر ازدواج توضیح دهید.
- [آیت الله خامنه ای] به تازگی فهمیدم که یکی از دوستانم دو جنسی می باشد. حکم داشتن رابطه دوستی با این فرد را از نظر شرعی و عرفی بگویید.
- [سایر] آقا دوازده سال از خانم بزرگتر است آیا این ازدواج ، مشکل دارد؟
- [سایر] چه سنی برای ازدواج آقا و خانم مناسب است و تفاوت سنی چقدر باید باشد؟
- [سایر] آقا دوازده سال از خانم بزرگتر است آیا این ازدواج ، مشکل دارد ؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر دختری با پسر هم شأن شرعی و عرفی خود قصد ازدواج داشته باشد، آیا اذن پدر ساقط است؟
- [آیت الله علوی گرگانی] دختر و پسری هم شأن شرعی و عرفی یکدیگرند و قصد ازدواج دارند آیا باز هم اذن پدر لازم است؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] چیزی را که گرو می گذارند، باید خرید و فروش آن صحیح باشد، پس اگر شراب و آلات قمار و مانند آن از چیزهائی که مالیّت شرعی و یا چیزهائی که مالیّت عرفی ندارند گرو بگذارند درست نیست.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] ضمانت شرعی با آنچه امروزه عرفاً رایج است تفاوت می کند. در ضمانت شرعی کل بدهی بر عهده ضامن قرار می گیرد و طلبکار حق رجوع به بدهکار اولیه خود را ندارد. اما در ضمانت عرفی رایج، ضامن در طول بدهکار اولیه قرار می گیرد یعنی اگر بدهکار اولیه بدهی خود را نپرداخت ضامن طبق تعهد خود عمل می کند ولی فعلاً احکام ضمانت شرعی بیان می شود.
- [آیت الله سبحانی] در موارد خاصی معتکف می تواند مسجد را به طور موقت ترک کند مانند: 1. ادای شهادت در دادگاه. 2. تشییع جنازه مؤمن. 3. ضروریات عرفی و شرعی، مانند تهیه غذا یا غسل و وضو در بیرون مسجد. براین اساس تا ضرورتی ایجاب نکند، مسجد را به خاطر امر مستحب، ترک ننماید.
- [آیت الله اردبیلی] اگر صیغه طلاق با رعایت شرایط اجرا گردد، موجب انحلال عقد ازدواج و به هم خوردن رابطه زناشویی میگردد و مردی که زن خود را طلاق میدهد، باید عاقل باشد و به اختیار خود طلاق دهد، پس اگر او را مجبور کنند که زن خود را طلاق دهد باطل است و نیز باید قصد طلاق داشته باشد، پس اگر صیغه طلاق را به شوخی بگوید، صحیح نیست. همچنین کسی که زن خود را طلاق میدهد، باید بالغ باشد، اگرچه بچّهای که به ده سالگی رسیده و خوب و بد را تشخیص میدهد و احکام طلاق را میفهمد نیز چنانچه همسر خود را طلاق دهد، صحیح است.
- [آیت الله اردبیلی] اگر مردی پس از ازدواج مرتدّ فطری شود، زنش بر او حرام میشود و باید به مقداری که در احکام طلاق گفته میشود، عدّه وفات نگهدارد.
- [آیت الله اردبیلی] قرابتی که بر اثر شیر دادن (رضاع) حاصل میشود، با شرایطی موجب حرمت نکاح میگردد که در احکام محرمیّت به سبب شیر دادن خواهد آمد.
- [آیت الله مظاهری] رحم یک معنای عرفی است که عبارت است از خویشان نزدیک نظیر پدر و مادر، جد و جده، اولاد و نوه، برادر و برادرزاده، خواهر و خواهرزاده، عمه و عمهزاده، عمو و عموزاده، خاله و خالهزاده، دایی و داییزاده، و امّا خویشان سببی نظیر زن و شوهر و داماد و پدر زن و مادر زن و پدر و مادر شوهر گرچه رحم واقعی نیستند و احکام رحم را ندارند، ولی چون عرفاً آنان نیز رحم محسوب میشوند، احکام قطع رحم را شامل آنها نمودن بسیار بهجاست و از این جهت به آنان خویشان سببی میگویند، چنانکه نظیر خواهر و برادر را خویشان نسبی میگویند.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر با زنی که در عدّه طلاق رجعی است زنا کند، آن زن بر او حرام میشود و اگر با زنی که در عدّه متعه یا طلاق بائن یا عدّه وفات است زنا کند، بعداً میتواند او را عقد نماید اگرچه احتیاط مستحبّ آن است که با او ازدواج نکند ومعنای طلاق رجعی وطلاق بائن وعدّه متعه وعدّه وفات در احکام طلاق گفته خواهد شد.
- [آیت الله وحید خراسانی] زن و مرد تا یقین یا اطمینان پیدا نکنند که وکیل انها صیغه را خوانده است نمی توانند ترتیب اثار و احکام نکاح را بدهند و گمان به این که وکیل صیغه را خوانده است کفایت نمی کند و اگر وکیل بگوید صیغه را خوانده در صورتی که ثقه باشد و ظن به خلاف گفته او نباشد یا از قول او اطمینان حاصل شود کافیست و در غیر دو صورت ذکر شده اکتفا به اخبار او محل اشکال است
- [آیت الله اردبیلی] بر زنی که طلاق رجعی داده شده، احکام همسر شرعی جاری است، بنابر این نفقه و زکات فطره او بر شوهر واجب است و از یکدیگر ارث میبرند و شوهر حق ندارد در عدّه با خواهر او یا زن پنجم ازدواج نماید، ولی در مدّت عدّه طلاق بائن نفقه زن بر شوهر واجب نیست.