آیا لذت های معنوی نیز به اندازه لذت های مادی نیرومند و نشاط آور است؟

انسان دو گونه لذت دارد: یک نوع لذت هایی است که به یکی از حواس انسان تعلق دارد و در اثر برقراری نوعی ارتباط میان یک عضو از اعضا، با یکی از مواد خارجی حاصل می شود، مانند لذتی که چشم از راه دیدن، گوش از راه شنیدن، دهان از راه چشیدن و لامسه از راه تماس می برد.
نوع دیگر، لذت هایی است که با عمق روح و وجدان آدمی [مرتبط] است و به هیچ عضو خاص مربوط نیست و تحت تأثیر برقراری رابطه با یک مادّه بیرونی حاصل نمی شود، مانند لذتی که انسان از احسان و خدمت یا از محبوبیت و احترام یا از موفقیّت خود یا موفقیّت فرزند خود می برد.[این لذّت] نه به عضو خاص تعلق دارد و نه تحت تأثیر مستقیم یک عامل مادی خارجی است.
لذات معنوی از لذات مادی، هم قوی تر است و هم دیرپاتر. لذت عبادت و پرستش خدا برای مردم عارف [و ]حق پرست، از این گونه لذات است. عابدان عارف که عبادتشان توأم با حضور و خضوع و استغراق است، بالاترین لذت ها را از عبادت می برند. در زبان دین، از (طعم ایمان) و (حلاوت ایمان) یاد شده است. ایمان، حلاوتی فوق همه حلاوت ها دارد. لذت معنوی آن گاه مضاعف می شود که کارهایی از قبیل: کسب علم، احسان، خدمت، موفقیّت و پیروزی از حسّ دینی ناشی گردد و برای خدا انجام شود و در قلمرو (عبادت) قرار گیرد.1
پی نوشت:
1 . مرتضی مطهری، انسان و ایمان، تهران، صدرا، 1372، چ 9، صص 43 44 .
www.irc.ir