(شرایط آمریکا برای مذاکره با ایران)
اگرچه در بعضی از اظهار نظر‌های کارگزاران سیاست خارجی آمریکا مسأله مذاکره مستقیم و بدون پیش شرط مطرح شده است اما با توجه به تعیین موضو‌ع‌های مورد علاقه آمریکا، دولت آمریکا چند شرط اساسی برای برقراری رابطه با ایران مطرح نموده است، 1. به رسمیت شناختن حقوق بشر به تقریر آمریکا توسط ایران؛ 2. عدم حمایت ایران از تروریسم؛ 3. عدم مخالفت ایران با روند سازش خاورمیانه؛ 4. عدم تلاش ایران برای دستیابی به سلاحهای کشتار جمعی. (کلینتون رئیس جمهور سابق امریکا در یک گردهمایی در لندن سه شرط را برای برقراری رابطه با ایران مطرح نمود. 1. حمایت نکردن از تروریسم؛ 2. عدم اخلال در صلح خاورمیانه؛ 3. تلاش نکردن برای تولید سلاحهای هستههای)[1] مارتین ایندایک معاون وزارت خارجه آمریکا اظهار داشت (ایران باید رفتارهای خود را در زمینه‌های تروریسم، حقوق بشر، تسلیحات هستههای و تخریب جمعی و صلح خاورمیانه تغییر دهد)[2]
ادوارد شرلی (یکی از مقامات سابق سیا، تحلیل‌گر و محقق) می‌گوید (اگر نظام ولایت فقیه در ایران از هم بپاشد آن وقت می‌توان پذیرفت که جمهوری اسلامی تغییر ماهیت داده و برقراری روابط ممکن خواهد بود)[3]
(دلایل عدم پذیرش مذاکره از سوی ایران)
دلایل منطقی جمهوری اسلامی ایران برای مردود شمردن مذاکره با آمریکا عبارت است از:
1. قطع رابطه با آمریکا نتیجة طبیعی رفتار استکباری آمریکاست.
آنچه اساس سیاست خارجی ایران را تشکیل می‌دهد عزت، حکمت و مصلحت است، حفظ استقلال همه جانبه و تمامیت ارضی کشور و نفی هرگونه سلطه پذیری و ارتباط براساس احترام متقابل و روابط صلح آمیز است و با وجود سلطه جویی و توسعه طلبی آمریکا، در رابطه با آمریکا و مذاکره با آنها هیچکدام از این اصول پابرجا نخواهد بود.
2. شرایط مطرح شده توسط آمریکا علاوه بر این که سبب عدول از اصول و آرمانهای انقلاب اسلامی است موجب خدشه‌دار‌شدن استقلال سیاسی کشور خواهد شد و در دراز مدت اقتصاد کشور را در معرض سقوط قرار خواهد داد. رمزی کلارک (وزیر دادگستری اسبق آمریکا، می‌گوید: (هستة سیاست خارجی ما این بوده است که مانع خودکفایی و استقلال دولتها و مردم در زمینة مواد غذایی شویم)[4] (حاصل سیاست خارجی آمریکا در ایران فقر، خشم و زجر کشیدن اکثریت ملت بود)[5] این اظهارات نشانگر این واقعیت است که آنچه آمریکا در قالب رابطه با کشورها خصوصاً با کشورهای جهان سوم بدنبال آن است حفظ منافع خویش و وابستگی همه جانبه آن کشورها و تثبیت ابر‌قدرتی خویش است مانند آنچه در کشورهای شرق آسیا اتفاق افتاد.
3. آنچه تحت عنوان شرایط مذاکره و برقراری رابطه با ایران از سوی آمریکا عنوان شده است در حقیقت عدول از ارزشهای اسلامی و انقلابی و منافع ملی است دولت آمریکا ادعا نموده است که در جمهوری اسلامی حقوق بشر رعایت نمی‌گردد و هر ساله نام دولت جمهوری اسلامی را در لیست کشورهای ناقض حقوق بشر درج می‌نماید، تجربه عینی از سیاست خارجی آمریکا نشان می‌دهد که هدف سران این کشور از طرح موضوعاتی همچون رعایت حقوق بشر امری واقع‌بینانه وجدی نیست بلکه دست آویزی است برای اعمال سیاست‌های بین‌المللی و منطقه‌ای این کشور، در روابط آمریکا با دولت ایران قبل از انقلاب که پایمال کننده همه حقوق انسانی بود، حرفی از حقوق بشر درمیان نبود؟ ناگفته نماند زمانی که آمریکاییها از رعایت حقوق بشر در ایران دم می‌زنند هدف دیگری را دنبال می کنند آنها از اعمال و رعایت ارزشهای اسلامی نگران هستند و به عبارت دیگر از ایران می‌خواهند که در اجرای موازین اسلامی سیاست تساهل و تسامح را پیش گیرد، یکی از پیش شرط‌های دولت آمریکا این است که جمهوری اسلامی از حمایت خود از گروههای مقاومت اسلامی که مشخصاً آمریکا آنها را تروریست می‌داند دست بردارد هدف آنها این است که جمهوری اسلامی از حمایت نهضت‌های آزادی بخش بالاخص در لبنان و فلسطین که موجب شکست‌های اساسی برای آمریکا و اسرائیل شده دست بردارد در حالیکه آمریکا به حمایت آشکار خود از اسرائیل ادامه می‌دهد و مقاومت فلسطینیان که از حقوق اولیه خویش دفاع می‌کنند را تروریسم نهاده است ریچارد نیکسون می‌گوید: (تعهّد ما به اسرائیل از میراث جنگ جهانی دوم و منافع اخلاقی و ایدئولوژیکی ما در تضمین بقای دمکراسی‌های تحت فشار سرچشمه می‌گیرد، هیچ رئیس جمهوری و یا کنگره آمریکا هرگز اجازه نخواهد داد که کشور اسرائیل نابود شود)[6] علاوه با وجود آن که دولت ایران قراردادهای منع ایجاد و تکثیر سلاحهای کشتار جمعی، اعم از شیمیایی، میکروبی و هسته‌‌ای را امضا نموده و نظارت سازمان انرژی اتمی جهانی را بر تأسیسات اتمی خود پذیرفته است مع ذلک آمریکائی‌ها ایران را به تلاش برای دستیابی به سلاحهای کشتار جمعی متهم می‌نمایند، این در شرایطی است که رژیم صهونیستی به قراردادهای فوق الذکر نپیوسته و مورد حمایت شدید آمریکاست به عبارت دیگر دولت آمریکا از ایران می‌خواهد که در جهت تقویت موقعیت نظامی خود که موجبات نگرانی اسرائیل و آمریکا را فراهم می‌نماید تلاش نکند این چیزی است که طبیعتاً با فرامین و دستورات اسلامی به ویژه آیة شریفه (و اعّدولهم ما استطعتم من قّوة ...)[7] منافات و مباینت دارد.
حضرت امام(ره) فرمودند (نکتة مهمی که همة ما باید به آن توجه کنیم و آن را اصل و اساس سیاست خود با بیگانگان قرار دهیم، این است که دشمنان ما و جهانخواران تاکی و تاکجا ما را تحمل می‌کنند و تا چه مرزی استقلال و آزادی ما را قبول دارند. به یقین آنان مرزی جز عدول از همة هویتها و ارزشهای معنوی و الهی‌مان نمی‌شناسند به گفته قرآن کریم هرگز دست از مقاتله با شما برنمی‌دارند مگر این که شما را از دین‌تان برگردانند ... آری اگر ملت ایران از همة اصول و موازین اسلامی و انقلابی خود عدول کند و خانة عزّت و اعتبار پیامبر و ائمه معصومین علیهم السّلام را با دستهای خود ویران نماید آن وقت ممکن است جهانخواران او را به عنوان یک ملت ضعیف و فقیر و بی‌فرهنگ به رسمیت بشناسد)[8]
معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر:
1. مذاکره با آمریکا چرا؟ موسسه فرهنگی قدر ولایت 79.
2. رجبی، فاطمه، آمریکا شیطان بزرگ، کتاب صبح 76.
3. طیرانی، بهروز، روز شمار روابط ایران و آمریکا، مرکز اسناد و تاریخ دیپلماسی، تهران 79.
--------------------------------------------------------------------------------
[1] . ابرار، 11 / 3 / 76.
[2] . . ابرار، 7 / 3 /76.
[3] . مذاکره با آمریکا چرا، مؤسسه فرهنگی قدر ولایت، ص 54، کیهان 3 / 4 / 77.
[4] . جمهوری اسلامی، 25 / 3 / 81.
[5] . همان.
[6] . نیکسون، ریچارد، فرصت را از دست ندهید، ترجمه وفسی نژاد، حسن، انتشارات طرح نو 71، ص 216.
[7] . انفال/ 60.
