این شبهه را بسیار در اذهان عمومی مطرح می‌کنند که اگر ولایت انتصابی نبوده و نیست، چگونه این انتصاب برای ولی‌فقیه مجاز شده است؟
معمولاً جهت ایجاد شبهه، صورت مسئله‌ی اشتباهی را طرح می‌کنند و خود پاسخ اشتباه‌تری به آن می‌دهند و از اذهان عمومی می‌پرسند که: اگر چنین است، پس، چرا ...؟! باید ابتدا به معانی واژه‌ها و سپس زمینه‌ی تعریف و اجرا توجه نمود. (انتصاب) بدین معناست که شخصی به وطور مستقیم، دیگری را برای تصدی امری منصوب می‌نماید و نقطه‌ی مقابل آن (انتخاب) است، یعنی عده‌ای جمع می‌شوند و بر اساس ملاک‌هایی کسی را برای تصدی امری انتخاب می‌کنند. عرصه و زمینه‌ی مبحث (ولایت) اسلام و چارچوب آن نیز اوامر و قوانین الهی است. اصل (ولایت) در اسلام و به تصریح قرآن کریم انتصابی است. یعنی خداوند است که (ولی‌امر) و خلیفه‌ی خود را انتخاب می‌کند و سپس توسط پیامبرش به مردم معرفی می‌نماید و برای انتخاب (ولی) نیز از هیچ کس مشورت و یا اجازه نمی‌گیرد. چنان چه برای معرفی (ولی و ولات امر) تا به قیامت، به رسولش فرمود: یا أَیُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ ما أُنْزِلَ إِلَیْکَ مِنْ رَبِّکَ وَ إِنْ لَمْ تَفْعَلْ فَما بَلَّغْتَ رِسالَتَهُ وَ اللَّهُ یَعْصِمُکَ مِنَ النَّاسِ إِنَّ اللَّهَ لا یَهْدِی الْقَوْمَ الْکافِرینَ (المائده -67) ای پیامبر، آن چه را از پروردگارت بر تو نازل شده است به مردم ابلاغ کن. اگر چنین نکنی امر رسالت او را ادا نکرده‌ای. خدا تو را از مردم حفظ می‌کند، که خدا مردم کافر را هدایت نمی‌کند. (و ایشان هم در روز غدیر خم این ابلاغ را به گوش جهانیان رساندند). و فرمود: إِنَّما وَلِیُّکُمُ اللَّهُ وَ رَسُولُهُ وَ الَّذینَ آمَنُوا الَّذینَ یُقیمُونَ الصَّلاةَ وَ یُؤْتُونَ الزَّکاةَ وَ هُمْ راکِعُونَ (المائده - 55) جز این نیست که ولیّ شما خداست و رسول او و مؤمنانی که نماز می‌خوانند و هم چنان که در رکوع‌اند انفاق می‌کنند. و فرمود: یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا أَطیعُوا اللَّهَ وَ أَطیعُوا الرَّسُولَ وَ أُولِی الْأَمْرِ مِنْکُمْ فَإِنْ تَنازَعْتُمْ فی‌ شَیْ‌ءٍ فَرُدُّوهُ إِلَی اللَّهِ وَ الرَّسُولِ إِنْ کُنْتُمْ تُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَ الْیَوْمِ الْآخِرِ ذلِکَ خَیْرٌ وَ أَحْسَنُ تَأْویلاً (النساء - 59) ای کسانی که ایمان آورده‌اید، از خدا اطاعت کنید و از رسول و اولو الامر خویش فرمان برید. و چون در امری اختلاف کردید اگر- به خدا و روز قیامت ایمان دارید- به خدا و پیامبر رجوع کنید. در این خیر شماست و سرانجامی بهتر دارد. اما، ولی فقیه، (چنان چه اشاره کردید)، انتصابی نیست و ولی‌فقیه در نظام ما (حضرت امام و حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای) نیز بر اساس انتصاب کسی منصوب نگردیده‌اند. بلکه کاملاً انتخابی برگزیده شده‌اند. بدین صورت که مردم، فقهایی را که می‌توانند فقیه جامع‌الشرایط برای تصدی این مهم بشناسند انتخاب کردند و مجلس خبرگان تشکیل شد و مجلس خبرگان نیز از میان افراد واجد الشرایط انتخاب اصلح را نمود و می‌نماید. توضیح: اگر چه در زمان حضرت امام (ره) و آغاز انقلاب، مجلس خبرگان و قانون اساسی نظام جمهوری اسلامی ایران وجود نداشت، اما ایشان نیز با انتخاب و رأی مستقیم اکثریت مردم تصدی امر را بر عهده گرفتند و بلافاصله استقرار نظام جمهوری اسلامی ایران را به رأی گذاشتند و سپس قانون اساسی را به رأی گذاشتند و ... . پس، ولی فقیه بر اساس انتخاب این وظیفه را بر عهده می‌گیرد و نه انتصاب. www.aviny.com
عنوان سوال:

این شبهه را بسیار در اذهان عمومی مطرح می‌کنند که اگر ولایت انتصابی نبوده و نیست، چگونه این انتصاب برای ولی‌فقیه مجاز شده است؟


پاسخ:

معمولاً جهت ایجاد شبهه، صورت مسئله‌ی اشتباهی را طرح می‌کنند و خود پاسخ اشتباه‌تری به آن می‌دهند و از اذهان عمومی می‌پرسند که: اگر چنین است، پس، چرا ...؟!
باید ابتدا به معانی واژه‌ها و سپس زمینه‌ی تعریف و اجرا توجه نمود. (انتصاب) بدین معناست که شخصی به وطور مستقیم، دیگری را برای تصدی امری منصوب می‌نماید و نقطه‌ی مقابل آن (انتخاب) است، یعنی عده‌ای جمع می‌شوند و بر اساس ملاک‌هایی کسی را برای تصدی امری انتخاب می‌کنند.
عرصه و زمینه‌ی مبحث (ولایت) اسلام و چارچوب آن نیز اوامر و قوانین الهی است.
اصل (ولایت) در اسلام و به تصریح قرآن کریم انتصابی است. یعنی خداوند است که (ولی‌امر) و خلیفه‌ی خود را انتخاب می‌کند و سپس توسط پیامبرش به مردم معرفی می‌نماید و برای انتخاب (ولی) نیز از هیچ کس مشورت و یا اجازه نمی‌گیرد. چنان چه برای معرفی (ولی و ولات امر) تا به قیامت، به رسولش فرمود:
یا أَیُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ ما أُنْزِلَ إِلَیْکَ مِنْ رَبِّکَ وَ إِنْ لَمْ تَفْعَلْ فَما بَلَّغْتَ رِسالَتَهُ وَ اللَّهُ یَعْصِمُکَ مِنَ النَّاسِ إِنَّ اللَّهَ لا یَهْدِی الْقَوْمَ الْکافِرینَ (المائده -67)
ای پیامبر، آن چه را از پروردگارت بر تو نازل شده است به مردم ابلاغ کن. اگر چنین نکنی امر رسالت او را ادا نکرده‌ای. خدا تو را از مردم حفظ می‌کند، که خدا مردم کافر را هدایت نمی‌کند. (و ایشان هم در روز غدیر خم این ابلاغ را به گوش جهانیان رساندند).
و فرمود: إِنَّما وَلِیُّکُمُ اللَّهُ وَ رَسُولُهُ وَ الَّذینَ آمَنُوا الَّذینَ یُقیمُونَ الصَّلاةَ وَ یُؤْتُونَ الزَّکاةَ وَ هُمْ راکِعُونَ (المائده - 55)
جز این نیست که ولیّ شما خداست و رسول او و مؤمنانی که نماز می‌خوانند و هم چنان که در رکوع‌اند انفاق می‌کنند.
و فرمود: یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا أَطیعُوا اللَّهَ وَ أَطیعُوا الرَّسُولَ وَ أُولِی الْأَمْرِ مِنْکُمْ فَإِنْ تَنازَعْتُمْ فی‌ شَیْ‌ءٍ فَرُدُّوهُ إِلَی اللَّهِ وَ الرَّسُولِ إِنْ کُنْتُمْ تُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَ الْیَوْمِ الْآخِرِ ذلِکَ خَیْرٌ وَ أَحْسَنُ تَأْویلاً (النساء - 59)
ای کسانی که ایمان آورده‌اید، از خدا اطاعت کنید و از رسول و اولو الامر خویش فرمان برید. و چون در امری اختلاف کردید اگر- به خدا و روز قیامت ایمان دارید- به خدا و پیامبر رجوع کنید. در این خیر شماست و سرانجامی بهتر دارد.
اما، ولی فقیه، (چنان چه اشاره کردید)، انتصابی نیست و ولی‌فقیه در نظام ما (حضرت امام و حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای) نیز بر اساس انتصاب کسی منصوب نگردیده‌اند. بلکه کاملاً انتخابی برگزیده شده‌اند. بدین صورت که مردم، فقهایی را که می‌توانند فقیه جامع‌الشرایط برای تصدی این مهم بشناسند انتخاب کردند و مجلس خبرگان تشکیل شد و مجلس خبرگان نیز از میان افراد واجد الشرایط انتخاب اصلح را نمود و می‌نماید.
توضیح: اگر چه در زمان حضرت امام (ره) و آغاز انقلاب، مجلس خبرگان و قانون اساسی نظام جمهوری اسلامی ایران وجود نداشت، اما ایشان نیز با انتخاب و رأی مستقیم اکثریت مردم تصدی امر را بر عهده گرفتند و بلافاصله استقرار نظام جمهوری اسلامی ایران را به رأی گذاشتند و سپس قانون اساسی را به رأی گذاشتند و ... .
پس، ولی فقیه بر اساس انتخاب این وظیفه را بر عهده می‌گیرد و نه انتصاب.
www.aviny.com





مسئله مرتبط یافت نشد
1396@ - موتور جستجوی پرسش و پاسخ امین