از آن رو که نظام ما، جمهوری اسلامی است و بر اساس ارزشهای اسلامی آن راپذیرفته ایم، گرچه شکل حکومت جمهوری است، اما محتوای آن باید اسلامی باشد، برای رسیدن به این هدف در راس این نظام باید کسی باشد که بیش از دیگران به مبانی اسلام و نحوه اجرای آن آشنا باشد، و این همان مساله ولایت فقیه است که ضامن اسلامی بودن نظام است. بهترین راه شناسائی متخصص حال با توجه به اینکه کار اصلی مجلس خبرگان تشخیص فرد مناسب برای تصدی مقام ولایت است، به نظر می رسد عاقلانه ترین و منصفانه ترین راه این است که اعضای خبرگان کسانی باشند که خود در فقاهت دستی دارند؛ مثلا اگر از من و شما بپرسند بهترین قاضی ایران کیست، قطعا برای دریافت بهترین پاسخ باید سراغ قضات برویم، یعنی جواب این سئوال از عهده هر کسی برنمی آید، فقط کسانی می توانند بهترین قاضی رامعرفی کنند که خود تبحری در این موضوع داشته باشند. همچنین اگر به ما بگویند: بهترین استاد دانشگاه در فلان رشته کیست، باید جواب را از استادان دانشگاه گرفت. کسانی توان تشخیص اصلح (شایسته‌ترین) برای تصدی مقام ولایت فقیه رادارند که خود بهره ای از شرایط آن مقام و منصب داشته باشند و از آن ویژگیها- هرچند در مرتبه پایین تر- بهره مند باشند. از آن رو که مهمترین ویژگی ولی فقیه فقاهت است، زیرا آنچه در قانون آمده ولایت (فقیه) است.
بنابراین، اعضای خبرگان باید فقهائی باشند که صلاحیت این کار رادارند. اگر منصفانه قضاوت کنیم می فهمیم این بهترین و معقولترین راه برای تشخیص ولی فقیه است. نمونه روشنی از کار درست خبرگان که برگرفته از آشنایی بافقاهت و شناخت فرد مناسب برای رهبری است، تعیین مقام معظم رهبری پس از رحلت حضرت امام بود؛ اگر عموم مردم می خواستند در آن اوضاع شخصی مناسب برای رهبری راشناسائی کنند، نمی توانستند، اما خبرگان در طی چند ساعت به نتیجه قطعی رسیدند. افزون بر آن که، اعضای خبرگان دارای مقام فقاهتند، دارای مرتبه عالی تقوی نیز هستند و با شناخت قبلی از افراد تصمیم می گیرند؛ از این رو احتمال اینکه تحت تأثیر تبلیغات و جوسازی ها قرار بگیرند، بسیار ناچیز است.
منبع: پرسش‌ها و پاسخ‌ها، علامه محمدتقی مصباح یزدی
