لطفا این حدیث را شرح دهید. امام حسن عسکری علیه السلام فرمودند: اَقَلُّ النّاسِ راحةً الحَقودُ؛ کم آسایش ترین مردم، کینه توز است. (1)
شرح حدیث: از خصلتهایی که هم شخص را آزار می دهد، هم دیگران را، (کینه) است. دلهای پاک از کینه، بسیار قیمتی است. خداوند در وصف بهشتیان می فرماید: (ما کینه را از دلهای آنان می زداییم.) (2) و از مؤمنانی ستایش می کند که از خداوند می خواهند تا در دلشان کینه ای نسبت به مؤمنان نباشد). وَ لا تَجْعَلْ فی قلوبنا غِلاًّ للَّذینَ آمَنوا) (3) کینه توزی و کینه ورزی، صفای زندگی را از بین می برد و سبب رنج دائمی صاحبان کینه است. دل را باید از حقد و حسد، پاک کرد. وقتی درون سینه ای کینه باشد، مثل یک غده سرطانی خطرناک است. باید آن را درمان کرد تا به آسایش رسید. در توصیه های پیشوایان دینی، توصیه به عفو و گذشت و پرهیز از کینه توزی شده است. این خصلت، خصلتی جاهلانه است و به نزاع و دشمنی و خون ریزی کشیده می شود. عفو و گذشت، یعنی غُدّه ی کینه را از دل بیرون افکندن و راحت شدن و لذت بردن، زیرا گفته اند: (در عفو، لذتی است که در انتقام نیست). رسول خدا صلی الله علیه و آله هنگام فتح مکّه، با آن که با قدرت و اقتدار بر آن شهر و مردمش مسلط شد و می توانست همه را به سبب دشمنیها و آزارهایشان از دم تیغ بگذراند، با اعلان (عفو عمومی) همه را بخشید و آنان را رهین رحمت و بزرگواری خویش ساخت و کینه ای از آنان به دل نگرفت. وقتی می توان گذشت کرد، چرا انتقام؟ و وقتی می توان قلبی مهربان داشت، چرا کینه توزی؟ پی نوشت: 1. فرهنگ جامع سخنان امام عسکری علیه السلام، ص 414 2.اعراف (7)، آیه ی 43؛ حجر (15)،‌آیه ی 47. 3.حشر (59)، آیه ی 10. منبع: حکمت های عسکری (ترجمه و توضیح چهل حدیث از امام حسن عسکری علیه السلام)، جواد محدثی، انتشارات آستان قدس رضوی، چاپ اول (1391)
عنوان سوال:

لطفا این حدیث را شرح دهید. امام حسن عسکری علیه السلام فرمودند: اَقَلُّ النّاسِ راحةً الحَقودُ؛ کم آسایش ترین مردم، کینه توز است. (1)


پاسخ:

شرح حدیث:
از خصلتهایی که هم شخص را آزار می دهد، هم دیگران را، (کینه) است. دلهای پاک از کینه، بسیار قیمتی است. خداوند در وصف بهشتیان می فرماید: (ما کینه را از دلهای آنان می زداییم.) (2) و از مؤمنانی ستایش می کند که از خداوند می خواهند تا در دلشان کینه ای نسبت به مؤمنان نباشد). وَ لا تَجْعَلْ فی قلوبنا غِلاًّ للَّذینَ آمَنوا) (3)
کینه توزی و کینه ورزی، صفای زندگی را از بین می برد و سبب رنج دائمی صاحبان کینه است.
دل را باید از حقد و حسد، پاک کرد.
وقتی درون سینه ای کینه باشد، مثل یک غده سرطانی خطرناک است. باید آن را درمان کرد تا به آسایش رسید.
در توصیه های پیشوایان دینی، توصیه به عفو و گذشت و پرهیز از کینه توزی شده است. این خصلت، خصلتی جاهلانه است و به نزاع و دشمنی و خون ریزی کشیده می شود.
عفو و گذشت، یعنی غُدّه ی کینه را از دل بیرون افکندن و راحت شدن و لذت بردن، زیرا گفته اند: (در عفو، لذتی است که در انتقام نیست).
رسول خدا صلی الله علیه و آله هنگام فتح مکّه، با آن که با قدرت و اقتدار بر آن شهر و مردمش مسلط شد و می توانست همه را به سبب دشمنیها و آزارهایشان از دم تیغ بگذراند، با اعلان (عفو عمومی) همه را بخشید و آنان را رهین رحمت و بزرگواری خویش ساخت و کینه ای از آنان به دل نگرفت.
وقتی می توان گذشت کرد، چرا انتقام؟ و وقتی می توان قلبی مهربان داشت، چرا کینه توزی؟
پی نوشت:
1. فرهنگ جامع سخنان امام عسکری علیه السلام، ص 414
2.اعراف (7)، آیه ی 43؛ حجر (15)،‌آیه ی 47.
3.حشر (59)، آیه ی 10.
منبع: حکمت های عسکری (ترجمه و توضیح چهل حدیث از امام حسن عسکری علیه السلام)، جواد محدثی، انتشارات آستان قدس رضوی، چاپ اول (1391)





1396@ - موتور جستجوی پرسش و پاسخ امین