چه چیزهایی دهان را خوشبو می سازد؟

رسول اللّه‌ صلی‌ الله ‌علیه و ‌آله و سلّم :
نِعمَ الطَّعامُ الزَّبیبُ ؛ یَشُدُّ العَصَبَ ، ویَذهَبُ بِالوَصَبِ ، ویُطفِئُ الغَضَبَ ، ویُرضِی الرَّبَّ ، ویَذهَبُ بِالبَلغَمِ ، ویُطَیِّبُ النَّکهَةَ ، ویُصَفِّی اللَّونَ .
پیامبر خدا صلی‌ الله ‌علیه و ‌آله و سلّم :
مویز ، چه نیکو خوراکی است ! پِی را استحکام می‌بخشد ، بیماری را از میان می‌بَرَد ، خشم را فرو می‌نشانَد ، پروردگار را خشنود می‌سازد ، بلغم را می‌بَرَد ، بوی دهان را خوش می‌سازد و رنگ را صفا می‌دهد .
الاختصاص ، صفحه 124 عن أبی هند الداری ، بحار الأنوار ، جلد 66 ، صفحه 153 ، حدیث 11 ؛ تاریخ دمشق ، جلد 21 ، صفحه 60 ولیس فیه (یرضی الربّ) ، کنز العمّال ، جلد 10 ، صفحه 41 ، حدیث 28266 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 382
**********
الإمام الصادق علیه‌السلام :
نِعمَ اللُّقمَةُ الجُبنُ ؛ تُعذِبُ الفَمَ ، وتُطَیِّبُ النَّکهَةَ ، وتَهضِمُ ما قَبلَهُ ، وتُشَهِّی الطَّعامَ .
امام صادق علیه‌السلام :
چه نیکو لقمه‌ای است پنیر! دهان را تَر و تازه می‌کند ، بوی دهان را خوش می‌سازد ، غذای پیشین را هضم می‌کند و غذا را مطبوع می‌سازد .
الدروع الواقیة ، صفحه 42 عن سماعة ، بحار الأنوار ، جلد 66 ، صفحه 105 ، حدیث 11 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 382
**********
الکافی عن عبد اللّه‌ بن محمّد الجعفی :
ذَکَرَ أبو عَبدِ اللّه‌ِ علیه‌السلام البَصَلَ ، فَقالَ :
یُطَیِّبُ النَّکهَةَ ، ویَذهَبُ بِالبَلغَمِ ، ویَزیدُ فِی الجِماعِ .
الکافی- به نقل از عبد اللّه‌ بن محمد جعفی: امام صادق علیه‌السلام ، از پیاز یاد کرد و فرمود : (بوی دهان را خوش می‌سازد ، بلغم را می‌بَرَد و بر توان آمیزش می‌افزاید) .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 374 ، حدیث 1 ، المحاسن ، جلد 2 ، صفحه 330 ، حدیث 2125 ، بحار الأنوار ، جلد 66 ، صفحه 248 ، حدیث 7 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 384
**********
الإمام الصادق علیه‌السلام :
الحَوکُ بَقلَةُ الأَنبِیاءِ أما إنَّ فیهِ ثَمانَ خِصالٍ : یُمرئُ ، ویَفتَحُ السُّدَدَ ، ویُطَیِّبُ الجُشاءَ ، ویُطَیِّبُ النَّکهَةَ ، ویُشَهِّی الطَّعامَ . . .
امام صادق علیه‌السلام :
حَوْک (بادْروج) ، سبزی پیامبران است . بدانید که در آن ، هشت ویژگی است : هَضم‌کننده است ؛ گرفتگی‌های عروق و مجاری را می‌گشاید ؛ آروغ را خوش‌بو می‌سازد ؛ دهان را بوی خوش می‌بخشد ؛ اشتهاآور است ... .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 364 ، حدیث 4 ، مکارم الأخلاق ، جلد 1 ، صفحه 388 ، حدیث 1309 نحوه وزاد فی آخره (إنّه یزیّن به أهل الجنّة موائدهم) ، بحار الأنوار ، جلد 66 ، صفحه 215 ، حدیث 13. انظر تمام الحدیث فی ج2 ، صفحه 198 ، حدیث 1513 ، دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 384 . برای دیدن متن کامل روایت ، ر .ک : بادرنگبویه ، ج2 ، ص199 ، حدیث 1513 .
**********
الکافی عن أیّوب بن نوح :
حَدَّثَنی مَن حَضَرَ مَعَ أبِی الحَسَنِ الأَوَّلِ علیه‌السلام المائِدَةَ فدَعَا بِالباذَروجِ وقالَ : إنّی اُحِبُّ أن أستَفتِحَ بِهِ الطَّعامَ ؛ فَإِنَّهُ یَفتَحُ السُّدَدَ ، ویُشَهِّی الطَّعامَ . . . اِختِم طَعامَکَ بِهِ ؛ فَإِنَّهُ یُمرِئُ ما قَبلُ کَما یُشَهّی ما بَعدُ ، ویَذهَبُ بِالثِّقَلِ ، ویُطَیِّبُ الجُشاءَ وَالنَّکهَةَ .
الکافی- به نقل از ایّوب بن نوح: یکی از کسانی که با ابوالحسن اوّل (امام کاظم علیه‌السلام ) بر سرِ سفره‌ای حضور یافته بود ، برایم نقل کرد که ایشان ، بادروج خواست و فرمود : (دوست دارم غذا را با آن آغاز کنم . انسدادها را باز می‌کند ، غذا را دوست‌داشتنی می‌سازد و . . . غذای خویش را با آن ، پایان ده ؛ زیرا آنچه را پیش‌تر بوده ، گوارش می‌دهد و آنچه را پس از آن خواهد بود ، دوست‌داشتنی می‌سازد ، سنگینی را از میان می‌برد و بوی آروغ و بوی دهان را خوش می‌سازد) .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 364 ، حدیث 3 ، مکارم الأخلاق ، جلد 1 ، صفحه 389 ، حدیث 1312 ، بحار الأنوار ، جلد 66 ، صفحه 215 ، حدیث 14. انظر تمام الحدیث فی ج2 ، صفحه 198 ، حدیث 1514 ، دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 384 . برای دیدن متن کامل روایت ، ر .ک : بادرنگبویه ، ج2 ، ص199، حدیث 1514 .
**********
الکافی عن فرات بن أحنف :
سُئِلَ أبو عَبدِ اللّه‌ِ علیه‌السلام عَنِ الکُرّاثِ فَقالَ :
کُلهُ ؛ فَإِنَّ فیهِ أربَعَ خِصالٍ : یُطَیِّبُ النَّکهَةَ... .
الکافی- به نقل از فرات بن احنف: از امام صادق علیه‌السلام درباره تَرِه پرسیدند . فرمود : (بخور ؛ چرا که در آن ، چهار ویژگی است : بوی دهان را خوش می‌سازد ... ).
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 365 ، حدیث 4 ، الخصال ، صفحه 249 ، حدیث 114 ، المحاسن ، جلد 2 ، صفحه 315 ، حدیث 2085 ، مکارم الأخلاق ، جلد 1 ، صفحه 387 ، حدیث 1303 عن الإمام الباقر علیه‌السلام نحوه ، بحار الأنوار ، جلد 66 ، صفحه 200 ، حدیث 1. انظر تمام الحدیث فی : ج2 ، ص434 ، حدیث 1928 ، دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 386 . برای دیدن متن کامل روایت ، ر .ک : ج2 ص435 حدیث 1928 .
**********
الإمام الصادق علیه‌السلام :
اِتَّخِذوا فی أسنانِکُمُ السُّعدَ ؛ فَإِنَّهُ یُطَیِّبُ الفَمَ ، ویَزیدُ فِی الجِماعِ .
امام صادق علیه‌السلام :
مُشکک را لابه‌لای دندان‌های خویش کنید ؛ چرا که دهان را خوش‌بو می‌کند و بر توان همبستری می‌افزاید .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 379 ، حدیث 4 عن أبی عزیز المرادی ، الخصال ، صفحه 63 ، حدیث 91 ، المحاسن ، جلد 2 ، صفحه 203 ، حدیث 1601 کلاهما عن فضیل بن عثمان ، مکارم الأخلاق ، جلد 1 ، صفحه 302 ، حدیث 952 ، بحار الأنوار ، جلد 66 ، صفحه 435 ، حدیث 3 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 386
**********
الإمام علیّ علیه‌السلام :
مَضغُ اللُّبانِ یَشُدُّ الأَضراسَ ، ویَنفِی البَلغَمَ ، ویَذهَبُ بِریحِ الفَمِ .
امام علی علیه‌السلام :
جویدن کُنْدُر ، دندان‌ها را استحکام می‌دهد ، بلغم را می‌راند و بوی [بد] دهان را می‌بَرَد .
الخصال ، صفحه 612 ، حدیث 10 عن أبی بصیر ومحمّد بن مسلم عن الإمام الصادق عن آبائه علیهم‌السلام ، تحف العقول ، صفحه 101 ، مکارم الأخلاق ، جلد 1 ، صفحه 423 ، حدیث 1441 ، بحار الأنوار ، جلد 66 ، صفحه 443 ، حدیث 2 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 386
**********
مکارم الأخلاق عن الإمام الصادق علیه‌السلام :
أربَعَةُ أشیاءَ تَجلُو البَصَرَ ویَنفَعنَ ولا یَضرُرنَ ، فَسُئِلَ عَنهُنَّ فَقالَ :
السَّعتَرُ وَالمِلحُ إذَا اجتَمَعا . . . یَطرُدانِ الرِّیاحَ مِنَ الفُؤادِ ، ویَفتَحانِ السُّدَدَ ، ویُحرِقانِ البَلغَمَ ، ویُدِرّانِ الماءَ ، ویُطَیِّبانِ النَّکهَةَ ، ویُلَیِّنانِ المَعِدَةَ ، ویُذهِبانِ الرِّیاحَ الخَبیثَةَ مِنَ الفَمِ ، ویُصَلِّبانِ الذَّکَرَ .
مکارم الأخلاق :
امام صادق علیه‌السلام فرمود : (چهار چیز است که دیده را جلا می‌دهد و سود دارد و زیانی نمی‌آورد) .
درباره آنها از او پرسیدند .
فرمود : (آویشن و نمک که چون در بر هم قرار گیرند . . . بادها را از دل برون می‌رانند ، انسداد را می‌گشایند ، بلغم را می‌سوزانند ، آب را [در بدن] به جریان درآورند ، بوی دهان را خوش می‌سازند ، معده را نرمی می‌دهند ، بوهای بد را از دهان ببرند و آلت را سفتی می‌بخشند) .
مکارم الأخلاق ، جلد 1 ، صفحه 416 ، حدیث 1410 ، بحار الأنوار ، جلد 66 ، صفحه 198 ، حدیث 4. انظر تمام الحدیث فی : صفحه 332 ، حدیث 1756 ، دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 388 . برای دیدن کامل روایت ، ر .ک : ج2 ، ص333 ، حدیث 1756 .
**********
الإمام الصادق علیه‌السلام :
الکُحلُ یُعذِبُ الفَمَ .
امام صادق علیه‌السلام :
سرمه کشیدن ، دهان را تَر و تازه می‌کند .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 494 ، حدیث 5 عن حمّاد بن عیسی ، مکارم الأخلاق ، جلد 1 ، صفحه 109 ، حدیث 237 ، بحار الأنوار ، جلد 76 ، صفحه 95 ، حدیث 11 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 388
**********
عنه علیه‌السلام :
الکُحلُ بِاللَّیلِ یُطَیِّبُ الفَمَ ، ومَنفَعَتُهُ إلی أربَعینَ صَباحا .
امام صادق علیه‌السلام :
سرمه کشیدن در هنگام شب ، دهان را خوش‌بو می‌کند ومنفعت آن تا چهل روز ، استمرارمی‌یابد .
مکارم الأخلاق ، جلد 1 ، صفحه 109 ، حدیث 239 ، طبّ الأئمّة لابنی بسطام ، صفحه 83 ولیس فیه ذیله ، بحار الأنوار ، جلد 76 ، صفحه 95 ، حدیث 11 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 388
**********
مکارم الأخلاق عن الإمام الصادق علیه‌السلام :
عَلَیکُم بِالکُحلِ ؛ فَإِنَّهُ یُطَیِّبُ الفَمَ ، وعَلَیکُم بِالسِّواکِ ؛ فَإِنَّهُ یَجلُو البَصَرَ .
قالَ [ الرّاوی ] : کَیفَ هذا؟ قالَ : لِأَنَّهُ إذَا استاکَ نَزَلَ البَلغَمُ فَجَلاَ البَصَرَ ، وإذَا اکتَحَلَ ذَهَبَ البَلغَمُ فَطَیَّبَ الفَمَ .
مکارم الأخلاق :
امام صادق علیه‌السلام فرمود : (بر شما باد سرمه ، که دهان را خوش‌بو می‌کند ؛ و بر شما باد مسواک ، که دیده را جلا می‌دهد) .
[راوی] پرسید : چگونه؟
فرمود : (زیرا چون مسواک زند ، بلغم فرو نشیند و در پی آن ، دیده جلا یابد ؛ و چون سرمه کشد ، بلغم برود و دهان ، خوش‌بو شود) .
مکارم الأخلاق ، جلد 1 ، صفحه 111 ، حدیث 246 ، بحار الأنوار ، جلد 76 ، صفحه 96 ، حدیث 11 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 388
**********
الإمام الباقر علیه‌السلام :
الاِکتِحالُ بِالإِثمِدِ یُطَیِّبُ النَّکهَةَ ، ویَشُدُّ أشفارَ العَینِ .
امام باقر علیه‌السلام :
سرمه کشیدن به اِثْمِد ، بوی را خوش می‌سازد و مژه‌گاه‌ها را استحکام می‌بخشد .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 494 ، حدیث 4 عن عبد اللّه‌ بن الفضل الهاشمی عن أبیه وعمّه دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 388
**********
رسول اللّه‌ صلی‌ الله ‌علیه و ‌آله و سلّم :
نَفَقَةُ دِرهَمٍ فِی الخِضابِ أفضَلُ مِن نَفَقَةِ دِرهَمٍ فی سَبیلِ اللّه‌ِ ، إنَّ فیهِ أربَعَ عَشرَةَ خَصلَةً : یَطرُدُ الرّیحَ مِنَ الاُذُنَینِ ، ویَجلُو الغِشاءَ عَنِ البَصَرِ ، ویُلَیِّنُ الخَیاشیمَ ، ویُطَیِّبُ النَّکهَةَ ، ویَشُدُّ اللِّثَةَ ، ویَذهَبُ بِالغَشَیانِ ، ویُقِلُّ وَسوَسَةَ الشَّیطانِ ، وتَفرَحُ بِهِ المَلائِکَةُ ، ویَستَبشِرُ بِهِ المُؤمِنُ ، ویَغیظُ بِهِ الکافِرُ ، وهُوَ زینَةٌ ، وهُوَ طیبٌ ، وبَراءَةٌ فی قَبرِهِ ، ویَستَحیی مِنهُ مُنکَرٌ ونَکیرٌ .
پیامبر خدا صلی‌ الله ‌علیه و ‌آله و سلّم :
خرج کردن یک درهم برای خضاب ، برتر از خرج کردن یک درهم در راه خداست . در خضاب کردن ، چهارده خاصیت است : باد (یا بو) را از گوش‌ها می‌بَرَد ، تیرگی را از چشمان می‌گیرد ، دیده را جلا می‌دهد ، حفره‌های بینی را نرم می‌کند ، بوی دهان را خوش می‌سازد ، لثه را استحکام می‌دهد ، حالت غش را از یان می‌برد ، از وسوسه شیطان می‌کاهد ، فرشتگان از آن شادمان می‌شوند ، مؤمن از آن خرسند می‌گردد ، کافر از آن به خشم می‌آید ، زینت است ، عطر است ، برائتی در قبر است ، و منکر و نکیر از آن شرم می‌کنند .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 482 ، حدیث 12 ، کتاب من لا یحضره الفقیه ، جلد 1 ، صفحه 123 ، حدیث 285 وج 4 ، صفحه 369 ، الخصال ،ص 497 ، حدیث 1 ، بحار الأنوار ، جلد 76 ، صفحه 97 ، حدیث 2 ، دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 390 در بعضی از نسخه‌های خطی الکافی عبارت (الغثیان) آمده، و در برخی واژه (الغشیان) به معنای بدنهادی آمده . در برخی از نسخه‌های خطی کتاب من لا یحضره الفقیه (بالصنان) آمده که به معنای (بوی بد زیر بغل) است و سرانجام در برخی از نسخ همین کتاب نیز (بالضنی) آمده که به معنای (ضعف و سستی) است .
**********
الإمام الصادق علیه‌السلام :
الحِنّاءُ یَذهَبُ بِالسَّهَکِ ، ویَزیدُ فی ماءِ الوَجهِ ، ویُطَیِّبُ النَّکهَةَ ، ویُحَسِّنُ الوَلَدَ .
امام صادق علیه‌السلام :
حنا کردن ، بدبویی عَرَق را از میان می‌بَرَد ، بر طراوت و تازگی چهره می‌افزاید ، بوی دهان را خوش می‌سازد و فرزند را نکو می‌کند .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 484 ، حدیث 5 ، تهذیب الأحکام ، جلد 1 ، صفحه 376 ، حدیث 1161 ، کتاب من لا یحضره الفقیه ، جلد 1 ، صفحه 121 ، حدیث 273 ، ثواب الأعمال ، صفحه 39 ، حدیث 4 ، بحار الأنوار ، جلد 76 ، صفحه 89 ، حدیث 7 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 390
**********
الإمام الصادق علیه‌السلام :
کانَ رَسولُ اللّه‌ِ صلی‌ الله ‌علیه و ‌آله و سلّم إذا أفطَرَ بَدَأَ بِحَلواءَ یُفطِرُ عَلَیها ، فَإِن لَم یَجِد فَسُکَّرَةٍ أو تَمَراتٍ ، فَإِذا أعوَزَ ذلِکَ کُلَّهُ فَماءٍ فاتِرٍ ، وکانَ یَقولُ : یُنَقِّی المَعِدَةَ وَالکَبِدَ ، ویُطَیِّبُ النَّکهَةَ وَالفَمَ ، ویُقَوِّی الأَضراسَ... .
امام صادق علیه‌السلام :
پیامبر خدا به هنگام افطار با حلوایی آغاز می‌کرد و بدان ، روزه می‌گشود . اگر حلوا نمی‌یافت ، با شکرینه‌ای دیگر یا چند دانه خرما ، و اگر این نیز یافت نمی‌شد ، با آبِ نیم‌گرم. آن‌گاه می‌فرمود : (معده و جگر را پاک می‌کند ، دهان را خوش‌بو می‌سازد و دندان‌ها را تقویت می‌کند . . .) .
الکافی ، جلد 4 ، صفحه 153 ، حدیث 4 ، المقنعة ، صفحه 317 نحوه وکلاهما عن عبد اللّه‌ بن مسکان ، المصباح للکفعمی ، صفحه 835 . انظر تمام الحدیث فی ج1 ، صفحه 454 ، حدیث 764 ، دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 390 . برای دیدن کامل روایت ، ر .ک : ج1 ، ص455 حدیث 764 . **********
الکافی عن فرات بن أحنف :
سُئِلَ أبو عَبدِاللّه‌ِ علیه‌السلام عَنِ الکُرّاثِ ، فَقالَ : کُلهُ ؛ فَإِنَّ فیهِ أربَعَ خِصالٍ : یُطَیِّبُ النَّکهَةَ ، ویَطرُدُ الرِّیاحَ ، ویَقطَعُ البَواسیرَ ، وهُوَ أمانٌ مِنَ الجُذامِ لِمَن أدمَنَ عَلَیهِ .
الکافی- به نقل از فرات بن اَحنَف: از امام صادق علیه‌السلام ، درباره تره پرسیدند. فرمود : (آن را بخور ؛ چرا که در آن ، چهار ویژگی است : بوی دهان را خوش می‌سازد ؛ بادها را [از بدن] می‌راند ؛ بواسیر را ریشه کن می‌کند؛ و برای کسی که بر [خوردن] آن مداومت ورزد ، مایه ایمنی از جذام است) .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 365 ، حدیث 4 ، الخصال ، صفحه 249 ، حدیث 114 ، المحاسن ، جلد 2 ، صفحه 315 ، حدیث 2058 وفیه (یقمع) بدل (یقطع) ، مکارم الأخلاق ، جلد 1 ، صفحه 387 ، حدیث 1303 عن الإمام الباقر علیه‌السلام نحوه ، بحار الأنوار ، جلد 66 ، صفحه 200 ، حدیث 1 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 442
**********
الإمام الرضا علیه‌السلام :
اُدخُلِ الخَلاءَ لِحاجَةِ الإِنسانِ ، وَالبَث فیهِ بِقَدرِ ما تَقضی حاجَتَکَ ، ولا تُطِل فیهِ ؛ فَإِنَّ ذلِکَ یورِثُ الدّاءَ الدَّفینَ .
امام رضا علیه‌السلام :
برای قضای حاجت ، به آبریزگاه برو و در آن‌جا به همان اندازه که قضای حاجت کنی ، بمان و آن را به درازا مکشان ؛ چرا که این کار ، درد نهفته را در پی می‌آورد .
فی بحار الأنوار : (یورث داء الفیل) . قال العلاّمة المجلسی قدس‌سره فی توضیح الحدیث : (حدوث داء الفیل لکثرة الجلوس علی الخلاء لعلّه لحدوث ضعف فی الرجلین یقبل بسببه الموادّ النازلة من أعالی البدن . وفی النسخ (داء الدفین) أی الداء المستتر فی الجوف) (بحار الأنوار ، ج62 ، ص340) .طبّ الإمام الرضا علیه‌السلام ، صفحه 49 ، بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 317 ، دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 438 در بحار الأنوار به جای (الداء الدفین ( درد نهفته در داخل انسان )) عبارت (داء الفیل (پاخره و پافیلی )) آمده است . علاّمه مجلسی ، در توضیح روایت می‌گوید : به وجود آمدن پاخره در اثر زیاد نشستن در آبریزگاه ، شاید به‌خاطر موادّی باشد که از قسمت‌های بالای بدن به طرف پاها سرازیر شده و موجب ضعف و سستی آنها می‌شود.
**********
الإمام الصادق علیه‌السلام :
البَصَلُ یُطَیِّبُ النَّکهَةَ ، ویَشُدُّ الظَّهرَ ، ویُرِقُّ البَشَرَةَ .
امام صادق علیه‌السلام :
پیاز ، دهان را خوش‌بو می‌کند ، پشت را قوی می‌سازد و پوست را نرمی می‌دهد .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 374 ، حدیث 4 ، المحاسن ، جلد 2 ، صفحه 330 ، حدیث 2124 کلاهما عن درست وفیه (الفم) بدل (النکهة) ، بحار الأنوار ، جلد 66 ، صفحه 248 ، حدیث 6 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 484
www.hadithcity.com