بیماری
مقابل سلامت و تندرستی را بیماری گویند. از آن در بابهای طهارت، صلات، زکات، صوم، اعتکاف، حج، جهاد، حجر، ضمان، وصیّت، نکاح، طلاق، اطعمه و اشربه، ارث، حدود، قصاص و دیات سخن رفته است.
تشخیص بیماری چه نقشی در مداوا دارد؟
الإمام زین العابدین علیه‌السلام : مَن لَم یُعرَف داؤُهُ ، أفسَدَهُ دَواؤُهُ . امام سجّاد علیه‌السلام : کسی که بیماری‌اش تشخیص داده نشود ، دارویش او را تباه می‌سازد . بحار الأنوار ، جلد 78 ، صفحه 160 ، حدیث 21 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 68
الإمام زین العابدین علیه‌السلام : مَن لَم یُعرَف داؤُهُ ، أفسَدَهُ دَواؤُهُ . امام سجّاد علیه‌السلام : کسی که بیماری‌اش تشخیص داده نشود ، دارویش او را تباه می‌سازد . بحار الأنوار ، جلد 78 ، صفحه 160 ، حدیث 21 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 68
پاسخ:
الإمام زین العابدین علیه‌السلام :
مَن لَم یُعرَف داؤُهُ ، أفسَدَهُ دَواؤُهُ .
امام سجّاد علیه‌السلام :
کسی که بیماری‌اش تشخیص داده نشود ، دارویش او را تباه می‌سازد .
بحار الأنوار ، جلد 78 ، صفحه 160 ، حدیث 21 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 68
- [سایر] صدقه دادن چه نقشی در دفع کردن بیماری ها دارد؟
- [سایر] آیا تشخیص بیماری ناشی از کار و تصمیم در ارجاع کار سبکتر به کارگر از وظایف وزارت کار است؟
- [سایر] آیا می توان با داروی حرام، مداوا کرد؟
- [سایر] مداوا کردن با شراب و مسکرات چه حکمی دارد؟
- [سایر] در صورتی که پزشک زن هم وجود دارد؛ ولی احتمال میرود که متخصص مرد بیماری را بهتر تشخیص دهد، تکلیف چیست؟
- [سایر] در صورتی که پزشک همجنس هم وجود دارد و معالجه مستلزم نگاه و لمس است ؛ ولی احتمال میرود که متخصص غیرهمجنس بیماری را بهتر تشخیص دهد، تکلیف چیست؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر بخاطر کمبود امکانات تشخیصی کافی، تشخیص ممکن نگردد و مداوای لازم صورت نگیرد و بیماری تشدید یا منجر به مرگ شود، آیا پزشک معالج مسؤول است؟
- [آیت الله بهجت] اگر پزشک متخصّص در تشخیص نوع بیماری مربوط به تخصّص خود اشتباه کند و اثر نامطلوب روی بیمار داشته باشد، آیا ضامن است؟
- [آیت الله بهجت] اگر پزشک به علت فراموشی انواع و علایم بیماری ها (به خاطر گستردگی موضوع)، بیماری شخص را تشخیص ندهد و لذا نداند داروی مناسب چیست و در نتیجه اصلاً دارویی تجویز نکند، در صورتی که بیماری تشدید و یا منجر به مرگ گردد، این پزشک در چه حدّی مسؤول است؟
- [آیت الله بهجت] 2) طبق نظرات علوم پزشکی، یکی از معایناتی که امروزه در هر بیماری (به خصوص در بیماری های ادراری تناسلی) جزو معاینات اصلی اولیه به شمار می آید (گرچه در انجام آن، متأسفانه یا خوشبختانه مسامحه می شود) عملی به نام "توشه رکتال" (یک نوع معاینه ی نظری و لمسی از طریق مقعد) می باشد این معاینات گاهی به علت احتیاط در جهت تشخیص یا ردّ برخی بیماری ها انجام می شود و گاهی در تشخیص برخی بیماری ها بسیار مؤثر و روش کم خرج و ساده ای به نظر می آید. آیا پزشک مرد مجاز است چنین معاینه ای را چه جهت آموزش (به وسیله ی دانشجویان) و چه جهت تشخیص احتمالی یا قطعی در مورد بیمار مرد انجام دهد؟ اگر با عدم انجام آن، متوجه بیماری و راه درمان وی نشود، آیا مسؤول است؟
- [آیت الله شبیری زنجانی] سجده بر گلهایی که خوراکی نیستند صحیح است؛ هر چند مانند گل بنفشه برای مداوا خورده شوند.
- [آیت الله اردبیلی] با توجّه به این که علم پزشکی از جهت تشخیص بیماریهای گوناگون و شناخت داروهای متفاوت و راههای معالجه بسیار وسیع است، هر پزشکی فقط در محدوده شناخت و اطّلاعات خود میتواند طبابت کند و در هر موردی که بیماری یا داروی آن را نتواند تشخیص دهد، نباید دخالت کند و اگر معالجه نماید و بیمار دچار عوارض ناگواری شود، ضامن میباشد، زیرا پیامبر اسلام صلیاللهعلیهوآلهوسلم فرموده: (هر کس طبابت کند و عالم به علم طب نباشد، ضامن است.)(1)
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر کسی بچه ای را به اذن ولی ختنه کند و ضرری به ان بچه برسد یا بمیرد چنانچه بیشتر از معمول بریده باشد ضامن است و اگر بیشتر از معمول نبریده و تشخیص ضرر و عدم ضرر هم از طرف ولی به او واگذار نشده باشد و حاذق هم بوده و تقصیری هم در مداوا نکرده باشد در مورد ضرر عدم ضمان محل اشکال است مگر از ولی برایت گرفته باشد و در مورد تلف اگر از ولی برایت نگرفته باشد ضامن است
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه زن در حال بیماری، شوهر کند و با همان بیماری از دنیا برود شوهرش از او ارث می برد، خواه نزدیکی کرده باشد یا نه.
- [آیت الله اردبیلی] اگر زن در حال بیماری شوهر کند و به همان بیماری بمیرد، شوهرش اگرچه با او آمیزش نکرده باشد، از او ارث میبرد.
- [آیت الله سبحانی] اگر زن در حال بیماری، شوهر کند و به همان بیماری بمیرد، شوهرش اگرچه با او نزدیکی نکرده باشد، از او ارث می برد.
- [آیت الله اردبیلی] اگر به واسطه بیماری روزه رمضان را نگیرد و بعد از رمضان بیماری او برطرف شود، ولی عذر دیگری پیدا کند که نتواند تا رمضان بعد قضای روزه را بگیرد، باید روزههایی را که نگرفته قضا نماید و نیز اگر در ماه رمضان، غیر بیماری عذر دیگری داشته باشد و بعد از رمضان آن عذر برطرف شود و تا رمضان سال بعد به واسطه بیماری نتواند روزه بگیرد، روزههایی را که نگرفته باید قضا کند.
- [آیت الله اردبیلی] اگر هر یک از زن یا مرد از قبل از عقد دارای بیماری واگیرداری باشند که غیر قابل درمان بوده و برای طرف مقابل خطر جانی قابل توجهی ایجاد بکند، چنانچه طرف مقابل هنگام عقد علم به بیماری وی نداشته باشد، پس از آن که متوجه بیماری وی شد، میتواند عقد را فسخ نماید.
- [آیت الله اردبیلی] روزه و سایر عبادات بچّه نابالغی که خوب و بد را تشخیص میدهد صحیح است.
- [آیت الله بهجت] طلاق دادن مکروه است، و طلاق دادن زنی که در حال بیماری است، کراهتش شدیدتر است.