حق شاگرد بر استاد چیست؟

امام سجّاد علیه‌السلام :
أمّا حَقُّ رَعِیَّتِکَ بِالعِلمِ : فأن تَعلَمَ أنَّ اللّه‌َ عز و جل إنَّما جَعَلَکَ قَیِّما لَهُم فیما آتاکَ مِنَ العِلمِ ، وفَتَحَ لَکَ مِن خَزائنِهِ ، فإذا أحسَنتَ فی تَعلیمِ النّاسِ ولَم تَخرُقْ بهِم ولَم تَضجَرْ علَیهِم زادَکَ اللّه‌ُ مِن فَضلِهِ ، وإن أنتَ مَنَعتَ النّاسَ عِلمَکَ أو خَرَقتَ بهِم عِندَ طَلَبهِمُ العِلمَ کانَ حَقّا عَلَی اللّه عز و جل أن یَسلُبَکَ العِلمَ وبَهاءَهُ ، ویُسقِطَ مِنَ القُلوبِ مَحَلَّکَ ؛
حقّ شاگرد تو این است که بدانی خداوند ، به واسطه علم و دانشی که به تو داده و از خزانه‌های (دانش) خود برای تو گشوده ، تو را سرپرست شاگردانت ساخته است . بنابراین ، اگر مردم را خوب آموزش دهی و با آنان درشتی و بدرفتاری نکنی و از تعلیمشان به ستوه نیایی ، خداوند از فضل خود بر دانش تو بیفزاید . امّا اگر دانش خود را از مردم مضایقه کنی یا وقتی برای آموختن دانش نزد تو آمدند با ایشان درشتی و بدرفتاری کنی ، بر خداوند عز و جل سزاوار است که علم و شکوه آن را از تو بگیرد و جایگاه تو را از دل مردم بیندازد .
عوالی اللآلی : 4 / 74 / 54 منتخب میزان الحکمة : 400
*******
الإمامُ الصّادقُ علیه‌السلام
فی قولهِ تعالی : (وَ لا تُصَعِّرْ خَدَّکَ لِلنّاسِ): لِیَکُنِ النّاسُ عِندَکَ فی العِلمِ سَواءًم؛
امام صادق علیه‌السلام درباره آیه (به تکبّر از مردم روی مگردان) فرمودند: باید مردمی که برای آموختن علم نزد تو می‌آیند، در نظرت یکسان باشند .
نیه المرید : 185 منتخب میزان الحکمة : 400