امام علی علیه‌السلام : إعطاءُ المالِ فی غَیرِ حَقِّهِ تَبذیرٌ وإسرافٌ . خرج کردن به ناحقّ مال ، حیف و میل و اسراف است . نهج البلاغة : الخطبة 126 منتخب میزان الحکمة : 270 ******* الإمامُ الصّادقُ علیه‌السلام وقد سَألَهُ إسحاقُ بنُ عمّارٍ : یکونُ للمؤمِنِ عَشرَةُ أقْمِصَةٍ ؟: نَعَم ، قلتُ : وَعِشرینَ ؟ قالَ : نَعَم ، ولیسَ ذلکَ مِنَ السَّرَفِ ، إنّما السَّرَفُ أن تَجعَلَ ثَوبَ صَونِکَ ثَوبَ بِذْلَتِکَ . اسحاق بن عمّار : از امام صادق پرسیدم : آیا مؤمن می‌تواند ده پیراهن داشته باشد ؟ حضرت فرمودند: آری . عرض کردم : بیست پیراهن چه ؟ فرمودند: آری . اینها اسراف نیست ؛ اسراف آن است که لباس بیرونت و مهمانیت را لباس خانه و دم دستی قرار دهی . بحار الأنوار : 79 / 317 / 1 منتخب میزان الحکمة : 270 ******* پیامبر خدا صلی‌ الله ‌علیه و ‌آله و سلّم : إنَّ مِنَ السَّرَفِ أن تَأکُلَ کُلَّ ما اشتَهَیتَ . این‌که هرچه دلت بخواهد بخوری،اسراف است. کنز العمّال : 7366 منتخب میزان الحکمة : 270 ******* امام صادق علیه‌السلام : لَیسَ فیما أصلَحَ البَدَنَ إسرافٌ ... إنّما الإسرافُ فیما أتلَفَ المالَ وأضَرَّ بالبَدَنِ . در آنچه بدن را سالم نگه می‌دارد اسراف نیست ... بلکه اسراف در چیزهایی است که مال را تلف کند و به بدن زیان رساند . بحار الأنوار : 75 / 303 / 6 منتخب میزان الحکمة : 270
اسراف چیست؟
امام علی علیهالسلام :
إعطاءُ المالِ فی غَیرِ حَقِّهِ تَبذیرٌ وإسرافٌ .
خرج کردن به ناحقّ مال ، حیف و میل و اسراف است .
نهج البلاغة : الخطبة 126 منتخب میزان الحکمة : 270
*******
الإمامُ الصّادقُ علیهالسلام
وقد سَألَهُ إسحاقُ بنُ عمّارٍ : یکونُ للمؤمِنِ عَشرَةُ أقْمِصَةٍ ؟: نَعَم ، قلتُ : وَعِشرینَ ؟ قالَ : نَعَم ، ولیسَ ذلکَ مِنَ السَّرَفِ ، إنّما السَّرَفُ أن تَجعَلَ ثَوبَ صَونِکَ ثَوبَ بِذْلَتِکَ .
اسحاق بن عمّار :
از امام صادق پرسیدم : آیا مؤمن میتواند ده پیراهن داشته باشد ؟ حضرت فرمودند: آری . عرض کردم : بیست پیراهن چه ؟ فرمودند: آری . اینها اسراف نیست ؛ اسراف آن است که لباس بیرونت و مهمانیت را لباس خانه و دم دستی قرار دهی .
بحار الأنوار : 79 / 317 / 1 منتخب میزان الحکمة : 270
*******
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
إنَّ مِنَ السَّرَفِ أن تَأکُلَ کُلَّ ما اشتَهَیتَ .
اینکه هرچه دلت بخواهد بخوری،اسراف است.
کنز العمّال : 7366 منتخب میزان الحکمة : 270
*******
امام صادق علیهالسلام :
لَیسَ فیما أصلَحَ البَدَنَ إسرافٌ ... إنّما الإسرافُ فیما أتلَفَ المالَ وأضَرَّ بالبَدَنِ .
در آنچه بدن را سالم نگه میدارد اسراف نیست ... بلکه اسراف در چیزهایی است که مال را تلف کند و به بدن زیان رساند .
بحار الأنوار : 75 / 303 / 6 منتخب میزان الحکمة : 270
- [سایر] کمترین حد اسراف چیست؟
- [سایر] انواع اسراف را بیان کنید؟
- [آیت الله بهجت] آب غسل تا چه اندازه اسراف نیست؟
- [آیت الله علوی گرگانی] ملاک اصلی اسراف و تجّمل گرایی چیست؟
- [سایر] اسراف از آیات قرآن است آیا تجدید ساختمانهای اداری که اکثراً برای مدتهایی زیاد می شود از آنها استفاده نمود اسراف نیست؟
- [سایر] آیا اسراف آب در وضو باعث بطلان میشود؟
- [سایر] فرق تبذیر با اسراف در قران کریم چیست؟
- [سایر] آیا اسراف در آب، غسل را باطل میکند؟
- [آیت الله بهجت] لطفا تعریف و حکم اسراف را بیان فرمایید.
- [سایر] در ارتباط با وضو و اسراف آب از شما در خواست تعدادی حدیث دارم.
- [آیت الله جوادی آملی] .اگر کسی بیشتر از مطابق شأن خود هزینه کرده باشد، به مقدار شأن او، جزء هزینه حساب میشود و بیش از آن، اسراف بوده و باید خمس آن را بپردازد.
- [آیت الله جوادی آملی] .پوشیدن لباس طلابافت برای مرد حرام و نماز او در آن باطل است؛ ولی برای زن در نماز و غیر نماز اشکال ندارد . البته حکم اسراف یا لباس شهرت, جداست.
- [آیت الله مکارم شیرازی] نماز خواندن با لباس طلا بافت برای مردان جایز نیست و نماز را باطل می کند، ولی برای زنان در صورتی که اسراف نباشد اشکالی ندارد، در غیر حال نماز نیز پوشیدن چنین لباسی برای مردان حرام است.
- [آیت الله مکارم شیرازی] مسافرت به قصد تفریح و گردش و استفاده از آب و هوا و مانند آن تا آنجا که موجب اسراف و کار حرام دیگری نباشد جایز است و نماز را باید شکسته بخواند.
- [آیت الله جوادی آملی] .در امور مباح , مانند هدیه و کادو دادن یا سفرهای تفریحی، هزینه ها باید مطابق شأن مکلف باشد ; برای مثال, اگر کسی قصد سفر تفریحی دارد و همتاهای او با ماشین یا به هتل های معمولی می روند، اگر او با هواپیما؛ یا به هتل های گران قیمت برود، مطابق شأن او نیست، پس باید هزینه های اضافی را محاسبه نماید و خمس آن را بپردازد؛ ولی در سفرهای مستحب و زیارتی هرچند تکرار شود یا در کارهای خیر، هر مقدار بخواهد به امور خیریه کمک کند , اسراف نیست , زیرا در امور آخرت , شأن دنیایی افراد ملاحظه نمیشود. البته اسراف در هیچ مورد روا نیست.
- [آیت الله جوادی آملی] .سرمایهای که شخص برای تأمین هزینه متعارف زندگی به آن نیاز دارد و بدون آن شأن وی محفوظ نمی ماند , بنا بر اقوا خمس ندا رد، هرچند احتیاط استحبابی در پرداختن آن است؛ ولی سرمایه ای که برای ذخیره کردن و افزایش مال است , خمس دارد . معیار مصرف متعارف , پرهیز از اسراف و تبذیر است. مبدأ سال خمسی
- [آیت الله اردبیلی] انسان میتواند در مرضی که با آن از دنیا میرود، هر مقدار از مال خود را که بخواهد، به مصرف خود و عیال و میهمان و کارهایی که اسراف شمرده نمیشوند برساند و نیز اگر مال خود را به کسی ببخشد یا ارزانتر از قیمت بفروشد یا اجاره دهد، صحیح است.
- [امام خمینی] انسان می تواند در مرضی که به آن مرض از دنیا می رود هر قدر از مال خود را به مصرف خود و عیال و مهمان و کارهایی که اسراف شمرده نمی شود برساند. و نیز اگر مال خود را به کسی ببخشد یا ارزانتر از قیمت بفروشد یا اجاره دهد صحیح است.
- [آیت الله اردبیلی] نمایشهای متداول چنانچه مستلزم نظر و لمس نامحرم یا موجب اشاعه فساد و تهییج شهوت و یا توهین به مقدّسات مذهب و اولیای دین و دروغ و باطل نباشد، اشکال ندارد. همچنین بازیهای مختلف اگر در آنها آلات قمار و برد و باخت و ضرر جسمی یا روحی و یا اِتلاف و اِسراف مال در بین نباشد، اشکال ندارد.
- [آیت الله علوی گرگانی] انسان میتواند در مرضی که به آن مرض از دنیا میرود، هرقدر از مال خود را به مصرف خود وعیال و مهمان وکارهائی که اسراف شمرده نمیشود، برساند و نیز اگر مال خود را به قیمت بفروشد یا اجاره دهد اشکال ندارد وهم چنین اگر مال خود را به کسی ببخشد یا ارزانتر از قیمت بفروشد، معامله او صحیح واشکالی ندارد.