یکی از روشهای تربیتی، روش الگویی است که از آن با عناوین الگوسازی، اسوهسازی اسوهپذیری و ... یاد میشود. بدون تردید الگوی مناسب و مطمئن و بدون خدشه همانهایی هستند که خالق این جهان و انسان، آنها را به مقام رهبری امت اسلامی منصوب نموده است؛ بی گمان اهل بیت بویژه امام رضا(ع) الگوی کامل است ؛ چنانکه قرآن پیامبر(ص) را الگو معرفی کرد وپیامبر ائمه واهل بیت خود را الگوی تمام عیار معرفی نمود. اسوهها و الگوها همواره نقشی اساسی در تحول انسانها داشتهاند و این امری است که ریشه در سرشت انسان دارد. اصولاً یکی از روشهای تربیتی روش الگویی است که از آن با عناوین الگوسازی، اسوهسازی، ارایة اسوهها، اسوهپذیری و الگوگیری یاد میشود این روش از شیوههای کاربردی در تربیت است و بر جان و دلِ متربیان مینشیند. انسان در سالهای نخست زندگی از پدر و مادر، اطرافیان، همبازیها، معلمان و مربیان الگو میگیرد و شخصیت او از این طریق رشد میکند و زمانی که بزرگ میشود با توجّه به شناختی که پیدا میکند. از دوستان، شخصیتهای اجتماعی، فرهنگی، تاریخی، هنری، و مذهبی الگو میگیرد. اگر بخواهیم رفتار نمونه و کردار مطلوب و سازنده را در خودمان پیاده کنیم، باید سعی کنیم که الگوی مناسب را در این زمینه شناسایی کنیم به دلیل این که قرار دادن الگو در کارها، راه رسیدن به اهداف را سریعتر میکند مخصوصاً اگر الگویی باشد که از هر جهت اعمال و رفتارش قابل اعتماد باشد. خداوند متعال در قرآن کریم، سورة مبارکة احزاب، آیة شریفة 21، پیامبر گرامی اسلام حضرت محمد را به عنوان الگویی مناسب، مطمئن، بدون خدشه و قابل اعتماد به ما معرفی نموده است: (لقد کان فی رسول الله اسوة حسنه لمن کان یرجوا الله والیوم الآخر و ذکر الله کثیراً) ترجمه: قطعاً برای شما در اقتدا به رسول خدا سرمشقی نیکوست، (بویژه) برای شخصی که به خداوند و روز بازپسین امید دارد و خداوند را فراوان یاد میکند. بنابراین الگوی مناسب، مطمئن و قابل اعتماد در هر زمینهای آن است که خداوند و رسول او به ما معرفی نمودهاند، یعنی علاوه بر خود پیامبر جانشینان آن حضرت یعنی ائمة معصومین سلام الله علیهم اجمعین نیز برای ما مورد اقتدا و الگو هستند از جمله شخصیت و وجود مقدس علی بن موسی الرضا که شما در پی شناسایی و تحقیق بیشتری در مورد حضرتش هستید ، معصومین علیهم السلام همانند قلّه هستند، قلّههای فضیلت و کرامت و انسانیت بنابراین هر کس به هر اندازهای که بتواند به این قلّههای رفیع انسانیت نزدیک شود مطمئناً بهرة لازم را خواهد گرفت آنچه که در این رابطه مهم است،شناخت ابعاد مختلف زندگانی ائمة معصومین علیهم السلام است چرا که شناخت موجب محبّت و علاقه شده و هر چه که علاقه بیشتر باشد الگوپذیری بهتر انجام میگیرد و انسان با انگیزة بالاتر و سرعت بیشتری به سوی اصلاح رفتار خودش حرکت میکند. خداوند در این رابطه به همة ما توفیق شناخت واقعی از ویژگیهای رفتاری و عملی و سخنان دلنشین ائمة عزیز را عنایت کند. معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر: 1. حضرت رضا ، فضل الله کمپانی. 2. زندگانی حضرت علی بن موسی الرضا ، ابوالقاسم سحاب. منبع: اندیشه قم
یکی از روشهای تربیتی، روش الگویی است که از آن با عناوین الگوسازی، اسوهسازی اسوهپذیری و ... یاد میشود. بدون تردید الگوی مناسب و مطمئن و بدون خدشه همانهایی هستند که خالق این جهان و انسان، آنها را به مقام رهبری امت اسلامی منصوب نموده است؛ بی گمان اهل بیت بویژه امام رضا(ع) الگوی کامل است ؛ چنانکه قرآن پیامبر(ص) را الگو معرفی کرد وپیامبر ائمه واهل بیت خود را الگوی تمام عیار معرفی نمود.
اسوهها و الگوها همواره نقشی اساسی در تحول انسانها داشتهاند و این امری است که ریشه در سرشت انسان دارد. اصولاً یکی از روشهای تربیتی روش الگویی است که از آن با عناوین الگوسازی، اسوهسازی، ارایة اسوهها، اسوهپذیری و الگوگیری یاد میشود این روش از شیوههای کاربردی در تربیت است و بر جان و دلِ متربیان مینشیند. انسان در سالهای نخست زندگی از پدر و مادر، اطرافیان، همبازیها، معلمان و مربیان الگو میگیرد و شخصیت او از این طریق رشد میکند و زمانی که بزرگ میشود با توجّه به شناختی که پیدا میکند. از دوستان، شخصیتهای اجتماعی، فرهنگی، تاریخی، هنری، و مذهبی الگو میگیرد.
اگر بخواهیم رفتار نمونه و کردار مطلوب و سازنده را در خودمان پیاده کنیم، باید سعی کنیم که الگوی مناسب را در این زمینه شناسایی کنیم به دلیل این که قرار دادن الگو در کارها، راه رسیدن به اهداف را سریعتر میکند مخصوصاً اگر الگویی باشد که از هر جهت اعمال و رفتارش قابل اعتماد باشد. خداوند متعال در قرآن کریم، سورة مبارکة احزاب، آیة شریفة 21، پیامبر گرامی اسلام حضرت محمد را به عنوان الگویی مناسب، مطمئن، بدون خدشه و قابل اعتماد به ما معرفی نموده است: (لقد کان فی رسول الله اسوة حسنه لمن کان یرجوا الله والیوم الآخر و ذکر الله کثیراً) ترجمه: قطعاً برای شما در اقتدا به رسول خدا سرمشقی نیکوست، (بویژه) برای شخصی که به خداوند و روز بازپسین امید دارد و خداوند را فراوان یاد میکند.
بنابراین الگوی مناسب، مطمئن و قابل اعتماد در هر زمینهای آن است که خداوند و رسول او به ما معرفی نمودهاند، یعنی علاوه بر خود پیامبر جانشینان آن حضرت یعنی ائمة معصومین سلام الله علیهم اجمعین نیز برای ما مورد اقتدا و الگو هستند از جمله شخصیت و وجود مقدس علی بن موسی الرضا که شما در پی شناسایی و تحقیق بیشتری در مورد حضرتش هستید ، معصومین علیهم السلام همانند قلّه هستند، قلّههای فضیلت و کرامت و انسانیت بنابراین هر کس به هر اندازهای که بتواند به این قلّههای رفیع انسانیت نزدیک شود مطمئناً بهرة لازم را خواهد گرفت آنچه که در این رابطه مهم است،شناخت ابعاد مختلف زندگانی ائمة معصومین علیهم السلام است چرا که شناخت موجب محبّت و علاقه شده و هر چه که علاقه بیشتر باشد الگوپذیری بهتر انجام میگیرد و انسان با انگیزة بالاتر و سرعت بیشتری به سوی اصلاح رفتار خودش حرکت میکند. خداوند در این رابطه به همة ما توفیق شناخت واقعی از ویژگیهای رفتاری و عملی و سخنان دلنشین ائمة عزیز را عنایت کند.
معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر:
1. حضرت رضا ، فضل الله کمپانی.
2. زندگانی حضرت علی بن موسی الرضا ، ابوالقاسم سحاب.
منبع: اندیشه قم
- [سایر] سلام. چرا امام رضا(ع) زندگی امام جواد(ع) را پربرکت اعلام کرده؟
- [سایر] لطفاً خلاصه ای از زندگی نامه امام رضا (ع) را بیان کنید.
- [سایر] چرا به امام موسی کاظم(ع) و امام رضا(ع) لقب (ابا الحسن) را دادهاند؟
- [سایر] چرا امام رضا (ع) را ابوالحسن می نامند؟
- [سایر] در تقسیمبندی چهارگانه برنامه زندگی توسط امام رضا(ع)؛ توجه به کدام قسمت باعث کسب توانایی برای سایر قسمتها میشود؟
- [سایر] دلیل فرمایش امام حسن عسگری (ع) که ثواب زیارت امام رضا (ع)بیشتر از زیارت امام حسین (ع) است، چیست؟
- [سایر] کیفیت زیارت امام رضا(ع) چگونه است؟
- [سایر] آداب زیارت امام رضا(ع) چیست؟
- [سایر] شعر در مدح امام رضا ع بفرمایید؟
- [سایر] امام رضا ع چگونه به شهادت رسیدند؟
- [آیت الله جوادی آملی] ) .االله اکبر) یعنی خدای سبحان بزرگتر از آن است که وصف شود. (أشهد أن لا إله الاّ االله ), یعنی شهادت می دهم که غیر خدای یکتا و یگانه خدای دیگری نیست . (أشهد أنّ محمداً رسول االله ); یعنی شهادت میدهم که حضرت محمدبن عبداالله(ص) پیامبر و فرستاده خداست . (أشهد أنّ علیاً امیرالمؤمنین و ولیّ االله)؛ یعنی شهادت میدهم که حضرت علی(ع)امیر مؤمنان و ولیّ خدا بر همه خلق است . (حیّ علی الصلاة )؛ یعنی بشتاب برای اقامه نماز، (حیّ علی الفلاح)؛ یعنی بشتاب برای رستگاری، (حیّ علی خیر العمل )؛ یعنی بشتاب برای بهترین کار که نماز است، (قد قامت الصلاة)؛ یعنی به تحقیق نماز برپا شد، (لا إله الاّ االله )؛ یعنی خدایی؛ جز خدای یکتا و یگانه, سزاوار پرستش نیست.
- [آیت الله مظاهری] مکروه است که در گریه بر میّت صدا را خیلی بلند کنند. ______ 1) آیا تو بر پیمانی - که با آن ما را ترک کردی - وفاداری؟ پیمان بر شهادت به اینکه نیست خدایی غیر از خداوند متعال، او که یکتاست و شریکی برای او نیست و به اینکه محمد صلی الله علیه وآله وسلم بنده و رسول اوست و سید پیامبران و خاتم آنان است و به اینکه علی علیه السلام امیر مومنان و سید امامان و امامی است که خداوند متعال، فرمانبرداری از او را بر همه عالمیان واجب فرموده است و به اینکه حسن و حسین و علی بن الحسین و محمد بن علی و جعفر بن محمد و موسی بن جعفر و علی بن موسی و محمد بن علی و علی بن محمد و حسن بن علی و قائم آل محمد - که درودهای خداوند بر آنان باد - امامان مومنان و حجّتهای خداوند بر همه خلائق و امامان تو هستند، که پیشروان هدایت و نیکوکاری هستند. 2) هنگامی که دو فرشته نزدیک به خداوند (نکیر و منکر) که فرستادگان از جانب خدای متعالند، به سوی تو آمدند و از تو در مورد خدایت و پیامبرت و دینت و کتابت و قبلهات و امامانت سوال کردند،پس نترس و اندوهگین نشو و در جواب آنان بگو: خداوند، پروردگار من و محمد صلی الله علیه وآله وسلم، پیامبر من و اسلام، دین من و قرآن، کتاب من و کعبه، قبله من و امیر مومنان علی بن ابی طالب، امام من و حسن بن علی، امام من و حسین بن علی، امام من و زین العابدین، امام من و محمد باقر، امام من و جعفر صادق، امام من، و موسی کاظم، امام من و علی رضا، امام من و محمد جواد امام من و علی هادی، امام من و حسن عسکری، امام من و حجّت منتظَر، امام من میباشند، اینان - که درودهای خداوند بر آنان باد - امامان و سروران و رهبران و شفیعان من میباشند، در دنیا و آخرت به آنان دوستی میورزم و از دشمنان آنان دوری میجویم، سپس بدان ای فلان فرزند فلان. 3) بدرستی که خداوند متعال، بهترین پروردگار و محمد صلی الله علیه وآله وسلم، بهترین پیامبر و امیر مومنان علی بن ابی طالب و فرزندان معصوم او یعنی دوازده امام، بهترین امامان هستند و آنچه را محمد صلی الله علیه وآله وسلم آورده است حقّ است و مرگ حقّ است و سوال منکر و نکیر در قبر حقّ است و برانگیخته شدن (برای روز قیامت)، حقّ است و رستاخیز، حقّ است و صراط، حقّ است و میزان (اعمال)، حقّ است و تطایر کتب، حقّ است و بهشت، حقّ است و جهنم، حقّ است و آن ساعت معهود (روز قیامت)، خواهد آمد و هیچ تردیدی در آن نیست و به تحقیق خداوند متعال کسانی را، که در قبرها هستند، بر خواهد انگیخت. 4) خداوند تو را بر قول ثابت، پایدار فرماید و به راه مستقیم هدایت فرماید و بین تو و امامان تو در جایگاهی از رحمتش، شناخت ایجاد فرماید. 5) خداوندا زمین را از دو پهلوی او گشاده گردان و روح او را بسوی خودت بالا بر و او را با برهانی از خودت روبرو گردان، خداوندا (درخواست میکنیم)عفو تو را، عفو تو را. 6) خداوندا زمین را از دو پهلوی او گشاده گردان و روح او را بسوی خودت بالا بر و او را از جانب خودت با رضوان روبرو کن و قبر او را از بخشایش خودت آرام فرما، رحمتی که بوسیله آن از مهربانی هر کس دیگری بی نیاز گردد.
- [آیت الله نوری همدانی] اذان هیجده جمله است : اللهً اکبرُ چهار مرتبه اشهدً ان لا الهَ الا اللهً ، اشهدً انّ محّمداً رسولً اللهِ ، حیّ علی الصلاهِ، حیَّ علی الفلاحِ ، حیّ علی خیرِ العملِ ، الله اکبرُ ، لا الهَ الا اللهً هر یک دو مرتبه ، و اقامه هفده جمله است یعنی دو مرتبه الله اکبرُ از اول اذان و یک مرتبه لا اِلَه الّا اللهً از آخر آن کم می شود و بعد از گفتن حیّ علی خیرِ العملِ باید دو مرتبه قد قامتِ الصلاهً اضافه نمود .
- [آیت الله جوادی آملی] .اذان, هجده جمله است : (االله اکبر ) چهار مرتبه، (أشهد أن لا إله الاّ االله )، (أشهد أنّ محمداً رسول االله )، (حیّ علی الصلاة )، (حیّ علی الفلاح)، (حیّ علی خیر العمل )، (االله اکبر )، (لا إله الاّ االله )، هر کدام دو مرتبه، و اقامه , هفده جمله است : دو مرتبه (االله اکبر )، از اول اذان و یک مرتبه (لا إله الاّ االله ) از آخر آن , کم می شود و دو مرتبه (قد قامت الصلاة ) بعد از (حیّ علی خیر العمل) افزوده میشود.
- [آیت الله سبحانی] اذان هیجده جمله است: اللّهُ أَکْبَر چهار مرتبه. أَشْهَدُ أَنْ لا اِلَهَ اِلاَّ اللّهُ، أَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّداً رَسُولُ اللّهِ، حَیَّ عَلَی الصَّلاَةِ، حَیَّ عَلَی الفَلاَح، حَیَّ عَلَی خَیْرِ العَمَلِ، اللّهُ أَکْبَر، لاَ اِلهَ اِلاَّ اللّهُ هر یک دو مرتبه. و اقامه هفده جمله است یعنی دو مرتبه اللّهُ أَکْبَر از اول اذان و یک مرتبه لاَ اِلهَ اِلاَّ اللّهُ از آخر آن کم می شود و بعد از گفتن حَیَّ عَلَی خَیْرِ العَمَلِ باید دو مرتبه قَدْ قامَتِ الصَّلاةُ اضافه نمود.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اذان هیجده جمله است: "اللهُ أکْبَرُ" چهار مرتبه؛ "أَشْهَدُ أَنْ لا إِلَهَ إِلاَّ اللهُ" "أَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّداً رَسوُلُ الله" "حَیَّ عَلی الصّلاة" "حَیَّ عَلَی الْفَلاَح" "حَیَّ عَلی خَیْرِ الْعَمَل" "اللهُ أَکْبَرُ" "لاَ إِلَهَ إِلاَّ الله" هر یک دو مرتبه. اقامه هفده جمله است یعنی: دو مرتبه "اللهُ أکْبَرُ" از اول اذان و یک مرتبه "لا إِلَهَ إِلاَّ الله" از آخر آن کم می شود وبعد از گفتن "حَیَّ عَلی خَیْرِ الْعَمَل"باید دو مرتبه "قَدْ قامَتِ الصَّلاة" اضافه نمود.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اذان هیجده جمله است: اَلله اکبرُ چهار مرتبه اَشهدُ اَنْ لا الهَ اِلاّاللهُ، اَشْهَدُ اَنَّ مُحَمَّداً رسولُ الله حیَّ عَلَی الصَّلوةِ حَیَّ عَلَی الفَلاحِ حَیَّ عَلی خیرِ العملِ، الله اکبرُ لااِلَه اِلاّالله هر یک دو مرتبه و اقامه هفده جمله است یعنی دو مرتبه الله اکبرُ از اوّل اذان و یک مرتبه لااِلهَ اِلاّالله از آخر آن کم می شود و بعد از گفتن حَیَّ عَلَی خیرِ العَمَل باید دو مرتبه قَد قامَتِ الصَّلوةُ اضافه نمود.
- [آیت الله خوئی] اذان هیجده جمله است:" الله اکبر" چهار مرتبه،" اشهد ان لا اله الا الله، أشهد ان محمداً رسول الله، حی علی الصلاة، حی علی الفلاح، حی علی خیر العمل، الله اکبر، لا اله الا الله"، هر یک دو مرتبه، و اقامه هفده جمله است یعنی دو مرتبه" الله اکبر" از اوّل اذان، و یک مرتبه" لا اله الا الله" از آخر آن کم میشود، و بعداز گفتن" حی علی خیر العمل" باید دو مرتبه" قد قامت الصلاه" اضافه نمود.
- [امام خمینی] اذان هیجده جمله است: "الله اکبر" چهار مرتبه، "اشهد ان لا اله الا الله،اشهد ان محمدا رسول الله، حی علی الصلاه، حی علی الفلاح، حی علی خیر العمل، الله اکبر، لا اله الا الله"، هر یک دو مرتبه. و اقامه هفده جمله است یعنی دو مرتبه"الله اکبر" از اول اذان، و یک مرتبه "لا اله الا الله" از آخر آن کم می شود، و بعداز گفتن "حی علی خیر العمل" باید دو مرتبه "قد قامت الصلاه" اضاضه نمود.
- [آیت الله بهجت] اذان هیجده جمله است: (اللّه اَکبَر) چهار مرتبه؛ (اَشْهَدُ اَنْ لا اِلهَ اِلاَّ اللّه)؛ (اَشْهَدُ اَنَّ مُحَمَّداً رَسُولُ اللّه)؛ (حَی عَلَی الصَّلاة)؛ (حَی عَلَی الفَلاح)؛ (حَی عَلی خَیرِ الْعَمَل)؛ (اللّه اَکبَر)؛ (لا اِلهَ اِلاَّ اللّه) هر یک دو مرتبه. و اقامه هفده جمله است؛ یعنی دو مرتبه (اللّه اکبر) از اول اذان و یک مرتبه (لا اِلهَ الاَّ اللّه) از آخر آن کم میشود، و بعد از گفتن (حَی عَلی خَیرِ الْعَمَل) باید دو مرتبه (قَدْ قامَتِ الصَّلاة) اضافه نمود.