شرح پرسش: هنگام بارداری گناهی مرتکب شدم که خیلی از کرده ام پشیمانم و نمی خواهم بر روی کودکم تاثیری داشته باشد باید چه کار کنم؟ در زمان شیردهی زیاد بدون غسل جنابت به بچه ام شیر داده ام نمی دانستم اشکال دارد الان که پسر من حدود 8 سال دارد آیا در رفتار و گفتار و اخلاق پسرم تاثیر داشته؟ اگر تاثیر گذاشته من چه کار کنم؟ پاسخ: مقدمه: محیط پیش از تولد، محیطی محدود است ولی تأثیرات آن بر جنین تأثیراتی پایا می باشد. در این محیط، تأثیرات تقریباً یک سویه (از محیط به سوی جنین) در جریان است عوامل موثر بر رشد که در این محیط وجود دارند متعددند عواملی مثل اکسیژن، تغذیه، حرارت، حالات معنوی و روحی و روانی مادر، بیماری ها، عوامل بیماری زا که می توانند از جفت وارد سیستم گردش خون کودک شوند، تشعشعات و ضربه ها همه و همه می توانند بر رشد جنین اثر بگذارند. مسئولیت والدین در دوران بارداری: با توجه به مقدمه بالا باید گفت که جنین در محیط درون رحمی از خود اراده ای ندارد و توجه والدین به نکات فوق (مخصوصاً مادر) و تلاش جهت بهداشت روانی و جسمانی او بسیار حائز اهمیت می باشد و در واقع اگر والدین با کوتاهی خود آسیب روحی، معنوی و یا جسمانی به جنین برساند مقصر هستند. 1. رعایت مسائل معنوی: حالات و روحیات مادر می تواند بر جنین اثر بگذارد. طبق تحقیقات، مادرانی که از آرامش برخوردارند و به مسائل معنوی در ایام بارداری خود بیشتر توجه دارند بر حالات جنین خود اثرات مثبتی می گذارند بر عکس اضطراب ها، تشویش ها، احساس گناه مادر می تواند اثرات منفی ای بر جنین بگذارد. 2. تربیت دینی فرزند: دین اسلام به پدر و مادرها سفارشاتی می دهد و بیان می دارد که آنها برای تربیت اولاد خود باید از قبل از انعقاد نطفه مراقب اعمال، افکار و روحیات، چگونگی درآمد و کسب و کار، چگونگی روابط و سازگاریها و معاشرت ها باشند و در همین راستا برخی از مستحبات و مکروهات، دعاها برای مسائل زناشویی بیان داشته است.[1] چه باید کرد؟ حال اگر کسی در این ایام به این مسائل معنوی توجه نداشته مثلاً مرتکب گناهی شده و یا در زمان شیردهی به رعایت نکات تربیتی بی توجه بوده مثلاً با حالت جنابت به بچه شیر داده است باز هم می تواند جبران کند. خداوند مهربان همیشه در رحمت و توبه خود را بازگذاشته است و همیشه پذیرای بندگان پشیمان خود است و در کتاب خود قرآن شریف بشارت به بخشش این افراد داده است و در روایات ائمه اطهار علیهم السلام آمده کسی که از گناهان توبه کند مثل کسی است که اصلاً گناهی نکرده است و احساس آرامش و امیدی که شما از این مسأله پیدا می کنید در رفتار و هیجانهای شما اثر دارد و این ها در روحیات فرزند شما اثر مثبت می گذارد، اما در رابطه با فرزند خود می توانید کارهایی انجام دهید که اثرات وضعی گناه زمان بارداری یا شیردهی با حالت جنابت را جبران کنید البته نباید فراموش کرد که در رشد تربیتی خود و فرزند شما مسائل مختلفی دخیل است که به قسمتی از آنها در ذیل اشاره می کنیم. اقدامات عملی جهت جبران: 1. اگر گناه مربوط به دیگران است می توانید رضایت آنها را فراهم کنید. اگر مثلاً مالی برداشته اید، به آنها باز گردانید و یا اگر غیبتی کرده اید، در عوض او کار نیک انجام دهید و برایش استغفار کنید. اگر گناه مربوط به حق خداوند است، استغفار کنید و از خداوند طلب بخشش نمایید. البته اگر حق خداوند از مسائلی است که باید قضاء شود مثل نماز، روزه، خمس می توانید آن را قضاء نمایید و بدانید که خداوند فرموده است: کارهای نیک اثر کارهای بد را از بین می برد (ان الحسنات یذهبن السیئات). 2. برای سلامتی روحی و جسمی و معنوی فرزند خود دعا کنید و از اهل بیت علیهم السلام بخواهید به ایشان عنایت کند. 3. با استفاده از کتب اخلاقی و تربیتی در دوره های مختلف زندگی او نکات مربوط به همان دوره را مطابق نیازها و روحیات آن دوره انجام دهید. 5. فرزند خود را به اماکن زیارتی، مساجد و جلسات دینی ببرید و اگر ممکن است به او قرآن تعلیم دهید و برای جبران گذشته و اثرات منفی آن برای فرزند خود حتی المقدور صدقه دهید. 6. برایش کتابهای دینی مثل داستان و... تهیه کنید. 7. در گزینش دوست مناسب به او کمک نمایید. 8-درانتخاب محیط زندگی ومدرسه دقیق باشید واورا درمحیطهای سالم ومذهبی قراردهید. 9-کودک ازوالدین خودالگوبرداری می کند؛ لذاشماوهمسرتان بایددررفتارهای خوددقت لازم راداشته باشید. معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر: 1. مراحل رشد و تحول انسان، دکتر محمد رضا شرفی، نشر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی. 2. با فرزندان خود چگونه رفتار کنیم؟، دکتر محمد رضا شرفی، نشر جهاد دانشگاهی. 3. ریحانه بهشتی، سیما میخبر، نشر نور الزهرا سلام الله علیها . 4. آموزش مفاهیم دینی همگام با رشد، ناصر باهنر، نشر سازمان تبلیغات اسلامی. پی نوشت: [1] . برای مطالعه بیشتر به: میخبر، سیما، ریحانه بهشتی، نشر نورالزهرا سلام الله علیها ، فصل دوم رجوع کنید. منبع: اندیشه قم
شرح پرسش:
هنگام بارداری گناهی مرتکب شدم که خیلی از کرده ام پشیمانم و نمی خواهم بر روی کودکم تاثیری داشته باشد باید چه کار کنم؟ در زمان شیردهی زیاد بدون غسل جنابت به بچه ام شیر داده ام نمی دانستم اشکال دارد الان که پسر من حدود 8 سال دارد آیا در رفتار و گفتار و اخلاق پسرم تاثیر داشته؟ اگر تاثیر گذاشته من چه کار کنم؟
پاسخ:
مقدمه:
محیط پیش از تولد، محیطی محدود است ولی تأثیرات آن بر جنین تأثیراتی پایا می باشد. در این محیط، تأثیرات تقریباً یک سویه (از محیط به سوی جنین) در جریان است عوامل موثر بر رشد که در این محیط وجود دارند متعددند عواملی مثل اکسیژن، تغذیه، حرارت، حالات معنوی و روحی و روانی مادر، بیماری ها، عوامل بیماری زا که می توانند از جفت وارد سیستم گردش خون کودک شوند، تشعشعات و ضربه ها همه و همه می توانند بر رشد جنین اثر بگذارند.
مسئولیت والدین در دوران بارداری:
با توجه به مقدمه بالا باید گفت که جنین در محیط درون رحمی از خود اراده ای ندارد و توجه والدین به نکات فوق (مخصوصاً مادر) و تلاش جهت بهداشت روانی و جسمانی او بسیار حائز اهمیت می باشد و در واقع اگر والدین با کوتاهی خود آسیب روحی، معنوی و یا جسمانی به جنین برساند مقصر هستند.
1. رعایت مسائل معنوی: حالات و روحیات مادر می تواند بر جنین اثر بگذارد. طبق تحقیقات، مادرانی که از آرامش برخوردارند و به مسائل معنوی در ایام بارداری خود بیشتر توجه دارند بر حالات جنین خود اثرات مثبتی می گذارند بر عکس اضطراب ها، تشویش ها، احساس گناه مادر می تواند اثرات منفی ای بر جنین بگذارد.
2. تربیت دینی فرزند: دین اسلام به پدر و مادرها سفارشاتی می دهد و بیان می دارد که آنها برای تربیت اولاد خود باید از قبل از انعقاد نطفه مراقب اعمال، افکار و روحیات، چگونگی درآمد و کسب و کار، چگونگی روابط و سازگاریها و معاشرت ها باشند و در همین راستا برخی از مستحبات و مکروهات، دعاها برای مسائل زناشویی بیان داشته است.[1]
چه باید کرد؟
حال اگر کسی در این ایام به این مسائل معنوی توجه نداشته مثلاً مرتکب گناهی شده و یا در زمان شیردهی به رعایت نکات تربیتی بی توجه بوده مثلاً با حالت جنابت به بچه شیر داده است باز هم می تواند جبران کند. خداوند مهربان همیشه در رحمت و توبه خود را بازگذاشته است و همیشه پذیرای بندگان پشیمان خود است و در کتاب خود قرآن شریف بشارت به بخشش این افراد داده است و در روایات ائمه اطهار علیهم السلام آمده کسی که از گناهان توبه کند مثل کسی است که اصلاً گناهی نکرده است و احساس آرامش و امیدی که شما از این مسأله پیدا می کنید در رفتار و هیجانهای شما اثر دارد و این ها در روحیات فرزند شما اثر مثبت می گذارد، اما در رابطه با فرزند خود می توانید کارهایی انجام دهید که اثرات وضعی گناه زمان بارداری یا شیردهی با حالت جنابت را جبران کنید البته نباید فراموش کرد که در رشد تربیتی خود و فرزند شما مسائل مختلفی دخیل است که به قسمتی از آنها در ذیل اشاره می کنیم.
اقدامات عملی جهت جبران:
1. اگر گناه مربوط به دیگران است می توانید رضایت آنها را فراهم کنید. اگر مثلاً مالی برداشته اید، به آنها باز گردانید و یا اگر غیبتی کرده اید، در عوض او کار نیک انجام دهید و برایش استغفار کنید. اگر گناه مربوط به حق خداوند است، استغفار کنید و از خداوند طلب بخشش نمایید. البته اگر حق خداوند از مسائلی است که باید قضاء شود مثل نماز، روزه، خمس می توانید آن را قضاء نمایید و بدانید که خداوند فرموده است: کارهای نیک اثر کارهای بد را از بین می برد (ان الحسنات یذهبن السیئات).
2. برای سلامتی روحی و جسمی و معنوی فرزند خود دعا کنید و از اهل بیت علیهم السلام بخواهید به ایشان عنایت کند.
3. با استفاده از کتب اخلاقی و تربیتی در دوره های مختلف زندگی او نکات مربوط به همان دوره را مطابق نیازها و روحیات آن دوره انجام دهید.
5. فرزند خود را به اماکن زیارتی، مساجد و جلسات دینی ببرید و اگر ممکن است به او قرآن تعلیم دهید و برای جبران گذشته و اثرات منفی آن برای فرزند خود حتی المقدور صدقه دهید.
6. برایش کتابهای دینی مثل داستان و... تهیه کنید.
7. در گزینش دوست مناسب به او کمک نمایید.
8-درانتخاب محیط زندگی ومدرسه دقیق باشید واورا درمحیطهای سالم ومذهبی قراردهید.
9-کودک ازوالدین خودالگوبرداری می کند؛ لذاشماوهمسرتان بایددررفتارهای خوددقت لازم راداشته باشید.
معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر:
1. مراحل رشد و تحول انسان، دکتر محمد رضا شرفی، نشر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
2. با فرزندان خود چگونه رفتار کنیم؟، دکتر محمد رضا شرفی، نشر جهاد دانشگاهی.
3. ریحانه بهشتی، سیما میخبر، نشر نور الزهرا سلام الله علیها .
4. آموزش مفاهیم دینی همگام با رشد، ناصر باهنر، نشر سازمان تبلیغات اسلامی.
پی نوشت:
[1] . برای مطالعه بیشتر به: میخبر، سیما، ریحانه بهشتی، نشر نورالزهرا سلام الله علیها ، فصل دوم رجوع کنید.
منبع: اندیشه قم
- [سایر] گناهی که حضرت آدم مرتکب شد ، به چه شکلی است؟
- [سایر] آیا کسی که گناه مرتکب شده و توبه کند، جایگاهش در آخرت با کسی که گناهی مرتکب نشده، متفاوت است؟
- [سایر] چگونه می توان از زبان خود مراقبت کرد تا مرتکب گناهی نشود؟
- [سایر] کسی که قرآن را بر اساس رأی خودش تفسیر کند چه گناهی مرتکب شده است؟
- [سایر] چگونه می توان از زبان خود مراقبت کرد تا مرتکب گناهی نشود؟
- [سایر] زنی که بوی عطرش به مشام نامحرم برسد چه گناهی مرتکب شده است؟
- [سایر] آیا کسی که الان مرتکب گناهی می شود ولی می خواهد در آینده توبه کند، توبه اش قبول است؟
- [سایر] آیا ممکن است که امام زمان (عج) مرتکب گناهی بشوند؟ حتی اگر آن گناه خیلی کوچک باشد.
- [آیت الله وحید خراسانی] ایا بدون عذر می توان در شب رمی کرد یا کافی نیست و اگر در شب صحیح است ایا گناهی هم مرتکب شده است و همچنین تاخیر ذبح از روز عید قربان هرچند صحیح است ولی ایا گناهی هم مرتکب شده است
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر در قبال ارتکاب گناهی نذر روزه داشته باشد و چندین بار مرتکب آن گناه شود اما تعداد آن را نداند باید چند بار روزه بگیرد ؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه زراعت با آب باران و نهر مشروب شود و احتیاجی به آب چاه نداشته باشد اما با آن نیز آبیاری گردد و این کار تاثیری در محصول نداشته باشد زکات آن ده یک است و اگر بعکس با آب چاه آبیاری شود و آب باران بر آن ببارد اما تأثیری نگذارد زکات آن بیست یک است.
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه یکی از شریک ها بمیرد یا دیوانه یا سفیه شود شریک های دیگر نمی توانند در مال شرکت تصرف کنند، ولی بیهوشی موقت تأثیری ندارد.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . درجه دوم از امر به معروف و نهی از منکر آن است که اگر مرتکب منکر، با اظهار کراهت، ترک معصیت نکرد، با حُسن خلق و کلام حسن او را امر به ترک منکر نماید، و مصالح ترک منکر و فعل معروف و مفاسد عکس آن را بیان کند تا مرتکب، متنبه شود، و ترک معصیت بنماید، و اگر به همین مقدار، مرتکب متنبه شد و معصیت را ترک کرد، اداء وظیفه شده است.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر پولی را که خمس ان را نداده است به حمامی بدهد مرتکب حرام شده و غسل او باطل است
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر پولی را که خمس ان را نداده است به حمامی بدهد مرتکب حرام شده و غسل او باطل است
- [آیت الله وحید خراسانی] اشامیدن شراب و غیر ان از مسکرات حرام است و روایات در مذمت ان بسیار است و در بعضی از انها قریب به این مضامین وارد شده که خداوند معصیت نشده به چیزی که شدیدتر از اشامیدن مسکر باشد و از حضرت امام جعفر صادق علیه السلام سوال شد ایا اشامیدن شراب بدتر است یا ترک نماز فرمود شرب خمر برای این که شرابخوار در حالتی قرار می گیرد که پروردگار خودرا نمی شناسد و از حضرت رسول صلی الله علیه واله وسلم روایت شده که شراب سر هر گناهی است و در بعضی از روایات اشامیدن شراب اشد از زنا و دزدی شمرده شده است و خداوند شراب را حرام کرده به علت این که ام الخبایث و سر هر شری است و شرابخوار عقل خودرا از دست می دهد پس پروردگار خود را نمی شناسد و هر معصیتی را مرتکب و هر حرمتی را هتک و هر رحم وابسته ای را قطع و هر فاحشه ای را مرتکب می شود
- [آیت الله مظاهری] اگر تندخویی از ملکه و یا از زبان بد سرچشمه نگیرد، در صورتی که ملازم با گناهی باشد، نظیر غیبت یا سرزنش یا آزردهخاطرنمودن شخصی و یا سردکردن محیط خانه و مانند اینها، حرام است، و اگر ملازم با هیچ گناهی نباشد، نظیر کسی که اعصاب او ضعیف است و با تندی حرف میزند، گرچه حرام نیست، ولی سزاوار نیست مؤمن چنین باشد، زیرا خوشرویی و خوشزبانی از علامات مؤمن است.
- [آیت الله سبحانی] عدالت یک حالت خداترسی باطنی در انسان است که او را از ارتکاب گناهان کبیره و اصرار بر صغیره باز می دارد و اگر هم گناهی از او سر زد فوراً نادم شده و استغفار می کند.
- [آیت الله اردبیلی] بنابر احتیاط واجب به کسی که آشکارا مرتکب معصیت کبیره مانند ترک نماز و یا شرابخواری میشود، نمیتوان زکات داد، هرچند زکات را در معصیت مصرف نکند.
- [آیت الله اردبیلی] فقیری که فطره به او میدهند، لازم نیست عادل باشد، ولی احتیاط واجب آن است که به شرابخوار و کسی که آشکارا مرتکب گناه کبیره میشود، فطره ندهند.