اولین اشخاصی که با حضرت علی علیه السلام در واقعه غدیر بیعت نمودند چه کسانی بودند؟

بعد از پایان سخنرانی پیامبر اکرم اسلام صلی الله علیه و آله و سلم ، آن حضرت دستور داد کنار منبر، زیر درختان، دو خیمه جداگانه در مقابل یکدیگر برپا شود.
برنامه چنین بود که پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم در یک خیمه و امیرالمومنین علیه السلام در خیمه دیگر جلوس فرمایند. آنگاه حاضرین، در صفی مرتب، گروه گروه وارد خیمه پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم شده به عنوان قبول و اقرار به آنچه در خطابه غدیر، درباره ولایت و امامت بیان فرمود، با آن حضرت دست بیعت دهند، سپس به خیمه امیرالمومنین بروند و به عنوان تسلیم و اطاعت در برابر مقام ولایت او سه کار انجام دهند: یکی اینکه بیعت کنند و دیگر این که (السلام علیک یا امیر المومنین) بگویند و سوم این که به آن حضرت، این مقام با عظمت را تبریک بگویند.
اولین بیعت کنندگان غدیر:
از اولین افراد مؤمنین که برای بیعت حضور یافتند، مقداد، سلمان و ابوذر بودند. پس از آن که این 3 نفر با پیامبراکرم اسلام صلی الله علیه و آله و سلم بیعت کردند، به آنان فرمود: (بر علی به عنوان امیرالمومنین سلام کنید) و آنان این کار را انجام داده با آن حضرت نیز بیعت کردند. بعد از آنان به حذیفه و ابن مسعود و عمّار و بریده اسلمی همین دستور را داد و آنان نیز بیعت کردند.
بعد از ایشان افراد دیگری که برای بیعت حضور یافتند، ابوبکر، عمر، عثمان، معاویه، مغیره و ابوموسی اشعری بودند که پیامبر اکرم اسلام صلی الله علیه و آله و سلم تأکید خاصّی بر بیعت آنان داشت.
از بین آنان، پیامبر اکرم اسلام صلی الله علیه و آله و سلم خطاب به ابوبکر و عمر فرمود: (ای پسر ابی قحافه و ای عمر! با علی بر صاحب اختیاری و امیرالمؤمنین بودن، بعد از من بیعت کنید).
آنان سئوال کردند: آیا این امر از طرف خدا و رسولش است یا از طرف رسولش؟!!
حضرت فرمودند: (آیا چنین امری از طرف غیر خدا امکان دارد؟ آری، امری از طرف خدا و رسولش است که علی علیه السلام امیرالمومنین و امام المتقین است. در روز قیامت خدا او را بر پل صراط می نشاند تا دوستانش را وارد بهشت و دشمنانش را وارد جهنم نماید).
آنگاه همه آنان با پیامبر اکرم اسلام صلی الله علیه و آله و سلم بیعت کردند. آن حضرت بار دیگر از آنان اقرار گرفت و آنان گفتند: شنیدیم و اطاعت خدا و رسول را پذیرفتیم. حضرت پرسید: خدا و رسولش بر شما شاهد باشند؟ همگی گفتند: آری شاهد باشند.[1]
بنابراین، در غدیر خم، مردمان حاضر در آن جا هم با علی علیه السلام بیعت می کردند و هم با پیامبر اکرم اسلام صلی الله علیه و آله و سلم و عمر و ابوبکر از اولین کسانی بودند که با امیرالمومنین علی علیه السلام بیعت کردند و به آن حضرت (هنیئا لک (و به قولی بخ بخ لک) یاابن ابی طالب، (اصبحت مولی کلّ مؤمن و مؤمنة) گفتند: یعنی گوارا باد تو را ای پسر ابوطالب. به به از این نعمت که مولای همه مردان و زنان با ایمان گشتی.[2]

معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر:
1 دایرة المعارف تشیع، ج6، ص180 تا 182.
2 معارف و معاریف، تألیف حسینی دشتی، ج7.
3 الغدیر، تألیف علامه امینی، ترجمه محمد تقی واحدی، ج1، 2.

پی نوشتها:
[1]. امینی، ابراهیم، الغدیر، ترجمه محمد تقی واحدی، تهران، کتابخانه بزرگ اسلامی، چاپ اول، 1362ش، ج2، ص208213؛ بحرانی، عبدالله، عوالم العلوم، قم، مدرسة الامام المهدی، چاپ اول، 1407ق، ج15، ص199201؛ انصاری، محمد باقر، گزارش حجة الوداع، قم، عطر عترت، چاپ اول، 1386ش، ص255256.
[2]. دایرة المعارف تشیع، ج6، ص181؛ معارف و معاریف، ج7، ص584.
منبع: اندیشه قم