عقد نکاح
نکاح در لغت بنابر مشهور به معنی وطی است. پس استعمال آن در عقد و تزویج مجاز خواهد بود.
در صورت اختلاف بین زن و مرد در وقوع عقد نکاح، قول کدام یک مقدّم است؟
در صورت نبودن بیّنه شرعیّه یا قرائن قطعیّه، قول منکر نکاح مقدّم است.
در صورت نبودن بیّنه شرعیّه یا قرائن قطعیّه، قول منکر نکاح مقدّم است.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- در صورت اختلاف بین زن و مرد در مورد این که عقد نکاح سابق به قوّت خود باقی است، یا به علل شرعی مانند طلاق و فسخ، زوجیّت خاتمه یافته، قول کدام یک مقدّم است؟
- در صورت اختلاف بین زوجین در دائم یا منقطع بودن عقد نکاح، قول کدام یک مقدّم است؟
- در صورت اختلاف بین زوجین در دائم یا منقطع بودن عقد نکاح، قول کدام یک مقدّم است؟
- در صورت اختلاف زوجین در مورد وقوع و عدم وقوع نزدیکی، قول کدام یک مقدّم است؟ توضیح این که زوجین بعد از عقد نکاح، قصد جدایی از هم را دارند، و زوجه مدّعی است که به واسطه نزدیکی، مستحقّ کل مهریّه است، و زوج با ادّعای عدم نزدیکی، زوجه را مستحقّ نصف مهریّه می داند. حق با کیست؟
- میان زوجه مطلّقه ای، که همسرش فوت کرده، و ورثه شوهر وی در اصل طلاق اتّفاق نظر، و در زمان آن اختلاف وجود دارد. زوجه مطلّقه مدّعی وقوع طلاق در مرض منتهی به مرگ زوج می باشد، و ورثه مدّعی وقوع طلاق در زمان صحّت وی می باشند. قول کدام یک مقدّم است؟
- اگر زن و مردی در اجرای صیغه عقد نکاح اتفاق نظر داشته ولی بر دوام یا انقطاع آن اختلاف نظر داشته باشند اصل بر دائم بودن عقد ازدواج است یا موقت؟
- اگر زن و مردی در اجرای صیغه عقد نکاح اتفاق نظر داشته ولی بر دوام یا انقطاع آن اختلاف نظر داشته باشند اصل بر دائم بودن عقد ازدواج است یا موقت؟
- صیغه محرمیّت بین زن و مرد نامحرم (صیغه برادری و خواهری) چگونه است؟
- آیا در عقد نکاح دائم می توان شرط کرد که نزدیکی زن و مرد صورت نگیرد؟
- در اجرای صیغه عقد دائم، زوج باید مقدّم شود، یا زوجه؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله سبحانی] زن و مرد در مدت صیغه ی موقت اختلاف دارند; یعنی زن مدت کمتری را و مرد مدت بیشتری را می گوید قول کدام یک مقدم است؟
- [آیت الله بهجت] در صورت اختلاف بین زن و مردی، در مورد این که عقد نکاح سابق به قوّت خود باقی است و یا به علل شرعی مثل طلاق و فسخ زوجیّت خاتمه یافته است، قول کدام یک معتبر و مقدّم است؟
- [آیت الله نوری همدانی] در صورتی که بین مرد و زن نسبت به اصل نکاح و وقوع آن اختلاف باشد و مرد منکرِ نکاحِ دائم ولی زن قائل به آن باشد و هیچ راهی برای اثبات آن وجود نداشته باشد، آیا شهادت زن (به تنهایی و بدون انضمام شهادت مرد) نسبت به وقوعِ نکاح دائم، مثبت ادعا میباشد یا خیر؟
- [آیت الله صافی گلپایگانی] اگر بین جدّ پدری و پدر در ازدواج دختر صغیره یا باکره رشیده اختلاف شد، قول کدام یک مقدم است؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] زن می گوید ازدواج دائمی کرده ام و مرد می گوید ازدواج انقطاعی بوده است. دلیل و بیّنه هم ندارند. قول کدام مقدم می باشد؟
- [آیت الله بهجت] بین زوجین اختلاف شده و زوجه می گوید عقد، دایم بوده و زوج و عاقد می گوید موقّت بوده است. قول کدام یک مقدّم است؟
- [آیت الله نوری همدانی] اگر زوجین در اصل نکاح اتفاق و در دوام و انقطاع اختلاف کنند و دلیلی در کار نباشد قول کدام مقدم است؟
- [آیت الله بهجت] زوجین بعد از عقد ازدواج قصد جدایی از هم را دارند و زوجه مدّعی است به واسطه ی نزدیکی، مستحقّ کلّ مهریه است و زوج به جهت عدم نزدیکی، زوجه را مستحقّ نصف مهریه می داند، در صورت اختلاف بین زوجین در عقد نکاح در این که نزدیکی صورت گرفته است یا خیر، قول کدام یک مقدّم و معتبر است؟
- [آیت الله سبحانی] زنی مدعی است که عقد به صورت یک ساله خوانده شده است و مرد مدعی است که 99 ساله است قول کدام مقدم است؟
- [آیت الله سبحانی] زن ادعای عقد موقت دارد و مرد مدعی عقد دائم است و دلیلی بر قول هیچ کدام نیست. ادعای چه کسی پذیرفته می شود؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- به واسطه عقد ازدواج زن و مرد به هم حلال می شوند و آن بر دو قسم است: ازدواج دائم که همیشگی است و زنی را که به این عقد در می آید (دائمه) گویند و ازدواج موقت که برای مدت معینی عقد زناشوئی می بندند، خواه این مدت کوتاه باشد یا طولانی و آن را (متعه) و (صیغه) نیز می نامند.
- زن مسلمان نمی تواند به عقد کافر درآید، همچنین مرد مسلمان نمی تواند بنابر احتیاط با زن کافر ازدواج دائم کند ولی ازدواج موقت با زنان اهل کتاب مانند یهود و نصاری مانعی ندارد.
- زن مسلمان نمی تواند به عقد کافر درآید، ولی مرد مسلمان می¬تواند با زنان اهل کتاب مانند یهود و نصاری ازدواج کند.
- وکالت مرد از طرف زن، یا زن از طرف مرد، برای خواندن صیغه مانعی ندارد.
- عقد ازدواج شرایطی دارد از جمله: 1 احتیاط آن است که صیغه آن به عربی صحیح خوانده شود، ولی در صورتی که مرد و زن نتوانند صیغه را به عربی بخوانند می توانند به زبان خود بخوانند و گرفتن وکیل برای خواندن صیغه به زبان عربی واجب نیست، ولی باید لفظی بگویند که معنی همان صیغه عربی را بفهماند. 2 کسی که صیغه را می خواند بایدقصد انشاء داشته باشد یعنی قصدشان این باشد که با گفتن این الفاظ همسری در میان آن دو برقرار گردد، زن خود را همسر مرد قرار دهد و مرد این معنی را قبول کند، وکیل نیز باید چنین قصدی را داشته باشد. 3 کسی که صیغه عقد را می خواند باید عاقل و احتیاطاً بالغ باشد هر چند از طرف دیگری وکیل باشد. 4 ولی یا وکیل در اجرای صیغه عقد باید زن و شوهر را معین کند، بنابراین اگر کسی چند دختر دارد نمی تواند به مردی بگوید : (زوجْتک احْدی بناتی) (یکی از دخترانم را به همسری تو درآوردم). 5 زن و مرد باید از روی اختیار به ازدواج راضی باشند ولی اگر یکی از آن دو ظاهراً با کراهت اجازه می دهد، اما می دانیم قلباً راضی است عقد صحیح است. 6 صیغه عقد باید صحیح خوانده شود و اگر طوری غلط بخوانند که معنی آن را عوض کند عقد باطل است، اما اگر معنی عوض نشود اشکالی ندارد.
- مرد می تواند زنی را که صیغه اوست به عقد دائمی درآورد، ولی باید نخست باقیمانده مدت را ببخشد، سپس او را عقد کند.
- مرد نمی تواند با دو خواهر اگرچه رضاعی باشند ازدواج کند و اگر دو زن را عقد کند بعد بفهمد خواهر بوده اند عقد اولی صحیح و دومی باطل است و اگر عقد در یک وقت بوده هر دو باطل است.
- هرگاه به خاطر ناتوانی مرد از نزدیکی، زن عقد را به هم زند، شوهر باید نصف مهر او را بپردازد، ولی اگر به خاطر یکی دیگر از عیبهایی که گفته شد مرد یا زن عقد را به هم بزند اگر باهم نزدیکی نکرده باشند چیزی بر مرد نیست و اگر کرده باشند بنابر احتیاط واجب باید تمام مهر را بپردازد.
- اگر زن و مردی یا یکی از آن دو را مجبور به ازدواج نمایند ولی بعد از خواندن عقد راضی شوند و اجازه دهند احتیاط واجب آن است که صیغه عقد را از نو بخوانند.
- در طلاق رجعی مرد می تواند به زن خود رجوع کند، بدون آن که صیغه عقد تازه ای بخواند و رجوع کردن بر دو قسم است: 1 سخنی بگوید که معنایش این باشد که آن زن را دوباره به همسری خود پذیرفته است. 2 کاری انجام دهد که همین معنی را برساند.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . در زناشویی؛ چه دائم و چه غیر دائم، باید صیغه خوانده شود، و تنها راضیبودن زن و مرد کافی نیست، و صیغه عقد را یا خود زن و مرد میخوانند، یا دیگری را وکیل میکنند که از طرف آنان بخواند.
- [آیت الله علوی گرگانی] در زناشویی چه دائم وچه غیر دائم باید صیغه خوانده شود وتنها راضی بودن زن و مرد کافی نیست و صیغه عقد را یا خود زن و مرد میخوانند یا دیگری را وکیل میکنند که از طرف آنان بخواند.
- [آیت الله بهجت] در زناشویی دائم یا غیر دائم، باید صیغه عقد خوانده شود و تنها راضی بودن زن و مرد کافی نیست، و صیغه را یا خود زن و مرد میخوانند، یا دیگری را وکیل میکنند که از طرف آنان بخواند.
- [آیت الله سبحانی] اگر صیغه عقد دائم را خود زن و مرد بخوانند و اول زن بگوید: (زَوَّجْتُکَ نَفْسِی عَلَی الصَّداقِ المَعْلُوم) (یعنی خود را زن تو نمودم، به مهری که معیّن شده). پس از آن بدون فاصله مرد بگوید: (قَبِلْتُ التَّزْوِیجَ علی الصَّداقِ المعلومِ) (یعنی قبول کردم ازدواج را با همان مهر معلوم) عقد صحیح است و اگر دیگری را وکیل کنند که از طرف آنها صیغه عقد را بخواند چنانچه مثلاً اسم مرد احمد و اسم زن فاطمه باشد و وکیل زن بگوید: (زَوَّجْتُ مُوَکِّلَتِی فاطِمَةَ مُوَکِّلِکَ اَحْمَدَ عَلَی الصَّداقِ المَعْلُومِ). پس بدون فاصله وکیل مرد بگوید: (قَبِلْتُ التَّزویج لِمُوَکِّلِی اَحْمَدَ عَلَی الصَّداقِ الْمَعْلُومِ) صحیح می باشد. دستور خواندن عقد موقت
- [آیت الله فاضل لنکرانی] هرگاه مالک و عامل در مقدار سهم عامل اختلاف داشته باشند، مثلاً مالک مدّعی ثلث باشد و عامل مدّعی نصف و بینه نداشته باشند قول مالک با قسم مقدم است.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] چنانچه مالک و عامل در صحت و فساد مضاربه واقع شده، اختلاف کنند و یکی مدّعی صحت و دیگری مدّعی بطلان باشد و بیّنه نداشته باشند قول مدّعی صحت، با قسم مقدم است.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر مالک و عامل در مقدار سرمایه اختلاف و نزاع نمایند و مالک بیّنه ای بر ادّعای خود نداشته باشد قول عامل با قسم مقدم است و در این مسأله فرقی نیست که سرمایه موجود باشد یا تلف شده باشد.
- [آیت الله سبحانی] هرگاه عامل و مالک در سودآوری و یا ضرر کردن تجارت اختلاف کنند قول عامل با سوگند مقدم است، مگر این که مالک شاهدی بر گفتار خود داشته باشد.
- [آیت الله بهجت] اگر مال تلف شود و کوتاهی امانتگیرنده هم در حفظ امانت ثابت شود یا خودش اعتراف کند، ولی در قیمت آن اختلاف شود، قول امین که منکر زیادی قیمت است، مقدم می‌شود.
- [آیت الله خوئی] در زناشویی چه دائم، چه غیر دائم باید صیغه خوانده شود و تنها راضی بودن زن و مرد کافی نیست و صیغ عقد را یا خود زن و مرد میخوانند یا دیگری را وکیل میکنند که از طرف آنان بخواند.