جراحت
زخمهای ایجاد شده در بدن بوسیله آلات جرح و مانند آن را جراحت می گویند که عمده احکام جراحتها در باب قصاص و دیات مطرح شده، لیکن در بابهاى طهارت، جهاد و شهادت نیز از آن سخن رفته است.
اگر جراحت یا سایر عوامل موجب دیه یا ارش، از ناحیه طفل یا مجنون یا حیوان باشد چه حکمی دارد؟
در مورد طفل و مجنون قسامه جاری است. و در مورد حیوان اگر جنبه تسبیب داشته باشد در آنجا نیز قسامه جاری است.
در مورد طفل و مجنون قسامه جاری است. و در مورد حیوان اگر جنبه تسبیب داشته باشد در آنجا نیز قسامه جاری است.
عنوان سوال:
اگر جراحت یا سایر عوامل موجب دیه یا ارش، از ناحیه طفل یا مجنون یا حیوان باشد چه حکمی دارد؟
پاسخ:
در مورد طفل و مجنون قسامه جاری است. و در مورد حیوان اگر جنبه تسبیب داشته باشد در آنجا نیز قسامه جاری است.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- جراحت گردن دیه دارد، یا ارش؟ چنانچه جراحت در زیر چانه باشد، دیه سر و صورت تعلّق می گیرد، یا ارش؟
- آیا قسامه در جراحاتی که موجب ارش است، یا عواملی غیر از جراحت که سبب ارش است، کارآیی دارد؟
- دکتر مقداری از پوست بدن را برای ترمیم جراحت یا سوختگی، برداشته است. آیا برای این قسمت دیه یا ارش جداگانه ای در نظر گرفته می شود؟
- اگر مردی با اکراه، یا اجبار، یا فریب، با مرد یا کودک نابالغی لواط کند، و موجب پارگی مقعد گردد; آیا این جراحت ارش دارد؟
- جنایتی که موجب سلس و ریزش ادرار و مدفوع در تمام ایّام و تا پایان روز می گردد، هر کدام دیه کامله دارد، یا ریزش ادرار موجب دیه کامله، و ریزش مدفوع موجب ارش می گردد؟
- از آنجا که عاقله ضامن جراحت موضحه به بالا می باشد، مشروط بر این که خطای محض باشد. لطفاً بفرمایید: 1 چنانچه جراحتی وارد شود که ارش دارد، و ارش آن معادل با موضحه یا بالاتر باشد، آیا عاقله ضامن است؟ 2 در جراحات متعدّدی که دیه مجموع آن معادل موضحه یا بیشتر، ولی منفرداً کمتر است (اعمّ از این که دیه مقدّره داشته باشد، یا نداشته باشد) چطور؟3 جراحاتی وارد شده که کمتر از موضحه دیه دارد، لکن عیبی از آن حاصل شده که دیه جراحت به همراه عیب معادل موضحه یا بیشتر می شود. در این صورت عاقله ضامن است؟
- شکستگی استخوان، موجب نقص عضو (در راه رفتن) نیز شده است; آیا علاوه بر دیه مربوط به شکستگی، می توان برای نقص آن ارش تعیین نمود؟
- در مورد تعیین ارش صدمات وارده بر اعضا بفرمایید: الف) آیا محاسبه ارش باید نسبت به کلّ دیه همان عضو باشد، یا دیه کامل انسان؟ ب) در صورت محاسبه ارش نسبت به دیه کامل، آیا مقدار ارش صدمه وارده به عضو می تواند بیش از دیه آن عضو تعیین گردد؟
- با توجّه به این که از بین بردن موی سر و صورت و ابرو دیه معیّن دارد، چنانچه جراحتی مثل متلاحمه یا موضحه سبب از بین رفتن قسمتی از موی سر، یا صورت، یا ابرو شود; به گونه ای که دیگر نروید، به علاوه نقص زیبایی ایجاد شود. آیا هم دیه جراحت، و هم دیه مو، و هم ارش زیبایی گرفته می شود؟
- با توجّه به این که از بین بردن موی سر و صورت و ابرو دیه معیّن دارد، چنانچه جراحتی مثل متلاحمه یا موضحه سبب از بین رفتن قسمتی از موی سر، یا صورت، یا ابرو شود; به گونه ای که دیگر نروید، به علاوه نقص زیبایی ایجاد شود. آیا هم دیه جراحت، و هم دیه مو، و هم ارش زیبایی گرفته می شود؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله خامنه ای] با توجه به اینکه دیه زن چنانچه به ثلث دیه کامل مرد برسد نصف دیه مرد می شود حال چنانچه ارش جراحت زن به ثلث یا مازاد آن برسد همینطور نصف می شود؟ یا قاعده فوق شامل ارش نمی شود؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] شخصی به سر دیگری ضربه زده است که آن ضربه موجب جراحت پوست سر نشده، ولی منجر به خونریزی مغزی مضروب شده است. آیا ضارب باید به حکم مأمومه ثلث دیه را بپردازد یا ارش بدهد؟
- [آیت الله بهجت] در باب جراحات و اعضا، دیه ی زن مانند دیه ی مرد است تا به ثلث دیه ی کامله برسد و در صورت رسیدن به ثلث، دیه ی زن نصف دیه ی مرد است. آیا در جراحات موجب ارش که بر زن وارد می شود، بایستی میزان ارش بر اساس دیه ی زن احتساب شود یا بر مبنای دیه ی مرد.
- [آیت الله سبحانی] اگر مربی ورزش در حین آموزش و در اثر آموزش نادرست، موجب نقص عضو ورزشکار یا مرضی شود، آیا ارش یا دیه برعهده ی او می باشد؟
- [آیت الله بهجت] آیا در جنایت هایی که موجب دیه می شود، هزینه معالجه، درمان و بهبودی مجنیّ علیه به عهده جانی است؟ حکم دیه در صورت بهبودی و درمان جراحت را نیز بیان نمایید.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر پدر فرزند خود را برای تأدیب بزند، و عمل او موجب جراحت یا سیاهی یا قرمزی پوست شود، آیا دیه دارد؟ واگر برای تشفّی خاطر ودر اثر غضب بزند، آیا دیه دارد یا نه؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] دیه جنایات مجنون و بچه غیر بالغ بر عهده کیست؟
- [آیت الله نوری همدانی] در مورد ارش بفرمائید: الف - آیا پرداخت ارش همانند پرداخت دیه مؤجل است یا فوری؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] در صدمه ای که با ضرب و زدن و لطم، دیه مقدّره یا ارش ثابت است، آیا ضرب و لطم موضوعیت دارد یا چنانچه با داغ کردن یا سوزاندنِ با نفت و بنزین یا با آب جوش و اسید و امثال آن، جراحت یا تورم و تاول یا سیاهی و کبودی بوجود آید همان دیات مقدّره را دارد یا ارش ثابت است؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] آیا مهلت پرداخت ارش مثل مهلت پرداخت دیه است؟
مسائل مرتبط از این مرجع
مسئله مرتبط یافت نشد
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مظاهری] در بریدن اعضا قصاص جایز است ولی در ایجاد جراحت چون معمولاً قصاص قابل کنترل نیست یعنی نمیشود درست به اندازه جراحت، جراحت وارد کرد، باید دیه گرفته شود.
- [آیت الله اردبیلی] بیحس کردن حیوان توسّط دستگاه یا هر وسیله دیگری قبل از ذبح، اگر به طور کامل نباشد و مانع از خروج خون متعارف از حیوان پس از سربریدن نشود، اشکال ندارد و باید در غیر حال ناچاری از وارد کردن ضربه گیج کننده به سر حیوان قبل از ذبح اگر موجب اذیّت حیوان باشد خودداری شود، ولی موجب حرام شدن گوشت حیوان نمیشود.
- [آیت الله مظاهری] میزان کلی در دیه اعضای اصلی انسان این است که هر عضوی که فرد باشد، مانند زبان یا آلت مردانگی، بریدن و از بین بردن آن موجب دیه قتل (هزار مثقال شرعی طلا) است و هر عضو اصلی که جفت باشد، مانند دست و پا و گوش و چشم، بریدن یا از بین بردن جفت آن موجب دیه قتل، و بریدن یا از بین بردن یکی از آنها موجب نصف دیه است.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر کسی بچهای را طوری بزند که دیه واجب شود، دیه مال طفل است، و اگر مرده، باید به ورثه او بدهد، و چنانچه مثلاً پدر بچه به قدری او را بزند که بمیرد، دیه او را ورثه دیگرش میبرند و به خود پدر از دیه چیزی نمیرسد.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر کسی بچهای را طوری بزند که دیه واجب شود دیه مال طفل است و اگر مرد، باید به ورثه او بدهند و چنانچه مثلاً پدر بچه به قدری او را بزند که بمیرد، دیه او را ورثه دیگرش میبرند و به خود پدر از دیه چیزی نمیرسد.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر کسی بچهای را طوری بزند که دیه واجب شود، دیه مال طفل است و اگر مرده باید به ورثه او بدهد و چنانچه مثلاً پدر بچه به قدری او را بزند که بمیرد، دیه او را ورثه دیگرش میبرند و به خود پدر از دیه چیزی نمیرسد.
- [آیت الله اردبیلی] اگر زن حامله از روی عمد کاری کند که جنین او سقط شود، باید دیه آن را به تفصیلی که بیان شد به وارث طفل بپردازد و خود او از این دیه ارث نمیبرد و اگر ورثه جنین او را عفو کنند، دیه ساقط می‌شود، ولی در جنینی که روح در آن دمیده شده، بنابر احتیاط کفّاره قتل بر او واجب است.
- [آیت الله بروجردی] اگر کسی بچّهای را طوری بزند که دیه واجب شود، دیه مال طفل است و اگر مرده باید به ورثهی او بدهد و چنانچه مثلاً پدر بچّه به قدری او را بزند که بمیرد، دیهی او را ورثهی دیگرش میبرند و به خود پدر از دیه چیزی نمیرسد.
- [آیت الله سیستانی] فقاع که غالباً از جو گرفته می‌شود و موجب درجه خفیفی از مستی است حرام است ، و بنابر احتیاط واجب نجس است . و امّا آب جوی که موجب هیچگونه مستی نیست پاک وحلال می‌باشد . 10 عرق حیوان نجاست خوار :
- [آیت الله جوادی آملی] .اگر کسی به عمد جنایتی کرده، پرداختن دیه یا ارش و غرامت مانند جنایت خطای ی جزء هزینه او شمرده می شود; اما اگر کسی بی مبالات است و مال یا جان مردم را از بین می برد و مجبور می شود کفاره، دیه و غرامت بپردازد، بعید است این هزینه ها جزء هزی نه او محسوب شود و در این گونه موارد نیز باید خمس آن را بپردازد.