تمرین
تکرار عمل به منظور حصول عادت و آسان شدن آن بر انسان را تمرین گویند و از آن به مناسبت در بابهای صلات، صوم و حج یاد شده است.
در امر ساختن فیلم آیا می توان از زن بازیگر استفاده کرد، با توجّه به این که باید با بازیگر صحبت و تمرین کرد؟
اگر از حدود عفّت خارج نشود، اشکالی ندارد.
اگر از حدود عفّت خارج نشود، اشکالی ندارد.
عنوان سوال:
در امر ساختن فیلم آیا می توان از زن بازیگر استفاده کرد، با توجّه به این که باید با بازیگر صحبت و تمرین کرد؟
پاسخ:
اگر از حدود عفّت خارج نشود، اشکالی ندارد.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- فیلم برداری از مساجد، که بازیگر باید در آن ایفای نقش کند، چه حکمی دارد؟ اماکن متبرّکه و امامزاده ها چطور؟
- استفاده از نوار ضبط صوت و فیلم، با توجّه به امکان مونتاژ و ایجاد تغییر در آن، تا چه حدّ می تواند دلیل اثبات دعوا باشد؟
- آیا ازدواج با دو خواهر بطور همزمان امکان دارد ؟ با توجه به فیلم حضرت یوسف (ع) که از سیما پخش شد.
- امر به معروف و نهی از منکر مرد نسبت به زن نامحرم، یا بالعکس چگونه باید صورت پذیرد؟
- آیا به دلیل این که جامعه در وضعیّت اقتصادی دشواری به سر می برد، می توان از فریضه امر به معروف و نهی از منکر دست کشید؟
- آیا مراجعه زن به پزشک مرد، در صورتی که بتواند پزشک زن بیابد، جایز است (با توجّه به اینکه معمولا پزشکان مرد به دلیل سابقه زیادتر از مهارت بیشتری برخوردار بوده، و در امر طبابت از بانوان پزشک موفّق تر و حاذق تر هستند)؟ فرض سؤال در جایی است که از او معاینه جسمی به عمل می آید.
- با توجه به اینکه در قرآن از خلقت جن صحبت شده چرا خلقت آنها اینقدر ناشناخته مانده است؟ آیا آنها پیامبر جداگانه ای دارند؟
- آیا می توان با زنانی که غیر اهل کتاب هستند بدون خواندن عقد موقت جماع کرد؟ چون منکر خداوند هستند و اصلا دینی ندارندآیا این امر ممکن است؟
- فیلم هایی ساخته می شود که زن و مرد نامحرم در آن بازی می کنند، و به مقتضای نقش محوّله، با هم شوخی کرده، و به یکدیگر نگاه های عاشقانه دارند. بازی کردن آنها در چنین فیلم هایی چه حکمی دارد؟
- اگر کسی با راه رفتن یا صحبت کردن در مکان عمومی، موجب اذیّت و آزار دیگران شود، چه حکمی دارد؟ بر فرض حرام بودن، آیا باید نهی از منکر کرد؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بهجت] در بسیاری از فیلم نامه ها و نمایش نامه ها دروغ یا غیبت وجود دارد، آیا اجرای نقش چنین برنامه هایی به عنوان بازیگر و دروغ و غیبت گفتن بر اساس متن تهیه شده گناه است؟
- [سایر] با سلام می خواستم بدانم خرید و فروش فیلم های زبان اصلی چه حکمی دارد؟ آیا می توان چنین شغلی را انتخاب کرد که در آن فیلم های زبان اصلی فروخته شود؟ (با توجه به اینکه فیلم های زبان اصلی احیاناً دارای صحنه های مبتذل نیز می باشند)
- [آیت الله سبحانی] آیا نگاه کردن به فیلمهای خارجی که بازیگر زن مسلمان بدون حجاب در آن بازی می کند جایز است؟
- [آیت الله سیستانی] آیا به فیلم های جنسی بدون لذت جنسی می توان نگریست؟
- [آیت الله اردبیلی] در صورتی که سوژه فیلمی اقتضا کند که بازیگر زن بدون حجاب باشد، آیا استفاده از زنان غیر مسلمان برای چنین کاری بدون حجاب اشکال دارد؟ استفاده از زن مسلمانی که پایبند به رعایت حجاب نباشد چه صورتی دارد؟
- [سایر] تماشای فیلم مبتذل برای زن و شوهر حرام است؟
- [سایر] چگونه می توان با امام زمان (عج ) صحبت کرد؟
- [آیت الله شبیری زنجانی] آیا صحبت تلفنی یا نگاه به عکس و فیلم زوج و زوجه که منجر به خروج منی شود، استمنا و حرام است؟
- [سایر] آیا از لحاظ شرعی می توان با همسر خویش برای افزایش میل جنسی به دیدن فیلم های غیر اخلاقی پرداخت؟
- [سایر] آیا کفّاره روزه را می توان در امور فرهنگی، ساختن مسجد، جشن ازدواج و مانند آن صرف کرد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- امر به معروف و نهی از منکر بر تمام افراد عاقل و بالغ با شرایط زیر واجب است: 1 کسی که می خواهد امر و نهی کند باید یقین داشته باشد که طرف مقابل مشغول انجام حرام یا ترک واجبی است. 2 احتمال دهد که امر و نهی او اثردارد، خواه اثر فوری داشته باشد یا غیر فوری، کامل یا ناقص، بنابراین اگر بداند هیچ اثر نمی کند واجب نیست. 3 در امر و نهی او مفسده و ضرری نباشد، پس اگر بداند یا خوف این باشد که امر یا نهی او، ضرر جانی یا عرضی و آبرویی یا مالی قابل توجه نسبت به او یا بعضی از مؤمنین می رساند واجب نیست، ولی اگر معروف و منکر از اموری باشد که شارع مقدس اسلام اهمیت زیادی به آن می دهد (مانند حفظ اسلام و قرآن و استقلال ممالک اسلامی، یا حفظ احکام ضروری اسلام)، باید اعتنا به ضرر نکند و با بذل جان و مال در حفظ آنها بکوشد.
- هرگاه زن بگوید شوهر ندارم می توان حرف او را قبول کرد به شرط آن که متهم نباشد، اما اگر بگوید یائسه ام قبول ادعای او اشکال دارد.
- زن می تواند در ازدواج موقت شرط کند که شوهر با او نزدیکی نکند و تنها لذتهای دیگر ببرد، ولی اگر بعداً به این امر راضی شود مانعی ندارد.
- سادات فقیری که مخارج آنها بر دیگری واجب است اگر آن شخص نتواند خرج او را بدهد می توان به او خمس داد، مثلاً زن سیده ای که شوهرش قادر به اداره زندگی او نیست می تواند خمس بگیرد.
- وجود انگشتر و دستبند و مانند آن اگر مانع رسیدن آب نباشد، برای وضو ضرری ندارد و می تواند آن را جابه جا کند تا آب به زیر آن برسد و شسته شود و اگر بعد از وضو، انگشتر یا مانع دیگری در دست ببیند و نداند موقع وضو بوده یا نه،وضوی او صحیح است، به شرط این که احتمال بدهد در حال وضو توجه به این امر داشته است.
- به سیدی که دوازده امامی نیست نمی توان خمس داد و همچنین به کسی که واجب النفقه است، مثلاً انسان نمی تواند به زنش که سیده است خمس خود را بدهد، مگر این که آن زن ناچار باشد مخارج اشخاص دیگری را که واجب النفقه مرد نیستند بپردازد.
- در زکات فطره می توان به جای جنس، پول داد، مثلاً حساب می کند قیمت یک من گندم چه اندازه است; پول آن را به همین عنوان به فقیر می دهد، ولی باید توجه داشت ملاک، قیمت خرده فروشی در بازار آزاد است نه قیمت عمده فروشی و نرخ رسمی و به تعبیر دیگر باید پولی بدهد که فقیر اگر بخواهد بتواند با آن همان جنس را از بازار بخرد.
- جایز نیست نطفه مرد بیگانه را در رحم زنی وارد کنند، خواه با اجازه آن زن باشد یا نه و خواه شوهر داشته باشد یا نه و خواه شوهرش اجازه بدهد یا نه. و هرگاه چنین کنند و بچّه ای از آن متولد شود اگر این عمل بطور شبهه انجام شده مثل این که گمان می کرد زن خود اوست و زن نیز گمان می کرد نطفه شوهر اوست و بعد از آن معلوم شد چنین نبوده است، در این صورت بچّه متعلّق به آن مرد و زن است و تمام احکام فرزند را دارد، ولی اگر این کار از روی علم و عمد انجام گیرد بچّه ای که از آن متولّد می شود فرزند آنها حساب نمی شود و احکام ارث و مانند آن را ندارد؛ ولی احکام محرمیّت نسبت به صاحب نطفه، زن و بستگانشان جاری می شود. در ضمن پیوند تخمدان زن اجنبیّه به همسر در صورت ضرورت مانعی ندارد و استفاده از مادر جانشین در جایی که بخاطر ضرورت نطفه¬ی زن و شوهر در بیرون رحم با هم ترکیب شده، آن هم مانعی ندارد؛ ولی با توجّه به این که این کار معمولاً مستلزم نظر و لمس نا مشروع است تنها در حال ضرورت انجام گیرد.
- اگر امام جماعت با تیمم یا وضوی جبیره ای نماز می خواند می توان به او اقتدا کرد، ولی اگر به واسطه عذری با لباس نجس از روی ناچاری نماز می خواند بنابر احتیاط واجب نباید به او اقتدا کرد، همچنین کسی که نمی تواند از بیرون آمدن بول و غائط خودداری کند و همچنین زن مستحاضه و بطور کلی هر کس نماز خود را به سبب عذری ناقص می خواند حق ندارد امام جماعت برای دیگران شود (بنابر احتیاط واجب) مگر آنچه در بالا درباره تیمم یا وضوی جبیره ای گفته شد.
- اگر امام جماعت با تیمم یا وضوی جبیره ای نماز می خواند می توان به او اقتدا کرد، ولی اگر به واسطه عذری با لباس نجس از روی ناچاری نماز می خواند بنابر احتیاط واجب نباید به او اقتدا کرد، همچنین کسی که نمی تواند از بیرون آمدن بول و غائط خودداری کند و همچنین زن مستحاضه و بطور کلی هر کس نماز خود را به سبب عذری ناقص می خواند حق ندارد امام جماعت برای دیگران شود (بنابر احتیاط واجب) مگر آنچه در بالا درباره تیمم یا وضوی جبیره ای گفته شد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله اردبیلی] زن میتواند در جایی که نامحرم هست با صدای بلند صحبت کند، مگر این که صدای او موجب تحریک مردهای نامحرم باشد که در این صورت جایز نیست.
- [آیت الله مظاهری] پس از جدا شدن مو از سر زن، نگاه نامحرم به آن مانعی ندارد و همچنین است دست کشیدن مرد نامحرم به آن و خرید و فروش آن، بنابراین ساختن کلاهگیس از موی زن دیگر، و یا وصل موی زنی به سر زن دیگر اشکال ندارد.
- [آیت الله خوئی] اگر زن بعد از عقد بفهمد که تخمهای شوهرش را کشیدهاند درصورتی که امر را بر آن زن مشتبه کرده باشند میتواند عقد را به هم بزند و در غیر فرض اشتباه کاری احتیاط ترک نشود.
- [آیت الله اردبیلی] گرفتن فیلم و عکس توسّط مرد از زن نامحرم حرام نیست، ولی اگر برای عکس برداشتن مجبور شود که عمل حرام دیگری انجام دهد، مثلاً دست به بدن او بزند یا نظر او به صورت زینت شده زن یا به سایر بدن او بیفتد، نباید عکس او را بردارد و اگر مرد، زن نامحرمی را بشناسد، در صورتی که آن زن متهتّک نباشد یعنی عفیف و نجیب باشد نباید به عکس او نگاه کند.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر زن بعد از عقد بفهمد که تخمهای شوهرش را کشیده اند؛ در صورتی که امر را بر آن زن مشتبه کرده باشند؛ می تواند عقد را به هم بزند و در غیر این فرض اشتباه اندازی احتیاط ترک نشود.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر انسان با زنی که دختری را شیر کامل داده ازدواج کند و با آن زن نزدیکی نماید ، دیگر نمی توان آن دختر را برای خود عقد کند .
- [آیت الله اردبیلی] وجوب امر به معروف و نهی از منکر چند شرط دارد: اوّل: آن که کسی که میخواهد امر و نهی کند، بداند که آنچه شخص مکلّف انجام نمیدهد، واجب است بجا آورد و آنچه انجام میدهد، باید ترک کند و کسی که میخواهد امر به معروف و نهی از منکر کند، باید معروف را از منکر تشخیص دهد و بر کسی که معروف و منکر را نمیداند، واجب نیست، بلکه نمیتواند امر به معروف و نهی از منکر نماید. دوم: آن که احتمال بدهد امر و نهی او تأثیر میکند، پس اگر بداند اثر نمیکند، واجب نیست. سوم: آن که بداند شخص گنهکار بنا دارد که معصیت خود را تکرار کند؛ پس اگر بداند یا گمان کند یا احتمال صحیح بدهد که تکرار نمیکند، واجب نیست. چهارم: آن که در امر و نهی مفسدهای نباشد؛ پس اگر بداند یا گمان کند که اگر امر یا نهی کند، ضرر جانی یا عِرضی و آبرویی یا مالی قابل توجّه به او میرسد، واجب نیست، بلکه اگر احتمال صحیح و عقلایی بدهد که موجب ضررهای مذکور می‌شود، واجب نیست؛ همچنین اگر بترسد که ضرری متوجّه وابستگان او شود، واجب نیست و نیز با احتمال وقوع ضررِ جانی یا عرضی و آبرویی یا مالیِ موجبِ حَرَج بر بعضی از موءمنین، واجب نمیشود، بلکه در بسیاری از موارد حرام است.
- [آیت الله اردبیلی] زن و مرد نامحرم میتوانند صدای یکدیگر را بدون قصد لذّت بشنوند، خواه به صورت صحبت کردن باشد یا به شکلی دیگر و خواه به طور مستقیم باشد یا غیر مستقیم؛ ولی اگر صدای زن مهیّج باشد، بنابر احتیاط از گوش دادن به آن اجتناب شود.
- [آیت الله مظاهری] نگاه کردن به فیلمها و عکسهایی که در تلویزیونها و مجلهها و مانند اینها دیده می‌شود، اگر جالب نباشد و به قصد لذّت نیز نباشد و مفسده هم نداشته باشد و نترسد که به حرام بیفتد جایز است گرچه خالی از اشکال نیست. و همچنین است عکس گرفتن و فیلم برداری کردن مرد و زن نامحرم از یکدیگر.
- [آیت الله مظاهری] شیر دادنی که علّت محرم شدن است، به دو امر ثابت می‌شود: اوّل: خبر دادن عدّهای که انسان از گفته آنان اطمینان پیدا کند. دوّم: شهادت یک مرد یا دو زن ثقه.