محرمیت
مَحارِم (جمع مَحرَم) اصطلاحی فقهی، به معنای کسانی است که ازدواج با آنان حرام است و در گفتار عامیانه خویشاوندانی را گویند که احکام حجاب در مورد آنها جاری نیست.
مردی زنی را برای مدّت کوتاهی صیغه کرده، بعد از انقضای مدّت، محرمیّت بین مرد با دختر زنی که صیغه شده باقی است چه زن زنده باشد یا فوت کرده باشد آیا نسبت به دختر دختر این زن و همچنین هر چه پایین رود، نیز محرمیّت باقی است؟
چنانچه با آن زن نزدیکی کرده باشد دختران آن زن مطلقاً براو حرامند.
چنانچه با آن زن نزدیکی کرده باشد دختران آن زن مطلقاً براو حرامند.
عنوان سوال:
مردی زنی را برای مدّت کوتاهی صیغه کرده، بعد از انقضای مدّت، محرمیّت بین مرد با دختر زنی که صیغه شده باقی است چه زن زنده باشد یا فوت کرده باشد آیا نسبت به دختر دختر این زن و همچنین هر چه پایین رود، نیز محرمیّت باقی است؟
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- در صورت اتمام عقد موقت، آیا محرمیّت مرد با فرزندان زن باقی می ماند؟
- اگر مردی با زنی که بیمار است ازدواج کند و زن در همان بیماری فوت کند آیا مرد از آن زن ارث می برد؟
- صیغه محرمیّت بین زن و مرد نامحرم (صیغه برادری و خواهری) چگونه است؟
- اگر مرد بخواهد صیغه موقت را جاری کند و زن قبول کند، صحیح است؟ متن صیغه چگونه می شود؟ اگر مردی بخواهد زنی را وکالتاً برای خود عقد موقت کند چه باید بگوید؟
- زنی را که ازشرایط واحکام متعه خبر نداشت مردی اورابوسیله صیغه متعه برای مدت پنجاه سال همسر خودنموده البته بارضایت خود این زن وبعدامعلوم شده که کلکی درکاراست اومی خواهد باین وسیله اموال زن را تصاحب کند.حالا آن زن ازاین پیش آمدخیلی ناراحت است ومی خواهد ازآن مرد رهایی یابد این چگونه ممکن است لطفاهرجه زودتر حل این معضله را مرقوم بفرمائید
- مردی نعوذ بالله با زنی زنا می کند، و زن حامله می شود. قبل از این که بچّه به دنیا بیاید، زن با مرد دیگری ازدواج می نماید، پس از ازدواج پسر بچّه ای به دنیا می آید، سپس همان زن از مردی که با او ازدواج کرده، صاحب دختری می شود. آیا آن پسر و این دختر بر یکدیگر محرمند؟ اگر پسر دیگری که بالغ است، با آن پسر لواط کند، آیا دختر مذکور بر او حرام می شود؟
- آیا دانشجویان دختر و پسر جهت جلوگیری از ارتکاب گناه (در رابطه با مسائل تحصیلی و رفت و آمد) می توانند بدون اجازه پدرِ دختر، صیغه محرمیّت بخوانند؟
- اگر زن و مردی با هم متعه کنند و بعد از نزدیکی مرد بذل مدت نماید یا مدت صیغه تمام گردد و بعد از چند روز و در طول عدّه زن، مرد به متعه خود رجوع نماید و دوباره زن را متعه نماید و در طول مدت صیغه ی جدید، نزدیکی صورت نگیرد و زن سه بار یا بیشتر عادت ماهانه ببیند، اگر مرد مجدداً بذل مدت نماید با توجه به اینکه نزدیکی صورت نگرفته آیا باز هم زن بعد از بذل مدت باید عدّه نگه دارد؟
- مردی که یک پسر دارد با زنی که یک دختر دارد ازدواج میکند آیا این پسر و دختر با هم محرمند؟ اگر محرمند آیا قبل از دخول زن ومرد میتوانند با هم ازدواج کنند؟
- اگر زنی به عقد موقّت مردی درآید و مطمئن باشد که از آمیزش با او حامله نشده است (مثلا مرد خواجه باشد یا زن رحم خود را خارج کرده باشد) آیا باید پس از پایان مدّت عقد موقّت،عدّه نگهدارد؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بهجت] پدری دختر بالغ خود را به عقد موقت مردی به صورت فضولی درآورده و پس از انقضایِ مدّت، دختر عقد را اجازه می کند. آیا برای حصول محرمیّت مادر دختر، همین مقدار کافی است؟
- [سایر] اگر مردی با دختر بچه باجناق خود صیغه موقت بخواند، آیا به صرف خواندن صیغه و پس از آن بخشیدن مدت، با خواهرزن خود محرم می شود؟ اگر نه، با خواندن صیغه دائم چطور؟ در صورت محرمیت، آیا پسر آن مرد در آینده در ازدواج با آن دختربچه دچار منعی خواهد شد؟ با خواهران آن دختر چطور؟
- [سایر] با سلام و تشکر، این مواردی که برای محرمیت، یک مرد را با دختر بچه خانواده ای دیگر صیغه محرمیت می خوانند، تا آن مرد با مادر دختر بچه محرم شود، آیا این درست است یا خیر؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر مردی با زنی ازدواج کند و پسر همان مرد با دختر این زن که از شوهر قبلی است ازدواج کند، آیا صحیح است یا خیر؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] در مورد ازدواج موقت با دختر شیرخواره برای ایجاد محرمیت با زن برادر، آیا این ازدواج باید به مصلحت دختر باشد؟
- [سایر] با سلام. اگر مردی با زنی صیغه باشد، اما تاریخ و زمان پایان محرمیت را فراموش کرده و تماس بدنی با زن بر قرار کند حکمش چیست؟ اگر هر دو، روزه باشند، آیا روزهی آنها باطل است؟
- [آیت الله بهجت] زن و مردی که صیغه شده اند، چه حقوقی نسبت به هم دارند؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] زنی شوهر ندارد و در تماس با مرد نامحرمی قرار می گیرد، آیا چگونه می تواند غیر از صیغه نکاح به محرمیت این مرد درآید تا در عسر و حرج از نظر حجاب قرار نگیرد؟ در ضمن این زن یک دختر غیربالغه هم دارد.
- [آیت الله علوی گرگانی] مردی زنی را عقد موقّت کرده و مدّت را فراموش نموده بعد مرد و یا زن فوت نمود، آیا از یکدیگر ارث میبرند و آیا بچّههای این زن صیغه‌ای که از شوهر قبل هستند از این شوهر ارث میبرند؟
- [آیت الله علوی گرگانی] فردی دختر زنی را برای محرمیّت، به عقد موقّت خویش در آورده است بعد خداوند به این مرد از زن دیگر اولادی داد آیا مادر بچّه معقوده به این بچّهها محرم است یا خیر؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- به واسطه عقد ازدواج زن و مرد به هم حلال می شوند و آن بر دو قسم است: ازدواج دائم که همیشگی است و زنی را که به این عقد در می آید (دائمه) گویند و ازدواج موقت که برای مدت معینی عقد زناشوئی می بندند، خواه این مدت کوتاه باشد یا طولانی و آن را (متعه) و (صیغه) نیز می نامند.
- هرگاه مردی بخواهد زن برادرش به او محرم شود می تواند دختر شیرخواری را با اجازه ولی او به عقد موقت خود درآورد و در همان حال زن برادرش آن دختر را شیر کامل دهد و بنابراحتیاط واجب باید مدت عقد موقت بقدری باشد که دختر به حد قابلیت بهره گیری جنسی برسد و چنین عقدی موافق مصلحت دختر نیز باشد.
- عقد ازدواج شرایطی دارد از جمله: 1 احتیاط آن است که صیغه آن به عربی صحیح خوانده شود، ولی در صورتی که مرد و زن نتوانند صیغه را به عربی بخوانند می توانند به زبان خود بخوانند و گرفتن وکیل برای خواندن صیغه به زبان عربی واجب نیست، ولی باید لفظی بگویند که معنی همان صیغه عربی را بفهماند. 2 کسی که صیغه را می خواند بایدقصد انشاء داشته باشد یعنی قصدشان این باشد که با گفتن این الفاظ همسری در میان آن دو برقرار گردد، زن خود را همسر مرد قرار دهد و مرد این معنی را قبول کند، وکیل نیز باید چنین قصدی را داشته باشد. 3 کسی که صیغه عقد را می خواند باید عاقل و احتیاطاً بالغ باشد هر چند از طرف دیگری وکیل باشد. 4 ولی یا وکیل در اجرای صیغه عقد باید زن و شوهر را معین کند، بنابراین اگر کسی چند دختر دارد نمی تواند به مردی بگوید : (زوجْتک احْدی بناتی) (یکی از دخترانم را به همسری تو درآوردم). 5 زن و مرد باید از روی اختیار به ازدواج راضی باشند ولی اگر یکی از آن دو ظاهراً با کراهت اجازه می دهد، اما می دانیم قلباً راضی است عقد صحیح است. 6 صیغه عقد باید صحیح خوانده شود و اگر طوری غلط بخوانند که معنی آن را عوض کند عقد باطل است، اما اگر معنی عوض نشود اشکالی ندارد.
- هرگاه زن و مردی به کسی وکالت داده اند صیغه عقد آنها را بخواند تا یقین نکنند که وکیل صیغه را خوانده بر یکدیگر حلال نمی شوند، ولی اگر وکیل مورد اعتماد باشد و بگوید خوانده ام کافی است.
- مرد می تواند زنی را که صیغه اوست به عقد دائمی درآورد، ولی باید نخست باقیمانده مدت را ببخشد، سپس او را عقد کند.
- اگر زن و مردی یا یکی از آن دو را مجبور به ازدواج نمایند ولی بعد از خواندن عقد راضی شوند و اجازه دهند احتیاط واجب آن است که صیغه عقد را از نو بخوانند.
- زن مسلمان نمی تواند به عقد کافر درآید، همچنین مرد مسلمان نمی تواند بنابر احتیاط با زن کافر ازدواج دائم کند ولی ازدواج موقت با زنان اهل کتاب مانند یهود و نصاری مانعی ندارد.
- هرگاه کسی زنی را برای خود عقد نماید، هر چند با او نزدیکی نکرده باشد، مادر و مادر مادر آن زن و مادر پدر او هر چه بالا روند به آن مرد محرم می شوند، ولی دختر زن و نوه دختری و پسری آن زن در صورتی به آن مرد حرام می شوند که با آن زن نزدیکی کرده باشد.
- هرگاه کسی زنی را برای خود عقد نماید، هر چند با او نزدیکی نکرده باشد، مادر و مادر مادر آن زن و مادر پدر او هر چه بالا روند به آن مرد محرم می شوند، ولی دختر زن و نوه دختری و پسری آن زن در صورتی به آن مرد حرام می شوند که با آن زن نزدیکی کرده باشد.
- مرد نمی تواند بدون اذن همسر خود با خواهرزاده یا برادرزاده رضاعی زن خود ازدواج کند و نیز احتیاط واجب آن است که اگر با پسری (العیاذ بالله) لواط کرده با دختر و خواهر مادر رضاعی آن پسر ازدواج نکند.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مظاهری] مادر و جدّه پدری و مادری هرچه بالا روند، و دختر و نوه دختری و پسری هرچه پایین آیند، خواهر، دختر خواهر و دختر برادر، هرچه پایین آیند و عمّه و خاله و عمّه و خاله پدر و مادر هرچه بالا روند و زنِ پسر و زن پدر و مادر زن هرچه بالا رود و دختر زن پس از نزدیکی با مادرش، و نوه پسری و دختری آن زن به مرد محرم میباشند.
- [آیت الله بهجت] زنی که به عقد موقت به نکاح مردی درآمده از مرد ارث نمی برد و مرد نیز از او ارث نمی برد اما ارث بین پدر و فرزند یا مادر و فرزند ثابت است.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر زنی، مردی را وکیل کند که به مدّت ومبلغ معیّن او را برای خود صیغه نماید، چنانچه مرد او را به عقد دائم خود در آورد و یا به غیر از مدّت یا مبلغی که معیّن شده او را صیغه کند، وقتی آن زن فهمید اگر بگوید راضی هستم، عقد صحیح است.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر زنی مردی را وکیل کند که به مدت و مبلغ معین او را برای خود صیغه نماید، چنانچه مرد او را به عقد دائم خود درآورد یا به غیر از مدت یا مبلغی که معین شده او را صیغه کند، وقتی آن زن فهمید اگر بگوید راضی هستم عقد صحیح و گر نه باطل است.
- [آیت الله سبحانی] اگر زنی مردی را وکیل کند که به مدت و مبلغ معیّن او را برای خود صیغه صفحه 455 نماید، چنانچه مرد او را به عقد دائم خود درآورد یا به غیر از مدت یا مبلغی که معین شده او را صیغه کند، وقتی آن زن فهمید، اگر بگوید راضی هستم عقد صحیح وگرنه باطل است.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر زنی مردی را وکیل کند، که به مدت و مبلغ معین او را برای خود متعه نماید، چنان چه مرد او را به عقد دائم خود در آورد، یا به غیر از مدت یا مبلغی که معین شده او را متعه کند، وقتی که آن زن فهمید، اگر بگوید راضی هستم عقد صحیح وگرنه باطل است.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر زنی مردی را وکیل کند که به مدت و مبلغ معین اورا برای خود متعه نماید چنانچه مرد اورا به عقد دایم خود در اورد یا به غیر از مدت یا مبلغی که معین شده او را متعه کند وقتی ان زن فهمید اگر ان عقدرا اجازه کند صحیح وگرنه باطل است
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر زنی مردی را وکیل کند که به مدت و مبلغ معین او را برای خود صیغه نماید؛ چنانچه مرد او را به عقد دائم خود در آورد؛ یا به غیر از مدت یا مبلغی که معین شده او را صیغه کند؛ وقتی آن زن فهمید؛ اگر اجازه نماید آن عقد صحیح و گرنه باطل است.
- [آیت الله اردبیلی] اگر زنی مردی را وکیل کند که به مدّت و مبلغ معیّنی او را برای خود متعه نماید، چنانچه مرد او را به عقد دائم خود در آورد یا به غیر از مدّت یا مبلغی که معیّن شده او را متعه کند، وقتی آن زن فهمید اگر بگوید: (راضی هستم)، عقد صحیح است وگرنه باطل است.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر زنی مردی را وکیل کند که به مدّت ومبلغ معیّن اورا برای خود صیغه نماید ، چنانچه مرد او را برای عقد دائم خود در آورد یا به غیر از مدّت یا مبلغی که معیّن شده اورا صیغه کند ، وقتی آن زن فهمید ، اگر بگوید راضی هستم عقد صحیح وگرنه باطل است .