اموال
اَمْوال، اصطلاحی در فقه اسلامی که به مباحثی درباره جمع و خرج دارایی‌های عمومی می‌پردازد.
اموالی به هیأتی داده یا وقف شده، و این هیأت به دو قسمت تقسیم شده است. آیا می‌توان اموال را به دو قسمت تقسیم کرد؟
هرگاه هیئت واقعاً به دو قسمت تقسیم شده، اموال هم در میان آنها تقسیم می‌شود.
هرگاه هیئت واقعاً به دو قسمت تقسیم شده، اموال هم در میان آنها تقسیم می‌شود.
عنوان سوال:
اموالی به هیأتی داده یا وقف شده، و این هیأت به دو قسمت تقسیم شده است. آیا می‌توان اموال را به دو قسمت تقسیم کرد؟
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- آیا می‌توان اموالی را (اعمّ از نقدی و غیر نقدی) به شخص دیگری با صیغه صحیحه شرعیه مصالحه نمود، و وجه المصالحه را گرفته، و سپس با آن شخص شرط کرد که اموال مصالحه شده را وقف نماید و دیون شخص مصالحه کننده را بپردازد؟
- آیا خریدار اموالی مانند مشروبات الکلی، مواد مخدر و حقوقی مانند دسترسی پولی به سایت های محارب سیاسی یا مستهجن، صاحب این اموال و حقوق محسوب می شود؟
- در تقسیم ارث، ساختمان و درخت و دیگر اموال هوایی را چگونه قیمت گذاری می کنند؟
- اگر چندین سال از فوت مردی گذشته باشد و اموال او را تقسیم نکرده باشند آیا زن از درآمد اموال مذکور ارث می برد؟
- اگر مقداری از اموال متوفی وقف شده باشد آیا ورثه از آن مال، سهم می برند؟
- کدام قسمت از اموال میت فقط به پسر بزرگتر او می رسد؟
- اگر ورثه کافر،همگی کافر باشند اموال بین آن ها تقسیم می شود یا به حاکم شرع می رسد؟
- آیا در زمینی که وقف عزاداری سیّد الشّهداء (علیه السلام) شده است می‌توان مسجدی احداث کرد؟
- اگر صندوق قرض الحسنه ای منحل گردد، آیا اموال و سرمایه آن، که از محلّ کارمزد یا سودهای معاملات اسلامی است، را باید فروخت و بین اعضا تقسیم کرد؟ آیا این تقسیم برای آنان ایجاد مالکیّت خواهد نمود؟
- اگر واقف یا تملیک کننده از یک مرجع و مجریان کارهای مسجد (هیأت امنا) هرکدام از مرجع دیگری تقلید می کنند چنانچه این دو مرجع در مسائل وقف با هم اختلاف نظر داشته باشند کدام نظر باید عمل شود؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله خامنه ای] این که در رابطه با نماز آیات فرمودهاید، سوره را می‌توان به پنج قسمت تقسیم کرد، آیا منظور از هر قسمت، یک آیه است یا می‌توان آیهای را به دو قسمت تقسیم کرد؛ مثل این که (لم یلد) یک قسمت و (ولم یولد) یک قسمت باشد؟
- [سایر] آیا می‌توان در نماز آیات یک سوره را به پنج قسمت تقسیم کرده و قبل از هر رکوع یک قسمت آنرا بخوانیم؟ آیا می توان در نماز آیات، بعد از هر رکوع یک حمد بخوانیم و بعد از حمد قطعات سوره دیگری را که به پنج قسمت تقسیم کردیم، بخوانیم؟
- [سایر] آیا در اموالی که از زن باقی می ماند سهم دختر همانند اموال پدر، نصف پسر است؟
- [آیت الله سبحانی] موصی ثلث اموال خود را برای خود محفوظ نگهداشته و ضمن بر شمردن مصارف آن اظهار می دارد که مابقی ثلث را ورثه در بین خود قسمت کنند آیا این تقسیم نیز بر مبنای للذکر مثل حظ الانیین خواهد بود؟
- [سایر] شیعه به چند قسمت تقسیم می‌شود؟
- [سایر] داستانهای قرآن را به چند دسته می‌توان تقسیم کرد؟
- [آیت الله بهجت] اموالی که دوستان شهید یا فرد فوت شده به خانواده آنان هدیه می دهند، آیا جزو اموال فرزندان آنان حساب می شود؟ و آیا مصرف اموال صغیر در هزینه های مجالس ترحیم پدر یا مادرشان جایز است؟
- [آیت الله اردبیلی] آیا می‌توان خمس را بین فقرا تقسیم کرد؟
- [آیت الله سبحانی] پدرم از دنیا رفت و اموالی به ارث باقی ماند و شک دارم خمس اموال را پرداخته است وظیفه ام چیست؟
- [آیت الله بهجت] پدر و مادری که فرزندشان شهید شده است، از طرف بنیاد شهید مبلغی پول بین آن ها تقسیم شده است و اموالی از قبیل زمین، فقط به نام پدر شهید واگذار شده است. اکنون پدر شهید فوت کرده است برای مادر شهید چه سهمی از این اموال می باشد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- هرگاه وارث جد و جده پدری و جد و جده مادری باشد مال سه قسمت می شود یک قسمت آن را جد و جده مادری، بطور مساوی بین خود تقسیم می کنند و دو قسمت آن را جد و جده پدری طوری تقسیم می کنند که سهم جد دوبرابر جده باشد.
- هرگاه وارث میت فقط جد و جده پدری باشند، مال سه قسمت می شود دو قسمت را جد و یک قسمت را جده می برد و اگر جد و جده مادری باشند مال بطور مساوی میان آنها تقسیم می شود.
- هرگاه وارث میت فقط جد و جده پدری باشند، مال سه قسمت می شود دو قسمت را جد و یک قسمت را جده می برد و اگر جد و جده مادری باشند مال بطور مساوی میان آنها تقسیم می شود.
- هرگاه وارث میت فقط پدر و مادر و یک پسر باشد مال را شش قسمت می کنند، پدر و مادر هر کدام یک قسمت و پسر چهار قسمت آن را می برد و اگر چند پسر یا چند دختر باشند، آن چهار قسمت را بطور مساوی میان خودشان تقسیم می کنند و اگر پسر و دختر باهم باشند طوری تقسیم می کنند که هر پسر دو برابر دختر ببرد.
- وقف کننده باید بالغ و عاقل و دارای قصد و اختیار باشد و شرعاً حق تصرف در اموال خود را داشته باشد، بنابراین انسان سفیه یا بدهکاری که حاکم شرع او را از تصرف در اموالش منع کرده اگر چیزی از اموال خود را وقف کند صحیح نیست.
- هرگاه وارث میت فقط پدر و مادر و یک دختر باشند، مال را پنج قسمت می کنند پدر و مادر هر کدام یک قسمت و دختر سه قسمت آن را می برد، مگر این که میت دو برادر یا چهار خواهر یا یک برادر و دو خواهر پدری داشته باشد، در این صورت مال را شش قسمت می کنند، پدر و مادر هر کدام یک قسمت و دختر سه قسمت می برد و یک قسمت باقی مانده را پدر و دختر در میان خود تقسیم می کنند و احتیاط آن است که آن دو در این تقسیم باهم صلح کنند.
- هرگاه وارث میت فقط پدر و چند دختر، یا مادر و چند دختر باشد مال را پنج قسمت می کنند، یک قسمت را پدر یا مادر می برد و چهار قسمت دیگر سهم دخترهاست که بطور مساوی میان خودشان تقسیم می کنند.
- هرگاه وارث فقط برادر و خواهر پدری و دو یا چند برادر و خواهر مادری باشد، مال را سه قسمت می کنند، یک قسمت آن را برادر وخواهر مادری بطور مساوی تقسیم می کنند و دو قسمت به برادر و خواهر پدری می رسد و سهم هر برادر دو برابر خواهر است.
- هرگاه وارث، دایی یا خاله مادری و چند دایی و خاله پدر و مادری یا پدری و عمو و عمه باشد، مال سه سهم می شود دو سهم آن به دستوری که قبلاً گفته شد میان عمو و عمه تقسیم می شود و در مورد یک سهم باقی مانده اگر میت یک دایی یا یک خاله مادری دارد آن را شش قسمت می کنند، یک قسمت را به دایی یا خاله مادری می دهند، و بقیه را به دایی و خاله پدر و مادری یا پدری و آنها بطور مساوی قسمت می کنند و اگر چند دایی مادری یا چند خاله مادری، یا هم دایی مادری و هم خاله مادری دارد، آن یک سهم را سه قسمت می کنند، یک قسمت را دایی ها و خاله های مادری بطور مساوی تقسیم می کنند و بقیه به دایی و خاله پدر و مادری یا پدری می رسد که آنها نیز بطور مساوی قسمت می کنند.
- فرشی را که برای حسینیه وقف کرده اند نمی توان برای نماز به مسجد ببرند و اگر ندانند آن فرش مخصوص حسینیه است یا نه، باز بردن آن به جای دیگر صحیح نیست، همچنین سایر اموال وقف، حتی مهر نماز مسجدی را به مسجد دیگری نمی توان برد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر میت بیش از یک زن داشته باشد: الف: چنانچه میت فرزند نداشته باشد 41 اموال میت بین آنها بالسویه تقسیم می‌شود. ب: اگر میت فرزند داشته باشد 81 اموال او بین زنها بالسویه تقسیم می‌شود.
- [آیت الله سیستانی] ملکی که مقداری از آن وقف است، و مقداری از آن وقف نیست، اگر تقسیم نشده باشد، متولّی وقف و مالک قسمتی که وقف نیست میتوانند وقف را جدا کنند.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر وارث میت پدر یا مادر و چند دختر باشند تمام مال متوفی رابه 5 قسمت تقسیم می کنند و یک قسمت آنرا به پدر یا مادر می دهند و بقیه آنرا بین دخترها بالسویه تقسیم می کنند.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] ملکی که مقداری از آن وقف است و مقداری از آن وقف نیست اگر تقسیم نشده باشد، مجتهد جامع الشرائط یا متولی وقف می تواند با نظر خبره سهم وقف را جدا کند.
- [امام خمینی] ملکی که مقداری از آن وقف است و مقداری از آن وقف نیست اگر تقسیم نشده باشد، حاکم شرع یا متولی وقف میتواند با نظر خبره سهم وقف را جدا کند.
- [آیت الله بروجردی] ملکی که مقداری از آن وقف است و مقداری از آن وقف نیست، اگر تقسیم نشده باشد، حاکم شرع یا متولی وقف، میتواند با نظر خبره سهم وقف را جدا کند.
- [آیت الله خوئی] ملکی که مقداری از آن وقف است و مقداری از آن وقف نیست اگر تقسیم نشده باشد، حاکم شرع یا متولی وقف میتواند با نظر خبره سهم وقف را جدا کند.
- [آیت الله اردبیلی] ملکی که مقداری از آن به نحو مشاع وقف است و مقداری از آن وقف نیست، اگر تقسیم نشده باشد، حاکم شرع یا متولّی وقف میتواند با نظر خبره سهم وقف را جدا کند.
- [آیت الله علوی گرگانی] ملکی که مقداری از آن وقف است ومقداری از آن وقف نیست اگر تقسیم نشده باشد، حاکم شرع یا متولّی وقف میتواند با نظر خبره، سهم وقف را جدا کند.
- [آیت الله نوری همدانی] ملکی که مقداری از آن وقف است و مقداری از آن وقف نیست اگر تقسیم نشده باشد ؛ حاکم شرع یا متولّی وقف می تواند با نظر خبره سهم وقف را جدا کند .