تجهیز میت
يعنی تدارك اموری همچون غسل، حنوط، كفن و ...
آیا برای تجهیز میّت، کسب اجازه از ولیّ او لازم می باشد؟
برای غسل و کفن و نماز و دفن میّت باید از ولیّ او اجازه بگیرند، شوهر نسبت به زن خود از همه اَوْلیاست، سپس کسانی که از میّت ارث می برند به ترتیبی که در ارث بیان شده، ولایت بر میّت دارند و چنانچه در یک طبقه وارث مرد و زن باشند، احتیاط واجب این است از هر دو اجازه بگیرند.
برای غسل و کفن و نماز و دفن میّت باید از ولیّ او اجازه بگیرند، شوهر نسبت به زن خود از همه اَوْلیاست، سپس کسانی که از میّت ارث می برند به ترتیبی که در ارث بیان شده، ولایت بر میّت دارند و چنانچه در یک طبقه وارث مرد و زن باشند، احتیاط واجب این است از هر دو اجازه بگیرند.
پاسخ:
برای غسل و کفن و نماز و دفن میّت باید از ولیّ او اجازه بگیرند، شوهر نسبت به زن خود از همه اَوْلیاست، سپس کسانی که از میّت ارث می برند به ترتیبی که در ارث بیان شده، ولایت بر میّت دارند و چنانچه در یک طبقه وارث مرد و زن باشند، احتیاط واجب این است از هر دو اجازه بگیرند.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- در صورت عدم توانایی مالی میّت برای تأمین مخارج واجب مانند کفن و دفن، چنانچه یکی از ورثه هزینه تجهیز میّت را بپردازد آیا می تواند بعد از تجهیز میّت، جهت وصول هزینه ها به سایر ورثه رجوع کند؟
- آیا رضایت قلبی ولیّ میّت بدون اظهار زبانی، برای تجهیز میّت کفایت می کند؟
- موارد تجهیز میّت مسلمان از قبیل غسل، کفن، نماز و دفن چه حکمی دارد؟
- چنانچه میّت برای موارد تجهیز یا مانند آن، شخص خاصّی را غیر از ولیّ معرفی کند تکلیف چه می باشد؟
- آیا تجهیز شخصی که محکوم به قصاص نفس گردیده، قبل از قصاص لازم است یا تغسیل و تکفین بعد از قصاص نیز بلامانع است؟
- آیا تجهیز شخصی که محکوم به قصاص نفس گردیده، قبل از قصاص لازم است یا تغسیل و تکفین بعد از قصاص نیز بلامانع است؟
- آیا تجهیز شخصی که محکوم به قصاص نفس گردیده، قبل از قصاص لازم است یا تغسیل و تکفین بعد از قصاص نیز بلامانع است؟
- اگر میّت وصیت کند که شخص خاصّی نماز بر او بخواند عمل به وصیّت او چه حکمی دارد؟ در این مورد اجازه ولیُّ او لازم است؟
- کسی که در حال طواف از دنیا برود تجهیز او چگونه می باشد؟
- در صورتی که تجهیز میّتی نیمه کاره رها شود تکلیف چه می باشد؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله علوی گرگانی] آیا در نماز میّت، اجازه وصیّ لازم است؟
- [آیت الله بهجت] آیا برای هزینه تجهیز مدرسه مثل ساختن آشپزخانه و تعمیرات دیگر می توان از سهم امام علیه السّلام انجام داد، یا این که در هر مورد خاصّ اجازه جداگانه لازم دارد؟
- [آیت الله بهجت] شخصی که میّت او را برای انجام کارهایش انتخاب و معیّن کرده است، آیا برای انجام کارهای میّت باید از ولیّ هم اجازه بگیرد، یا اجازه لازم نیست؟
- [آیت الله اردبیلی] در بعضی از امور مربوط به میّت (مثل نماز میّت) اجازه گرفتن از ولیّ میّت لازم است. لطفا بفرمایید که به چه کسی ولیّ میّت گفته می‌شود؟
- [آیت الله بهجت] در کدام یک از اعمالی که مربوط به تجهیز میّت است قصد قربت شرط است و در کدام یک قصد قربت شرط نیست؟
- [آیت الله سیستانی] آیا زن میتواند برای کسب علم بدون اجازه شوهر از خانه خارج شود ؟
- [سایر] چرا زن برای فراگیری علم باید از شوهر اجازه بگیرد و در صورت عدم اجازه شوهر به ناچار از کسب علم محروم می‌شود؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] شخصی دارای سال خمسی است اگر در اثنای سال فوت کند، آیا ورثه او می توانند قبل از پرداخت خمس او از ترکه او در تجهیز و تکفین و سایر مخارج میت مصرف کنند؟
- [آیت الله اردبیلی] شخصی دارای سال خمسی است. اگر در بین سال خمسی فوت کند، آیا ورثه او میتوانند قبل از پرداخت خمس او، از ترکه او در تجهیز و تکفین و سایر مخارج میّت مصرف کنند؟
- [آیت الله بهجت] آیا اجازه می فرمایید از وجوهات شرعیّه به جنگ زدگان، ساخت مدارس یا تعمیر، تجهیز و خرید وسایل مورد نیاز مدارس، دانشگاه های دولتی و آزاد و پیام نور و مواردی از این قبیل پرداخت شود؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر کسی بگوید من وصی یا ولی میت هستم، یا ولی میت به من اجازه داده که اعمال او را انجام دهم و بدن میت در اختیار اوست، انجام کارهای میت باید با اجازه او باشد.
- هرگاه خود میت در حال حیات اجازه داده باشد که اعضای او را برای پیوند در اختیار دیگران بگذارند یا اولیاء میت بعد از وفات او اجازه دهند، حکم دیه و سایر احکام تغییر نمی کند و احتیاط آن است که دیه را در هر حال بپردازند.
- برای غسل و کفن و نماز و دفن میت باید از ولی او اجازه بگیرند، شوهر نسبت به زن خود از همه اوْلی است، سپس کسانی که از میت ارث می برند به ترتیبی که در ارث بیان شده ولایت بر میت دارند و چنانچه در یک طبقه وارث مرد و زن باشند، احتیاط این است از هر دو اجازه بگیرند.
- مخارج محکم کردن قبر میت در جایی که لازم است و همچنین هزینه انداختن در دریا را باید از اصل مال میت بردارند.
- رو به قبله کردن محتضر بر هر مسلمانی واجب است و اجازه گرفتن از ولیش لازم نیست.
- زن می تواند برای این که از شیرش استفاده کنند اجیر شود و لازم نیست از شوهر خود اجازه بگیرد، ولی اگر به واسطه شیر دادن حق شوهر از بین برود، بدون اجازه او جایز نیست.
- هیچ گونه تفاوتی میان کسب ها و درآمدهای کسب نیست، ولی اگر انسان چیزی را به عنوان وام از دیگری بگیرد خمس ندارد، همچنین اموالی که به عنوان ارث به او می رسد مشمول خمس نیست، مگر این که بداند شخص میّت خمس آن را نداده، یا به خاطر سایر اموالش بدهکار خمس است . و اگر مال ارث ترقّی قیمت پیدا کند و سال خمسی بر آن بگذرد مقدار تفاوت آن خمس دارد.
- روزه گرفتن زن (روزه مستحبی) در صورتی که حق شوهرش از بین برود بدون اجازه او جایز نیست، و اگر حق او از بین نرود نیز، بنابر احتیاط واجب باید با اجازه شوهر باشد، همچنین روزه مستحبی اولاد اگر اسباب اذیت پدر و مادر شود جایز نیست، ولی اجازه گرفتن از آنها لازم نمی باشد.
- مرد می تواند برای زن و زن برای مرد نیابت کند و در بلند خواندن و آهسته خواندن نماز بایدبه وظیفه خودش عمل نماید، نه وظیفه میت و لازم نیست قضای نمازهای میت به ترتیب خوانده شود، خواه ترتیب آن را بداند یا نداند، مگر در مورد ظهر و عصر، یا مغرب و عشا از یک روز که رعایت ترتیب در آن لازم است.
- شخص نیازمند می تواند مرکب سواری مورد نیاز و همچنین خانه ای که به آن احتیاج دارد وسرمایه لازم برای کسب و کار را از زکات تهیه کند و در این قسمت باید به آن مقدار که برای نیاز و حفظ آبروی او لازم است قناعت کند.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله سیستانی] اگر کسی بگوید من ولیّ میّت هستم ، یا ولیّ میّت به من اجازه داده که غسل و کفن و دفن میّت را انجام دهم ، یا بگوید راجع به امور تجهیز میّت من وصیّ او میباشم ، چنانچه به حرف او اطمینان دارند ، یا میّت در تصرّف اوست ، یا اینکه دو نفر عادل به گفته او شهادت دهند ، باید حرف او را قبول کرد .
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر کسی بگوید: من ولی میت هستم، یا ولیّ میت به من اجازه داده که غسل و کفن و دفن میت را انجام دهم یا بگوید: راجع به امور تجهیز میت من وصیّ او میباشم، چنانچه به حرف او اطمینان دارند، یا میت در تصرف اوست، یا این که دو مرد عادل به گفته او شهادت دهند، باید حرف او را قبول کرد.
- [آیت الله مظاهری] اگر میّت وصیّت کرده باشد شخص معیّنی بر او نماز بخواند، لازم نیست که از ولیّ میّت اجازه بگیرد.
- [آیت الله جوادی آملی] .اگر بعضی از وارثان میّت , غایب یا کودک یا محجور (مانند دیوانه) باشد، تصرف در مالِ به جا مانده از میّت , بدون اذن ولیّ شرعی حرام و نماز در آن باطل است. تصرفهای جزئی, مانند تجهیز میّت, اشکال ندارد .
- [آیت الله سیستانی] اگر میّت وصیّت کرده باشد که شخص معیّنی بر او نماز بخواند لازم نیست آن شخص از ولیّ میّت اجازه بگیرد ، گرچه بهتر است .
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر کسی بگوید من ولی میت هستم یا ولی میت به من اجازه داده که غسل و کفن و دفن میت را انجام دهم یا بگوید راجع به امور تجهیز میت من وصی او می باشم چنانچه به حرف او اطمینان باشد یا میت در تصرف او باشد یا این که دو نفر عادل یا یک نفر ثقه که ظن برخلاف قول او نباشد به گفته او شهادت دهند باید حرف او را قبول کرد
- [آیت الله خوئی] اگر کسی بگوید من ولی میت هستم، یا ولی میت به من اجازه داده که غسل و کفن و دفن میت را انجام دهم یا بگوید راجع به امور تجهیز میت من وصی او میباشم، چنانچه به حرف او اطمینان دارند یا میت در تصرف اوست یا دو نفر عادل بلکه یک نفر شخصی که مورد اطمینان باشد به گفتة او شهادت دهند باید حرف او را قبول کرد.
- [آیت الله بهجت] اگر میّت برای غسل، کفن، دفن و نماز خود غیر از ولیّ، شخص دیگری را معین کند، بنابر اظهر لازم است آن شخص از ولیّ میّت برای این کارها اجازه بگیرد.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر میت وصیت کرده باشد که شخص معیّنی بر او نماز بخواند، بنا بر احتیاط آن شخص از ولیّ میت اجازه بگیرد و ولیّ میت هم اجازه بدهد.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر میت وصیت کرده باشد که شخص معینی بر او نماز بخواند احتیاط آن است که آن شخص از ولی میت اجازه بگیرد، و ولی هم اجازه بدهد.