امام جماعت
امام جماعت به معنی پیش نمازاست واز آن در باب صلاة، سخن رفته است. ومهم‌ترین مباحث آن عبارت است از:
آیا در نماز میّت، عدالت امام جماعت شرط است؟
عدالت در امامت نماز میّت شرط است.
عدالت در امامت نماز میّت شرط است.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- آیا احراز عدالت در قسامه، همانند عدالت شهود، شرط است؟
- اقتدا کردن به امام جماعت اهل سنّت در نماز میّت چه حکمی دارد؟
- هرگاه مدّعی جهت اثبات ادّعای خود دلیلی به محکمه ارائه ننماید، و در خواست سوگند از طرف مقابل نماید، آیا منکِر می بایست عادل باشد و قسم بخورد، یا عدالت در این جا شرط نیست؟
- آیا عدالت در قاضی غیر مجتهد مأذون نیز شرط است؟ این امر برای شخص قاضی چگونه بایستی احراز گردد؟
- اگر دو عالم عادل خبره بگویند: (زید اعلم است) و یک عالم عادل خبره بگوید: (عمرو اعلم است) و یک عالم عادل خبره دیگر بگوید: (بکر اعلم است) در این صورت آیا حتماً باید از زید تقلید کرد، یا چون یک عالم عادل خبره گفته عمرو اعلم است و عالم عادل خبره دیگر بکر را اعلم میداند، اینها روی هم میشوند دو عالم عادل خبره، و در نتیجه بین نظر این دو عالم عادل خبره و نظر دو عالم عادل خبرهای که زید را اعلم میدانند تعارض پیش میآید، و شخص مخیّر است که از هر کدام از این سه نفر تقلید نماید؟
- منظور از عدالت میان همسران چیست؟
- منظور از عدالت میان همسران چیست؟
- آیا در نماز میت طهارت شرط است؟
- آیا در حقوق اسلامی اصل بر عدالت هر شاهدی است که به محکمه قضا می آید؟ به تعبیر دیگر، آیا اثبات عدالت شاهد لازم است؟
- تقلید از کدام یک از این دو مرجع رجحان دارد، عالمِ اعدل، یا عادلِ اعلم؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله سبحانی] در مسجدی که امام جماعت عادل نماز را برگزار می کند شخصی در حالی که نماز جماعت برگزار شده، به قصد اینکه به دیگران بفهماند که امام عادل نیست نماز را فرادی می خواند آیا نماز وی صحیح است؟
- [سایر] آیا عدالت معتبر در مرجع تقلید با عدالت امام جماعت، تفاوت دارد؟
- [سایر] فرق عدالت امام جمعه و جماعت را بیان نمایید. منبع مسئله زیر را بیان نمایید. امام جمعه باید علاوه بر مأمومین که او را عادل می دانند، خود نیز خود را عادل بداند بر خلاف امام جماعت؟
- [آیت الله بهجت] آیا بین عدالت لازم در تقلید، با عدالت قاضی و یا امام جماعت تفاوت مرتبه وجود دارد؟
- [آیت الله بهجت] شرایط امام جماعت چیست و منظور از عدالت امام جماعت چیست؟
- [سایر] آیا اظهار نظر سیاسی، باعث رد عدالت امام جماعت میشود؟
- [آیت الله خامنه ای] چگونه می توان به عدالت امام جماعت پی برد؟
- [آیت الله بهجت] شخصی می دانسته که عدالت از شرایط امام جماعت است. او عملی را از امام جماعت می دیده که در حقیقت ساقط کننده ی عدالت بوده، ولی او نمی دانسته و به آن امام اقتدا می کرده است، بعدا می فهمد عمل مذکور امام را از عدالت خارج می کند. تکلیف نمازهایی که به این صورت به جماعت خوانده است، چیست؟
- [آیت الله نوری همدانی] کسی این مطلب را میداند که عدالت در امام جماعت شرط است، لیکن نمیداند فلان عمل (که در حقیقت مسقط عدالت است) مسقط عدالت است یا خیر؟ مدتی بعد معلوم شد که آن فعل مسقط عدالت بوده، نمازهایی که تا کنون خوانده صحیح است یا خیر؟
- [آیت الله خامنه ای] آیا عدالت معتبر در مجتهد و مرجع تقلید با عدالت معتبر در امام جماعت از حیث شدّت و ضعف تفاوت دارد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- هرگاه مأموم بداند نماز امام قطعاً باطل است، مثلاً بداند امام وضو ندارد نمی تواند به او اقتدا کند هر چند امام متوجه نباشد، اما اگر مأموم بعد از نماز بفهمد که امام عادل نبوده و یا خدای نکرده کافر بوده است یا نمازش باطل بوده، نماز مأموم صحیح است.
- امام جماعت باید (بالغ) و (عاقل) و (عادل) و (حلال زاده) و (شیعه دوازده امامی) باشد و قرائت را صحیح بخواند و اگر مأموم مرد است امام هم باید مرد باشد، ولی امامت زن برای زن مانعی ندارد و هر انسانی حلال زاده است خواه مسلمان یا غیر مسلمان، مگر این که خلاف آن ثابت شود.
- کسی که سابقاً عادل بوده هرگاه شک شود که بر عدالت باقی مانده است یا نه باید گفت عادل است، مگر این که یقین به خلاف پیدا شود.
- مأموم باید امام را در نیت خود معین کند، ولی دانستن اسم او لازم نیست، مثلاً همین اندازه که نیت کند اقتدا به امام حاضر می کنم و عدالت و سایر جهات در او جمع باشد کافی است.
- مستحب است کسی که نماز میت می خواند با وضو یا غسل یا تیمم باشد و احتیاط آن است در صورتی تیمم کند که وضو و غسل ممکن نباشد، یا اگر وضو بگیرد و غسل کند، به نماز میت نرسد، علاوه بر این مستحب است امور دیگری را به امید ثواب پروردگار در نماز میت رعایت کند: اول اگر میت مرد است امام جماعت یا کسی که فرادی بر او نماز می خواند مقابل وسط قامت او بایستد و اگر میت زن است مقابل سینه اش. دوم پابرهنه نماز بخواند. سوم در هر تکبیر دستها را بلند کند. چهارم فاصله او با میت بقدری کم باشد که اگر باد لباسش را حرکت دهد، به جنازه برسد. پنجم اگر نماز را با جماعت می خوانند امام جماعت تکبیر و دعاها را بلند بخواند و کسانی که با او نماز می خوانند، آهسته بخوانند ششم نمازگزار برای میت و مومنین زیاد دعا کند. هفتم قبل از نماز سه مرتبه بگوید: (الصلاة). هشتم نماز را در جایی بخواند که عده بیشتری برای نماز میت حاضر می شوند. نهم بهتر است نماز میت را در مسجد نخوانند، مگر در مسجد الحرام. دهم زن حائض اگر نماز میت را به جماعت بخواند در یک صف، تنها بایستد.
- هرگاه کسی دو نفر را عادل بداند و زن خود را پیش آنها طلاق دهد، دیگری که آنان را عادل نمی داند بنابر احتیاط واجب نباید آن زن را برای خود یا دیگری عقد کند، ولی اگر شک در عدالت آنها داشته مانعی ندارد.
- اگر کسی بگوید که میت وصیت کرده فلان مال را به من بدهید چنانچه دو مرد عادل گفته او را تصدیق کنند، یا قسم بخورد و یک مرد عادل هم گفته او را تصدیق نماید، یا یک مرد عادل و دو زن عادله، یا چهار زن عادله گواهی دهند، باید به گفته آن شخص عمل شود و اگر موقع وصیت مرد عادلی حضور نداشته تنها یک زن عادله شهادت دهد باید یک چهارم آن مال را به او دهند و اگر دو زن عادله شهادت دهند نصف آن را و اگر سه زن عادله شهادت دهند باید سه چهارم آن را به او دهند و نیز اگر دو مرد کافر ذمی که در دین خود عادل باشند گفته او را تصدیق کنند در صورتی که میت ناچار بوده که وصیت کند و مرد و زن مسلمان عادلی هم در آنجا نبوده باید به وصیت عمل شود.
- جایز است (امام جماعت) که یک بار نماز خود را با جماعت خوانده آن را با جماعت دیگری دوباره بخواند، اما بیش از دوبار اشکال دارد، بنابراین یک امام جماعت می تواند در دو مسجد اقامه جماعت کرده و نماز را دوباره بخواند.
- این نماز در زمان حضور امام(علیه السلام) واجب است و باید به جماعت خوانده شود، ولی در زمان ما که امام(علیه السلام) غایب است مستحب می باشد و می توان آن را به جماعت یا فرادی خواند.
- مستحب است قنوت را کمی بلند تر بخواند ولی در نماز جماعت طوری نخواند که امام جماعت صدای او را بشنود.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر مأموم بعد از نماز بفهمد که امام عادل نبوده یا کافر بوده یا به جهتی نمازش باطل بوده مثلاً بیوضو نماز خوانده نماز جماعت مأموم صحیح است.
- [آیت الله اردبیلی] اگر مأموم بعد از نماز بفهمد که امام عادل نبوده یا کافر بوده یا بدون وضو نماز خوانده، نماز جماعت او صحیح است.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . امام جماعت باید بالغ، عاقل، شیعه دوازده امامی، عادل و حلال زاده باشد، و نماز را به طور صحیح بخواند، و نیز اگر مأموم مرد است امام هم باید مرد باشد. و در غیر نماز میت امامت زن بر زن ها کراهت دارد. و اقتدا کردن بچه ممیز که خوب و بد را می فهمد به بچه ممیز دیگر مانعی ندارد.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] همه شرائطی که در امام جماعت لازم است باید در امام جمعه هم باشد مانند: عقل، ایمان، حلال زادگی و عدالت. ولی امامت کودکان و زنان در نماز جمعه جائز نیست.
- [آیت الله نوری همدانی] همة شرائطی که در امام جماعت لازم است باید در امام جمعه هم باشد مانند عقل ، ایمان حلال زادگی و عدالت . ولی امامت کودکان و زنان در نماز جمعه جائز نیست اگر چه در نمازهای دیگر برای خودشان جائز است .
- [آیت الله فاضل لنکرانی] عدالت امام جماعت باید برای مأموم محرز باشد و با شک در اصل عدالت نمی توان به او اقتدا کرد و در صورتی که امامی را که عادل می دانسته، اگر شک کند به عدالت خود باقی است یا نه، می تواند به او اقتدا نماید.
- [آیت الله مظاهری] امام جماعت باید بالغ و عاقل و شیعه دوازده امامی و عادل و حلالزاده باشد و نماز را به طور صحیح بخواند و امامت زن برای زنها و بچّه ممیّز برای بچّه ممیّز اشکال ندارد.
- [آیت الله بهجت] امام جماعت باید شیعه دوازده امامی، عاقل، عادل و حلالزاده باشد و نماز را بهطور صحیح بخواند و بنابر احتیاط باید بالغ باشد و نیز اگر مأموم مرد است امام او هم باید مرد باشد.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر مأموم بعد از نماز بفهمد که امام عادل نبوده، یا به جهتی نمازش باطل بوده، مثلاً بیوضو نماز خوانده، نماز مأموم صحیح است.
- [آیت الله خوئی] امام جماعت باید بالغ و عاقل و شیعه دوازده امامی و عادل و حلالزاده باشد و نماز را به طور صحیح بخواند، و نیز اگر مأموم مرد است امام او هم باید مرد باشد و اقتدا کردن بچه ممیز که خوب و بد را میفهمد به بچه ممیز دیگر مانعی ندارد اگرچه آثار جماعت بر او مترتب نمیشود.