تلویزیون
آلات مشترکه ابزار مورد استفاده در حلال و حرام را گویند.
استفاده از تلویزیون در کشورهای اسلامی که آهنگهای مختلف و فیلمهای خارجی در آن وجود دارد حکم آن چیست ؟
استفاده از آن مانعی ندارد و گوش داده به موسیقی مناسب مجالس لهو و لعب و گوش دادن به غنا یعنی آوازی که مناسب مجالس لهو و لعب باشد چنانچه مضمون آن باطل باشد و یا قرآن و ذکر و دعا باشد حرام است و در غیر آنها بنابر احتیاط واجب جایز نیست و نگاه کردن به فیلمهای خارجی بدون شهوت جایز است .
استفاده از آن مانعی ندارد و گوش داده به موسیقی مناسب مجالس لهو و لعب و گوش دادن به غنا یعنی آوازی که مناسب مجالس لهو و لعب باشد چنانچه مضمون آن باطل باشد و یا قرآن و ذکر و دعا باشد حرام است و در غیر آنها بنابر احتیاط واجب جایز نیست و نگاه کردن به فیلمهای خارجی بدون شهوت جایز است .
عنوان سوال:
استفاده از تلویزیون در کشورهای اسلامی که آهنگهای مختلف و فیلمهای خارجی در آن وجود دارد حکم آن چیست ؟
پاسخ:
استفاده از آن مانعی ندارد و گوش داده به موسیقی مناسب مجالس لهو و لعب و گوش دادن به غنا یعنی آوازی که مناسب مجالس لهو و لعب باشد چنانچه مضمون آن باطل باشد و یا قرآن و ذکر و دعا باشد حرام است و در غیر آنها بنابر احتیاط واجب جایز نیست و نگاه کردن به فیلمهای خارجی بدون شهوت جایز است .
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- آیا رایانه برای کودکان مضر است ؟ تماشا کردن فیلمهای خارجی از رآیانه چه حکمی دارد ؟
- گوشت ومحصولات گوشت که از کشورهای خارجی وارد می شود وروی آنها کلمه حلال نوشته شده استفاده کردن چه حکمی دارد؟ آیا حلال است؟
- در کشورهای خارجی گوشت مرغ با برچسب حلال به صورت یخ زده عرضه می شود آیا مصرف این گوشتها جایز است ؟
- پولی را که در کشورهای غیر اسلامی پیدا می شود چه حکمی دارد؟
- ایا مسلمانان می توانند به نیت دستیابی به مزایا و تسهیلات مادی و معنوی از راههای قانونی پذیرفته شده در نزد کشورهای غیر اسلامی، اطلاعات نادرستی به ادارات دولتی کشورهای مزبور بدهند؟
- آیا دیدن شبکه های تلویزیونی و فیلمهای سینمائی جایز است؟
- استفاده از زنان و مردان غیر مسلمان در نقشهایی که برای مسلمین جائز نیست ، چه حکمی دارد ؟ و آیا بین کشورهای اسلامی و غیره فرقی است ؟
- در برخی کشورهای غربی و غیر اسلامی متداول است که مرده را در صندوقی می نهند و همانطور دفن می کنند، چه باید کرد؟
- در کشورهای غیر اسلامی، می توان کنتورهای آب و برق و یا گاز را دستکاری کرد و احیانا از کار باز داشت؟
- آیا دیدن شبکه های تلویزیونی و فیلمهای سینمائی جایز است؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله علوی گرگانی] نگاه کردن به تلویزیون در حالی که کشورهای خارجی را میگیرد چه حکمی دارد؟
- [آیت الله نوری همدانی] نگاه به تلویزیون که فیلمهای خارجی را بدون حجاب و یا با وضع فجیع نشان میدهد نظیر زنهای بدون روسری و چادر چه حکمی دارد؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] نظر کردن به تصویر زنان جوان و آرایش کرده در فیلمهای سینمایی که از تلویزیون پخش می شود چه حکمی دارد؟ فیلم های خارجی چطور؟
- [آیت الله علوی گرگانی] دیدن فیلمهای خارجی در تلویزیون که زنها بدون حجاب در آنها نقش بازی میکنند، مخصوصابرای جوانان، که چه بسا تحت تأثیرات اخلاقی سوء قرار بگیرند، چه صورت دارد؟
- [آیت الله اردبیلی] استفاده از چرمهای خارجی که در کشورهای اسلامی فروخته میشود چگونه میباشد؟
- [آیت الله اردبیلی] استفاده از چرمهای خارجی که در کشورهای اسلامی فروخته میشود چگونه میباشد؟
- [آیت الله خامنه ای] با توجه به کیفیت فیلم ها (خارجی یا داخلی) و موسیقی که از تلویزیون جمهوری اسلامی پخش می شود، دیدن و گوش دادن به آنها چه حکمی دارد؟
- [آیت الله سبحانی] آیا نگاه کردن به بدن نامحرم که در فیلمهای تلویزیون و ماهواره و . . . نشان داده می شود جایز است؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] استفاده از اشیاء چرمی که از کشورهای خارجی خریداری می شود و ذبح اسلامی آن مورد شکّ و تردید است، چه صورتی دارد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] تشکیل دسته جات عزاداری در کشورهای خارجی چگونه است؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اموال موجود در بانکهای دولتی، و یا مشترک در کشورهای اسلامی، از اموال مجهولالمالک است، که تصرف در آنها بدون رجوع به حاکم شرع جایز نیست، بنابراین اشتغال در اینگونه بانکها و گرفتن و پرداختن اموال به مشتریانی که بدون رجوع به حاکم شرع برای اصلاح اموال، در آنها تصرف میکنند، بدون اذن حاکم شرع (مرجع) جایز نیست، ولی اگر حاکم شرع اشتغال در اینگونه بانکها را در موارد مذکور اجازه دهد اشکال ندارد.
- مقداری از لبها و پلک چشم که موقع بستن ، روی هم میآید حکم باطن را دارد ، پس چنانچه با نجاست خارجی ملاقات کند آب کشیدن آن لازم نیست ، ولی جایی را که انسان نمیداند از ظاهر بدن است یا باطن آن ، اگر با نجاست خارجی ملاقات کند لازم است آن را آب بکشد .
- اگر شک داشته باشد که لباس از حیوان حلال گوشت است یا حرام گوشت ، چه در کشور اسلامی تهیه شده باشد چه غیر اسلامی ، جایز است با آن نماز بخواند .
- اگر پرداختکننده مازاد در معامله ربوی مسلمان نباشد خواه بانک خارجی باشد و خواه دیگری در این صورت همان طور که گذشت، گرفتن این مازاد برای مسلمان جایز است و در نتیجه اشتغال در بخش عملیات مرتبط به اجرای چنین معامله ربوی در بانکها و غیر آنها، جایز است.
- اگر بدن حیوان به عین نجس مثل خون ، یا متنجّس مثل آب نجس آلوده شود ، چنانچه آنها بر طرف شوند ، بدن آن حیوان پاک میشود ، و همچنین باطن بدن انسان که مثل توی دهان و بینی و گوش باشد با ملاقات نجاست خارجی نجس میشود ، و با از میان رفتن آن پاک میگردد . و امّا نجاست داخلی مانند خونی که از لای دندان بیرون میآید موجب نجس شدن باطن بدن نمیشود ، و همچنین ملاقات چیز خارجی در باطن بدن با نجاست داخلی ، آن چیز را نجس نمیکند ، بنابر این اگر دندان عاریه در دهان با خونی که از لای دیگر دندانها بیرون آمده ملاقات کند ، آب کشیدن آن لازم نیست ، ولی اگر با غذای نجس ملاقات کند آب کشیدن آن لازم است .
- چرمی که از ممالک غیر اسلامی میآورند ، یا از دست کافر گرفته میشود ، در صورتی که احتمال برود از حیوانی است که به دستور شرع کشته شده ، خرید و فروش آن جایز است ، و همچنین نماز در آن صحیح میباشد .
- خرید و فروش روغنهائی که از ممالک غیر اسلامی میآورند ، اگر نجس بودن آنها معلوم نباشد اشکال ندارد . و روغن و سایر موادی که از حیوان بعد از جان دادن آن میگیرند مانند ژلاتین ، چنانچه از دست کافر بگیرند یا از ممالک غیر اسلامی بیاورند ، در صورتی که احتمال آن برود که از حیوانی است که به دستور شرع کشته شده ، اگر چه پاک و خرید و فروش آن جایز است ، ولی خوردنش حرام ، و بر فروشنده لازم است کیفیت را به خریدار بگوید ؛ در صورتی که اگر نگوید ، خریدار در معرض ارتکاب حرام ، یا ترک واجبی قرار داشته باشد ، نظیر آنچه در مسأله (2012) گذشت .
- آنچه در مورد حکم سپردهگذاری و قرض گرفتن از بانکهای خصوصی و دولتی گفته شد، مربوط به بانکهای دولتهای اسلامی است؛ لکن سپردهگذاری برای بدست آوردن سود در بانکهایی که سرمایهشان متعلق به غیرمسلمانان است، چه این بانکها خصوصی باشند و چه دولتی یا مشترک جایز است؛ زیرا گرفتن ربا از آنها جایز است. اما قرض گرفتن از آنها، به شرط پرداخت سود، حرام است و میتوان برای رهایی از آن، مال را بدون نیت قرض از بانک گرفت در آن تصرف کرد نیازی به اذن حاکم شرع نیست، هرچند بداند که آنها اصل مال و سود را از او خواهند گرفت.
- بانک از صاحب اعتبار دو گونه سود میبرد: 1 سودی از خدمات بانکی؛ مانند تعهد به پرداخت بدهی، و ارتباط با صادرکننده کالا. و گرفتن اسناد آن و تحویل آن به خریدار و... میبرد. این نحوه سود گرفتن جایز است؛ زیرا داخل در عقد جُعاله است، یعنی: صاحب اعتبار برای بانک مبلغی در ازای این خدمات تعیین میکند. همچنین میتوان آن را در صورتی که شروط صحت آن را داشته باشد داخل در عقد اجاره دانست. 2 بانک قیمت کالا را از مال خود، نه از حساب مشتری، میپردازد و در قبال عدم مطالبه آن از مشتری تا مدتی معین، سودی به صورت درصدی از کل مبلغ پرداختی بدست میآورد. گفته شده است که این نحو سود گرفتن را میتوان بر اساس عقد جعاله جایز دانست، به این ترتیب که صاحب اعتبار برای بانک مبلغی را در ازای این خدمات تعیین میکند. و ممکن است بر اساس عقد اجاره نیز صحیح باشد اگر شرایط صحّت آن را داشته باشد. ولی واضح است که صاحب اعتبار، تنها ضامن اصل بدهی خود به بانک است، پس گرفتن سود از سوی بانک در قبال دادن مهلت برای پرداخت آن، ربا و حرام است. البته اگر صاحب اعتبار در قبال پرداخت بدهی از سوی بانک، اصل بدهی و سود مدتدار آن را فرضاً دو ماهه به عنوان جُعل قرار دهد، این عقد داخل در جُعاله خواهد بود و در این صورت صحت آن بیوجه نیست. همچنین میتوان برای رهایی از ربوی بودن این معامله و تصحیح گرفتن سود، آن را در عقد بیع وارد کرد. چون بانک قیمت کالا را به ارز خارجی به صادرکننده آن میپردازد، میتواند آن مقدار از ارز خارجی را در ذمه مشتری به مبلغی از پول رایج کشور بفروشد، که معادل آن ارز و سود مورد نظر است، و چون ثمن و مُثمن جنسشان مختلف است، اشکالی ندارد. همه موارد فوق (گذشته)، مربوط بهجایی است که طرف حساب بانک خصوصی باشد؛ و در صورتی که بانک دولتی، یا مشترک باشد، از آنجا که بدهی خواهان اعتبار را از اموال مجهولالمالک میپردازد، شرعاً شخص مدیون بانک نمیشود. لذا تعهد به بازپرداخت اصل بدهی همراه با سود آن، از قبیل ربای حرام به شمار نمیرود.
- صحت طلاق، از نظر فقه امامیه، شرایطی دارد که از نظر دیگر مذاهب اسلامی، هیچیک یا برخی از آنها در صحت طلاق معتبر نیست، لذا اگر شخص غیر امامی زن خود را به گونهای طلاق دهد که از نظر مذهبش صحیح و از نظر مذهب ما فاسد است، برای پیرو مذهب امامیه بنا به الزام طرف طبق احکام مذهبش جایز است که پس از انقضای عدّه آن زن در صورتی که از کسانی باشد که طبق مذهبشان عدّه دارد با او ازدواج کند. همچنین در صورتی که زن مطلقه از امامیه باشد، میتواند با دیگری، ازدواج نماید. برخی شرایط صحت طلاق از نظر امامیه، که از نظر دیگر مذاهب هیچیک، یا برخی از آنها معتبر نیست، عبارتند از: 1 طلاق در پاکی زن که در آن نزدیکی صورت نگرفته باشد. 2 طلاق قطعی باشد و بر چیزی معلّق نباشد. 3 طلاق با گفتار باشد، نه نوشتار. 4 طلاق از سر اختیار باشد، نه اجباری. 5 طلاق، با حضور دو شاهد عادل باشد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر شک داشته باشد که لباسی از حیوان حرامگوشت است یا حلالگوشت، احتیاط مستحب آن است که با آن نماز نخواند و فرقی نیست که آن لباس در کشورهای اسلامی تهیه شده باشد یا در کشورهای غیر اسلامی.
- [آیت الله مکارم شیرازی] 49 دفاع از کشورهای اسلامی واجب است و منحصر به کشوری نیست که انسان در آن زندگی می کند بلکه همه مسلمین دنیا در برابر هجوم اجانب به کشورهای اسلامی یا مقدسات مسلمین باید مدافع یکدیگر باشند.
- [آیت الله بهجت] گرفتن پول از بانکهای غیر اسلامی مانند بانکهای کشورهای کفر، چه دولتی باشد و چه شخصی جایز است، ولی نه بهعنوان قرض؛ و تصرف در آن احتیاج به اجازه حاکم شرع و یا وکیل او ندارد، مگر آنکه مال مسلمانی در بانک کفار باشد که باید نسبت به سهم آن مسلمان به وظیفه مخصوصی که در مورد بانکهای کشورهای اسلامی گفته شد عمل نماید.
- [آیت الله بهجت] اگر شک داشته باشد که لباسی از مو یا پشم یا کرک حیوان حلالگوشت است یا حرامگوشت، چه در کشورهای اسلامی تهیه شده باشد، چه در کشورهای غیر اسلامی، نماز خواندن با آن مانعی ندارد؛ و اگر جنس آن از پوست و چرم و مانند آن باشد حکم آن در احکام طهارت، بحث مردار، گفته شد.
- [آیت الله شبیری زنجانی] دواهای روان، عطر، روغن، واکس و صابونی که از کشورهای غیر اسلامی میآورند، اگر انسان یقین به نجاست آنها نداشته باشد پاک است.
- [آیت الله اردبیلی] داروهای روان، عطر، روغن، واکس، صابون، مواد خوراکی و مانند آنها که از کشورهای غیر اسلامی میآورند، اگر انسان نداند نجس شدهاند، پاک هستند.
- [آیت الله اردبیلی] بر مسلمانان واجب است نقشههایی را که بیگانگان برای سلطه بر کشورهای اسلامی یا سلطه سیاسی اقتصادی، نظامی و یا فرهنگی بر آنان کشیدهاند، برهم زده و از سلطه آنان پیشگیری کنند.
- [آیت الله مکارم شیرازی] مواد غذایی و دارویی و امثال آن، که از کشورهای غیر اسلامی می آورند اگر نجس بودن آنها قطعی نباشد معامله آنها اشکالی ندارد، مثل این که احتمال دهیم شیر و پنیر و روغن را به وسیله دستگاه می گیرند.
- [آیت الله اردبیلی] اگر ناچار شوند که مسلمان را در قبرستان غیر مسلمانان دفن کنند مانند برخی کشورهای غیر اسلامی دفن او در آنجا جایز است، مخصوصا اگر موجب اهانت بر او نباشد.
- [آیت الله اردبیلی] کسی که در کشور غیر اسلامی اقامت دارد، جایز است با کفّار بر اساس مَنِش انسانی معاشرت داشته باشد و میتواند برای کفّار به شکل اجاره، وکالت و امثال آن کار کند، به شرط آن که عمل او مستلزم انجام حرام یا موجب ضرری یا ذلّتی برای خود او یا سایر مسلمانان و یا کشورهای اسلامی نباشد.