افضاء
یکی کردن مجرای بول و حیض را اِفضاء می‌گویند و از آن در بابهای نکاح، حدود و دیات سخن گفتهاند.
اگر مردی زن افضاء شده را طلاق دهد نفقه او بر عهده کیست و تا چه وقت ؟
اگر قبل از بلوغ افضاء شده است نفقه او بر مرد واجب است حتی پس از طلاق یا نشوز . و اگر ازدواج کند احتیاط واجب دادن نفقه است ، و اگر بعد از بلوغ افضاء شده است احتیاط واجب دادن نفقه نیز است .
اگر قبل از بلوغ افضاء شده است نفقه او بر مرد واجب است حتی پس از طلاق یا نشوز . و اگر ازدواج کند احتیاط واجب دادن نفقه است ، و اگر بعد از بلوغ افضاء شده است احتیاط واجب دادن نفقه نیز است .
پاسخ:
اگر قبل از بلوغ افضاء شده است نفقه او بر مرد واجب است حتی پس از طلاق یا نشوز . و اگر ازدواج کند احتیاط واجب دادن نفقه است ، و اگر بعد از بلوغ افضاء شده است احتیاط واجب دادن نفقه نیز است .
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- اگر مردی فوت کند و خانم پولی نداشته باشد ، نگهداری و سرپرستی اولاد که به عهده مادر است، از جهت نفقه چه بکند ؟
- مردی شیعه زن شیعه خود رابه طریق سنی طلاق داده پس از عده زن با مردی سنی ازدواج کرده اکنون تکلیف زن چیست ؟
- تصدی و مالکیت اموال عمومی بر عهده کیست ؟
- اگر فردی ازدواج کرد و در مدت یکسال دخول صورت نگرفت و او را طلاق داد آیا زن حق مطالبه نفقه را دارد ؟
- اگر مردی زن خود را طلاق بدهد و نتواند خبر را به او بدهد آیا می توان بعد از عده به او رجوع کند ؟
- زنی شوهردار با مردی رابطه داشته شوهرش او را طلاق می دهد آیا اکنون می تواند به عقد آن مردی که با او رابطه داشته در آید؟
- نفقه زن بر مرد کی واجب می شود؟ بعد از عقد یا بعد از عروسی؟
- آیا هزینه درمان و هزینه دارو و بیمارستان جزء نفقه زن محسوب می شود یا خیر ؟
- چنانچه مردی به مدت طولانی بدون عذر شرعی با همسرش نزدیکی نکند آیازن می تواند به این دلیل طلاق بگیرد؟
- در صورتیکه زن درآمد مکفی داشته باشد ، آیا شوهر می تواند از پرداختن نفقه به همسر خود امتناع ورزد ؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مکارم شیرازی] نفقه ولدالزّنا بر عهده کیست؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] مردی عیال خود را اذیّت می کند و نفقه نمی دهد و از دادن طلاق خودداری می کند، آیا آن زن می تواند شوهر دیگر اختیار کند؟
- [آیت الله مظاهری] اگر مردی به همسرش اجازه اعتکاف بدهد، ولی در روز سوم پشیمان شود، تکلیف زن چیست؟ اگر کفاره واجب شود، بر عهده کیست؟
- [آیت الله بهجت] مردی عیال خود را اذیّت می کند و نفقه نمی دهد و از طلاق او نیز خودداری می کند. آیا آن زن می تواند شوهر دیگر اختیار کند؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] چنانچه مردی نفقه همسر خود را ندهد وظیفه زن چیست؟
- [آیت الله اردبیلی] اگر مردی چند سال قبل بمدت چند ماه نفقه زنش را نپردازد سپس هم نفقه جاری و حال وی را بدهد و هم نفقه معوقه آن چند ماه را هم بصورت یک جا به زن بدهد آیا آن عدم پرداخت چند ماه که بعداً پرداخت شده، الان موجب حق طلاق برای زن می‌باشد؟ آیا این موضوع از مصادیق عسر و حرج است؟
- [سایر] اگر مرد از دنیا رفته باشد استیفای نفقه زن به عهده چه کسی می باشد؟
- [سایر] آیا مخارج تحصیل زن بر عهده شوهر و جزء نفقه واجب است؟
- [آیت الله سبحانی] اگر مردی نفقه ی همسرش را نپردازد، آیا زن موظّف به تمکین است؟
- [آیت الله بهجت] آیا غیر از شوهر، شخص دیگری می تواند نفقه ی زن را بدهد؟ اگر فرد دیگر تعهد بدهد در صورتی که بر سر نفقه بین زن و شوهر اختلافی به وجود آمد، نفقه بر عهده او باشد، صحیح است؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- مردی که زن خود را طلاق میدهد ، باید بالغ ، و عاقل باشد ، ولی اگر بچه ده ساله زن خود را طلاق دهد باید مراعات احتیاط در مورد آن ترک نشود ؛ و همچنین باید مرد با اختیار خود طلاق دهد ، و اگر او را مجبور کنند که زنش را طلاق دهد ، طلاق باطل است ، و نیز باید قصد طلاق داشته باشد ، پس اگر صیغه طلاق را مثلاً به شوخی ، یا در حال مستی بگوید صحیح نیست .
- اگر مردی که از زن خود جدا شده بخواهد زن خود را طلاق دهد ، چنانچه بتواند اطلاع پیدا کند که زن او در حال حیض یا نفاس است یا نه ، هر چند اطلاع او از روی عادت حیض زن ، یا نشانه‌های دیگری باشد که در شرع معیّن شده ، اگر او را طلاق دهد و بعداً معلوم شود که در حال حیض یا نفاس بوده ، طلاق او صحیح نیست .
- طلاق دادن زن در حال حیض به طوری که در احکام طلاق گفته می‌شود باطل است .
- اگر پدر ، یا جدّ پدری برای پسر نابالغ خود زن بگیرد ، پسر باید بعد از بالغ شدن خرج آن زن را بدهد ، بلکه قبل از بلوغ هم در صورتی که به سنی رسیده باشد که قابلیت تلذّذ را داشته باشد ، و زن هم بحدی کوچک نباشد که قابلیت آنکه شوهر از او تلذّذ ببرد را نداشته باشد ، نفقه زن بر ذمّه پسر ثابت است ، و در غیر این صورت نفقه واجب نیست .
- زن باید در وقت طلاق از خون حیض و نفاس پاک باشد ، و شوهرش در آن پاکی با او نزدیکی نکرده باشد . و تفصیل این دو شرط در مسائل آینده گفته می‌شود .
- مردی که زن خود را طلاق رجعی داده ، اگر مالی از او بگیرد و با او صلح کند که دیگر به او رجوع نکند ، این مصالحه اگر چه صحیح است و واجب است که رجوع ننماید ، ولی حقّ رجوع او از بین نمیرود ، و در صورتی که رجوع کند ازدواج دوباره بر قرار خواهد شد .
- اگر زن و شوهر یکدیگر را نخواهند و از هم کراهت داشته باشند ، و زن مالی را به مرد بدهد که او را طلاق دهد ، آن طلاق را (مبارات) گویند .
- صحت طلاق، از نظر فقه امامیه، شرایطی دارد که از نظر دیگر مذاهب اسلامی، هیچیک یا برخی از آنها در صحت طلاق معتبر نیست، لذا اگر شخص غیر امامی زن خود را به گونهای طلاق دهد که از نظر مذهبش صحیح و از نظر مذهب ما فاسد است، برای پیرو مذهب امامیه بنا به الزام طرف طبق احکام مذهبش جایز است که پس از انقضای عدّه آن زن در صورتی که از کسانی باشد که طبق مذهبشان عدّه دارد با او ازدواج کند. همچنین در صورتی که زن مطلقه از امامیه باشد، میتواند با دیگری، ازدواج نماید. برخی شرایط صحت طلاق از نظر امامیه، که از نظر دیگر مذاهب هیچیک، یا برخی از آنها معتبر نیست، عبارتند از: 1 طلاق در پاکی زن که در آن نزدیکی صورت نگرفته باشد. 2 طلاق قطعی باشد و بر چیزی معلّق نباشد. 3 طلاق با گفتار باشد، نه نوشتار. 4 طلاق از سر اختیار باشد، نه اجباری. 5 طلاق، با حضور دو شاهد عادل باشد.
- اگر زن آبستن را طلاق دهند ، عدّهاش تا دنیا آمدن یا سقط شدن بچه اوست ، بنابراین اگر مثلاً یک ساعت بعد از طلاق ، بچه او به دنیا آید ، عدّهاش تمام می‌شود ، ولی این در صورتی است که بچه فرزند شرعی شوهر باشد ، بنابراین اگر زن از زنا آبستن شده باشد و شوهرش او را طلاق دهد ، عدّه او به وضع حمل بچهاش تمام نمیشود .
- کفن زن بر شوهر است ، اگر چه زن از خود مال داشته باشد . و همچنین اگر زن را به شرحی که در احکام طلاق گفته می‌شود ، طلاق رجعی بدهند پیش از تمام شدن عدّه بمیرد ، شوهرش باید کفن او را بدهد . و چنانچه شوهر بالغ نباشد یا دیوانه باشد ، ولیّ شوهر باید از مال او کفن زن را بدهد .
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر مردی از عامه بدون حضور دو شاهد عادل زن خود را طلاق دهد و یا مقداری از بدن زن خود را مثلا یک انگشت زنش را طلاق دهد بر مذهب او این طلاق صحیح است ولی بر مذهب امامیه این طلاق باطل است بنابراین مرد شیعه به قاعده الزام می تواند با ان زن مطلقه پس از تمام شدن ایام عده ازدواج کند
- [آیت الله خوئی] نزدیکی با دختری که بالغ نشده حرام است ولی اگر کسی دختر نابالغی را برای خود عقد کند و پیش از آن که نه سال دختر تمام شود، با او نزدیکی کند، اظهر آن است که بعد از بلوغ دختر نزدیکی با او حرام نیست اگرچه افضاء نموده باشد (معنای افضاء در مسألة (2389) گذشت) ولی احوط این است که او را طلاق دهد.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر مردی از عامه زن خود را که در حال عادت است طلاق دهد و یا در حال پاکی که با او مقاربت کرده است طلاق دهد این طلاق بر مذهب او صحیح است ولی در مذهب امامیه این طلاق باطل است بنابراین مرد شیعی بنا به قاعده الزام می تواند با ان زن بعد از تمام شدن ایام عده ازدواج کند
- [آیت الله اردبیلی] بر زنی که طلاق رجعی داده شده، احکام همسر شرعی جاری است، بنابر این نفقه و زکات فطره او بر شوهر واجب است و از یکدیگر ارث میبرند و شوهر حق ندارد در عدّه با خواهر او یا زن پنجم ازدواج نماید، ولی در مدّت عدّه طلاق بائن نفقه زن بر شوهر واجب نیست.
- [آیت الله مظاهری] کسی که واجب النفقه دیگری است )زن، اولاد، پدر، مادر( نمیتواند از او خمس بگیرد مگر اینکه خمس را برای مخارجی که پرداخت آن بر عهده نفقه دهنده نیست، بگیرد.
- [آیت الله سبحانی] مردی که زن خود را طلاق رجعی داده، اگر حق رجوع خود را در برابر مبلغی مصالحه کند، مصالحه صحیح و دیگر حق رجوع نخواهد داشت.
- [آیت الله علوی گرگانی] مردی که زن خود را طلاق میدهد، باید بالغ وعاقل باشد و به اختیار خود طلاق دهد و اگر او را مجبور کنند که زنش را طلاق دهد، طلاق باطل است و نیز باید قصد طلاق داشته باشد، پس اگر صیغه طلاق را به شوخی بگوید، صحیح نیست.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] مردی که زن خود را طلاق می دهد، باید عاقل و بنابر احتیاط واجب بالغ باشد، و به اختیار خود طلاق دهد، و اگر او را مجبور کنند که زنش را طلاق دهد طلاق باطل است، و نیز باید قصد طلاق داشته باشد، پس اگر صیغه طلاق را به شوخی بگوید صحیح نیست.
- [آیت الله نوری همدانی] مردی که زن خود را طلاق می دهد ؛ باید عاقل و بالغ باشد و به اختیار خود طلاق دهد و اگر او را مجبور کنند که زنش را طلاق دهد طلاق باطل است و نیز باید قصد طلاق داشته باشد ؛ پس اگر صیغة طلاق را به شوخی بگوید ، صحیح نیست .
- [آیت الله خوئی] مردی که زن خود را طلاق میدهد، باید بالغ و عاقل باشد و به اختیار خود طلاق دهد و اگر او را مجبور کنند که زنش را طلاق دهد طلاق باطل است و نیز باید قصد طلاق داشته باشد، پس اگر صیغه طلاق را به شوخی بگوید صحیح نیست.