ازدواج
می‌توانید با اصلاح نحوهٔ ارجاع به منابع بر طبق شیوه‌نامهٔ ارجاع به منابع، به ویکی‌شیعه کمک کنید.
اگر فردی ازدواج کرد و در مدت یکسال دخول صورت نگرفت و او را طلاق داد آیا زن حق مطالبه نفقه را دارد ؟
اگر زن خود را برای شوهر آماده می ساخت و از خانه بدون اجازه او خارج نمی شد استحقاق نفقه را دارد بلکه بنا بر احتیاط واجب اگر بدون اجازه از خانه خارج می شد ولی خود را برای شوهر آماده می ساخت ، حق نفقه را نیز دارد . بله اگر متعارف این باشد که تا شب عروسی و زفاف نفقه ای برای زن نیست که خود قرینه بر اسقاط این حق است و اگر او را قبل از شب عروسی طلاق بدهد حقی ندارد .
اگر زن خود را برای شوهر آماده می ساخت و از خانه بدون اجازه او خارج نمی شد استحقاق نفقه را دارد بلکه بنا بر احتیاط واجب اگر بدون اجازه از خانه خارج می شد ولی خود را برای شوهر آماده می ساخت ، حق نفقه را نیز دارد . بله اگر متعارف این باشد که تا شب عروسی و زفاف نفقه ای برای زن نیست که خود قرینه بر اسقاط این حق است و اگر او را قبل از شب عروسی طلاق بدهد حقی ندارد .
عنوان سوال:
اگر فردی ازدواج کرد و در مدت یکسال دخول صورت نگرفت و او را طلاق داد آیا زن حق مطالبه نفقه را دارد ؟
پاسخ:
اگر زن خود را برای شوهر آماده می ساخت و از خانه بدون اجازه او خارج نمی شد استحقاق نفقه را دارد بلکه بنا بر احتیاط واجب اگر بدون اجازه از خانه خارج می شد ولی خود را برای شوهر آماده می ساخت ، حق نفقه را نیز دارد . بله اگر متعارف این باشد که تا شب عروسی و زفاف نفقه ای برای زن نیست که خود قرینه بر اسقاط این حق است و اگر او را قبل از شب عروسی طلاق بدهد حقی ندارد .
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- دختری بعد از ازدواج و دخول از دبر ، طلاق داده شد و بدون عده با کس دیگر ازدواج کرد حکم آنرا بیان کنید ؟
- اگر مردی زن افضاء شده را طلاق دهد نفقه او بر عهده کیست و تا چه وقت ؟
- اگر یک مرد متأهل بنا به مسائل پزشکی با زن خود که حامله است. بمدت یکسال نزدیکی نکند آیا بعد از زایمان زنش می بایست صیغه را مجدد بخوانند؟ یا خیر و در طول مدت یکسال خواهر همین زن را که خود مطلقه می باشند را می توان صیغه کرد؟
- اگر زوجه در منزل پدر باشد آیا حق مطالبه نفقه را دارد ؟
- اگر فردی صیغه طلاق را بغیر عربی بگوید و بعد همسرش را رها کند حکمش چیست و چه کار باید کرد ؟
- شوهری زن خود را طلاق داده است در دادگاه ولی طلاق شرعی نداده است و می گوید نمی خواهم این زن دیگر ازدواج بکند و باید معلقه باشد آیا می تواند این زن ازدواج کند یا احتیاج به طلاق حاکم شرع دارد ؟
- مردی شیعه زن شیعه خود رابه طریق سنی طلاق داده پس از عده زن با مردی سنی ازدواج کرده اکنون تکلیف زن چیست ؟
- نفقه زن بر مرد کی واجب می شود؟ بعد از عقد یا بعد از عروسی؟
- آیا هزینه درمان و هزینه دارو و بیمارستان جزء نفقه زن محسوب می شود یا خیر ؟
- اگر ضمن عقد منقطع، شرط نفقه شده باشد آیا این شرط صحیح است و بر فرض صحت تاییدیّه نفقه از ناحیه زوج وتحقق تخلف شرط آیا زوجه می تواند تقاضای انحلال نکاح را بنماید؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله علوی گرگانی] فردی زوجه خود را قبل از دخول سه طلاق داد آیا برای دفعه چهارّم که خواستار ازدواج با او است نیاز به محلّل دارد؟
- [آیت الله نوری همدانی] زنی که انسان عقد دائم و یا متعه کرده ولیکن دخول نشده تا زمانی که به طلاق یا بخشش مدت، جدائی واقع شده، مسلما با دخترهای این زن نمیشود ازدواج کرد، آیا با نوادههای این زن هم نمیشود ازدواج کرد؟
- [آیت الله بهجت] مردی ازدواج کرده؛ ولی هنوز دخول نکرده است، امّا زن از طریق انزال در محلّ، باردار شده است. وضعیت مهر بعد از طلاق چگونه خواهد بود؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] مردی ازدواج کرده ولی هنوز دخول نکرده است امّا زن از طریق انزال در محل باردار شده است وضعیت مهر بعداز طلاق چگونه خواهد بود؟
- [سایر] دیدگاه قوانین اسلامی درباره نفقه زن و طریقه مطالبه آن چیست؟
- [آیت الله اردبیلی] بنده با خانمی ازدواج کردهام که حاضر به شروع زندگی مشترک نیست ولی از طریق دادگاه تقاضای مطالبة نفقه کرده است. آیا به ایشان نفقه تعلق میگیرد؟
- [آیت الله بروجردی] به شرف عرض عالی میرساند زوجه مطلّقهای پس از انقضای ده ماه و نیم از تاریخ طلاق خود طفلی از او متولّد شده و آن را نسبت به زوج مطلِّق خود میدهد و مطالبه نفقه او را از زوج مطلِّق خود مینماید و زوج مطلِّق مدّعی نفی ولد است و یگانه دلیل او برگه طلاق اوست که زوجه کلّیّه مهریه و نفقه ایّام عدّه خود را دریافت نموده و ذکری از آثار حمل ننموده، آیا قبل از اثبات نسبت و ترافع نزد حاکم شرعی، حق مطالبه نفقه طفل خود را دارد یا خیر؟ و قبل از طلاق هم ما بین زوج و زوجه متارکه بوده و زناشویی حاصل نشده.
- [آیت الله سبحانی] اگر زن و شوهر به جهت اختلافات خانوادگی و یا طلاق از همدیگر جدا زندگی می کنند و فرزند نزد مادر باشد آیا نفقه ای که مادر پرداخته است می تواند از پدر فرزند مطالبه نماید؟
- [آیت الله سبحانی] آیا وجوب یا استحباب متعه(دادن هدیه) در صورت طلاق پس از دخول نیز وجود دارد؟
- [آیت الله بهجت] با دختر باکره ای ازدواج کرده و دخول به اندازه ای که موجب غسل است شده، ولی بکارت برداشته نشده و باقی است و سپس زن را طلاق داده ام. آیا در طلاق دادن حکم مدخوله را دارد یا نه؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر با زنی که در عدّه طلاق رجعی است زنا کند ، آن زن بنابر احتیاط واجب بر او حرام می‌شود ، و اگر در عدّه متعه یا طلاق بائن ، یا عدّه وفات یا عدّه وطی شبهه باشد ، بعداً میتواند او را عقد نماید ، و معنای طلاق رجعی ، و طلاق بائن ، وعدّه متعه ، و عدّه وفات ، و عدّه وطی شبهه ، در احکام طلاق گفته خواهد شد .
- مردی که زن خود را طلاق میدهد ، باید بالغ ، و عاقل باشد ، ولی اگر بچه ده ساله زن خود را طلاق دهد باید مراعات احتیاط در مورد آن ترک نشود ؛ و همچنین باید مرد با اختیار خود طلاق دهد ، و اگر او را مجبور کنند که زنش را طلاق دهد ، طلاق باطل است ، و نیز باید قصد طلاق داشته باشد ، پس اگر صیغه طلاق را مثلاً به شوخی ، یا در حال مستی بگوید صحیح نیست .
- اگر زنی را دو بار طلاق دهد و به او رجوع کند ، یا دو بار او را طلاق دهد و بعد از هر طلاق عقدش کند ، یا بعد از یک طلاق رجوع و بعد از طلاق دیگر عقد کند ، بعد از طلاق سوم آن زن بر او حرام است ، ولی اگر بعد از طلاق سوم به دیگری شوهر کند ، با پنج شرط به شوهر اول حلال می‌شود ، یعنی میتواند آن زن را دوباره عقد نماید : اول : آنکه عقد شوهر دوم همیشگی باشد ، و اگر ازدواج موقت کند ، بعد از آنکه از او جدا شد شوهر اول نمیتواند او را عقد کند . دوم : شوهر دوم با او نزدیکی و دخول کند ، و احتیاط واجب آن است که نزدیکی از فرج باشد نه از دبر . سوم : شوهر دوم طلاقش دهد یا بمیرد . چهارم : عدّه طلاق ، یا عدّه وفات شوهر دوم تمام شود . پنجم : بنابر احتیاط واجب شوهر دوم در زمان نزدیکی بالغ باشد .
- صحت طلاق، از نظر فقه امامیه، شرایطی دارد که از نظر دیگر مذاهب اسلامی، هیچیک یا برخی از آنها در صحت طلاق معتبر نیست، لذا اگر شخص غیر امامی زن خود را به گونهای طلاق دهد که از نظر مذهبش صحیح و از نظر مذهب ما فاسد است، برای پیرو مذهب امامیه بنا به الزام طرف طبق احکام مذهبش جایز است که پس از انقضای عدّه آن زن در صورتی که از کسانی باشد که طبق مذهبشان عدّه دارد با او ازدواج کند. همچنین در صورتی که زن مطلقه از امامیه باشد، میتواند با دیگری، ازدواج نماید. برخی شرایط صحت طلاق از نظر امامیه، که از نظر دیگر مذاهب هیچیک، یا برخی از آنها معتبر نیست، عبارتند از: 1 طلاق در پاکی زن که در آن نزدیکی صورت نگرفته باشد. 2 طلاق قطعی باشد و بر چیزی معلّق نباشد. 3 طلاق با گفتار باشد، نه نوشتار. 4 طلاق از سر اختیار باشد، نه اجباری. 5 طلاق، با حضور دو شاهد عادل باشد.
- اگر زن خود را به ترتیبی که در کتاب طلاق گفته می‌شود ، طلاق رجعی دهد ، در بین عدّه نمیتواند خواهر او را عقد نماید ، ولی در عدّه طلاق بائن میتواند با خواهر او ازدواج نماید ، و در عدّه متعه احتیاط واجب آن است که ازدواج نکند .
- اگر پدر یا جدّ پدری برای طفل خود زنی را متعه کند ، اگر چه مقداری از زمان تکلیف بچه جزء مدت ازدواج موقت باشد ، مثلاً برای پسر چهارده ساله خودش زنی را دو ساله متعه کند ، چنانچه صلاح بچه باشد میتواند مدت آن زن را ببخشد ، ولی زن دائمی او را نمیتواند طلاق دهد .
- اگر خود شوهر بخواهد صیغه طلاق خلع را بخواند ، چنانچه اسم زن مثلاً فاطمه باشد ، پس از بذل میگوید : (زَوْجَتِی فاطِمَةُ خَلَعْتُها عَلی ما بَذَلَتْ) و بنابر احتیاط مستحب نیز بگوید : (فَهِیَ طالِقٌ) یعنی زنم فاطمه را در مقابل چیزی که بذل نموده طلاق خلع دادم او رها است . و در صورتی که زن معیّن باشد ، بردن نامش لازم نیست ، و همچنین در مبارات .
- طلاق دادن زن در حال حیض به طوری که در احکام طلاق گفته می‌شود باطل است .
- طلاق زنی را که به شوهرش مایل نیست و از او کراهت دارد و مهر یا مال دیگر خود را به او میبخشد که طلاقش دهد ، (طلاق خلع) گویند . در طلاق خلع معتبر است که کراهت زن از شوهرش بحدّی باشد که او را به مراعات ننمودن حقوق زناشوئی تهدید نماید .
- صیغه طلاق خلع و مبارات در صورت امکان باید به عربی صحیح خوانده شود ، و چنانچه ممکن نباشد حکم آن حکم طلاق است که در مسأله (2479) گذشت ، ولی اگر زن برای آنکه مال خود را به شوهر ببخشد مثلاً به فارسی بگوید : برای طلاق ، فلان مال را به تو بخشیدم ، اشکال ندارد .
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله وحید خراسانی] در مذهب عامه در طلاق زن یایسه و یا صغیره ای که شوهر با انها نزدیکی کرده باشد بر ان زن واجب است عده نگه دارد هر چند در مورد صغیره در بعضی از مذاهب عامه تفصیلی است ولی در مذهب شیعه در طلاق زن یایسه و صغیره عده واجب نیست بنابراین بر مذهب عامه انها ملزم هستند که احکام عده را رعایت کنند پس اگر زن یایسه یا صغیره از عامه شیعه گردد لازم نیست عده نگه دارد و اگر طلاق او رجعی باشد جایز است نفقه ایام عده را از شوهر عامی مطالبه کند و جایز است با شخص دیگری در ان ایام ازدواج نماید و همچنین اگر مرد عامی شیعه شود جایز است با خواهر زن یایسه و صغیره ای که طلاق داده است و هنوز به مذهب عامه در ایام عده هستند ازدواج کند و لازم نیست احکام عده را رعایت نماید
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر کسی زن خودرا بدون این که او بفهمد طلاق دهد چنانچه مخارج او را مثل وقتی که زنش بوده بدهد و مثلا بعد از یک سال بگوید یک سال پیش تورا طلاق دادم و شرعا هم ثابت کند می تواند چیزهایی را که در مدتی که نفقه زن بر او نبوده و به او داده اگر مصرف نکرده است از او پس بگیرد ولی چیزهایی را که مصرف کرده نمی تواند از او مطالبه نماید
- [آیت الله مظاهری] اگر شوهر به واسطه نزدیکی، زن را افضا نماید، چنانچه بعد از نُه سالگی زن باشد زن میتواند به حاکم شرع مراجعه کند، و اگر پیش از نُه سالگی باشد باید او را طلاق دهد و دیگر با او ازدواج نکند و علاوه بر مهر، دیه افضا که همان دیه قتل است و همچنین نفقه او را تا آخر عمر او بدهد.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر با مادر یا خواهر یا دختر پسری ازدواج نماید و بعد از ازدواج و دخول به زوجه با آن پسر لواط کند، آنان بر او حرام نمی شوند، ولی اگر آنها را طلاق داد بنابر احتیاط واجب دو مرتبه آنها را عقد نکند، و نیز اگر بعد از عقد و پیش از دخول لواط کند بنابر احتیاط واجب آن زن بر او حرام می شود.
- [آیت الله اردبیلی] اگر صیغه طلاق با رعایت شرایط اجرا گردد، موجب انحلال عقد ازدواج و به هم خوردن رابطه زناشویی میگردد و مردی که زن خود را طلاق میدهد، باید عاقل باشد و به اختیار خود طلاق دهد، پس اگر او را مجبور کنند که زن خود را طلاق دهد باطل است و نیز باید قصد طلاق داشته باشد، پس اگر صیغه طلاق را به شوخی بگوید، صحیح نیست. همچنین کسی که زن خود را طلاق میدهد، باید بالغ باشد، اگرچه بچّهای که به ده سالگی رسیده و خوب و بد را تشخیص میدهد و احکام طلاق را میفهمد نیز چنانچه همسر خود را طلاق دهد، صحیح است.
- [آیت الله مظاهری] وکالت عقد جایز است و هر یک از دو طرف میتواند آن را به هم بزند مگر اینکه در ضمن عقد لازمی، شرط شده باشد، مثلاً در ضمن عقد نکاح شرط کنند که زن وکیل باشد که اگر مرد نفقه نداد زن از طرف شوهر خود را طلاق دهد، که در این صورت شوهر حقّ ندارد او را عزل نماید.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر مردی با زنی ازدواج نماید و بعد از ازدواج - العیاذ باللَّه - با یکی از بستگان همسرش که در مسأله قبل گذشت، لواط کند؛ چنانچه این کار با برادر زن باشد عقد آنها باطل شده، بر یکدیگر حرام ابدی میشوند و اگر با غیر او مثلاً با پسر زن لواط کند، باعث بطلان عقد و حرمت ابدی نمیشود. بلی، اگر به جهتی مانند طلاق عقد آنها به هم خورد نمیتوانند مجددا ازدواج نمایند و در هر حال اگر شک کند به مقدار ختنهگاه دخول کرده یا خیر، یا گمان کند که دخول کرده، حرام نمیشود.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر زنی که در حال احرام است با مردی ازدواج کند، عقد او باطل است؛ هر چند آن مرد در حال احرام نباشد و چنانچه زن میدانسته که در حال احرام است و ازدواج بر او حرام است، این مرد بر او حرام ابدی می‌شود؛ هر چند هنوز دخول نکرده باشند والّا حرام ابدی نمیشود؛ هر چند دخول کرده باشند ولی احتیاط مستحبّ آن است که در صورت دخول دیگر با او ازدواج نکند.
- [آیت الله اردبیلی] احکام نفقه زن در مسأله 2880 و بعد از آن گذشت، ولی مخارج دو دسته دیگر در صورتی واجب می‌شود که خود آنها مال و توانایی کسب و کار نداشته باشند و انسان علاوه بر توانایی، نزدیکترین فردی به آنان باشد که نفقه آنان بر وی واجب است و یا به ترتیبی که در مسأله بعد گفته می‌شود نزدیکترین فرد مخارج آنان را ندهد.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر با مادر یا خواهر یا دختر کسی ازدواج نماید، و بعد از ازدواج و دخول به زوجه، با آن شخص لواط کند، آنان بر او حرام نمیشوند، و اگر بعد از عقد و پیش از دخول لواط کند، بنابر احتیاط واجب آن زن بر او حرام می‌شود.