اشخاصی که معتاد به کشیدن تریاک هستند و نمی توانند ترک کنند و با این حال نمی توانند روزه بگیرند نه ادائی و نه قضائی این طور اشخاص حکم مریض را دارند که باید برای هر روزه یک مدّ کفّاره بدهد یا این که حکم دیگری را دارند؟
در فرض سؤال اگر می توانند باید روزه بگیرند اگرچه در صورت ضرورت ناچار از کشیدن تریاک شوند و اگر به هیچ وجه نتوانند روزه بگیرند کفّاره مدّ طعام بدهند.
در فرض سؤال اگر می توانند باید روزه بگیرند اگرچه در صورت ضرورت ناچار از کشیدن تریاک شوند و اگر به هیچ وجه نتوانند روزه بگیرند کفّاره مدّ طعام بدهند.
عنوان سوال:
اشخاصی که معتاد به کشیدن تریاک هستند و نمی توانند ترک کنند و با این حال نمی توانند روزه بگیرند نه ادائی و نه قضائی این طور اشخاص حکم مریض را دارند که باید برای هر روزه یک مدّ کفّاره بدهد یا این که حکم دیگری را دارند؟
پاسخ:
در فرض سؤال اگر می توانند باید روزه بگیرند اگرچه در صورت ضرورت ناچار از کشیدن تریاک شوند و اگر به هیچ وجه نتوانند روزه بگیرند کفّاره مدّ طعام بدهند.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- شخصی دائم العمر مریض است و توانائی روزه گرفتن ندارد ، همچنین توانائی مالی برای پرداخت فطریّه و کفّاره نیز ندارد ، وظیفه این شخص چیست؟
- در تلویزیون شنیدم که در مقابل یک روز روزه کفّاره آن 750 گرم مد طعام مثل ماکارونی 750 گرمی به فقیر داد آیا این درست است یا باید غذای آماده کفّاره داد؟
- زنی مریض بوده و ماه رمضان روزه نگرفته و مرض او تا سال بعد ادامه داشته است و کفّاره بر عهده او آمده ولی از خود پولی ندارد آیا کفاره زن بر عهده شوهر واجب است یا نه؟
- کسیکه از خصال کفارات اطعام را برگزیده و یا از بابت کفاره و فدیه یک مدّ طعام باید بدهد یا فطره عید فطر را می دهد آیا مجزی است که از نانوائیهای کشور نان خریداری کند و به مستحقین بدهد یا نه با آنکه می دانیم که دولت به نانوائیها یارانه می دهد؟
- آیا می توانیم در کفاره افطار عمدی روزه ماه مبارک رمضان ، که به 60 مسکین به هر کدام یک مد گندم یا آرد یا نان یا برنج بدهیم آن ها را تبدیل به پول کنیم و به فقیر بدهیم ؟
- شخصی بیست و پنج روز روزه اش را خورده، برایش این امکان هست احتمالاً که بتواند سالی شصت روز روزه بگیرد تا بیست و پنج سال ولی میخواهد از کفّاره مالی استفاده کند به این ترتیب که به شصت فقیر هر کدام بیست و پنج مد طعام بدهد لکن تمکّن مالی ندارد که یکدفعه این کار را بکند و می خواهد به مرور زمان این کار را انجام دهد آیا این کار درستی است؟
- آیا فرزند می تواند کفّاره روزه ماه مبارک رمضان را (کفاره ده سیر گندم و مانند آن) به پدرش در صورتی که فقیر باشد یا عکس اگر فرزند فقیر بود بدهد؟
- در صورتی که روزه دار بخواهد پیش از ظهر مسافرت کند، آیا می تواند در خانه خود صبحانه بخورد؟ در صورت خوردن صبحانه، باید کفّاره بدهد؟
- آیا فرزند می تواند کفّاره روزه خود را به پدر و مادر یا جدّ و جدّه مستحق خود بدهد یا خیر؟
- چنانچه شخصی بابت روزه ماه مبارک رمضان کفّاره بدهکار باشد و بخواهد بابت آن شصت فقیر یا بیشتر را اطعام نماید آیا می تواند کل مبلغ کفّاره را به یک فقیر یا یک خانواده فقیر بدهد اگر نه چنانچه به شصت فقیر دسترسی نداشت تکلیف او چیست؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بهجت] اشخاصی که معتاد به مواد مخدر مثل تریاک هستند، به طوری که روزانه چند نوبت تریاک می کشند، آیا می توانند در ماه رمضان روزه بگیرند و در حدّ ضرورت از تریاک استفاده کنند؟
- [آیت الله مظاهری] فردی که معتاد به تریاک است و نمیتواند آن را در روز ترک کند، تکلیف روزهاش چیست؟ آیا میتواند فقط به مقدار لازم تریاک استفاده کند و مابقی روز را روزه باشد؟
- [آیت الله خوئی] دربارهء جلد دوّم رساله کتاب الاطعمه والاشربه مسئله رقم 14 زیدی که چندین سال معتاد به کشیدن تریاک بوده و هست اگر ترک کند ناراحتی فراوان دارد و یا اینکه محتمل است بمیرد.
- [آیت الله سیستانی] آیا کسی که معتاد به سیگار یا تریاک باشد و در ماه مبارک فقط در صورتی می تواند روزه بگیرد که سیگار یا تریاک مصرف نماید آیا می تواند روزه بگیرد یا خیر؟
- [آیت الله نوری همدانی] حکم کشیدن یا خوردن تریاک چیست؟ و آیا در این مورد برای افراد مریض و کسانی که پزشک مجوز استفاده را داده تفاوتی هست یا خیر؟
- [آیت الله علوی گرگانی] آیا برای شخص معتاد به تریاک در صورتی که امکان ترک برای او باشد (هرچند کار بسیار مشکلی باشد) ولی او ترک نکند مصرف این مادّه حرام است یا خیر؟
- [آیت الله خامنه ای] آیا کفّاره افطار عمدی روزه، با کفّاره مریض تفاوت دارد؟
- [آیت الله خوئی] استعمال تریاک یعنی خوردن آن برای کسی که معتاد هست و به هیچ وجه نمیتواند ترک کند و ترک آن منجر به مرگ اگر نباشد یقیناً موجب بیماری شدیدی خواهد بود چه صورت دارد و نیز برای غیر معتاد از جهت دوای خوردن آن به مقداری که اعتیاد پیدا نکند چه صورت دارد؟
- [آیت الله بهجت] شخصی روزه ماه رمضان را عمدا نگرفت، آیا علاوه بر قضای روزه و یکی از کفّارات ثلاث، باید برای هر روزی یک مدّ طعام نیز بدهد؟
- [آیت الله نوری همدانی] کسانی که معتاد به دخانیات (سیگار، قلیان) و حتّی مواد مخدّرند (تریاک و این گونه چیزها) آیا در حالت روزه میتواند به مقدار ضرورت استفاده نمایند و مبطل روزه نیست؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- . کسی که به واسطه پیری نمی تواند روزه بگیرد یا برای او مشقت دارد، روزه بر او واجب نیست ولی در صورت دوم باید برای هر روز یک مد گندم یا جو و مانند اینها به فقیر بدهد بلکه در صورت اول نیز بنابر احتیاط لازم، یک مد طعام بدهد.
- . اگر قسم بخورد که کاری را انجام دهد یا ترک کند، مثلاً قسم بخورد که روزه بگیرد، یا دود استعمال نکند، چنان چه عمداً مخالفت کند، باید کفاره بدهد یعنی: یک بنده آزاد کند، یا ده مسکین را اطعام کند یا ده فقیر را بپوشاند، و اگر اینها را نتواند، باید سه روز روزه بگیرد، و باید روزه پی درپی باشد.
- . اگر قضای روزه رمضان را چند سال تأخیر بیندازد، باید قضا را بگیرد و برای هر روز یک مد طعام به فقیر بدهد.
- . کسی که کفاره روزه رمضان بر او واجب است، باید یک بنده آزاد کند، یا به دستوری که در مسأله بعد گفته می شود دو ماه روزه بگیرد، یا شصت فقیر را سیر کند یا به هر کدام یک مد که تقریبا ده سیر است طعام یعنی گندم یا جو و مانند اینها بدهد، و چنان چه اینها برایش ممکن نباشد هر مقدار می تواند صدقه به فقرا بدهد و استغفار کند و اگر از دادن صدقه هم عاجز باشد اکتفا به استغفار نماید اگر چه مثلاً یک مرتبه بگوید "اَسْتَغْفِرُ الله" و احتیاط واجب آن است که هر وقت بتواند کفاره را بدهد.
- . کسی که باید برای کفاره یک روز شصت فقیر را طعام بدهد اگر به شصت فقیر دسترسی دارد، نباید به هر کدام از آن ها بیشتر از یک مد که تقریبا ده سیر است طعام بدهد، یا یک فقیر را بیشتر از یک مرتبه سیر نماید، ولی می تواند برای هر یک از عیالات فقیر اگر چه صغیر باشند یک مد به آن فقیر بدهد.
- . اگر روزه دار در رمضان با زن خود که روزه دار است جماع کند، چنان چه زن را مجبور کرده باشد، کفاره روزه خودش و روزه زن را باید بدهد و اگر زن به جماع راضی بوده، بر هر کدام یک کفاره واجب می شود.
- . اگر به واسطه مرضی روزه رمضان را نگیرد و مرض او تا رمضان سال بعد طول بکشد، قضای روزه هایی را که نگرفته بر او واجب نیست و باید برای هر روز یک مد که تقریبا ده سیر است طعام یعنی: گندم یا جو و مانند اینها به فقیر بدهد، ولی اگر به واسطه عذر دیگری مثلاً برای مسافرت روزه نگرفته باشد و عذر او تا رمضان بعد باقی بماند، روزه هایی را که نگرفته باید قضا کند و احتیاط واجب آن است که برای هر روز یک مد طعام هم به فقیر بدهد.
- . اگر زنی شوهر روزه دار خود را مجبور کند که جماع نماید، یا کار دیگری که روزه را باطل می کند انجام دهد، واجب نیست کفاره روزه شوهر را بدهد.
- . اگر روزه دار در ماه رمضان، زن خود را مجبور به جماع کند و در بین جماع، زن راضی شود، بنابر احتیاط واجب باید مرد دو کفاره و زن یک کفاره بدهد.
- . زنی که زاییدن او نزدیک است و روزه برای حملش یا برای خودش ضرر دارد روزه بر او واجب نیست و در صورت اول باید برای هر روز بنابر احتیاط لازم یک مد طعام به فقیر بدهد. ولی اگر روزه برای خودش ضرر دارد رعایت این احتیاط لازم نیست اگر چه بهتر است و روزه هایی را که نگرفته باید قضا نماید.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله اردبیلی] کسی که باید برای هر روزه یک مُدّ طعام به فقیر بدهد، میتواند کفاره چند روز را به یک فقیر بدهد.
- [آیت الله اردبیلی] یک مد تقریبا برابر با 750 گرم است و احتیاط مستحب آن است که در کفاره روزه، گندم، آرد یا نان به فقیر بدهد.
- [آیت الله شبیری زنجانی] کسی که کفاره روزه ماه رمضان بر او واجب است، باید یک بنده آزاد کند، یا به دستوری که در مسائل بعد گفته میشود دو ماه روزه بگیرد، یا شصت فقیر را اطعام کند یا به هر کدام یک مد طعام بدهد. و اگر مقدار شصت مد برایش ممکن نباشد، هر چند مد که میتواند، به فقرا طعام بدهد و اگر یک مد هم نتواند طعام دهد استغفار میکند و احتیاط مستحب آن است که هر مقدار که میتواند به فقیر طعام دهد و احتیاط واجب آن است که هر وقت بتواند، کفاره بدهد و اگر مقداری داده، آن را تکمیل کند.
- [آیت الله سبحانی] اگر روزه رمضان را عمداً نگیرد، علاوه بر کفّاره باید قضای آن را به جا آورد و چنانچه تا رمضان آینده قضای آن روزه را به جا نیاورد، و برای هر روز نیز یک مدّ باید به فقیر بدهد.
- [آیت الله مظاهری] کسی که کفّاره روزه رمضان بر او واجب است باید دو ماه روزه بگیرد یا شصت فقیر را سیر نماید یا به هر کدام 750 گرم طعام یعنی گندم یا جو و مانند اینها، یا قیمت آنها را بدهد و چنانچه اینها برایش ممکن نباشد، هر چند مد که میتواند به فقرا طعام بدهد و اگر نتواند طعام بدهد باید استغفار کند و چنانچه دادن کفّاره بعداً برای او ممکن شود واجب نیست کفّاره بدهد.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر بدون عذر به عهد خود عمل نکند، باید کفّاره بدهد و کفاره آن مانند کفاره افطار روزه ماه رمضان است؛ یعنی باید شصت فقیر را یک مدّ طعام دهد، یا دو ماه پی در پی روزه بگیرد، یا یک بنده آزاد کند.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] کسی که کفّاره روزه رمضان بر او واجب است، باید یک بنده آزاد کند، یا بدستوری که در مسأله بعد گفته می شود دو ماه روزه بگیرد یا شصت فقیر را سیر کند یا به هر کدام یک مد که تقریباً ده سیر است، طعام یعنی گندم یا جو و مانند اینها بدهد، و چنانچه برایش ممکن نباشد مخیّر است بین اینکه هیجده روز روزه بگیرد، و یا اینکه هر چند مد که می تواند بفقرا اطعام بدهد، و اگر نتواند بدهد، باید استغفار کند اگر چه مثلا یک مرتبه بگوید استغفر الله، و احتیاط واجب آن است که هر وقت بتواند کفّاره را بدهد.
- [آیت الله مکارم شیرازی] کسی که برای کفاره روزه، اطعام شصت فقیر را انتخاب کرده باید به هر کدام یک مد طعام (تقریبا 750 گرم) بدهد و نمی تواند چند مد را به یک نفر بدهد، مگر این که دسترسی به شصت فقیر پیدانکند، ولی اگر اطمینان داشته باشد که فقیر طعام را به عیالات خود می دهد و با آنها می خورد، می تواند برای هر یک از عیالات او، هر چند صغیر باشند، یک مد به آن فقیر بدهد.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر روزه رمضان را عمدا نگیرد؛ باید قضای آن را به جا آورد و برای هر روز دو ماه روزه بگیرد یا به شصت فقیر طعام بدهد یا یک بنده آزاد کند و چنانچه تا رمضان آینده قضای آن روزه را به جا نیاورد؛ برای هر روز یک مد نیز کفاره بدهد.
- [آیت الله خوئی] اگر روزه رمضان را عمداً نگیرد، باید قضای آن را بهجا آورد و برای هر روز دو ماه روزه بگیرد، یا به شصت فقیر طعام بدهد، یا یک بنده را آزاد کند و چنانچه تا رمضان آینده قضای آن روزه را بهجا نیاورد، برای هر روز یک مد طعام نیز کفاره بدهد.