در صورتی که روزه دار بخواهد پیش از ظهر مسافرت کند، آیا می تواند در خانه خود صبحانه بخورد؟ در صورت خوردن صبحانه، باید کفّاره بدهد؟
در فرض سؤال تا موقعی که از حدّ ترخّص وطن نگذشته حقّ خوردن ندارد و اگر خورده در حالی که شکّ داشته که می‌تواند بخورد یا نه باید کفّاره افطار عمدی را هم بدهد.
در فرض سؤال تا موقعی که از حدّ ترخّص وطن نگذشته حقّ خوردن ندارد و اگر خورده در حالی که شکّ داشته که می‌تواند بخورد یا نه باید کفّاره افطار عمدی را هم بدهد.
عنوان سوال:
در صورتی که روزه دار بخواهد پیش از ظهر مسافرت کند، آیا می تواند در خانه خود صبحانه بخورد؟ در صورت خوردن صبحانه، باید کفّاره بدهد؟
پاسخ:
در فرض سؤال تا موقعی که از حدّ ترخّص وطن نگذشته حقّ خوردن ندارد و اگر خورده در حالی که شکّ داشته که می‌تواند بخورد یا نه باید کفّاره افطار عمدی را هم بدهد.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- آیا فرزند می تواند کفّاره روزه ماه مبارک رمضان را (کفاره ده سیر گندم و مانند آن) به پدرش در صورتی که فقیر باشد یا عکس اگر فرزند فقیر بود بدهد؟
- روزه داری که روزه قضا گرفته و وقت آن ضیق باشد مثل اینکه آخر شعبان است و قبل از ظهر روزه اش را بشکند ، آیا کفّاره دارد؟
- شخصی در ماه رمضان ، قبل از ظهر برای مسافرت از خانه خارج شود و پس از گذشتن از حدّ ترخّص افطار می نماید، ولی قبل از رسیدن به حدّ مسافت از مسافرت منصرف و قبل از ظهر به منزل بر می گردد، آیا امساک بقیّة روز واجب است یا خیر؟
- اگر کسی درماه مبارک رمضان بعد از ظهر مسافرت کند و به محلّی برسد که در آنجا ظهر نشده ، آیا واجب است روزه را به آخر برساند یا نه؟
- در رساله حضرت عالی مسأله 1730 چنین آمده اگر روزه دار بعد از ظهر مسافرت نماید، باید روزه خود را تمام کند و در صورتی که شب نیت سفر کرده باشد احتیاطاً قضای آنرا بجا آورد سؤال این است که این احتیاط واجب است یا مستحب؟
- آیا فرزند می تواند کفّاره روزه خود را به پدر و مادر یا جدّ و جدّه مستحق خود بدهد یا خیر؟
- در ماه رمضان شخصی که از شب نیّت دارد که فردا قبل از ظهر مسافرت کند، آیا واجب است که از طلوع فجر تا وقتی که بحد ترخّص برسد روزه باشد ونیّت روزه کند؟و یا اینکه وظیفه اش فقط مجرد امساک از مفطرات است و قصد روزه نباید بکند؟
- اگر شخصی مبتلا به تنگی نفس شدید باشد و احیاناً در ماه رمضان بعضی مواقع به علت بیماری شدید، احتیاج فقط به یک قرص داشته باشد و با خوردن یک قرص امکان دارد روزه را بگیرد، آیا روزه او باطل است یا خیر و یا قضا و کفّاره دارد؟
- چنانچه شخصی بابت روزه ماه مبارک رمضان کفّاره بدهکار باشد و بخواهد بابت آن شصت فقیر یا بیشتر را اطعام نماید آیا می تواند کل مبلغ کفّاره را به یک فقیر یا یک خانواده فقیر بدهد اگر نه چنانچه به شصت فقیر دسترسی نداشت تکلیف او چیست؟
- اشخاصی که معتاد به کشیدن تریاک هستند و نمی توانند ترک کنند و با این حال نمی توانند روزه بگیرند نه ادائی و نه قضائی این طور اشخاص حکم مریض را دارند که باید برای هر روزه یک مدّ کفّاره بدهد یا این که حکم دیگری را دارند؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله فاضل لنکرانی] شخصی در ماه مبارک رمضان، می دانسته که قبل از ظهر، به مسافرت می رود و نباید روزه بگیرد، لذا صبح، قبل از حرکت در منزل افطار کرد (صبحانه خورد) آیا فقط قضای آن روز را بگیرد یا کفّاره هم دارد؟
- [آیت الله بهجت] شخصی در ماه رمضان، قبل از ظهر قصد مسافرت داشته؛ لذا قبل از حرکت افطار کرده (صبحانه خورده)، تکلیف این شخص در مورد قضا و کفاره چیست؟
- [سایر] کسی که در ماه رمضان صبح مسافرت می کند، می تواند در منزل خود صبحانه بخورد یا باید از حد ترخّص بگذرد؟
- [آیت الله خامنه ای] کسی که در ماه رمضان مسافرت کرده، آیا علاوه بر قضا، باید کفّاره هم بدهد؟ج) خیر، تنها قضای روزه ها واجب است و کفّاره ندارد؛ ولی اگر قضای روزه ها را تا ماه رمضان سال بعد به تأخیر اندازد، به جهت تأخیر، باید برای هر روز یک مد طعام کفّاره بدهد.س2: آیا می شود در ماه رمضان، برای فرار از روزه مسافرت کرد؟
- [آیت الله مظاهری] کسی که برای فرار از روزه مسافرت کرده، آیا فقط لازم است همان روز را قضا کند یا کفاره هم باید بدهد؟
- [سایر] اگر روزه دار بعد از ظهر مسافرت نماید، روزه اش چگونه است؟
- [آیت الله مظاهری] روزهداری که سهواً چیزی در حالت روزه بخورد و بعد به خیال اینکه روزهاش باطل شده، دوباره غذا بخورد، حکم روزهاش از نظر قضا و کفاره چگونه است؟
- [سایر] کسی که در حال گرفتن روزه برای کفاره روزه قضا شده است اگر سهوا چیزی بخورد روزه اوباطل میشود؟
- [آیت الله بهجت] اگر شخصی را به خوردن روزه مجبور نمایند، آیا کفاره روزه بر او واجب است؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] آیا قصد افطار و روزه خوردن مبطل روزه می شود و قضا و کفّاره دارد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- . اگر قسم بخورد که کاری را انجام دهد یا ترک کند، مثلاً قسم بخورد که روزه بگیرد، یا دود استعمال نکند، چنان چه عمداً مخالفت کند، باید کفاره بدهد یعنی: یک بنده آزاد کند، یا ده مسکین را اطعام کند یا ده فقیر را بپوشاند، و اگر اینها را نتواند، باید سه روز روزه بگیرد، و باید روزه پی درپی باشد.
- . اگر روزه دار بعد از ظهر مسافرت نماید باید روزه خود را تمام کند و در صورتی که شب نیت سفر کرده باشد احتیاط مستحب آن است که قضای آن را به جا آورد. و اگر پیش از ظهر مسافرت کند، وقتی به حد ترخص برسد، یعنی به جایی برسد که دیوار شهر را نبیند و صدای اذان آن را نشنود باید نیت روزه نداشته باشد و اگر از شب، قصد سفر نکرده باشد، احتیاط مستحب اتمام روزه و قضای آن است. و اگر قبل از ظهر به وطن برگردد و مفطر به جا نیاورده باشد، به حد ترخص که رسید، باید نیت روزه نماید و روزه اش صحیح است.
- . انسان نمیتواند برای ضعف، روزه را بخورد ولی اگر ضعف او به قدری است که معمولاً نمیشود آن را تحمل کرد، خوردن روزه اشکال ندارد.
- . اگر در شب چیزی بخورد که میداند به واسطه خوردن آن، در روز بیاختیار قی میکند، احتیاط واجب آن است که روزه آن روز را قضا نماید.
- . اگر نذر کند روز معینی را روزه بگیرد: باید همان روز را روزه بگیرد و نمی تواند در آن روز مسافرت کند و اگر به واسطه مسافرت روزه نگیرد باید گذشته از قضای آن روز کفاره هم بدهد و احوط در کفاره نذر برای عاجز از آزاد کردن بنده، اطعام شصت مسکین است، و اگر از آن عاجز بود، جمع بین پوشاندن ده فقیر و دو ماه پی درپی روزه است، و با عجز از پوشاندن ده فقیر اکتفا به دو ماه روزه نماید.
- . اگر برای روزه ای که واجب است و روز آن معین نیست مثل روزه کفاره عمداً تا ظهر نیت نکند اشکال ندارد. بلکه اگر پیش از نیت تصمیم داشته باشد که روزه نگیرد، یا تردید داشته باشد که بگیرد یا نه، چنان چه کاری که روزه را باطل می کند انجام نداده باشد و پیش از ظهر نیت کند، روزه او صحیح است.
- . کسی که به واسطه مسافرت یا مرض روزه نمی گیرد، نمی تواند زن روزه دار خود را مجبور به جماع کند. ولی اگر او را مجبور نماید، کفاره بر مرد واجب نیست.
- . اگر روزه رمضان را عمداً نگیرد و در روز مکرر جماع کند، بنابر احتیاط واجب کفاره هم مکرر می شود. ولی اگر چند مرتبه کار دیگری که روزه را باطل می کند انجام دهد، مثلاً چند مرتبه غذا بخورد، یک کفاره کافی است.
- . در روزه مستحب و روزه واجبی که وقت آن معین نیست مثل روزه کفاره اگر قصد کند کاری که روزه را باطل می کند انجام دهد، یا مردد شود که به جا آورد یا نه چنان چه به جا نیاورد و در روزه واجب پیش از ظهر و در مستحب تا پیش از مغرب دوباره نیت روزه کند، روزه او صحیح است.
- . اگر روزه دار در رمضان با زن خود که روزه دار است جماع کند، چنان چه زن را مجبور کرده باشد، کفاره روزه خودش و روزه زن را باید بدهد و اگر زن به جماع راضی بوده، بر هر کدام یک کفاره واجب می شود.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله شبیری زنجانی] در ماه رمضان اگر روزهدار از شب در فکر سفر نباشد - حتی به نحو تردید - و در روز مسافرت کند باید روزه را تمام کند، چه پیش از ظهر سفر کند، چه بعد از ظهر و چنانچه از شب در فکر سفر باشد اگر بعد از ظهر مسافرت کند باید روزه را بگیرد و اگر پیش از ظهر مسافرت کند، وقتی به حد ترخص برسد می‌تواند روزه را بخورد - و صحّت روزه گرفتن محلّ اشکال است و می‌تواند روزه را رجاءً بگیرد ولی بنا بر احتیاط واجب باید آن را قضا کند - و پیش از رسیدن به حدّ ترخّص جایز نیست روزه را بخورد، ولی اگر روزه را خورد، بعد به سفر رفت، کفاره ندارد؛ هر چند کفاره دادن مطابق احتیاط استحبابی است.
- [آیت الله علوی گرگانی] کسی که عمداً روزه خود را باطل کرده، اگر بعد از ظهر مسافرت کند، یا پیش از ظهر برای فرار از کفّاره سفر نماید، کفّاره از اوساقط نمیشود و همچنین است اگر قبل از ظهر مسافرتی برای او پیش آمدکند.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر روزه دار بعد از ظهر مسافرت نماید؛ باید روزه خود را تمام کند. و اگر پیش از ظهر مسافرت کند؛ وقتی به حد ترخص برسد؛ در صورتی که از شب نیت سفر داشته باشد؛ روزه اش باطل می شود و الا بنا بر احتیاط واجب روزه را تمام کند و بعدا قضا لازم نیست. واگر پیش از رسیدن به حد ترخص روزه را باطل کند کفاره بر او واجب است.
- [آیت الله وحید خراسانی] کسی که عمدا روزه خود را باطل کرده اگر بعد از ظهر مسافرت کند یا پیش از ظهر برای فرار از کفاره سفر نماید کفاره از او ساقط نمی شود و همچنین است بنابر اقوی اگر مسافرت برای او قبل از ظهر پیش امد کند
- [آیت الله نوری همدانی] اگر روزه دار بعد از ظهر مسافرت نماید ، باید روزة خود را تمام کند و اگر پیش از ظهر مسافرت کند ، وقتی به حد ترخص برسد یعنی بجائی برسد که دیوار شهر را نبیند و صدای اذان آن را نشنود ، باید نیت روزه نداشته باشد و اگر پیش از آن روزه را باطل کند بنابر احتیاط کفاره نیز بر او واجب است .
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر روزه دار بعد از ظهر مسافرت نماید، باید روزه خود را تمام کند، و اگر پیش از ظهر مسافرت کند وقتی بحدّ ترخّص برسد یعنی بجائی برسد که دیوار شهر را نبیند و صدای اذان را نشنود باید روزه خود را باطل کند، اگر پیش از آن روزه را باطل کند، بنابر احتیاط کفّاره واجب می شود.
- [امام خمینی] اگر روزه دار بعد از ظهر مسافرت نماید، باید روزه خود را تمام کند، و اگر پیش از ظهر مسافرت کند، وقتی به حد ترخص برسد، یعنی به جایی برسد که دیوار شهر را نبیند و صدای اذان آن را نشنود، باید روزه خود را باطل کند، و اگر پیش از آن روزه را باطل کند، بنابر احتیاط کفاره نیز بر او واجب است.
- [آیت الله مظاهری] کسی که عمداً روزه خود را باطل کرده، اگر بعد از ظهر مسافرت کند، یا پیش از ظهر برای فرار از کفّاره سفر نماید، کفّاره او ساقط نمیشود بلکه اگر قبل از ظهر مسافرتی برای او پیش بیاید باز هم کفّاره بر او واجب است.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر روزه دار بعد از ظهر مسافرت نماید باید روزه خود را تمام کند و اگر پیش از ظهر مسافرت کند وقتی به حد ترخص برسد روزه اش باطل می شود و اگر پیش از ان مفطری انجام دهد کفاره بر او واجب است
- [آیت الله سیستانی] اگر نذر کند روز معیّنی را روزه بگیرد ، باید همان روز را روزه بگیرد ، و در صورتی که عمداً روزه نگیرد ، باید گذشته از قضای آن روز ، کفاره هم بدهد ، ولی در آن روز اختیاراً می‌تواند مسافرت کند و روزه را نگیرد ، و چنانچه در سفر باشد لازم نیست قصد اقامت کرده و روزه بگیرد ، و در صورتی که از جهت سفر یا از جهت عذر دیگری مثل مرض ، یا حیض روزه نگیرد ، لازم است روزه را قضا کند ولی کفاره ندارد .