روزه سکوت
از احکام روزه سکوت در باب صوم سخن گفته اند.
آیا می‌توان در اعتکاف روزة سکوت گرفت؟
روزة سکوت در اسلام نداریم، ولی انسان باید همیشه مخصوصاً در اعتکاف، مواظب زبانش باشد
روزة سکوت در اسلام نداریم، ولی انسان باید همیشه مخصوصاً در اعتکاف، مواظب زبانش باشد
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- در ایام اعتکاف آیا می‌توان هم روزه قضا را گرفت و هم معتکف بود؟ روزه استیجاری و کفاره چطور؟
- زمان نیت کردن برای اعتکاف چه موقعی است؟ آیا در شب قبل یا روز قبل هم می‌توان نیت اعتکاف فردا را کرد؟
- آیا در هنگام اعتکاف می‌توان برای خرید و فروش نایب گرفت؟
- آیا برای رفتن به نماز جمعه، می‌توان از محل اعتکاف خارج شد؟
- آیا در روزههای اعتکاف حتماً لازم است هر روز نیت روزه آن روز را بکند یا همین که برای اعتکاف آمده و هر روز را روزه می‌گیرد، کافی است؟
- آیا بیشتر از سه روز می‌توان اعتکاف کرد، به طوری که آن زیاده بخشی از یک روز یا قسمتی از یک شب باشد؟
- آیا شخصی که احتمال می دهد روزه قضا دارد می تواند روزه مستحبی بگیرد و اگر برای روزه مستحبی مانند اعتکاف نذر کند چطور ؟
- اگر به علتی روزه کسی باطل شود، آیا اعتکاف او هم باطل می‌شود؟
- کسی که روزه قضا بر عهده دارد، می تواند معتکف شود و روزه اعتکاف را بگیرد؟ آیا فرقی میکند که در وطن باشد یا در سفر؟
- آیا بین روزه دو روز اول و روز سوم اعتکاف فرقی در نیت، عمل و ... هست یا خیر ؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [سایر] حکم روزه سکوت چیست؟
- [سایر] روزه سکوت چیست؟
- [آیت الله صافی گلپایگانی] آیا در سفر حرام می‌توان اعتکاف کرد؟
- [آیت الله نوری همدانی] آیا در سفر حرام می‌توان اعتکاف کرد؟
- [سایر] آیا در دین ما چیزی بنام روزه سکوت وجود دارد؟
- [آیت الله صافی گلپایگانی] اگر اعتکاف به سبب پیشآمدن مانعی به هم بخورد: الف: آیا می‌توان همان اعتکاف را بعد از برطرف شدن مانع در همان مسجد به پایان ببرد؟ ب: آیا می‌توان آن را در مسجد دیگر ادامه داد؟
- [سایر] آیا هنگامی که صدای قرآن از طریق وسایلی مانند رادیو و نوار پخش می‌شود، می‌توان همراه با آن خواند یا باید سکوت کرد؟
- [آیت الله صافی گلپایگانی] آیا در تهران بزرگ، در مسجد جامع هر محلّه می‌توان اعتکاف کرد؟
- [آیت الله نوری همدانی] آیا در تهران بزرگ در مسجد جامع هر محله می‌توان اعتکاف کرد؟
- [آیت الله سیستانی] روز سوم که اعتکاف و روزه آن روز بر معتکف واجب می شود آیا باید نیت روزه اعتکاف کرد یا نیت های دیگر نیز صحیح است؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اعتکاف یک امر عبادی است که ثواب بسیاری برای آن مترتب شده است و پیامبر گرامیصلی الله علیه وآله وسلم و ائمّه طاهرینعلیهم السلام بارها به جا میآوردند و سفارش برای آن زیاد شده است مخصوصاً در دهه آخر ماه مبارک رمضان، و آن ماندن با قصد اعتکاف و با قصد قربت، سه روز یا بیشتر در مسجد است و در همه اوقات می‌توان آن را به جا آورد، مگر در ایّامی که انسان نمیتواند روزه بگیرد و همانطور که می‌شود برای خود اعتکاف کرد، می‌توان نیابت از میّت به طور تبرّعی یا استیجاری به جا آورد بلکه نیابت از زنده به طور تبرّعی یا استیجاری جایز است. و این عبادت شرایطی دارد: اوّل: ایمان. دوّم: عقل، و کسی که جنون ادواری دارد اگر مدّت زیادی در اعتکاف جنون او عود کند اعتکاف او باطل می‌شود، همچنین اگر مدّت زیادی بیهوش شود. سوّم: چون عمل عبادی مستحبّی است باید با قصد قربت باشد و با قصد استحباب باشد گرچه به واسطه نذر یا استیجار واجب شده باشد و باید قبل از طلوع فجر روز اوّل نیّت کند. چهارم: روزه، و بدون روزه اعتکاف صحیح نیست، بنابراین زن حائض نمیتواند معتکف شود، همچنین در ایّامی که روزه گرفتن حرام است نظیر عید قربان و عید فطر، اعتکاف صحیح نیست. پنجم: باید سه روز یا بیشتر باشد و اگر دو روز ماند، ماندن روز سوّم واجب است. و بعد از سه روز هر چند روزی که بخواهد میتواند بر آن بیفزاید. و ماندن روزهای ششم و نهم و بعد از آن واجب نیست. و روز را باید از طلوع تا مغرب حساب کرد ولی ماندن شبِ اوّل و شبِ چهارم لازم نیست. ششم: باید در مسجد باشد و در هر مسجدی می‌توان معتکف شد. ولی اعتکاف در مسجدی که پُر رفت و آمد باشد، افضل است. هفتم: در مورد زنان باید با اذن شوهر باشد. و اذن پدر و مادر برای اولاد شرط نیست ولی اگر نهی کنند باید معتکف نشوند. هشتم: باید به طور مداوم در مسجد بماند و اگر به قصد خروج از اعتکاف، از مسجد بیرون رفت اعتکاف او باطل می‌شود ولی اگر در حال نسیان یا برای کاری بیرون رود و دو مرتبه برگردد مانعی ندارد، نظیر بیرون رفتن برای تجدید وضو یا غسل یا شرکت در نماز جماعت یا نماز جمعه یا خواندن درس و شرکت در امتحان یا برآوردن حاجتی از مسلمان یا تهیه غذا برای خود یا زن و بچّه و مانند آن، ولی در هر صورت خارج نشدن معتکف از مسجد بهتر است.
- اعتکافِ مسافر در ماه مبارک رمضان صحیح نیست، مگر اینکه قصد ده روز کرده باشد. ولی در غیر ماه مبارک رمضان (به جُز ایّامی که روزه گرفتن حرام است) روزه مستحبّی و اعتکافِ مسافر صحیح است و نیاز به قصدِ ده روز و نذر هم ندارد.
- اگر کسی در حال اعتکاف جماع کند علاوه بر اینکه گناه کرده است باید کفّاره نیز بدهد یعنی شصت فقیر را غذا بدهد، یا شصت روزه بگیرد.
- افرادی که شایعهساز و یا شایعهپراکن و یا مروّج کار آنان ولو بهواسط? عملشان و حتّی بهواسطه سکوت میباشند، در جرم و حرمت شریک هستند و عمل آنها و سکوتشان حرام است.
- در احکام خرید و فروش گفته شد که دریازده مورد می‌توان معامله را فسخ کرد، در تمام این یازده مورد صلح را نیز می‌توان فسخ کرد مگر در مورد خیار مجلس و خیار حیوان و خیار تأخیر.
- در احکام خرید و فروش گفته شد که در یازده مورد می‌توان معامله را فسخ کرد، در تمام آن یازده مورد، اجاره را نیز می‌توان فسخ کرد مگر در مورد خیار مجلس و خیار حیوان و خیار تأخیر.
- اعتکاف لازم نیست در خود مسجد باشد و اگر در اطاقی از مسجد یا در صحن یا روی بام آن و مانند اینها باشد اشکال ندارد.
- محرماتی که گفته شد گرچه ارتکاب آنها گناه است ولی اعتکاف را باطل نمیکند مگر جماع و استمناء اگر در روز واقع شود.
- میّت را می‌توان به جای دفن در بنا یا تابوت گذاشت گرچه دفن او در زمین بهتر است.
- کسی که روزه قضا یا روزه واجب دیگری دارد میتواند روزه مستحبّی یا روزه استیجاری بگیرد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله سبحانی] شرایط صحت اعتکاف عبارتند از امور زیر: 1. اسلام 2. عقل 3. قصد قربت 4. روزه. بنابراین فرد مسافر نمی تواند اعتکاف به جا بیاورد، (مگر در مواردی که روزه برای او جایز باشد) و همچنین زن حائض، و نفساء(تازه زا) و نیز اعتکاف در عید فطر و قربان که روزه در آنها حرام است صحیح نمی باشد.
- [آیت الله اردبیلی] شرایط صحّت اعتکاف عبارتند از: 1 (اسلام)؛ پس اعتکاف از غیر مسلمان صحیح نیست و (ایمان) شرط قبول آن است. 2 (عقل). 3 (قصد قربت)؛ پس اگر نیّت کسی برای غیر خدا باشد، اعتکاف او صحیح نیست. 4 (روزه گرفتن)؛ پس اگر شخصی به هر دلیل نتواند روزه بگیرد، اعتکاف او صحیح نیست. 5 (ماندن سه روز در مسجد)؛ پس اگر کمتر بماند یا قصد کند که کمتر بماند، اعتکاف او صحیح نیست.
- [آیت الله سیستانی] – حداقل مدّت اعتکاف سه روز است، و اعتکاف در کمتر از سه روز صحیح نیست و اما برای آن حداکثری نیست همچنان که توضیح آن در مسأله (1721) گذشت. پنجم: معتکف در ایام اعتکاف روزه باشد.
- [آیت الله سبحانی] هر چیزی که روزه را باطل می کند، مایه بطلان اعتکاف می شود، به شرط این که در روز انجام بگیرد، زیرا روزه یکی از ارکان اعتکاف است. و بطلان روزه، مایه باطل شدن اعتکاف می شود، ولی برخی از چیزها مطلقاً مایه بطلان اعتکاف است، مانند جماع و معاشرت های جنسی با زن و بوسیدن و دست دادن. و احتیاط آن است که اگر در اعتکاف خرید و فروش غیر ضروری انجام داد و یا بوی خوش به کاربرد اعتکاف خود را به پایان برساند و اگر واجب بود، قضا کند. هرگاه یکی از محرمات ، از فرد معتکف از روی سهو سر زد، اعتکاف او صحیح است، ولی اگر سهواً با همسر خود نزدیکی کرد، اعتکاف او باطل می شود، و اگر اعتکاف واجب بوده، باید قضا کند، و اگر مستحب بود، آن را به پایان برساند.
- [آیت الله اردبیلی] روزهای که در حال اعتکاف گرفته می‌شود، لازم نیست که برای خود اعتکاف باشد، بلکه میتواند هر روزهای (مثل روزه قضا یا کفّاره) را در حال اعتکاف =============================================================================== 1 و 2 من لا یحضره الفقیه،ج2،ص120 - 122. بگیرد؛ ولی احتیاط واجب آن است که اگر برای خود اعتکاف کرده است، روزهای که می‌گیرد برای کس دیگر نباشد (مثلاً قضای روزه پدرش را به جا نیاورد) و همچنین اگر به نیابت از شخص دیگری اعتکاف کرده باشد، روزه را نیز به نیابت از وی بگیرد.
- [آیت الله اردبیلی] آخرین وقتی که می‌توان برای روزه رمضان و یا هر روزه واجب معیّن دیگر نیّت نمود، هنگام اذان صبح است.
- [آیت الله سیستانی] - در مدّت زمانی که معتکف روزه است یعنی از اذان صبح تا مغربِ هر روز، هر کاری که روزه را باطل میکند، موجب بطلان اعتکاف نیز میگردد، بنابراین معتکف باید در هنگام روزه از ارتکاب عمدی مبطلات روزه خودداری نماید. ششم: اعتکاف در مساجد چهارگانه یا در مسجد جامع باشد.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر احتمال صحیح داده شود که سکوت موجب آن می شود منکری معروف شود یا معروفی منکر شود بر علماء اعلام اظهار حق واعلام آن ، وجایز نیست سکوت .
- [آیت الله سیستانی] - برای اعتکاف وقت معیّنی نیست و در هر زمانی در طول سال که روزه صحیح است، اعتکاف هم صحیح است و بهترین وقت آن، ماه مبارک رمضان است و افضل دهه آخر ماه رمضان است.
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه در اثناء نماز آنقدر سکوت کند که از صورت نمازگزار خارج شود نمازش باطل است، اما اگر مقداری سکوت کند و شک کند که آیا این مقدار سکوت، نماز را به هم زده یا نه، نمازش صحیح است، همچنین اگر کاری انجام داده که شک دارد صورت نماز را به هم می زند یا نه.