روزه مستحبی
روزه مستحب از اقسام روزه است و ازاحکام آن در باب صوم سخن گفتهاند.
کسی که روزه قضا یا روزه واجب دیگری دارد می‌تواند روزه مستحبّی یا روزه استیجاری بگیرد.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- آیا مسافر در صورتی که روزه قضا به عهده دارد، می‌تواند در سفر روزه مستحبی بگیرد؟
- کسی که بعد از اذان صبح بیدار شده و ببیند جنب شده است، آیا می‌تواند روزه مستحبی یا قضا بگیرد؟
- آیا مسافر می‌تواند بدون قصد ده روز، روزه استیجاری بگیرد؟
- شخصی که روزه استیجاری بر عهده اوست، اگر وقتی بیدار میشود، معلوم شود قبل از اذان صبح محتلم بوده، می‌تواند روزه استیجاری خود را بگیرد؟
- شخصی که نمیداند روزة قضا دارد یا نه، آیا می‌تواند به نیت اینکه اگر روزة قضا دارد، روزه بگیرد و اگر نداشت روزة مستحبی باشد؟ آیا اگر بعداً مطمئن شود که روزة قضا داشته، همان روزه جایگزین میشود یا اینکه چون نیت آن روزه دقیق نبوده، دوباره باید روزة قضا بگیرد؟
- آیا کسی که نیت روزة مستحبی کرده، می‌تواند بعد از اذان صبح از نیت خود به روزة واجب عدول کند؟
- آیا کسی که نیت روزه مستحبی کرده، می‌تواند بعد از اذان صبح از نیت خود به روزة واجب عدول کند؟
- شخصی که نمیداند روزة قضا دارد یا نه، آیا می‌تواند به نیت اینکه اگر روزة قضا دارد، روزه بگیرد و اگر نداشت روزة مستحبی باشد؟ آیا اگر بعداً مطمئن شود که روزة قضا داشته، همان روزه جایگزین میشود یا اینکه چون نیت آن روزه دقیق نبوده، دوباره باید روزة قضا بگیرد؟
- آیا افطار کردن روزه استیجاری و یا قضا در بعد از ظهر کفاره دارد؟
- در ایام اعتکاف آیا میتوان هم روزه قضا را گرفت و هم معتکف بود؟ روزه استیجاری و کفاره چطور؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله علوی گرگانی] آیا کسی که روزه یا نماز قضا دارد می‌تواند نماز و روزه استیجاری بگیرد؟
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر شخصی روزه استیجاری گرفته آیا می‌تواند به کمک همسر و فرزندانش روزه استیجاری را بگیرند؟
- [سایر] کسی که روزه قضا دارد، می تواند روزه استیجاری بگیرد؟
- [سایر] کسی که نماز و روزه قضا بر گردن دارد، آیا می‌تواند نماز و روزه مستحبی به جا آورد؟
- [آیت الله بروجردی] کسانی که صوم استیجاری، یا کفّاره یا صوم والدین بر ذمّهشان میباشد میتوانند صوم مستحبّی بجا بیاورند یا خیر؟
- [آیت الله صافی گلپایگانی] آیا کسی که روزه کفّاره عمدی به ذمّه اش می باشد، می تواند روزه مستحبی یا استیجاری بگیرد؟
- [سایر] اگر کسی روزه و نماز قضا و استیجاری داشته باشد می تواند برای میت روزه بگیرد؟
- [آیت الله جوادی آملی] آیا گفتن ذکرهای مستحبی که معمول هستند در نماز استیجاری واجب است یا خیر؟
- [آیت الله نوری همدانی] آیا هر گونه روزه، و لو استیجاری و قضا برای اعتکاف کافی است؟
- [سایر] آیا کسی که نمیداند روزه قضا بر گردن دارد یا خیر، می‌تواند در ایام رجب و شعبان روزه بگیرد با این نیت که اگر قضا داشت جبران شود و اگر نداشت به عنوان مستحبی استفاده کند؟ همینطور اگر نمیداند نماز واجب به گردن اوست هر روز نماز قضا بخواند اگر بگردن داشت حساب شود و گرنه نماز مستحبی حساب شود؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- کسی که نماز قضا دارد می‌تواند نماز مستحبّی و یا نماز استیجاری بخواند، و همچنین است کسی که روزه قضا دارد.
- مسافری که قصد کرده ده روز در محلی بماند باید روزه واجب را بگیرد و می‌تواند روزه مستحبّی را هم به جا آورد و نافله ظهر و عصر را هم بخواند.
- روزه اعتکاف لازم نیست برای اعتکاف باشد، و اگر روزه واجب یا نذر یا استیجاری و مانند آنها باشد مانعی ندارد.
- مسافر می‌تواند در سفر روزه مستحبّی بگیرد و نیازی به قصدِ ده روز یا نذر هم ندارد.
- کسی که جنب است و میخواهد روزه بگیرد گرچه روزه مستحبّی باشد چنانچه عمداً غسل نکند تا وقت تنگ شود می‌تواند با تیمّم روزه بگیرد و صحیح است و لازم نیست تا اذان صبح بیدار بماند.
- اگر برای عذری چند روز روزه نگیرد و بعد شک کند که چه وقت عذر او برطرفشده، می‌تواند مقدار کمتر را که احتمال میدهد روزه نگرفته قضا نماید.
- کسی که سیّد نیست می‌تواند به سیّد صدقه مستحبّی بدهد چنانکه می‌تواند غیر از زکات مال و زکات فطره صدقات واجب نظیر کفّارات و نذورات را به او بدهد.
- روزه مستحبّی اولاد اگر سبب اذیّت پدر و مادر شود جایز نیست بلکه اگر اسباب اذیّت آنان نشود ولی او را از گرفتن روزه مستحبّی جلوگیری کنند بهتر آن است که روزه نگیرد.
- اگر زن به واسطه گرفتن روزه مستحبّی حقّ شوهرش از بین برود جایز نیست روزه بگیرد، بلکه اگر حقّ شوهر هم از بین نرود ولی شوهر او را از گرفتن روزه مستحبّی باز دارد بهتر است خودداری کند.
- برگرداندن نیّت از نماز قضا به نماز ادا و از نماز مستحب به نماز واجب جایز نیست. مسئله 616 - اگر وقت نماز ادا وسعت داشته باشد، انسان می‌تواند در بین نماز نیّت را به نماز قضا برگرداند.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله علوی گرگانی] کسی که برای بجا آوردن روزه میّتی اجیر شده، اگر روزه مستحبّی بگیرد اشکال ندارد ولی کسی که روزه قضا دارد، نمیتواند روزه مستحبّیبگیرد، و همچنین است اگر روزه واجب دیگری به ذمّه دارد نمیتواند روزه مستحبّی بگیرد، و چنانچه فراموش کند وروزه مستحبّی بگیرد، در صورتی که پیش از ظهر یادش بیاید، روزه مستحبّی او به هم میخورد و می‌تواند نیّت خود را به روزه واجب برگرداند.
- [آیت الله شبیری زنجانی] مسافری که قصد کرده ده روز در محلّی بماند، باید روزه واجب معیّن - مثل روزه ماه رمضان - را بگیرد و می‌تواند روزه قضا و روزه مستحبی را هم بجا بیاورد و نافله ظهر و عصر را هم بخواند.
- [آیت الله خوئی] کسی که برای بهجا آوردن روزه میتی اجیر شده، اگر روزه مستحبی بگیرد اشکال ندارد. ولی کسی که روزه قضا یا روزه واجب دیگری دارد، نمیتواند روزه مستحبی بگیرد و چنانچه فراموش کند و روزه مستحب بگیرد در صورتی که پیش از ظهر یادش بیاید، روزه مستحبی او به هم میخورد و می‌تواند نیت خود را به روزه واجب برگرداند و اگر بعد از ظهر ملتفت شود، روزه او باطل است، و اگر بعداز مغرب یادش بیاید، روزهاش صحیح است.
- [آیت الله بهجت] کسی که برای بهجا آوردن روزه میتی اجیر شده، اگر روزه مستحبی بگیرد اشکال ندارد، ولی کسی که روزه قضا دارد، نمیتواند روزه مستحبی بگیرد.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] کسی که برای بجا آوردن روزه میتی اجیر شده اگر روزه مستحبی بگیرد اشکال ندارد، ولی کسی که روزه قضا دارد نمی تواند روزه مستحبی بگیرد، و اگر روزه واجب دیگری دارد بنابر احتیاط واجب نمی تواند روزه مستحبی بگیرد، و چنانچه فراموش کند و روزه مستحبی بگیرد در صورتی که پیش از ظهر یادش بیاید روزه مستحبی او بهم می خورد، می تواند نیت خود را به روزه واجب برگرداند، و اگر بعد از ظهر ملتفت شود روزه او باطل است، و اگر بعد از مغرب یادش بیاید روزه اش صحیح است.
- [آیت الله شبیری زنجانی] روزی را که انسان شک دارد آخر شعبان است یا اول رمضان، واجب نیست روزه بگیرد و اگر بخواهد روزه بگیرد، باید به نیت روزه قضا یا روزه مستحبی و مانند آن روزه بگیرد و نمیتواند نیت روزه ماه رمضان کند بلکه ظاهراً نمیتواند قصد کند آنچه را که فعلاً خداوند متعال از او خواسته است انجام میدهد یا چنین نیت کند که اگر ماه رمضان است روزه ماه رمضان و اگر ماه رمضان نیست روزه قضا یا روزه مستحبی و مانند آن باشد و در صورتی که به نیّت روزه قضا یا روزه مستحبی و مانند آن روزه بگیرد، بعد معلوم شود ماه رمضان بوده، از ماه رمضان حساب میشود.
- [آیت الله اردبیلی] اگر کسی که برای بجا آوردن روزه میّتی اجیر شده، روزه مستحبّی بگیرد، اشکال ندارد؛ ولی کسی که روزه قضای رمضان به ذمّه دارد، نمیتواند روزه مستحبّی بگیرد و اگر روزه واجب غیر معیّن دیگری نیز به ذمّه داشته باشد، بنابر احتیاط واجب همین حکم را دارد و چنانچه فراموش کند و روزه مستحبّی بگیرد، در صورتی که پیش از ظهر به خاطر آورد، روزه مستحبّی او به هم میخورد و می‌تواند نیّت خود را به روزه واجب برگرداند و اگر بعد از ظهر متوجّه شود، روزه او باطل است و اگر بعد از مغرب به خاطر آورد، روزه او صحیح است.
- [آیت الله نوری همدانی] کسی که برای بجا آوردن روزة میتی اجیر شده ، اگر روزه مستحبی بگیرد اشکال ندارد. ولی کسی که روزة قضا یا روزة واجب دیگری دارد ، نمی تواند روزة مستحبی بگیرد و چنانچه فراموش کند و روزة مستحبی بگیرد ، در صورتی که پیش از ظهر یادش بیاید ، روزة مستحبی او به هم می خورد و می تواند نیت خود را به روزة واجب بر گرداند . و اگر بعد از ظهر ملتفت شود ، روزة او باطل است و اگر بعد از مغرب یادش بیاید ، روزه اش صحیح است گر چه بی اشکال نیست .
- [آیت الله سبحانی] کسی که برای به جا آوردن روزه میّتی اجیر شده، اگر روزه مستحبی بگیرد اشکال ندارد. ولی کسی که روزه قضا بنابر احتیاط یا واجب دیگری دارد، نمی تواند روزه مستحبی بگیرد و چنانچه فراموش کند و روزه مستحبی بگیرد، در صورتی که پیش از ظهر یادش بیاید، روزه مستحبی او به هم می خورد و می تواند نیّت خودرا به روزه واجب برگرداند. و اگر بعد از ظهر ملتفت شود، روزه او باطل است و اگر بعداز مغرب یادش بیاید، روزه اش بی اشکال نیست.
- [آیت الله شبیری زنجانی] کسی که برای به جا آوردن روزه میتی اجیر شده، اگر وقت آن وسعت داشته باشد می‌تواند روزه مستحبی بگیرد و در صورتی که وقت، تنگ باشد اگر روزه مستحبی بگیرد گناهکار است، ولی روزه او صحیح میباشد. کسی که روزه قضای ماه رمضان؛ یا بنا بر احتیاط روزه واجب دیگری - غیر ماه رمضان - دارد، نمیتواند روزه مستحبی بگیرد، مگر این که به جهتی نتواند روزه واجب بگیرد ولی بتواند روزه مستحبی بگیرد، مثلاً اگر در سفر باشد و نذر کرده باشد که در آن سفر روزه مستحبی بگیرد، روزهاش صحیح است و در جایی که نمیتواند روزه مستحبی بگیرد چنانچه فراموش کند و روزه مستحبی بگیرد چنانچه بعد از مغرب یادش بیاید روزه مستحبی او صحیح است و اگر در اثناء روز متوجه شود، روزه مستحبی او باطل است و حکم کسی را دارد که هنوز نیت روزه نکرده است و در برخی موارد می‌تواند نیت خود را به روزه واجب برگرداند، به تفصیلی که در مسأله 1573 و 1574 خواهد آمد. و کسی که روزه قضای ماه رمضان دارد می‌تواند برای به جا آوردن روزه دیگری اجیر شود.