احساس
احساس در لغت، به معنی دریافتن، آگاه شدن و درک چیزی با یکی از حواس است.
اگر دکتر بگوید روزه گرفتن بچه تازه به تکلیف رسیده‌ای برای آینده‌اش ضرر دارد، ولو الآن احساس ضرر نمی‌کند، آیا روزه گرفتن او جایز است؟
جائز نیست، اگر دکتر متخصّص و راستگو باشد و همچنین اگر پدر و مادر راستی بدانند که چنین است، باید نگذارند روزه بگیرد و قضا هم ندارد.
جائز نیست، اگر دکتر متخصّص و راستگو باشد و همچنین اگر پدر و مادر راستی بدانند که چنین است، باید نگذارند روزه بگیرد و قضا هم ندارد.
عنوان سوال:
اگر دکتر بگوید روزه گرفتن بچه تازه به تکلیف رسیده‌ای برای آینده‌اش ضرر دارد، ولو الآن احساس ضرر نمی‌کند، آیا روزه گرفتن او جایز است؟
پاسخ:
جائز نیست، اگر دکتر متخصّص و راستگو باشد و همچنین اگر پدر و مادر راستی بدانند که چنین است، باید نگذارند روزه بگیرد و قضا هم ندارد.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- زن بارداری که در ماه هفتم، دکتر به او گفته روزه برای او ضرر دارد، آیا میتواند روزه بگیرد؟
- بیماری به چند پزشک متخصّص و متدیّن مراجعه کرده و برخی گفتهاند که روزه برای او ضرر دارد و برخی به عدم ضرر روزه اذعان کردهاند، تکلیف شخص برای گرفتن یا نگرفتن روزه چیست؟
- معمولاً دخترهای تازه به تکلیف رسیده در ایام تحصیل و خصوصاً ایام امتحانات، روزه گرفتن برای آنان مشقت دارد و از درس خواندن میافتند. آیا واجب است درس را رها کنند تا بتوانند روزه بگیرند یا اینکه جایز است روزه را بخورند تا این که مردود نشوند؟ با توجه به اینکه معمولاً مردود شدن موجب حرج است. لطفاً تکلیف آنان را بیان فرمائید.
- این جانب چند سالی را بیماری خاصی داشتم که به تشخیص پزشک، روزه برایم مضر بوده است، اما دو سال پیش با مراجعه به متخصّص دیگری، ایشان گفت که روزه برای من ضرر و اشکالی ندارد و روزههایم را در این دو سال گرفتهام. تکلیف آن چند سال که روزه نگرفتهام، چه میشود؟ از نظر قضا و کفاره چه وظیفهای دارم؟
- آیا ارتکاب سهوی مبطلات روزه (که فی نفسه حرمت ندارد)، به صحت روزه ضرر میرساند؟ و آیا فقط موجب قضا میشود یا کفاره هم دارد؟
- کسی که زمان دقیق به سن تکلیف رسیدن خود را نمیداند و نمیداند چقدر نماز و روزه بر عهده اوست، چه مقدار قضای نماز و روزه بر او واجب است؟
- اگر مقلدی، خود ماه را رؤیت کند، ولی مرجع تقلیدش فردا را آخر ماه رمضان بداند، تکلیف او برای گرفتن روزه یا افطار آن روز چیست؟
- شخصی در شب ماه رمضان جنب شده و آب برای تیمم در دسترس نداشته و متوجه تیمم هم نبوده است. تکلیف روزه آن روز او چیست؟
- آیا شستشوی معده با سُند که مایعی را توسط آن در معده وارد میکنند و پس از شستشو دوباره با همان دستگاه آن مایع را خارج میکنند، به صحت روزه ضرر میرساند؟
- اگر زنی بعد از اذان مغرب متوجه شود که خون حیض از او خارج شده، ولی نمیداند که آیا قبل از اذان مغرب بوده یا بعد از آن، تکلیف روزه آن روز او چه میشود؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله سیستانی] زن باردار در ماه هفتم است آیا می تواند روزه بگیرد در صورتی که دکتر به آن گفته ضرر دارد؟
- [آیت الله اردبیلی] بنده به دکتر مراجعه کرده ام و دکتر گفته شما نباید روزه بگیرید چون برای شما ضرر دارد. بنده کل ماه رمضان را روزه نگرفته ام. آیا علاوه بر قضا باید کفاره هم بدهم یا خیر؟
- [آیت الله بهجت] چشم من ضعیف است و می ترسم روزه برایم ضرر داشته باشد، تکلیف من چیست؟
- [سایر] چشم من ضعیف است و می ترسم روزه برایم ضرر داشته باشد، تکلیف من چیست؟
- [سایر] اگر انسان شک داشته باشد که روزه برایش ضرر دارد یا نه؛ ولی پزشک او را از گرفتن روزه منع می‌کند، تکلیف چیست؟
- [آیت الله خامنه ای] آیا زنی که به بچه شیر می دهد و روزه برای او ضرر دارد اگر روزه نگیرد بعداً باید کفاره نیز بدهد یا نه؟
- [سایر] سلام خانم دکتر من خیلی وقته براتون مینویسم اما شما جواب نمیدید !! خانم دکتر کمکم کنید خسته شدم! زندگیم بی تکلیف شده .بعضی موقع ها اصلا نمیدونم الان باید چه کار کنم ! دوستای زیادی دارم اما احساس تنهایی میکنم .توی خونه کارم راه رفتنه! نمیدونم باید چکار کنم.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] برای دختر بچه ها درسن 9 سالگی روزه گرفتن مشقت دارد آیا میتوانند بخاطر ضعف و ناتوانی روزه نگیرند؟ آیا تکلیف آنان چیست؟
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر برخی پزشکان، شخص بیمار را از روزهداری منع کنند ولی برخی دیگر روزهداری را برای او بدون ضرر بدانند، تکلیف آن شخص نسبت به گرفتن روزه چیست؟
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر برخی پزشکان، شخص بیمار را از روزهداری منع کنند ولی برخی دیگر روزهداری را برای او بدون ضرر بدانند، تکلیف آن شخص نسبت به گرفتن روزه چیست؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- زنی که باردار است و یا زنی که بچّه شیر می‌دهد، اگر روزه برای او یا بچهاش ضرر دارد، روزه بر او واجب نیست و چنانچه تا ماه مبارک رمضانِ بعدی قدرت بر گرفتن روزهها نداشته باشد، قضا هم ندارد. ولی در صورت استطاعتِ مالی باید برای هر روز معادل 750 گرم گندم یا جو و مانند اینها یا قیمت آنها را به فقیر بدهد. کارهایی که برای روزه دار مکروه است>>
- اگر انسان احتمال بدهد که روزه برایش ضرر دارد و از آن احتمال ترس برای او پیدا شود چنانچه احتمال او در نظر مردم به جا باشد نباید روزه بگیرد ولی اگر روزه بگیرد روزه او صحیح است.
- ترک مراوده بلکه قهر بدون دشمنی و کینهتوزی با افراد متجمّل در صورتی که احتمال سرایت آن حالت در خودش یا خانواده و اولاد او داده شود جایز است، ولی اگر بداند که سرایت نمی‌کند جایز نیست. [1]. مائده، 91.
- اگر انسان عمداً کاری انجام دهد که مجبور شود برای نماز تیمّم کند نظیر اینکه عمداً نماز را تأخیر بیندازد تا وقت تنگ شود یا استعمال آب برایش ضرر داشته یا میدانسته آب پیدا نمی‌کند و خود را جُنب کرده مستحب است نمازهایی را که با تیمّم خوانده دوباره بخواند.
- اگر زن به واسطه گرفتن روزه مستحبّی حقّ شوهرش از بین برود جایز نیست روزه بگیرد، بلکه اگر حقّ شوهر هم از بین نرود ولی شوهر او را از گرفتن روزه مستحبّی باز دارد بهتر است خودداری کند.
- خوردن و آشامیدن چیز نجس حرام است و خورانیدن عین نجس به اطفال یا دیوانهها اگر ضرر داشته باشد مانند مسکرات نیز جایز نیست ولی خورانیدن غذاهایی که نجس شده به آنها اشکال ندارد.
- نگاه مرد به بدن مرد جز عورتین و نگاه زن به بدن زن جز عورتین، اگر شهوتانگیز و مفسدهانگیز نباشد، جائز است، ولی مرد عفیف و زن با عفّت، نگاه به مواضع حسّاس همجنس خود نظیر بالای زانو و سینه و مانند اینها نمی‌کند.
- جویدن و چشیدن غذا که معمولاً به حلق نمیرسد گرچه اتفاقاً به حلق برسد روزه را باطل نمی‌کند ولی اگر انسان از اوّل بداند که به حلق میرسد چنانچه فرو رود روزهاش باطل میشود و باید قضای آن را بگیرد و کفّاره هم بر او واجب است.
- صفت حسادت که رذیله مهمّی است، گرچه معصیت است، ولی پروردگار عالم تا بر طبق آن عملی انجام نگیرد، مؤاخذه نمی‌کند، بنابراین در خصوص حسد نه سائر رذائل، معصیت و حرمت مربوط به اعمالی است که از آن سرچشمه میگیرد، و تا عملی بر طبق آن انجام نگیرد، بخشیده شده است و ضرر به عدالت هم نمیزند، و همچنین است سوء ظنّ به دیگران اگر صرف خطور در دل باشد و استقرار نداشته باشد، و نظیر خطور گناه که همین حکم را دارد. صفحه 374
- فرزندی که از راه نامشروع منعقد شده باشد (ولدالزنا) جایز نیست او را سقط کنند و فرزند آن زن و مرد حساب میشود ولی از آنها ارث نمیبرد و مسلمان است و میتواند زن مسلمان بگیرد و اگر زن بگیرد و بچهای پیدا کند، آن بچّه حلالزاده است.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله شبیری زنجانی] کسی که میترسد روزه برایش ضرر داشته باشد، اگر چه دکتر بگوید ضرر ندارد نباید روزه بگیرد و کسی که نمیترسد باید روزه بگیرد، اگر چه دکتر بگوید ضرر دارد.
- [آیت الله علوی گرگانی] کسی که میداند روزه برای او ضرر ندارد، اگر چه دکتر بگوید ضرر دارد، باید روزه بگیرد و کسی که یقین یا گمان دارد که روزه برایش ضرر دارد، اگرچه دکتر بگوید ضرر ندارد، باید روزه نگیرد و اگر روزه بگیرد صحیح نیست مگر این که به قصد قربت روزه بگیرد بعد معلوم شود ضرر نداشته که در این صورت صحیح است.
- [امام خمینی] کسی که می داند روزه برای او ضرر ندارد، اگرچه دکتر بگوید ضرر دارد،باید روزه بگیرد. و کسی که یقین یا گمان دارد که روزه برایش ضرر دارد، اگرچه دکتر بگوید ضرر ندارد، باید روزه نگیرد، و اگر روزه بگیرد، صحیح نیست، مگر آن که به قصد قربت بگیرد و بعد معلوم شود ضرر نداشته.
- [آیت الله نوری همدانی] کسی که می داند روزه برای او ضرر ندارد ، اگر چه دکتر بگوید ضرر دارد ، باید روزه بگیرد و کسی که یقین یا گمان دارد که روزه برایش ضرر دارد اگر چه دکتر بگوید ضرر ندارد ، باید روزه نگیرد و اگر روزه بگیرد صحیح نیست .
- [آیت الله بروجردی] کسی که میداند روزه برای او ضرر ندارد، اگر چه دکتر بگوید ضرر دارد باید روزه بگیرد و کسی که یقین یا گمان دارد که روزه برایش ضرر دارد، اگر چه دکتر بگوید ضرر ندارد، باید روزه نگیرد و اگر روزه بگیرد صحیح نیست.
- [آیت الله خوئی] کسی که میداند روزه برای او ضرر ندارد، اگرچه دکتر بگوید ضرر دارد، باید روزه بگیرد و کسی که یقین یا گمان دارد که روزه برایش ضرر دارد، اگرچه دکتر بگوید ضرر ندارد، باید روزه نگیرد، و اگر روزه بگیرد، صحیح نیست.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . کسی که می داند روزه برای او ضرر ندارد، اگر چه دکتر بگوید ضرر دارد، باید روزه بگیرد و کسی که یقین یا گمان دارد که روزه برایش ضرر دارد، اگر چه دکتر بگوید ضرر ندارد، باید روزه نگیرد و اگر روزه بگیرد صحیح نیست.
- [آیت الله سیستانی] کسی که میداند روزه برای او ضرر قابل توجهی ندارد ، اگر چه دکتر بگوید ضرر دارد ، باید روزه بگیرد ، و کسی که یقین یا گمان دارد که روزه برایش ضرر قابل توجهی دارد ، اگر چه دکتر بگوید ضرر ندارد ، واجب نیست روزه بگیرد .
- [آیت الله سیستانی] سقط کردن بچه جایز نیست ، هر چند از زنا باشد ، مگر اینکه باقی ماندن آن برای زن ضرر غیر قابل تحملی داشته باشد ، یا مشقت زیاد داشته باشد که در این صورت قبل از جان یافتن بچه سقط کردن آن جایز است ولی دیه دارد ، و امّا بعد از جان یافتن بچه به هیج وجه اسقاط جایز نیست .
- [آیت الله مکارم شیرازی] زنانی که بچه شیر می دهند خواه مادر بچه باشند یا دایه، اگر روزه گرفتن باعث کمی شیر آنها و ناراحتی بچه شود روزه بر آنها واجب نیست، ولی برای هر روز همان کفاره (یک مد طعام) واجب است، بعداً نیز باید روزه را قضا کنند، اما اگر روزه برای خودشان ضرر داشته باشد، نه روزه واجب است و نه کفاره، ولی باید بعداً روزه هایی را که نگرفته اند قضا نمایند.