تومان
تومان (یا تومن/ تُمان/ تُمن/ تومانه/ طومان)، واحد شمارش معادلِ ده هزار، قصبه ای مشتمل بر صد دِه، قشونی متشکل از ده هزار سپاهی، واحدِ پول.
پدرم 10 سال قبل وصیت کرد که به مبلغ 50 هزار تومان کسی را برای نماز و روزه او اجیر کنند و همین مقدار خمس پرداخت شود اکنون پس از گذشت 10 سال و کم شدن ارزش پول وظیفه ام چیست؟
بسمه تعالی: اگر نماز و روزه مورد نظر او که بر ذمه میت باشد در صورتی که مقدار مورد وصیت کم آمد باید از اصل مال تأمین شود و اگر بر ذمه بودن نماز و روزه محرز نباشد و احتمال داده شود که از باب احتیاط وصیت کرده صرف همان مبلغ کافی است ولی شایسته است وارث از اصل و یا ثلث مال نظر میت را تأمین کند . والله العالم
بسمه تعالی: اگر نماز و روزه مورد نظر او که بر ذمه میت باشد در صورتی که مقدار مورد وصیت کم آمد باید از اصل مال تأمین شود و اگر بر ذمه بودن نماز و روزه محرز نباشد و احتمال داده شود که از باب احتیاط وصیت کرده صرف همان مبلغ کافی است ولی شایسته است وارث از اصل و یا ثلث مال نظر میت را تأمین کند . والله العالم
عنوان سوال:
پدرم 10 سال قبل وصیت کرد که به مبلغ 50 هزار تومان کسی را برای نماز و روزه او اجیر کنند و همین مقدار خمس پرداخت شود اکنون پس از گذشت 10 سال و کم شدن ارزش پول وظیفه ام چیست؟
پاسخ:
بسمه تعالی: اگر نماز و روزه مورد نظر او که بر ذمه میت باشد در صورتی که مقدار مورد وصیت کم آمد باید از اصل مال تأمین شود و اگر بر ذمه بودن نماز و روزه محرز نباشد و احتمال داده شود که از باب احتیاط وصیت کرده صرف همان مبلغ کافی است ولی شایسته است وارث از اصل و یا ثلث مال نظر میت را تأمین کند . والله العالم
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- مغازه هایی را به مبلغ 11 میلیون تومان خریداری نموده و از پولی که خمس آن را پرداخت نکرده بودم بدهی مغازه را پرداخت کردم و سپس مغازه را به 14 میلیون تومان فروخته و مغازه ای را به مبلغ 21 میلیون تومان خریداری کردم ارزش مغازه فعلاً به حدود 300 میلیون تومان رسیده است خمس آن چگونه محاسبه می شود؟
- مغازه هایی را به مبلغ 11 میلیون تومان خریداری نموده و از پولی که خمس آن را پرداخت نکرده بودم بدهی مغازه را پرداخت کردم و سپس مغازه را به 14 میلیون تومان فروخته و مغازه ای را به مبلغ 21 میلیون تومان خریداری کردم ارزش مغازه فعلاً به حدود 300 میلیون تومان رسیده است خمس آن چگونه محاسبه می شود؟
- زمینی به ارزش 200هزار تومان قیمت گذاری می شود، متقاضی مبلغ 150 هزار تومان را پرداخت می نماید و قرار گذاشته می شود که 50هزار تومان باقی مانده را بعداً پرداخت نماید و معامله انجام شود، در این فاصله، خریدار قبل از پرداخت مابقی، زمین را به فروش رسانده و مابقی پول را نیز نمی پردازد، آیا زمین در ملک بایع باقی است؟
- مبلغ دو میلیون تومان به 10 اردیبهشت بدهی دارم ، اکنون که اوّل فروردین است و سر سال من است با توجه به آن بدهی سنگین قریب الاداء آیا چیزی اعم از پول نقد و جنس مازاد بر مصرف سال داشته باشم متعلق خمس خواهد بود؟ اگر جواب مثبت است نحوه اداء مبلغ سنگین فوق که برایم مشکل هست چگونه خواهد بود؟
- شخصی وصیت کرده بود که پس از کفن و دفن و مقداری نماز و روزه، ثلث اموالش را به فقیر بدهند، لکن ورّاث، اموال را تقسیم و در ثلث، به وصیت عمل نکردند و سهم خود را یکی پس از دیگری فروختند. اکنون پس از گذشت چند سال حاضر شده اند که به وصیت عمل کنند. لطفاً وظیفه ی ایشان را مشخص نمایید؟
- فرزندی متولد شده است و والدین برای او در بانک حسابی باز می کنند و مبلغی پول از طرف والدین و دیگران به حساب نوزاد واریز می شود آیا پس از گذشت سال، بر آن مبلغ خمس تعلق می گیرد؟
- فرزندی متولد شده است و والدین برای او در بانک حسابی باز می کنند و مبلغی پول از طرف والدین و دیگران به حساب نوزاد واریز می شود آیا پس از گذشت سال، بر آن مبلغ خمس تعلق می گیرد؟
- اینجانب مبلغ پانصد هزار تومان در بانک اندوخته ام پیش از فرا رسیدن سالروز خمسی مبلغ یکصد هزار تومان از سود اثنای سال به عنوان خمس مبلغ یاد شده افراز نموده ام (کنار گذاشته و هنوز به مرجع تقلیدم ارسال ننموده ام ) و منتظر رسیدن روز تخمیس مازاد سال هستم که همه آنچه در ذمّه خواهم داشت را یکجا به محضر مرجع تقلید ارسال نمایم آیا وظیفه شرعی حقیر صحیح انجام می شود و آنچه بعضی از فقها در اینگونه موارد ربع را بجای خمس واجب می دانند چه مفهومی دارد؟
- پس از فوت پدرم، برادر بزرگم را وکیل بلاعزل نمودم که در مورد ارثیه تصمیم گیرنده باشد ولی پس از گذشت 6 سال هنوز حق مرا نپرداخته اند، وظیفه ام چیست؟ و آیا پس از گرفتن ارث خمس بر آن تعلق می گیرد؟
- شخصی چهار میلیون تومان داشته، دو میلیون آن مخمس بوده، و دو میلیون دیگر غیر مخمس، اکنون سال خمسی او فرا رسیده، و تنها یک میلیون از کل پول باقی مانده است و نمی داند که از پول های مخمس باقی مانده، یا از پولهای غیر مخمّس، چه مقدار خمس بدهکار است؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [سایر] پدر من سال 78 فوت کرد و من در آن زمان 12 سال داشتم. پدرم در وصیت نامه خود مقدار دو میلیون تومان را به عنوان تهیه جهیزیه برای هر یک از دخترها در نظر گرفت. بعد از گذشت 13 سال از فوت پدرم هنوز به وصیت پدرم عمل نشده و با آن دو میلیون تومان یک یخچال هم نمیشود خرید. حالا تکلیف ما خواهرها که میخواهیم ازدواج کنیم چیست؟ آیا این پول به نرخ امروز در نظر گرفته می شود؟
- [آیت الله نوری همدانی] شخصی ده سال پیش وصیت کرده که پنجاه هزار تومان در مجلس ختم من خرج کنید که این وصیّت 10 سال قبل از فوت ایشان بوده و پنجاه هزار تومان آن زمان نقد نبوده ولی اموالی داشته که میتوانسته بفروشد و پنجاه هزار تومان را نقد کند، آیا الان همان پنجاه هزار تومان 10 سال قبل را باید خرج کرد؟ یا اینکه باید ارزش پنجاه هزار تومان 10 سال قبل را حساب کرد؟ با اینکه ایشان صغیر هم دارد؟
- [آیت الله خامنه ای] من سال مالی خود را اول مهر هر سال قراردادم، اما برای شهریه دانشگاه مبلغی پول جمع آوری کردم که زمان پرداخت این شهریه در اوسط مهر است آیا با توجه به گذشت سال باید خمس این پول را بپردازم؟ (در صورت پرداخت خمس، پول باقیمانده از مبلغ شهریه کمتر خواهد شد).
- [آیت الله نوری همدانی] مدت بیست سال است که شوهر اینجانب فوت کرده و بنده با خیّاطی سه فرزند بزرگ نمودهام و زینت آلات خودم را که از خانه پدرم آوردهام و مقدار کمی هم مرحوم شوهرم خریده بود، فروختم و مبلغ دویست هزار تومان پول نقد دارم که این دویست هزار تومان پس انداز کار کرد خودم می‌باشد، امسال به یاری خداوند متعال میخواهم به مکه بروم، مرحوم پدرم میدانم که حق اللَّه را پرداخت مینمود و لی نمیدانم که شوهرم پرداخت کرده یا نه، بنده از بابت خمس و یا سهم امام باید چه مبلغی پرداخت کنم و یا اینکه معاف میباشم؟
- [آیت الله شبیری زنجانی] بنده یک قطعه زمین در حدود چهل سال قبل خریدم به مبلغ 50 هزارتومان و خمس آن را دادم و فعلا زمین را فروخته ام به مبلغ تقریبا سه میلیون تومان، آیا باید خمس اضافه آن را بدهم؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] شخصی بیست سال قبل سرقفلی مغازه ای را به مبلغ صد هزار تومان خریده و خمس آن را پرداخته است اینک آن را به مبلغ پانزده میلیون تومان فروخته، با توجّه به تورم و پایین آمدن ارزش پول آیا خمس به آن تعلّق می گیرد؟
- [آیت الله بهجت] شخصی پنج سال قبل، مبلغی به عنوان اجرت نماز و روزه گرفته ولی به انجام آن موفّق نشده و فوت کرده، در وصیّت نامه ذکر کرده مبلغ مذکور را ورثه بابت نماز و روزه برای فلانی صرف کنند. با توجه به این که مقدار نماز و روزه مشخّص نیست، وظیفه ی ورثه چیست. آیا به قیمت آن روز به مقدار پولی که گرفته باید نماز و روزه بگیرند، یا به مبلغ و نرخ امروز هر قدر که باشد؟
- [آیت الله اردبیلی] کسی پنج میلیون تومان پول داشته و خمس آن (یک میلیون تومان) را پرداخت نموده است و با بقیه آن زمینی خریداری کرده و پس از گذشت چند سال، قیمت زمین چند برابر شده است. اگر بخواهد زمین را بفروشد، آیا باز هم باید خمس آن را پرداخت نماید؟
- [آیت الله خامنه ای] اینجانب دندانپزشک می باشم، چند سال قبل با پول مخمس مقداری لوازم دندانپزشکی به مبلغ پنج میلیون تومان خریدم و در سال جاری آنها را به مبلغ دو میلیون تومان فروخته و چهار میلیون تومان هم به آن اضافه نموده و لوازم دندانپزشکی جدیدی به مبلغ شش میلیون تومان خریدم حال آیا این لوازم جدید خمس دارد یا نه؟ در صورت وجوب خمس آیا به تمام مبلغ اضافه شده، خمس تعلق می گیرد یا مقدار استهلاکی (سه میلیون) استثنا بوده و بقیه خمس دارد؟
- [آیت الله خوئی] زیدی سال برای خمس نداشته است و از منافع که در اثر گذشت چند سال بدست آورده مبلغ سی و پنج هزار تومان منزل برای سکنی تهیه نموده است، آیا این مبلغ خرید منزل متعلق است یا خیر؟
مسائل مرتبط از این مرجع
مسئله مرتبط یافت نشد
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله وحید خراسانی] کسی که نشانه های مرگ را در خود می بیند اگر نماز و روزه قضا دارد باید برای انجام انها وصیت کند مثل این که وصیت کند که از مال خودش برای انها اجیر بگیرند و اگر مال نداشته باشد و احتمال بدهد کسی تبرعا انجام بدهد بازهم واجب است وصیت نماید و اگر قضای نماز و روزه او به تفصیلی که در مساله گذشت بر پسر بزرگترش واجب باشد باید به او اطلاع دهد
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر خمس را با مرجع تقلید خود یا وکیل او دستگردان کند و بخواهد در سال بعد بپردازد اگر عین چیزی که خمس به آن تعلق گرفته باقی باشد باید خمس خمس را هم بدهد و در حقیقت 41 آنچه که موجود است به عنوان خمس بدهد مثلاً اگر صد هزار تومان موجود بوده و خمس آن را دستگردان کرده مبلغ بیست و پنج هزار تومان بدهد. و اگر عین چیز متعلق به خمس مصرف شود و از بین برود پرداخت همان مبلغ کافی است و لازم نیست خمس آن را بدهد.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر غیر سرمایه مالی داشته باشد که خمسش را داده یا خمس ندارد؛ مثلاً مهریه یا ارث یا چیزی که برای مخارج زندگی خریده باشد، چنانچه قیمتش بالا رود، اگر آن را بفروشد خمس مقداری را که بر قیمتش اضافه شده، باید بدهد. لازم به توضیح است که مقداری که در اثر تورّم به قیمت مال افزوده می‌شود خمس ندارد. بنابراین اگر به طور مثال مالی قبلاً هزار تومان ارزش داشته و هنگام فروش به دو هزار تومان برسد، اگر مقدار 50% افزوده شده به جهت تورّم باشد، پانصد تومان افزوده خمس ندارد و تنها لازم است خمس پانصد تومان را بدهد، در هر حال اگر مثلاً درختی را که خریده میوه بیاورد یا گوسفند چاق شود، باید خمس آنچه زیاد شده را بدهد، هر چند مقصودش منفعت بردن از میوه درخت یا چاق شدن گوسفند نباشد.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر وصیّت کند که از ثلث مال او خمس وزکاْ یا بدهی دیگر او را بدهند وبرای نماز و روزه او اجیر بگیرند و کار مستحبّی هم مثل اطعام به فقرا انجام دهند، باید اوّل بدهی او را از ثلث بدهند و اگر چیزی زیاد آمد برای نماز و روزه او اجیر بگیرند و اگر از آن هم زیاد آمد به مصرف کار مستحبّی که معیّن کرده برسانند و چنانچه ثلث مال او فقط به اندازه بدهی او باشد، ورثه هم اجازه ندهند که بیشتر ازثلث مال مصرف شود، وصیّت برای نماز و روزه و کارهای مستحبّی باطل است.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر وصیت کند که از ثلث او خمس و زکات یا بدهی دیگر او را بدهند، و برای نماز و روزه او اجیر بگیرند، و کار مستحبی هم مثل اطعام به فقرا انجام دهند، باید اول بدهی او را از ثلث بدهند، و اگر چیزی زیاد آمد برای نماز و روزه او اجیر بگیرند، و اگر از آن هم زیاد آمد به مصرف کار مستحبی که معین کرده برسانند، و چنان چه ثلث مال او فقط به اندازه بدهی او باشد، و ورثه هم اجازه ندهند که بیشتر از ثلث مال، مصرف شود، وصیت برای نماز و روزه و کارهای مستحبی باطل است.
- [آیت الله سیستانی] اگر وصیّت کند که از ثلث او خمس و زکات یا بدهی دیگر او را بدهند و برای نماز و روزه او اجیر بگیرند، و کار مستحبی هم مثل اطعام به فقرا انجام دهند، باید اوّل بدهی او را از ثلث بدهند، و اگر چیزی زیاد آمد برای نماز و روزه او اجیر بگیرند، و اگر از آن هم زیاد آمد به مصرف کار مستحبی که معین کرده برسانند، و چنانچه ثلث مال او فقط بهاندازه بدهی او باشد، و ورثه هم اجازه ندهند که بیشتر از ثلث مال مصرف شود، وصیّت برای نماز و روزه و کارهای مستحبی باطل است.
- [آیت الله خوئی] اگر وصیت کند که از ثلث او خمس و زکات یا بدهی دیگر او را بدهند، و برای نماز و روز او اجیر بگیرند، و کار مستحبی هم مثل اطعام به فقرا انجام دهند، باید اول بدهی او را از ثلث او بدهند و اگر چیزی زیاد آمد برای نماز و روزه او اجیر بگیرند و اگر از آن هم زیاد آمد به مصرف کار مستحبی که معین کرده برسانند و چنانچه ثلث مال او فقط به اندازة بدهی او باشد و ورثه هم اجازه ندهند که بیشتر از ثلث مال مصرف شود، وصیت برای نماز و روزه و کارهای مستحبی باطل است.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر وصیّت کند که از ثلث او خمس و زکات یا بدهی دیگر او را بدهند و برای نماز و روزه او اجیر بگیرند و کار مستحبّی هم مثل اطعام به فقراء بدهند، باید اوّل خمس و زکات یا بدهی دیگر او را از ثلث بدهند و چنانچه ثلث کفایت نکند باقی مانده را از اصل مال بر میدارند و اگر پس از برداشتن خمس و زکات یا بدهی دیگر میّت چیزی از ثلث زیاد آمد برای نماز و روزه او اجیر میگیرند و اگر از آن هم زیاد آمد به مصرف کار مستحبّی که معیّن کرده میرسانند و چنانچه ثلث مال او فقط به اندازه خمس و زکات یا بدهی دیگر او باشد و ورثه هم اجازه ندهند که بیشتر از ثلث مال مصرف شود، وصیّت برای نماز و روزه و کارهای مستحبّی باطل است.
- [آیت الله بهجت] کسی که خمس مال خود را نداده و فقیر شده، و یا اگر الآن بدهد فقیر می‌شود، همانطور که سایر بدهیها ساقط نمیشود، خمس مال او نیز ساقط نمیشود و باید به حاکم شرع مراجعه کند. * کسی که از اول تکلیف خمس نداده، اگر ملکی بخرد و قیمت آن بالا رود، چنانچه آن ملک را برای ترقی قیمت نخریده باشد، مثلاً زمینی را برای زراعت خریده است، اگر پول آن را بعد از تعلق خمس به فروشنده داده، خمس همان پول را فعلاً باید بدهد و تفاوت ارزش پول را با حاکم مصالحه نماید. و با پرداخت خمس تصرفات قبلی بدون اشکال می‌شود، و اگر آن پول مشکوک در تعلق خمس بوده، احتیاطاً با حاکم مصالحه نماید. * کسی که از اول تکلیف خمس نداده، اگر از منافع کسب، چیزی که به آن احتیاج ندارد خریده و یک سال از خرید آن گذشته، باید خمس آن را بدهد، ولی اثاث خانه و چیزهای دیگری که نیاز داشته و مطابق شأن خود خریده، اگر بداند که از فایده در بین سال خود آنها را خریده، خمس واجب نیست؛ و اگر نداند که از منافع در بین سال خریده یا بعد از گذشت سال، احتیاطاً با حاکم شرع مصالحه نماید.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر وصیت کند که از ثلث او خمس و زکات یا بدهی دیگر او را بدهند و برای نماز و روزه او اجیر بگیرند و کار مستحبی هم مثل اطعام به فقراء انجام دهند باید اول بدهی او را از ثلث بدهند و برای نماز و روزه او اجیر بگیرند و اگر از ان زیاد امد به مصرف کار مستحبی که معین کرده برسانند و چنانچه ثلث مال او فقط باندازه بدهی او باشد و ورثه هم اجازه ندهند که بیشتر از ثلث مال مصرف شود ثلث بین بدهی نماز و روزه قسمت می شود و کسر واجب مالی از اصل ترکه داده می شود