اجرت
عوضی که مستأجر در قبال استفاده از منفعت مال يا کار، به موجر يا اجیر می‌پردازد، اجرت ناميده می‌شود. از آن در باب اجاره سخن رفته است.
آیا اجرت و گرفتن مزد در مقابل انجام عمل واجب، جایز است؟
بسمه تعالی: اخذ اجرت برای واجباتی که جنبه عبادی دارد و نیز واجباتی که باید به صورت مجانی انجام بگیرد مثل دفن میت، حرام است. والله العالم
بسمه تعالی: اخذ اجرت برای واجباتی که جنبه عبادی دارد و نیز واجباتی که باید به صورت مجانی انجام بگیرد مثل دفن میت، حرام است. والله العالم
پاسخ:
بسمه تعالی: اخذ اجرت برای واجباتی که جنبه عبادی دارد و نیز واجباتی که باید به صورت مجانی انجام بگیرد مثل دفن میت، حرام است. والله العالم
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- آیا فروختن بعضی از موقوفه برای هزینه تعمیر و اجرت متولی موقوفه جایز است؟
- برخی از مراکز قرآنی برای اجرای برنامه یا تشکیل کلاس های قرآنی پول مطالبه می نمایند آیا اخذ اجرت جایز است؟
- اکثر فقهای امامیه معتقدند اخذ اجرت برای تعلیم احکام دین جایز نیست. از طرفی وظیفه ی علما یا قضات، تعلیم و اجرای احکام است آیا گرفتن مبالغی از مردم یا از دولت برای این افراد جایز است؟
- آیا مقدار اجرت در وکیل دعاوی، تابع تعرفه قانونی وکالت است و در غیر دعاوی اجرت المثل است؟
- هرگاه شرکت دخانیات بر روی پاکت سیگار ریه سیگاری را تصویر کرده است که کاملاً آماده بیماری است آیا عوض کردن آن تصویر و اخذ اجرت بر این کار جایز است؟
- در توضیح المسائل آمده اگر کسی پیدا شود که بدون دریافت اجرت بچه را شیر بدهد و یا برای شیر دادن از پدر یا از شخص دیگر اجرت بگیرد واجب است که بچه را به او بدهد و روزه بگیرد. آیا تفحص برای پیدا کردن چنین شخصی لازم است؟
- هرگاه جاعل از اجرتی که اعلان کرده بود به اجرت کمتر عدول کند و عامل اطلاع نداشته باشد مستحق چه مقدار اجرت می باشد؟
- آیا عامل در جعاله می تواند برای به دست آوردن اجرت خود نتیجه عمل را نگه دارد تا پس از گرفتن اجرت آن را تسلیم کند؟
- آیا طلاب علوم دینی می توانند جهت تبلیغ اجرت بگیرند؟
- اگر مالکیت منزلی بالمناصفه برای زوج و زوجه باشد و زوجه پس از مدت زمانی از شوهر، اجرت المثل ایام سکونت را مطالبه کند آیا زوج باید اجرت را بپردازد؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر فردی علی رغم تعیین اجرت در قبال انجام کار در قرار داد جعاله به قصد تبرع و عدم دریافت مزد مبادرت به انجام آن کند آیا مستحق آن مزد می باشد؟
- [آیت الله سیستانی] دریافت مزد در مقابل خواندن نماز میت جائز است؟
- [آیت الله سیستانی] دریافت مزد در مقابل خواندن عقد ازدواج جائز است؟
- [آیت الله خامنه ای] آیا گرفتن اجرت برای جاری کردن عقد نکاح جایز است؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] آیا اجرت گرفتن در مقابل تعلیم قرآن جایز است؟
- [آیت الله خامنه ای] آیا جایز است امام جماعت برای نماز اجرت بگیرد؟
- [آیت الله خامنه ای] آیا گرفتن اجرت برای غسل دادن میّت جایز است؟
- [سایر] آیا نیابت اعتکاف از طرف مرده جایز است؟ آیا می تواند در مقابل آن مزد بگیرد؟
- [آیت الله خامنه ای] آیا گرفتن اجرت برای تکثیر نوارهای صوتی که محتوی امور حرامی هستند جایز است؟
- [آیت الله خامنه ای] آیا اشتغال به سوزاندن اموات غیرمسلمان و اجرت گرفتن در برابر آن، جایز است؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- برای غسل دادن میّت، نباید مزد بگیرند ولی مزد گرفتن برای کارهای مقدماتی غسل، حرام نیست.
- برای شیر دادن بچه بهتر از هر کس مادر او است و سزاوار است که مادر برای شیر دادن از شوهر خود مزد نگیرد و خوب است که شوهر مزد بدهد. و اگر مادر بخواهد بیشتر از دایه مزد بگیرد، شوهر می تواند بچه را از او گرفته و به دایه بدهد.
- برای شیر دادن بچه بهتر از هر کس مادر او است و سزاوار است که مادر برای شیر دادن از شوهر خود مزد نگیرد و خوب است که شوهر مزد بدهد. و اگر مادر بخواهد بیشتر از دایه مزد بگیرد، شوهر می تواند بچه را از او گرفته و به دایه بدهد.
- اگر تخم مال زارع باشد و بعد از زراعت بفهمند که مزارعه باطل بوده، چنانچه مالک و زارع راضی شوند که با اجرت یا بی اجرت زراعت در زمین بماند اشکال ندارد و در غیر این صورت، مالک باید صبر کند تا زراعت چیده شود، و زارع باید اجرت زمین را بپردازد و اگر خسارتی هم به زمین وارد شده جبران کند.
- بعد از مرگ انسان، می شود برای نماز و عبادت های دیگر او که در زندگی به جا نیاورده، دیگری را اجیر کنند یعنی به او مزد دهند که آنها را به جا آورد. و اگر کسی بدون مزد هم آنها را انجام دهد صحیح است.
- اگر عامل پیش از قرارداد، کار را انجام داده باشد، یا بعد از قرارداد، به قصد اینکه پول نگیرد انجام دهد، حقی به مزد ندارد.
- برگرداندن نیت از نماز قضاء به نماز ادا و از نماز مستحب به نماز واجب جایز نیست.
- کسی را که برای نمازهای میّت اجیر کرده اند، اگر پیش از تمام کردن نمازها بمیرد و اجرت همه آنها را گرفته باشد، چنانچه شرط کرده باشند که تمام نمازها را خودش بخواند; باید اجرت مقداری را که نخوانده از مال او به ولی میّت بدهند مثلاً اگر نصف آنها را نخوانده، باید نصف پولی را که گرفته از مال او به ولیّ میّت بدهند و اگر شرط نکرده باشند; باید ورثه نائب از مال او اجیر بگیرند. اما اگر مال نداشته باشد بر ورثه او چیزی واجب نیست.
- اگر جاعل مزد معینی برای کار قرار ندهد، مثلاً بگوید هر کس بچه مرا پیدا کند پولی به او می دهم و مقدار آن را معین نکند، چنانچه کسی آن عمل را انجام دهد باید مزد او را به مقداری که کار او در نظر مردم ارزش دارد بدهد. مگر این که ظاهر گفتار او این باشد که کمتر از آن در نظر گرفته است.
- اجرت وزن کردن، پیمانه نمودن گندم و جو و کشمش و خرمائی را که برای زکات می دهد با خود او است.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بهجت] مؤذّن در مقابل اذان گفتن بنابر احتیاط واجب نباید مزد بگیرد و امّا چیزی که عنوان مزد ندارد، جایز است، مثل اِرتزاق از بیتالمال و یا موقوفهای که از درآمد آن برای مؤذّن سهمی در نظر گرفته شده است.
- [آیت الله بهجت] اگر چند نفر قرار بگذارند که در مزدی که از کار خودشان میگیرند با یکدیگر شریک شوند، مثل کارگرهایی که قرار میگذارند هر قدر مزد گرفتند با یکدیگر تقسیم کنند، شرکت آنان صحیح نیست؛ ولی اگر یک چیز را بهعنوان مزد به همه بدهند، هر کدام بهنسبت سهم اجرت خود در آن شریک میشوند، همچنین اگر چند نفر با هم یک کار را که اجرت معینی دارد انجام دهند، در اجرت آن شریک هستند.
- [آیت الله وحید خراسانی] مزد گرفتن برای غسل دادن میت جایز نیست و اگر کسی برای گرفتن مزد میت را غسل دهد ان غسل باطل است ولی مزد گرفتن برای مقدمات غیر لازمه جایز است
- [آیت الله فاضل لنکرانی] جائز نیست که برای غسل دادن میت مزد بگیرند ولی مزد گرفتن برای کارهای مقدماتی غسل حرام نیست.
- [امام خمینی] جایز نیست که برای غسل دادن میت مزد بگیرند، ولی مزد گرفتن برای کارهای مقدماتی غسل حرام نیست.
- [آیت الله مظاهری] جایز نیست برای غسل دادن میّت مزد بگیرد مگر در صورتی که بتواند قصد قربت نماید، ولی مزد گرفتن برای کارهای مقدماتی غسل حرام نیست.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] مزد گرفتن برای یاد دادن واجبات نماز اشکال دارد و مزد گرفتن برای یاد دادن مستحبات آن بدون اشکال جایز است.
- [آیت الله مکارم شیرازی] جایز نیست برای غسل دادن میت مزد بگیرند، ولی مزد گرفتن برای کارهای مقدماتی و نظافت او و مانند آن اشکالی ندارد.
- [آیت الله سیستانی] مزد گرفتن برای یاد دادن واجبات نماز بنابر احتیاط حرام است ، ولی مزد گرفتن برای یاد دادن مستحبّات آن جایز است .
- [آیت الله اردبیلی] بنا بر احتیاط جایز نیست که برای غسل دادن میّت مزد بگیرند، ولی مزد گرفتن برای کارهای مقدماتی غسل (مثل شستشو و تطهیر) حرام نیست.