حسن ظاهر
به نیکو بودن ظاهر شخص از دیدگاه شرع مقدس حُسن ظاهر می گویند که از آن در بابهاى اجتهاد و تقلید، صلات و شهادات بحث کردهاند.
آیا در تحصیل عدالت شاهد، حسن ظاهر کافی است؟
بسمه تعالی: اگر مقصود از حسن ظاهر این است که در اثر معاشرت ممتد، گناهی از او مشاهده نکند مسلّماً کافی است . والله العالم
بسمه تعالی: اگر مقصود از حسن ظاهر این است که در اثر معاشرت ممتد، گناهی از او مشاهده نکند مسلّماً کافی است . والله العالم
پاسخ:
بسمه تعالی: اگر مقصود از حسن ظاهر این است که در اثر معاشرت ممتد، گناهی از او مشاهده نکند مسلّماً کافی است . والله العالم
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- ملاک در عدالتِ شاهد چیست؟
- اگر کسی صیغه طلاق را جاری کند و دو شاهد عادل از طریق تلفن بشنوند آیا چنین طلاقی صحیح است؟
- مردی مقلّد مرجعی است که تعدّد موجب و قابل را شرط می داند زن از مجتهدی تقلید کرده که اتحاد موجب و قابل را کافی می داند این عقد و امثال آن در سایر عقود ثمره اش کجا ظاهر می شود و از نظر حضرت عالی چگونه است؟
- در مسجدی که امام جماعت عادل نماز را برگزار می کند شخصی در حالی که نماز جماعت برگزار شده، به قصد اینکه به دیگران بفهماند که امام عادل نیست نماز را فرادی می خواند آیا نماز وی صحیح است؟
- اگر امام جماعت بگوید من عادل نیستم آیا می توان به او اقتدا کرد؟
- چنانچه کسی تولیت موقوفه ای را بدون مدرک ادعا نماید، آیا عدالت وی مورد تردید واقع نمی شود؟
- اگر از بین رفتن ملکه عدالت با انجام کبیره حاصل می شود آیا بازگشت این ملکه زمان مقرری لازم دارد؟
- آیا برای اسلام آوردن گفتن شهادتین کافی است یا باید با نیت قبلی همراه باشد؟
- آیا مجرد انعقاد قرارداد بین بانک و گیرنده وام برای ضمانت شخص ثالث کافی است؟
- آیا در خروج زن از منزل، علم به رضایت شوهر کافی است یا باید اجازه بگیرد؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله فاضل لنکرانی] در عدالت عادلهایی که شاهدِ طلاق می شوند، آیا حسن ظاهر کافی است یا احراز عدالت واقعی لازم است؟
- [آیت الله خامنه ای] تعریف، مفهوم و محدوده اصطلاح حُسْن ظاهر در احراز عدالت امام جماعت را به صورت شفاف و روشن بیان بفرمایید.
- [سایر] شما میگویید اگر دو نفر عادل شهادت بدهند کافی است ؛ آیا اعلام عید از سوی چند مرجع، به اندازه دو نفر عادل نیست؟
- [آیت الله خامنه ای] آیا تشخیص و احراز عدالت امام جمعه منصوب از طرف امام راحل یا ولی فقیه عادل، بر مأموم واجب است، یا اینکه انتصاب او به امامت جمعه برای اثبات عدالت وی کافی است؟
- [سایر] فلسفه حضور دو شاهد عادل در صیغه طلاق چیست؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] طرق شرعی احراز عدالت شاهد در قضاوت را ذکر فرمائید.
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا در حقوق اسلامی اصل بر عدالت هر شاهدی است که به محکمه قضا می آید؟ به تعبیر دیگر، آیا اثبات عدالت شاهد لازم است؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] شخصی را وکیل کرده ام تا همسرم را طلاق دهد و نمی دانم دو شاهد عادلِ لازم در طلاق واقعاً عادل بوده اند یا خیر؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] طریقه حقوقی اثبات عادل بودن یک شاهد چیست؟ و مزکِّی کیست؟
- [سایر] گاهی گفته می شود: اکثر روایات کافی بی اعتبار و غیر قابل پذیرش است و از این رو نمی توان بر اساس روایات کافی برای ائمه فضائل فرا بشری مثل علم غیب و...؛ اثبات کرد. شاهد این گفتار سخنی است که شیخ حسن بن زید الدین گفته است. او معتقد است که احادیث صحیح کافی حدودا یک پنجم احادیث موجود در آن است. آیا چنین آماری، درست است؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- امامی را که عادل می دانسته، اگر شک کند به عدالت خود باقی است یا نه، می تواند به او اقتدا نماید.
- کسی که می خواهد نماز بخواند، باید برای پیداکردن قبله کوشش نماید، تا اطمینان پیدا کند که قبله کدام طرف است، و می تواند به گفته یک شاهد عادل که از روی نشانه های حسّی شهادت می دهد یا به قول کسی که از روی قاعده علمی قبله را می شناسد و محل اطمینان است عمل کند و اگر اینها ممکن نشد باید به گمانی که از محراب مسجد مسلمانان یا قبرهای آنان یا از راه های دیگر پیدا می شود عمل نماید حتی اگر از گفته فاسق یا کافری که به واسطه قواعد علمی قبله را می شناسد گمان به قبله پیدا کند، کافی است.
- به سیدی که عادل نیست می شود خمس داد.
- اگر پیش از وقت نماز وضو داشته باشد و بداند یا احتمال عقلائی دهد یا یک شاهد عادل خبر دهد که اگر وضوی خود را باطل کند، تهیه برای او ممکن نیست، چنانچه بتواند بدون ضرر و مشقت وضوی خود را نگهدارد، احتیاط واجب آن است که آن را باطل نکند.
- کسی که می داند یا یک شاهد عادل خبر دهد که آب پیدا نمی کند، اگر بعد از داخل شدن وقت نماز، وضوی خود را باطل کند یا آبی که دارد بریزد معصیت کرده. ولی نمازش با تیمّم صحیح است اگر چه احتیاط مستحب آن است که قضای آن نماز را بخواند. دوم از موارد تیمّم
- اگر از روی علاماتی که در شرع معین شده، مرد دو نفر را عادل بداند و زن خود را پیش آنان طلاق دهد، دیگری که آنان را عادل نمی داند بنابر احتیاط واجب نباید آن زن را برای کس دیگر عقد کند.
- اگر بعد از داخل شدن وقت نماز، وضو داشته باشد و بداند که اگر وضوی خود را باطل کند نمی تواند وضو بگیرد چنانچه بتواند بدون ضرر و مشقت وضوی خود را نگهدارد، نباید آن را باطل نماید، و همچنین است اگر بداند یا یک شاهد عادل خبر دهد که تهیه آب برای او ممکن نیست. بلکه اگر احتمال صحیح عقلائی هم بدهد احتیاط واجب آن است که وضوی خود را باطل نکند.
- کسی که فقط به مقدار وضو یا به مقدار غسل آب دارد اگر بداند یا یک شاهد عادل خبر دهد که اگر آن را بریزد آب پیدا نمی کند، چنانچه وقت نماز داخل باشد; ریختن آن حرام است و احتیاط واجب آن است که پیش از وقت نماز هم آن را نریزد بلکه هرگاه احتمال عقلائی هم بدهد که اگر آب را بریزد دیگر آب پیدا نمی کند احتیاط واجب آن است که پیش از وقت نماز هم آب را نریزد.
- مستحب است کسی را که برای گفتن اذان معین می کنند، عادل و وقت شناس و صدایش بلند باشد و اذان را در جای بلند بگوید.
- زنی که شوهرش گم شده; اگر بخواهد به دیگری شوهر کند، باید نزد مجتهد عادل برود و به راهنمایی او عمل نماید.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بهجت] عدالت معتبر در امام جماعت عبارت است از حُسن ظاهر، یعنی دوری جستن از گناهان کبیره، بهطوریکه ظاهر احوال شخص بهطور ظنی دلالت کند که او بنای بر ترک گناه دارد، نه آنکه اتفاقاً چند روزی گناه را ترک کرده باشد، و مأموم باید این حسن ظاهر را احراز کند. و اصرار بر گناهان صغیره بهمنزله گناه کبیره است.
- [آیت الله شبیری زنجانی] موقعی انسان میتواند مشغول نماز شود که خودش یا نوع مردم اطمینان کنند که وقت داخل شده یا دو مرد عادل به داخل شدن وقت خبر دهند و بنا بر احتیاط واجب خبر دادن یک نفر عادل کافی نیست.
- [آیت الله مکارم شیرازی] (عدالت) یک حالت خداترسی باطنی است که انسان را از انجام گناه کبیره و تکرار گناه صغیره باز می دارد و همین اندازه که با کسی معاشرت داشته باشیم و گناهی از او نبینیم نشانه وجود عدالت است و این را حسن ظاهر که حاکی از ملکه باطن است می گویند.
- [آیت الله اردبیلی] عدالت امام جماعت از چند راه ثابت می‌شود: اوّل: انسان به عدالت امام جماعت وثوق و اطمینان پیدا کند و فرقی نمیکند که اطمینان از چه راهی حاصل شود، به شرط این که انسان از افراد آشنا به مسائل باشد و از افرادی نباشد که با کمترین چیز به امری اطمینان کند. دوم: شهادت دو مرد عادل به شرط آن که دو مرد عادل دیگر برخلاف آن شهادت ندهند و حتّی اگر یک مرد عادل که گفته او موجب وثوق است، بر خلاف آن شهادت دهد، نمیتوان به شهادت آن‌ها اکتفا کرد. سوم: حسن ظاهر امام جماعت که از رفتار او در اجتماع حاصل می‌شود.
- [آیت الله بهجت] حضور دو شاهد عادل، در عقد دائم و غیر دائم لازم نیست، ولی احتیاط مستحب آن است که حضور داشته باشند.
- [آیت الله بهجت] اگر دو نفر عادل بگویند سفر هشت فرسخ است و دو نفر عادل دیگر بگویند نیست، بنابر احوط باید قول دوم را بگیرد و نماز را تمام بخواند و اگر شکسته خوانده اعاده کند، حتی اگر بعداً هم معلوم شود که هشت فرسخ بوده، مگر اینکه نماز اول را با قصد قربت خوانده باشد که در این صورت همان نماز کافی است.
- [آیت الله جوادی آملی] .اثبات سیادت افراد یا به وسیله شهادت دو مرد عادل است؛ یا به این است که در شهر خو د مشهور و معروف به سیادت باشد , بنابراین هر کس ادعا کند که سیّد است، کافی نیست. حکم سادات واجب النفقه
- [آیت الله مکارم شیرازی] مأموم باید امام را در نیت خود معین کند، ولی دانستن اسم او لازم نیست، مثلاً همین اندازه که نیت کند اقتدا به امام حاضر می کنم و عدالت و سایر جهات در او جمع باشد کافی است.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اول ماه به حکم حاکم شرع ثابت می شود مگر آنکه بداند که در حکم اشتباه شده و چنانچه حاکم شرع بگوید دو عادل نزد من به رؤیت هلال شهادت داده اند کافی است.
- [آیت الله نوری همدانی] کسی که می خواهد نماز بخواند ، باید برای پیدا کردن قبله کوشش نماید تا یقین کند که قبله کدام طرف است ، و می تواند به گفته دو شاهد عادل یا یک عادل که از روی نشانه های حسی شهادت می دهند یا به قول کسی که از روی قاعدة عملی قبله را می شناسد و محل اطمینان است عمل کند و اگر اینها ممکن نشد باید به گمانی که از محراب مسجد مسلمانان یا قبرهای آنان یا از راههای دیگر پیدا می شود عمل نماید ، حتی اگر از گفتة فاسق یا کافری که به واسطة قواعد علمی قله را می شناسد گمان به قبله پیدا کند ، کافی است .