وظیفه
تکلیف مستفاد از اصول عملی، هنگام شک یا جهل به حکم واقعی را وظیفه عملی گویند. این بحث در اصول فقه کاربرد دارد.
اگر سلام آخر نماز فراموش شود بعد از زمانی متذکّر شود چه وظیفه ای دارد؟
بسمه تعالی: هر موقع خاطرش آمد بگوید و ضمناً دو سجده سهو انجام دهد.والله العالم
بسمه تعالی: هر موقع خاطرش آمد بگوید و ضمناً دو سجده سهو انجام دهد.والله العالم
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- اگرنماز احتیاط فراموش شود در اثنای نماز دوم متذکر شود و همچنین اگر سجده سهو که در ذمه داشته در اثنای نماز دوم یادش بیاید چه حکمی دارد؟
- زائری نماز طواف را در حجر اسماعیل خوانده در اثنای سعی متوجه شده بنظر حضرت عالی چه وظیفه ای دارد؟ و همچنین اگر پس از سعی متذکر شود چه وظیفه ای خواهد داشت؟
- برای شخصی غسل ضرر داشته و وظیفه ی او تیمم بدل از غسل بوده است. اگر تیمم را فراموش کند و به همان صورت روزه بگیرد و نماز بخواند، وظیفه اش چیست؟
- قطع نخاع شده ام و گاهی برای وضو گرفتن کسی نیست که از او کمک بگیرم و تا آخر وقت نماز نیز تنها هستم. وظیفه ام چیست؟
- اگر مأموم در سلام آخر به نماز جماعت برسد، آیا می تواند اقتدا کند و به ثواب جماعت برسد؟
- اگر بعد از تقصیر در عمره متذکر شد که طواف را بدون طهارت انجام داده است و یا طواف اساساً به هر علت باطل بوده در این صورت وظیفه معتمر تنها اعاده طواف و نماز است و یا اعاده تمام اعمال و ضمناً پوشیدن لباس احرام مجدداً واجب است؟
- کسی به گمان اینکه دهه آخر ماه، ده روز است قصد اقامت کرده بعداً کشف شده که ماه کم یک بوده است. اکنون با توجه به قصد اقامة عشره و کمتر از ده روز بودن آخر ماه نماز و روزه او چگونه است و نسبت به بقیّه ایّام چه وظیفه ای دارد؟
- شخصی بعد از اعمال منی یقین کرده است در عمره تمتع تقصیر نکرده بود تکلیف او چیست؟ و اگر چنانچه تقصیر در حج را فراموش نماید وظیفه چیست؟
- هرگاه امام در نماز جمعه سوره را فراموش کند تکلیف مأموم چیست ؟
- اگر برای مرد، نماز میت زن و برای زن، نماز میت مرد خوانده شود، وظیفه چیست؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله خامنه ای] آیا می توان قضای قنوت فراموش شده را بعد از رکوع یا آخر نماز بعد از سلام بجا آورد؟
- [آیت الله خامنه ای] آیا میتوان قضای قنوت فراموش شده را بعد از رکوع یا آخر نماز بعد از سلام بجا آورد؟
- [آیت الله بهجت] شخصی سلام نماز را فراموش کرده و بدون این که صورت نماز را به هم بزند، بلافاصله داخل نماز دیگری شد، در این صورت وظیفه اش چیست؟
- [آیت الله وحید خراسانی] شخصی غسل مس میت به گردنش بوده ولی بعد از اعمال حج متذکر می شود وظیفه او چیست
- [آیت الله بهجت] خانمی همیشه عادتش در وقت معین با عدد معین بوده و آخر وقت خود راداند اما عدد خودش را فراموش کرده، وظیفه او چیست؟
- [آیت الله بروجردی] شخصی ذکر یک سجده یا دو سجده را فراموش نمود و داخل در رکن بعد گردید و متذکّر شد، نمازش صحیح، یا باطل است؟
- [آیت الله نوری همدانی] شخصی در رکعت اوّل یک سجده را فراموش کرده بلند شد، و در رکعت دوم متذکّر شد حال آیا میتواند سجده را بجاآورد یا نمازش اشکال دارد؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] شخصی باید نماز احتیاط می خواند و فراموش کرد و وارد نماز دیگر شد، وظیفه اش چیست؟
- [آیت الله خامنه ای] اگر فردی یک رکعت از نماز را فراموش کند و در رکعت آخر یادش بیاید، مثلاً فکر می کرد که رکعت اول نمازش رکعت دوم است، لذا رکعت سوم و چهارم را هم بجا آورد، و در رکعت آخر متوجه شد که در رکعت سوم است، وظیفه او چیست؟
- [آیت الله مظاهری] اگر فردی یک رکعت از نماز را فراموش کند و در رکعت آخر یادش بیاید، مثلاً فکر میکرد، که رکعت اوّل نمازش رکعت دوّم است، لذا رکعت سوّم و چهارم را هم به جا آورده، و در رکعت آخر متوجّه شده که در رکعت سوّم قرار دارد، وظیفه او چیست؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر بعد از سلام نماز یادش بیاید که یک سجده از رکعت آخر را فراموش کرده; باید قضای سجده ای را که فراموش کرده به جا آورد و بعد از آن دو سجده سهو به جا آورد چه کاری که نماز را باطل می کند کرده باشد یا نه. و اگر تشهد رکعت آخر را فراموش کرده باشد، باید قضای تشهد را به جا آورد و بعد از آن دو سجده سهو به جا آورد.
- اگر بعد از سلام نماز یادش بیاید که یک رکعت یا بیشتر از آخر نماز را نخوانده، چنانچه کاری انجام داده که اگر در نماز عمداً یا سهواً اتفاق بیفتد نماز را باطل می کند،مثلاً پشت به قبله کرده، نمازش باطل است. و اگر کاری که عمدی و سهوی آن، نماز را باطل می کند انجام نداده باید فوراً مقداری را که فراموش کرده به جا آورد و دو سجده سهو جهت سلام بی جا انجام دهد.
- اگر بداند یکی از دو سجده سهو را به جا نیاورده، باید دو سجده سهو به جا آورد و اگر بداند سهواً سه سجده کرده، احتیاط مستحب آن است که دوباره دو سجده سهو بنماید. کسی که سجده سهو به عهده اش آمده و فراموش کرده تا وارد نماز شده و در بین نماز متذکر شده اگر نماز فریضه است لازم است نماز را تمام کند بعد از آن بلافاصله سجده را به جا آورد. کیفیت سجده سهو
- کسی که وظیفه اش تیمّم است; اگر بداند تا آخر وقت عذر او باقی می ماند، در وسعت وقت می تواند با تیمّم نماز بخواند ولی اگر بداند یا احتمال عقلائی دهد که تا آخر وقت عذر او برطرف می شود، باید صبر کند و با وضو یا غسل نماز بخواند.
- برای هفت چیز بعد از سلام نماز، انسان باید دو سجده سهو به نحوی که بعداً گفته می شود به جا آورد: اول:آنکه در بین نماز، سهواً حرف بزند. دوم: سلام بی جا، مانند سلام در رکعت اول. سوم: آنکه یک سجده را فراموش کند. چهارم: تشهد را فراموش کند. پنجم: آنکه در نماز چهار رکعتی بعد از سجده دوم شک کند که چهار رکعت خوانده یا پنج رکعت. ششم: ایستادن بی جا. هفتم: نشستن بی جا.
- هر گاه بعد از سلام نماز عملی انجام دهد که اگر در نماز عمداً یا سهواً اتفاق بیفتد نماز را باطل می کند، مثلاً پشت به قبله نماید و بعد یادش بیاید که دو سجده آخر را به جا نیاورده، نمازش باطل است. و اگر پیش از انجام کاری که نماز را باطل می کند، یادش بیاید، باید دو سجده ای را که فراموش کرده به جا آورد و دوباره تشهّد بخواند و نماز را سلام دهد و دو سجده سهو برای سلامی که اول گفته است بنماید.
- اگر در جایی که نمی داند غصبی است نماز بخواند و بعد از نماز بفهمد، یا در جایی که غصبی بودن آن را فراموش کرده نماز بخواند و بعد از نماز یادش بیاید، نماز او صحیح است، ولی اگر خودش غصب کرده باشد و فراموش کند، نماز او اشکال دارد.
- زن مستحاضه اگر پیش از آن که خود را وارسی کند، مشغول نماز شود، چنانچه قصد قربت داشته و به وظیفه خود عمل کرده مثلا استحاضه اش قلیله بوده و به وظیفه استحاضه قلیله عمل نموده، نماز او صحیح است و اگر قصد قربت نداشته یا عمل او مطابق وظیفه اش نباشد مثل آن که استحاضه او متوسطه بوده و به وظیفه قلیله رفتار کرده، نماز او باطل است.
- اگر بین سلام نماز و قضای سجده یا تشهد فراموش شده کاری کند که اگر عمداً یا سهواً در نماز اتفاق بیفتد نماز باطل می شود، مثلاً پشت به قبله نماید، باید قضای سجده و تشهد را به جا آورد و نمازش صحیح است .
- کسی که باید با وضو یا غسل جبیره ای نماز بخواند، چنانچه بداند که تا آخر وقت، عذر او برطرف نمی شود، می تواند در اول وقت نماز بخواند، ولی اگر امید دارد که تا آخر وقت، عذر او برطرف شود، احتیاط واجب آن است که صبر کند و اگر عذر او برطرف نشد در آخر وقت نماز را با وضو یا غسل جبیره ای بجا آورد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر بعد از سلام نماز یادش بیاید که یک سجده از رکعت آخر فراموش کرده، چنانچه کاری که عمدی و سهوی آن نماز را باطل میکند، مثل روگرداندن از قبله انجام نداده، باید به قصد قضای سجده، سجده کند و دو سجده سهو بجا آورد، و نیز اگر یادش بیاید که تشهّد رکعت آخر را فراموش کرده، باید به قصد این که وظیفه خود را انجام داده باشد، قضای تشهّد را بخواند و سلام دهد و دو سجده سهو بنماید.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر پیش از سلام نماز یادش بیاید که یک رکعت یا بیشتر از آخر نماز نخوانده؛ باید مقداری را که فراموش کرده به جا آورد.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر پیش از سلام نماز یادش بیاید که یک رکعت یا بیشتر از آخر نماز نخوانده باید مقداری را که فراموش کرده بجا آورد .
- [آیت الله اردبیلی] اگر پیش از سلام نماز به خاطر آورد که یک رکعت یا بیشتر از آخر نماز را نخوانده، باید مقداری را که فراموش کرده بجا آورد.
- [آیت الله بروجردی] اگر پیش از سلام نماز یادش بیاید که یک رکعت یا بیشتر از آخر نماز نخوانده، باید مقداری را که فراموش کرده به جا آورد.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر پیش از سلام نماز یادش بیاید که یک رکعت یا بیشتر از آخر نماز نخوانده، باید مقداری را که فراموش کرده بجا آورد.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر پیش از سلام نماز یادش بیاید که یک رکعت یا بیشتر از اخر نماز نخوانده باید مقداری را که فراموش کرده به جا اورد
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر پیش از سلام نماز یادش بیاید که یک رکعت یا بیشتر از آخر نماز نخوانده، باید مقداری را که فراموش کرده به جا آورد.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر پیش از سلام نماز یادش بیاید که یک رکعت یا بیشتر از آخر نماز نخوانده باید مقداری را که فراموش کرده بجا آورد.
- [آیت الله خوئی] اگر پیش از سلام نماز یادش بیاید که یک رکعت یا بیشتر، از آخر نماز نخوانده، باید مقداری را که فراموش کرده بهجا آورد.