قصد اقامت
تصميم مسافر به اقامت ده روز يا بيشتر در يك محل
کسی به گمان اینکه دهه آخر ماه، ده روز است قصد اقامت کرده بعداً کشف شده که ماه کم یک بوده است. اکنون با توجه به قصد اقامة عشره و کمتر از ده روز بودن آخر ماه نماز و روزه او چگونه است و نسبت به بقیّه ایّام چه وظیفه ای دارد؟
بسمه تعالی:هرگاه چنین فردی تصمیم دارد ده روز بماند و تصور کرده است که ماه هم تمام است ولی ماندن او مقید به ماه نباشد اعمال گذشته او درست و در آینده نیز باید تمام بخواند و اما اگر نظرش این است که تا آخر ماه بماند و خیال می کرد ماه تمام است باید در آینده وظیفه مسافر را انجام دهد ، گذشته را نیز باید قضا کند. والله العالم
بسمه تعالی:هرگاه چنین فردی تصمیم دارد ده روز بماند و تصور کرده است که ماه هم تمام است ولی ماندن او مقید به ماه نباشد اعمال گذشته او درست و در آینده نیز باید تمام بخواند و اما اگر نظرش این است که تا آخر ماه بماند و خیال می کرد ماه تمام است باید در آینده وظیفه مسافر را انجام دهد ، گذشته را نیز باید قضا کند. والله العالم
عنوان سوال:
کسی به گمان اینکه دهه آخر ماه، ده روز است قصد اقامت کرده بعداً کشف شده که ماه کم یک بوده است. اکنون با توجه به قصد اقامة عشره و کمتر از ده روز بودن آخر ماه نماز و روزه او چگونه است و نسبت به بقیّه ایّام چه وظیفه ای دارد؟
پاسخ:
بسمه تعالی:هرگاه چنین فردی تصمیم دارد ده روز بماند و تصور کرده است که ماه هم تمام است ولی ماندن او مقید به ماه نباشد اعمال گذشته او درست و در آینده نیز باید تمام بخواند و اما اگر نظرش این است که تا آخر ماه بماند و خیال می کرد ماه تمام است باید در آینده وظیفه مسافر را انجام دهد ، گذشته را نیز باید قضا کند. والله العالم
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- دانشجویی هرماه یک بار به وطن می رود و در تابستان برای انتخاب واحد به محل تحصیل می رود وظیفه او نسبت به نماز و روزه چیست؟
- اینجانب از وطن خود اعراض کرده ام ولی خانه مسکونیم را هنوز نفروخته ام حالا وظیفه من نسبت به نماز و روزه در آنجا چیست؟
- افرادی که مشغول خدمت سربازی می باشند، به مدت چند ماه، هر شب یا هر هفته به محل سکونت خود و یا به خانه ی اقوام مسافرت می کنند. وظیفه شان نسبت به نماز چیست؟
- اگر کسی برای درس از وطن تا محل درس هر روز5/22کیلومتر یا بیشتر می رود وظیفه اش نسبت به نماز و روزه در محل درس و بین راه چیست؟
- طلاب علوم اسلامی می پرسند: ما که حدوداً چهار سال یا بیشتر و یا کمتر اراده کرده ایم در این حوزه اقامت کنیم، اگر چنانچه هر روز و یا هفته ای، دو سه بار جهت تدریس یا اقامه نماز یا سخنرانی به محلی که فوق مسافرت شرعی است برویم و برگردیم، در این صورت حکم نماز و روزه ما در حوزه و ایاب و ذهابها چیست؟
- حدود سی سال پیش، از زادگاه خود به شهر قم مهاجرت کرده و قم را به عنوان وطن انتخاب نمودم; در عین حال نسبت به زادگاهم ترک وطن ننموده ام و گاهی برای صله ی رحم به آنجا می روم. آیا اعراض از زادگاه برای اینجانب حاصل شده است؟ وظیفه ی نماز و روزه ی همسر و فرزندانم در آنجا چگونه است؟
- با توجه به توسعه شهرها و آبادیها تشخیص حد ترخّص مشکل شده است ، آنچه در رساله ها آمده است: آخرین دیوار شهر و آّبادی است، اکنون بجای دیوار و خانه، مؤسسات و مراکز صنعتی است که بصورت گسترده از طرف شهرها را احاطه کرده است. بنابراین وظیفه کسی که وارد وطن یا عازم سفر است در انجام نماز و روزه چیست؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله خوئی] عدهء از دانشجویان یا کارمندان دولتی، مثل معلمین مقدار دو سال نه بیشتر از دو سال در شهری که از وطن آنان به مقدار مسافت شرعیه فاصله دارد، برای تحصیل یا تعلیم میمانند با توجه به این که ایّام تابستان که سه ماه می‌شود، به وطن خود برمیگردند بالنتیجه در این دو سال اقامت، هر سالی 9 ماه بیشتر در محل اقامت خود بیشتر نیستند، آیا این محل اقامت با وصف کذایی در حکم وطن است که در تمامیت صلاة و وجوب صوم عشره دخیل نیست یا آن که حکم اقامت مسافر را دارد؟ در پارهای از استفتائات اعتبار اقلاً بقاء دو سال را شرط کرده بودید.
- [آیت الله خوئی] مسافری که قصد اقامت در بلدی ده روز یا بیشتر دارد، آیا اگر از اولین روز، قصد خروج به ما فوق حد ترخص و مادون حد مسافت را، در هر روزه از ایام عشره، به مقدار دو الی سه ساعت یا کمتر را داشته باشد مخلّ به نیّت اقامت او یا خیر؟ زیرا عبارت منهاج و توضیح نسبت به قصد خروج هر روز مجمل است. ضمناً در فرض فوق اگر هر ورز قصد دو بار خروج از محل اقامه را به مادون مسافت داشته باشد مضر است یا خیر؟ آیا در فرض فوق اگر از اول قصد خروج هر روز را پیشآمد، مضر قصد اقامه هست یا خیر؟
- [آیت الله نوری همدانی] با توجه به عدم امکان قصد اقامه عشره جهت روزه گرفتن، آیا از طریق نذر شرعی میتوانند صوم این سه روز را بر خود واجب نموده و در اعتکاف شرکت نمایند؟
- [آیت الله بروجردی] شخصی که مأمور دولتی است، از موطن اصلی خود به شش فرسخی منتقل شده، در بدو ورود، قصد اقامه عشره نموده و نماز را تمام خوانده، بعد از قصد اقامه، در هر جمعه برای دیدن عائله خویش به محل خود می‌رود و روز شنبه بر میگردد و مدّت هفت ماه و نیم از این مُقَدَّمه میگذرد، تکلیف او در باب نماز و روزه چیست؟
- [آیت الله بروجردی] مأمور دولت از وطن خود به شش فرسخی منتقل می‌شود و در بدو امر قصد اقامه عشره میکند و نماز را تمام میخواند، بعد از قصد اقامه در هر جمعه برای سرپرستی به عایله خود به محل خود می‌رود و روز شنبه مراجعت میکند و مدّت شش ماه است از این مُقَدَّمه میگذرد، تکلیف او در باب نماز و روزه چیست؟
- [آیت الله خوئی] حجاجی که به محض ورود به مکه قصد اقامه عشره نمودهاند بدون توجه به اینکه باید به عرفات و مزدلفه و منی رفته، و چند شبی در آنجاها باشند، و بعد از مراجعت هم قصد عشره جدیده را ندارند آیا نمازشان در عرفات و منی و همچنین بعد از مراجعت از آنجا به مکه از حیث قصر و اتمام چگونه است؟ با توجه به مسئله 433 منهاج الصالحین (یشترط وحدة محل الاقامه فإذا قصد الاقامه عشرة ایام فی النجف الاشرف ومسجد الکوفه مثلاً بقی علی القصر).
- [آیت الله فاضل لنکرانی] خانمی روی ناخن خود را لاک می زده و گمان می کرده که برای وضو و غسل مانعی ندارد و مدتی با همان وضو و غسل نماز خوانده و روزه گرفته است، وظیفه او نسبت به عبادات گذشته چیست؟
- [آیت الله خامنه ای] آیا قبیله هایی که یک یا دو ماه از قشلاق به ییلاق یا بر عکس منتقل می شوند، ولی بقیه سال را در ییلاق یا قشلاق به سر می برند، دارای دو وطن هستند؟ مسافرتهایی که در ایام اقامت خود در یکی از این دو مکان به مکان دیگر انجام می دهند، از جهت قصر یا تمام بودن نماز چه حکمی دارد؟
- [آیت الله بهجت] وظیفه شرعی افرادی که در قطب شمال یا جنوب زندگی می کنند چیست؟ حکم نماز، روزه و اصل اقامت در آن جا را بیان نمایید.
- [آیت الله خامنه ای] نماز و روزه دختری که بمدت شش ماه آغاز تولد در محل تولد اقامت داشت سپس به مدت هفده سال در شهری دیگر زندگی نمود سپس بعد از ازدواج به محل تولد بازگشت در دو محل اقامت چه حکمی دارد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
مسئله مرتبط یافت نشد
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مظاهری] زنی که همیشه خون میبیند اگر عادت دارد باید ایّام عادتش را حیض و بقیه را استحاضه قرار دهد، و اگر عادت ندارد باید خونی را که نشانه حیض دارد حیض و بقیه را استحاضه قرار دهد، و اگر همه خونها یک جور باشد باید در هر ماه به اندازه عادت خویشان خود، حیض قرار دهد، و اگر خویش ندارد یا ایّام عادتشان یکسان نیست یا دسترسی به آنان ندارد، باید در هر ماه ده روز را حیض قرار دهد. و از نظر وقت مخیّر است در قرار دادن اوّل ماه یا وسط ماه یا آخر آن.
- [آیت الله اردبیلی] اگر کسی که وظیفه او تیمّم است بداند یا گمان داشته باشد که تا آخر وقت عذر او باقی میماند، در وسعت وقت میتواند با تیمّم نماز بخواند؛ بنابر این با احتمال برطرف شدن عذر نیز تیمم در وسعت وقت جایز است، ولی اگر بداند یا گمان داشته باشد که تا آخر وقت عذر او برطرف می‌شود، باید صبر کند و با وضو یا غسل نماز بخواند یا در تنگی وقت با تیمّم نماز را بجا آورد.
- [آیت الله شبیری زنجانی] گمان در نماز نسبت به رکعات حکم یقین را دارد. - خواه نماز چهار رکعتی باشد یا نه - مثلاً اگر نداند که یک رکعت خوانده یا دو رکعت و گمان داشته باشد که دو رکعت خوانده، بنا میگذارد که دو رکعت خوانده و اگر در نماز چهار رکعتی گمان دارد که چهار رکعت خوانده، لازم نیست نماز احتیاط بخواند؛ و اما در مورد افعال نماز، چنانچه گمان به انجام کاری یا ترک کاری داشته باشد بنا بر احتیاط واجب بر طبق گمان عمل کند و اگر کار او برخلاف وظیفه شک بود، نمازش را نیز دوباره بخواند.
- [آیت الله جوادی آملی] .کسی که پوشاک نماز را ندارد و از دسترسی به آن تا آخر وقت ناامید است, میتواند نماز را در اول وقت، برابر وظیفه کسی که ساتر ندارد اقامه کند. چنانچه تا پایان وقت به ساتر دسترسی پیدا کرد، نماز را اعاده نماید و اگر احتمال دهد تا پایان وقت به ساتر دسترسی پیدا میکند، مانعی نیست که (رجائاً) نماز را اقامه کند؛ ولی اگر به ساتر دسترسی یافت, باید نماز را اعاده نماید.
- [آیت الله جوادی آملی] .کسی که می داند یا اطمینان دارد در پایان وقت, عجز او برطرف می‌شود، باید نماز را به تأخیر بیندازد , تا در آخر وقت با شرایط کامل , آن را اقامه کند و اگر می داند یا اطمینان دارد تا پایان وقت، عجز او باقی است , میتواند نماز را در اوّل وقت و برابر وظیفه عاجز انجام دهد. در هر دو صورت, اگر عجز او در اول وقت برطرف شد و او نماز را در اول وقت , برابر وظیفه عاجز خواند، در صورت اول, حتماً و در صورت دوم, به احتیاطِ لازم باید نماز را دوباره اقامه کند.
- [آیت الله اردبیلی] هرگاه انسان عذری داشته باشد که اگر بخواهد در اوّل وقت نماز بخواند، ناچار باشد با تیمّم نماز بخواند و یا این که لباس او نجس باشد و یا عذر دیگری داشته باشد، چنانچه بداند یا گمان داشته باشد که عذر او تا آخر وقت برطرف خواهد شد، نمیتواند در اوّل وقت نماز بخواند، بلکه باید صبر کند تا عذرش برطرف شود و چنانچه عذر او برطرف نشود، در آخر وقت نماز بخواند و لازم نیست به قدری صبر کند که فقط بتواند کارهای واجب نماز را انجام دهد، بلکه اگر برای مستحبات نماز، مانند اذان، اقامه و قنوت نیز وقت داشته باشد، میتواند نماز را با آن مستحبات بجا آورد.
- [آیت الله بهجت] غیر از وطن اصلی و وطن غیر اصلی که ذکر شد در جاهای دیگر اگر قصد اقامت ده روز نکند، نمازش شکسته است، ولی اگر جایی وطن او بوده و در آنجا شش ماه به قصد وطن بودن مانده است و ملک هم داشته و حالا اعراض کرده است، احتیاط کردن در جمع بین نماز قصر و تمام و همچنین گرفتن روزه و قضای آن خوب است، و همین احتیاط جاری است اگر در جایی شش ماه بدون قصد وطن بودن بماند و ملکی داشته باشد.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] هرگاه برای نمازگزار شک پیدا شود باید مقداری فکر کند تا شاید شک او برطرف شود لذا اگر شک او برطرف شد و نسبت به یک طرف یقین یا گمان پیدا کرد بنا را بر آن گذاشته و نماز را ادامه دهد و نمازش صحیح است و اگر با مقداری فکر کردن چیزی یادش نیامد و به شک خود باقی ماند و اصطلاحاً شک مستقر شد باید به وظیفه شاک عمل کند. و اگر یکی از شک های مبطل مستقر شد نماز را قطع کند و در اینجا قطع نماز حرام نیست. شکهایی که نباید به آن‌ها اعتنا کرد
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر مسافر تصمیم دارد در محلّی تا زمانی معیّن بماند، اگر نداند چند روز در آن جا میماند نماز را شکسته میخواند، ولی اگر بعد بفهمد که تا آن زمان ده روز بوده، میفهمد که نمازی که شکسته خوانده باطل بوده و باید آن را تمام بخواند و اگر وقت گذشته قضا کند، بنابراین کسی که میخواهد تا آخر ماه در محلّی بماند و چون نمیداند که ماه کامل است یا ناقص، نماز را شکسته خوانده، اگر بعد بفهمد که ماه کامل بوده و مدت اقامت او ده روز است، نمازش را باید به صورت تمام دوباره بخواند و اگر وقت گذشته قضا نماید، همچنین کسی که میخواهد تا روز مشخّصی از ایام هفته مثلاً تا جمعه آینده بماند و به علت این که نمیداند تا آن روز ده روز میباشد یا نه، نماز خود را شکسته بخواند، اگر بعد بفهمد که ده روز بوده، معلوم می‌شود نمازش باطل بوده و باید آن را به صورت تمام دوباره بخواند و اگر وقت گذشته قضا نماید.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . مسافری که قصد کرده ده روز در محلی بماند، اگر بعد از خواندن یک نماز چهار رکعتی بخواهد به جایی که کمتر از چهار فرسخ است برود و برگردد، و دوباره در جای اول ده روز بماند، از وقتی که می رود تا برمی گردد، و بعد از برگشتن باید نماز را تمام بخواند. ولی اگر نخواهد بعد از برگشتن ده روز بماند، در موقع رفتن به جایی که کمتر از چهار فرسخ است، و در مدتی که آنجا می ماند نماز او تمام است، و از آنجا که برمی گردد اگر قصد هشت فرسخ داشته باشد، شکسته است و اگر قصد هشت فرسخ نداشته باشد تمام است. پس مثل اهل علم که برای تبلیغ به محلی می روند، اگر بعد از قصد ده روز و خواندن یک نماز چهار رکعتی به محل دیگر که چهار فرسخ نباشد دعوت شوند، و بخواهند یک دهه یا یک ماه در آن دو محل رفت و آمد کنند، نمازشان در هر دو محل تمام است مگر وقتی که انشاء سفر جدید نمایند، مثل این که روز آخر رفت و آمد از محل دوم به قصد وطن حرکت کند که در این صورت بعد از خروج از حد ترخص نماز شکسته است، اگر چه از محل اول که محل اقامه بوده عبور نماید.