نایب
كسی كه عملی را بجای ديگری انجام دهد (مانند نيابت در حج)
کسانی که در روز معذور از رمی هستند و شب می توانند رمی نمایند ایا می توانند برای رمی در روز نایب بگیرند
خودشان شب رمی کنند
خودشان شب رمی کنند
عنوان سوال:
کسانی که در روز معذور از رمی هستند و شب می توانند رمی نمایند ایا می توانند برای رمی در روز نایب بگیرند
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- چنانچه کسانی صبح روز دهم از رمی کردن معذور باشند ولی اطمینان دارند که بعدازظهر خلوت است و قادر به رمی هستند بفرمایید از صبح می توانند نایب بگیرند یا باید صبر کنند تا خلوت شود و رمی نمایند
- شخصی که خود معذور است و نمی تواند رمی جمرات نماید ایا می تواند شخص دیگری را که برای او هم رمی در روز مقدور نیست نایب قرار دهد تا در شب رمی نماید و ایا در صورت بودن و یا نبودن شخص سومی که بتواند نایب شود و در روز رمی نماید حکم مساله فرق دارد یا خیر
- کسانی که با عذر از رمی در روز می توانند شب رمی کنند ایا لازم است شب رمی کنند یا می توانند همان روز نایب بگیرند
- اگر مردی که می تواند در روز رمی نماید برای رمی زنی نایب شود ایا می تواند رمی زن را در شب انجام دهد
- کسی که در رمی جمرات نایب شده ایا می تواند شب رمی کند یا نه و همچنین کسی که در اصل حج نایب باشد و از ابتدا می دانسته که نمی تواند رمی کند یا نمی تواند روز رمی کند و یا در رمی روز مسامحه و اهمال کند حکمش چیست
- زنان و معذورینی که قبل از نیمه شب وقوف مشعر را درک می کنند و بعد از ان برای رمی جمره عقبه در همان شب عید به منی می ایند ایا می توانند در صورت عدم توان نسبت به رمی همان شب برای رمی نایب بگیرند یا نیابت در رمی به روز عید موکول شود
- کسی که از رمی در روز در اثر ازدحام عاجز است و همچنین زنها و ضعفاء ایا می توانند نایب بگیرند یا این که باید در شب رمی کنند
- در مناسک امده است که معذور نمی تواند نایب شود معذور به چه کسی گفته می شود لطفا حد ان را معین کنید مثلا کسی که نمی تواند نماز طواف را صحیح بخواند یا نمی تواند خودش رمی جمرات کند و یا نمی تواند قربانی نماید و یا نمی تواند یکی دیگر از واجبات حج را اعم از ارکان و غیر ارکان انجام دهد معذور است یا خیر
- اینکه فرموده اید کوچ کردن شب دهم و درک کردن وقوف اضطراری مشعر و رمی در شب دهم برای زنان جایز است و نفس زن بودن عذر است ایا با این حال زنان می توانند نایب شوند
- زنانی که شب عید رمی جمره عقبه را انجام می دهند و برای ذبح وکالت داده اند ایا می توانند بعد از رمی و قبل از ذبح روز عید تقصیر نمایند و سپس اعمال مکه را انجام دهند
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله سبحانی] اگر خانمها نتوانند در روز رمی انجام دهند آیا جایز است نایب بگیرند یا این که لازم است خودشان شب یازدهم و دوازدهم رمی نمایند؟
- [آیت الله مظاهری] کسی که در ازدحام جمعیت معذور از رمی جمرات است، بهتر است نایب بگیرد یا در وقت دیگری که ازدحام نیست، رمی کند؟ و اگر به این منظور نایب گرفت او حتماً باید در وقت رمی کند یا می تواند در شب رمی نماید؟
- [آیت الله اردبیلی] زنان که در شب عید قربان به صورت اختیاری میتوانند رمی جمره عقبه را انجام دهند، چنانچه از رمی در شب عید معذور باشند، آیا جایز است مردی را نایب بگیرند تا در شب عید از طرف آنها رمی جمره عقبه را انجام دهد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] شخصی که نمی تواند رمی جمرات کند و معذور است، آیا می تواند کسی را به عنوان نایب اختیار کند که او هم از رمی در روز معذور است؟ آیا بودن یا نبودن کسی که بتواند رمی را در روز انجام دهد در حکم مسأله تأثیر دارد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر مردی که میتواند در روز رمی کند برای رمی زنی نایب شود آیا میتواند رمی زن را در شب انجام دهد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه مردی که قادر است رمی را در روز انجام دهد، نایب زنی در رمی جمرات شود، آیا می تواند رمی زن را در شب انجام دهد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر مردی که می تواند در روز رمی کند برای رمی زنی نایب شود آیا می تواند رمی زن را در شب انجام دهد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] کسانی که از رمی در روز معذورند، آیا لازم است نایب بگیرند تا رمی در روز انجام شود، یا می توانند خودشان در شب رمی کنند؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه مردی که قادر است رمی را در روز انجام دهد، نایب زنی در رمی جمرات شود، آیا می تواند رمی زن را در شب انجام دهد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر مردی که می تواند در روز رمی کند برای رمی زنی نایب شود آیا می تواند رمی زن را در شب انجام دهد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر وظیفه او تیمم است و نمی تواند تیمم کند حتی به گذاشتن دست بر خاک باید کمک بگیرد و اگر با کمک هم نمی تواند تیمم کند باید نایب بگیرد و کسی که نایب می شود باید او را با دست خود او تیمم دهد و اگر ممکن نباشد باید نایب دست خود را به چیزی که تیمم به ان صحیح است بزند و به پیشانی و پشت دستهای او بکشد و باید خود او نیت تیمم کند و بنابر احتیاط واجب نایب هم نیت کند
- وقت نماز شب بنابر مشهور از نصف شب است تا اذان صبح ولی بعید نیست که وقت ان مابین اول شب تا اذان صبح باشد و بعد از نصف شب تا اذان صبح وقت فضیلت ان باشد و افضل ان است که در ثلث اخر شب خوانده شود
- مرد بنابر احتیاط واجب در هر چهار شب یک شب نزد زن دایمی خود بماند ولی اگر دو زن داشته باشد و نزد یکی از انها یک شب بماند واجب است نزد دیگری نیز یک شب در ضمن چهار شب بماند
- بنابر مشهور که وقت نافله شب از نصف شب است مسافر و کسی که برای او سخت است نافله شب را بعد از نصف شب بخواند می تواند ان را در اول شب بخواند هر چند بعید نیست که برای غیر ان دو هم جایز باشد چنانچه در مساله قبل گذشت
- کسی که مسافر نیست اگر تا غروب افتاب به اندازه خواندن پنج رکعت نماز وقت دارد باید نماز ظهر و عصر هر دو را بخواند و اگر کمتر وقت دارد باید فقط نماز عصر را بخواند و بعد نماز ظهر را قضا کند و همچنین کسی که معذور نیست اگر تا نصف شب به اندازه خواندن پنج رکعت وقت دارد باید نماز مغرب و عشاء را بخواند و اگر کمتر وقت دارد باید فقط عشاء را بخواند و بعد مغرب را و احتیاط واجب ان است که مغرب را به نیت ما فی الذمه بدون قصد ادا و قضا به جا اورد
- وقت نیت روزه ماه رمضان در شب اول از اول شب است تا اذان صبح و در غیر شب اول می شود قبل از اول شب هم نیت کرد مثلا عصر روز قبل نیت داشته باشد که فردا را روزه بگیرد قربه الی الله و بر این نیت باقی باشد اگر چه تا بعد از اذان صبح خوابش ببرد
- از یازده رکعت نافله شب هشت رکعت ان باید به نیت نافله شب و دو رکعت ان به نیت نماز شفع و یک رکعت ان به نیت نماز وتر خوانده شود و دستور کامل نافله شب در کتابهای دعا ذکر شده است
- اخر وقت نماز عشاء برای مختار نصف شب است و بنابر احتیاط واجب شب را از اول غروب تا اذان صبح حساب کند نه تا اول افتاب
- نماز وحشت را در هر موقع از شب اول قبر می شود خواند ولی بهتر است در اول شب بعد از نماز عشاء خوانده شود
- اگر در عقد شرکت شرط کنند که هر دو با هم خرید و فروش نمایند یا هر کدام به تنهایی معامله کند یا فقط یکی از انان معامله کند باید به قرار داد عمل نمایند
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله شبیری زنجانی] آخر وقت نماز مغرب برای افراد غیر معذور موقعیست که به اندازه خواندن نماز عشا به نصف شب وقت مانده باشد و آخر وقت نماز عشا برای افراد غیر معذور نصف شب است و شب را باید از اول غروب تا طلوع فجر حساب کرد، نه تا اول آفتاب. (5)
- [آیت الله شبیری زنجانی] کسانی که خود مستطیع هستند تا حج خود را بجا نیاوردهاند، نباید در انجام حجّ نایب دیگری بشوند و اگر انجام بدهند، ظاهراً حجّ آنها باطل است و برای خودشان نیز واقع نمیشود. کسانی که نمازشان صحیح نیست یا توانایی انجام اعمال اختیاری عمره یا حجّ را ندارند (مثلاً نمیتوانند رمی جمرات نمایند) در حج واجب نیابتشان باطل است، هر چند مجّانی باشد.
- [آیت الله مکارم شیرازی] احتیاط آن است که شخصی که از میّت نیابت می کند کسی باشد که در انجام اجزاء و شرایط نماز معذور نباشد، مثلاً کسی که نشسته نماز می خواند نایب نشود، حتّی بنابر احتیاط واجب کسی که با تیمّم یا جبیره نماز می خواند نیابت نکند.
- [امام خمینی] آخر وقت نماز عشا نصف شب است. و احتیاط واجب آن است که برای نماز مغرب و عشا و مانند اینها، شب را از اول غروب تا اذان صبح حساب کرد، و برای نماز شب و مانند آن تا اول آفتاب حساب نمایند.
- [آیت الله مظاهری] در حجّ نیابتی لازم نیست از بلد نایب بگیرند و همین مقدار که از میقات کسی را نایب کنند کفایت میکند چنانکه اگر کسی را از بلد نایب کنند لازم نیست از شهر منوب عنه حرکت کند.
- [آیت الله مظاهری] نایب شدن مرد از زن، یا زن از مرد، نظیر بقیه عبادات اشکال ندارد، ولی نایب در اعمال باید به وظیفه خود عمل کند.
- [آیت الله اردبیلی] مکروه است که مسافر و کسی که از روزه گرفتن معذور است، در روز ماه رمضان جماع نماید و در خوردن و آشامیدن کاملاً خود را سیر کند.
- [آیت الله اردبیلی] اگر فراموش کند که روزه است و جماع نماید یا او را به جماع مجبور نمایند به طوری که از خود اختیار نداشته باشد، روزه او باطل نمیشود؛ ولی چنانچه در بین جماع به خاطر آورد یا دیگر مجبور نباشد، باید فورا از حال جماع خارج شود و اگر خارج نشود، روزه او باطل است و چنانچه مثلاً او را تهدید نمایند که در صورت جماع نکردن، ضرر جانی قابل توجه به وی وارد خواهند کرد و به همین جهت ناچار به جماع گردد، اگرچه معصیت نکرده و معذور بوده است، ولی باید روزه آن روز را قضا نماید.
- [آیت الله مظاهری] نیابت در حجّ نظیر نیابت در بقیه عبادات جایز است و لازم نیست نایب بالغ و عاقل و رشید باشد و اگر کسی که آنها را نایب کرده است (منوب عنه) اطمینان داشته باشد که عمل را به جا میآورند و بعداً هم اطمینان پیدا کند که عمل را به طور صحیح به جا آوردهاند نیابت آنها صحیح است و همچنین لازم نیست ذمّه نایب در سال نیابت مشغول به حجّ واجب نباشد و اگر نایب حجّ واجب خودش به ذمّهاش باشد میتواند نایب شود و حجّ او صحیح است گرچه گناه کرده است.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر وظیفه او تیمّم است ونمیتواند تیمّم کند باید نایب بگیرد، و کسی که نایب میشود، باید او را با دست خود او تیمّم دهد و اگر ممکن نباشد باید نایب، دست خود را به چیزی که تیمّم به آن صحیح است بزند و به پیشانی وپشت دستهای او بکشد.