دست گردان
دست گردان به معنای گرفتن وجوه شرعی از مالک و بازگرداندن آن به وى است. عنوان دست گردان از عناوین جدید است که در کلمات معاصران در باب زکات و خمس مطرح شده است.
مطرح شده است که در هر دفتری که پول خمس را دست گردان کرده ایم باید خمس را بعداً به همان دفتر پرداخت نماییم آیا اینگونه است یا اجازه می فرمائید که بعد از دست گردان به هر یک از نمایندگان شما در استانها پول خمس داده شود؟
بدهی بابت دستگردان، بدهی به صندوق سهمین مبارکین است نه به شخصی که دستگردان کرده است لذا به هر یک از نمایندگان مجاز مقام معظم رهبری (دام ظله) بپردازید کافی است.
بدهی بابت دستگردان، بدهی به صندوق سهمین مبارکین است نه به شخصی که دستگردان کرده است لذا به هر یک از نمایندگان مجاز مقام معظم رهبری (دام ظله) بپردازید کافی است.
عنوان سوال:
مطرح شده است که در هر دفتری که پول خمس را دست گردان کرده ایم باید خمس را بعداً به همان دفتر پرداخت نماییم آیا اینگونه است یا اجازه می فرمائید که بعد از دست گردان به هر یک از نمایندگان شما در استانها پول خمس داده شود؟
پاسخ:
بدهی بابت دستگردان، بدهی به صندوق سهمین مبارکین است نه به شخصی که دستگردان کرده است لذا به هر یک از نمایندگان مجاز مقام معظم رهبری (دام ظله) بپردازید کافی است.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- آیا می شود فردی جهت یک نفر دیگر در خصوص خمس دست گردان کند؟
- خواهشمندیم آسانترین راه ممکن برای پرداخت خمس توسط صاحب مغازه را بیان فرمایید.
- آیا اجازه می فرمایید که افرادی خودشان سهم سادات را به سادات فقیر بدهند؟
- اگر پولی به مضاربه در دست شخص دیگری باشد و زمان آن یک سال تعیین شده باشد و سال خمسی در اوایل این قرارداد قرار داشته باشد و همچنین اجازه مسترد کردن پول در هر زمانی که سرمایه گذار اراده کند وجود داشته باشد آیا سرمایه گذار موظف به قطع ادامه قرارداد و پرداخت خمس است؟ ج) پول واگذاری به دیگری بعنوان مضاربه اگر از درآمد کسب بین سال باشد، سر سال خمسی باید خمس آن پرداخت شود هر چند در اوایل یا اواسط مدت مضاربه باشد. س: در صورت ضرر وظیفه اوچیست؟
- من سال مالی خود را اول مهر هر سال قراردادم، اما برای شهریه دانشگاه مبلغی پول جمع آوری کردم که زمان پرداخت این شهریه در اوسط مهر است آیا با توجه به گذشت سال باید خمس این پول را بپردازم؟ (در صورت پرداخت خمس، پول باقیمانده از مبلغ شهریه کمتر خواهد شد).
- آیا اگر کسی مقداری پول در حساب قرض الحسنه داشته باشد و خمس به او تعلق بگیرد ولی به آن پول دست نزند و از پولی که نزد خودش است بخواهد خمس آن را بدهد، وظیفه اش چیست؟
- معمول است که برای اجاره خانه مقداری پولِ پیش پرداخت می کنند، اگر این پول از منابع کسب باشد، و چند سال در نزد صاحب خانه بماند آیا پس از دریافت بلافاصله باید خمس آن پرداخت شود و در صورتی که بخواهد با همان پول در جای دیگر منزل اجاره کند، چطور؟
- پول یا کالای مخمّسی دارم که اقدام به مصرف آن کرده ام، آیا جایز است در پایان سال، مقداری از درآمد سال به جای آن پول یا کالایی که خمس آن پرداخت شده، استثنا شود؟
- اشخاصی که پول برای فرزندان پس انداز می کنند و هدف آنها فرار از خمس نیست؛ س1: اگر فرزندان آنها بالغ نباشند چون پدر حق وکالت و اجازه دخل و تصرف دارد، آیا به این پول خمس تعلق می گیرد یا خیر؟ س2: اگر به علت نیاز زندگی از پول پس انداز فرزندان استفاده شود و مجدداً جایگزین شود، آیا به پول اولیه، خمس تعلق می گیرد یا خیر؟
- چند سال پیش بابت انجام 15 سال نماز و روزه قضای متوفی، مبلغ پانزده میلیون ریال به شخصی پرداخت کردیم. حال پس از گذشت هفت سال ایشان مراجعه و اعلام نموده که مقداری از آن را بجا آورده و مابقی را انجام نمی دهد و می خواهد اصل پول را به ما برگرداند. لیکن بنا به استعلام صورت گرفته برای انجام باقی مانده ی نماز و روزه ی متوفی، بایستی مبلغ چهل میلیون ریال پرداخت نماییم. تکلیف شرعی ایشان و ما را اعلام فرمایید.
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله علوی گرگانی] افرادی که توان پرداخت خمس را ندارند و دست گردان میکنند، آیا دست گردان نمودن با چک مدّت دار یا چکی که وعده آن رسیده، صحیح است یا خیر؟
- [آیت الله سبحانی] اگر سر سال خمسی ام، مقدار خمس را محاسبه و دست گردان کنم و قصد داشته باشم از درآمد سال آینده پرداخت نمایم، خمس را چگونه محاسبه کنم؟
- [آیت الله علوی گرگانی] دست گردان در خمس چه مفهومی دارد و ثمرهاش چیست؟
- [سایر] آیا به مواردی که در پایان سال خمسی باقی میماند اما چندان معتنی به نیستند، خمس تعلق میگیرد؟ مثلا کسی دفتری را قبل از سال خمسی خریده و در حال استفاده باشد و سال خمسی فرا برسد و آن دفتر دارای برگه های سفید و استفاده نشده باشد. آیا آن دفتر خمس دارد؟
- [آیت الله سبحانی] اگرپولی را که در بانک است خمس آن را از خود آن پول برداشت نکنم و از پول توجیبی پرداخت کنم و به آن پول بانک دست نزنم موظف به پرداخت خمس می باشم یا ربع؟
- [آیت الله سبحانی] اگرپولی را که در بانک است خمس آن را از خود آن پول برداشت نکنم و از پول توجیبی پرداخت کنم و به آن پول بانک دست نزنم موظف به پرداخت خمس می باشم یا ربع؟
- [آیت الله جوادی آملی] آیا میتوان خمس را بدون مراجعه به دفتر مراجع، محاسبه نمود و آنگاه به مرجع پرداخت؟
- [آیت الله سیستانی] آیا اجازه داریم درصدی از سهم امام را برای ساخت مراکز آموزشی و ورزشی استفاده نمائیم؟
- [آیت الله جوادی آملی] آیا میتوان خمس را بدون مراجعه به دفتر مراجع، محاسبه نمود و آنگاه به مرجع پرداخت؟
- [آیت الله جوادی آملی] آیا میتوان خمس را بدون مراجعه به دفتر مراجع، محاسبه نمود و آنگاه به مرجع پرداخت؟
مسائل مرتبط از این مرجع
مسئله مرتبط یافت نشد
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [امام خمینی] اگر خمس را با حاکم شرع یا وکیل او یا با سید، دست گردان کند و بخواهد در سال بعد بپردازد نمی تواند از منافع آن سال کسر نماید، پس اگر مثلا هزار تومان دست گردان کرده و از منافع سال بعد دو هزار تومان بیشتر از مخارجش داشته باشد، باید خمس دو هزار تومان را بدهد، و هزار تومانی را که بابت خمس بدهکار است از بقیه بپردازد.
- [آیت الله مظاهری] اگر خمس را با حاکم شرع دست گردان کرد و بنا دارد بتدریج بدهد، نمیتواند بدهی خود را از در آمد سالهای بعد بدهد مگر اینکه اوّل خمس درآمد را بدهد.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر خمس را از خود مال ندهد بلکه پول بدهد، باید به قیمت واقعی حساب کند و نمیتواند مال خمسدار را ارزانتر از قیمت واقعی حساب کند هر چند مستحقّ به آن قیمت راضی شده باشد، پرداخت جنس دیگر (غیر از پول) به جای مالی که در آن خمس واجب شده، جایز نیست، مگر مجتهد جامع الشرایط به مصلحت دانسته اجازه دهد.
- [آیت الله مکارم شیرازی] سهم سادات را بدون اجازه مجتهد نمی توان به ساداتی که در بالا گفته شد پرداخت (بنابر احتیاط واجب)، و سهم امام(علیه السلام) را نیز اگر بدون اجازه مجتهد بپردازد قبول نیست، مگر این که مجتهد بعداً بپذیرد و اجازه دهد.
- [آیت الله بهجت] در مواردی که برای کم کردن اجاره منزل، پرداخت قرض شرط می‌شود، اگر بدون این پول نیاز مسکن او تأمین نمیشود، این قرض خمس ندارد حتی اگر چند سال در دست صاحب منزل باقی بماند.
- [آیت الله اردبیلی] اگر کسی با پول خمس نداده ملکی بخرد و قیمت آن بالا رود، معامله صحیح است و نیاز به اذن حاکم شرع ندارد و فقط باید خمس آن پول را بدهد؛ ولی چنانچه اصلاً ملتزم به پرداخت خمس نباشد، بلکه تصمیم به عدم پرداخت خمس داشته باشد، در صورتی که معامله را به نحو شخصی انجام داده باشد، ضامن خمس افزایش قیمت ملک نیز می‌باشد.
- [آیت الله اردبیلی] کسی که خُمس بدهکار است، میتواند آن را به ذمّه بگیرد و در تمام مال تصرّف کند و به ذمّه گرفتن یعنی این که خود را بدهکار اهل خُمس بداند و تصمیم جدی داشته باشد که خمس را پرداخت نماید؛ ولی برای تأخیر در پرداخت خمس، باید از حاکم شرع اجازه بگیرد.
- [آیت الله شبیری زنجانی] انسان میتواند خمس هر چیز را از همان چیز بدهد یا به مقدار قیمت خمس پول بدهد، ولی نمیتواند به مقدار قیمت خمس، از جنس دیگری بدهد مگر حاکم شرع آن را اجازه دهد.
- [امام خمینی] اگر با عین پول خمس نداده جنسی را بخرد، یعنی به فروشنده بگوید این جنس را به این پول می خرم، یا در وقت خریدن قصدش این باشد که از پول خمس نداده عوض آن را بدهد، چنانچه حاکم شرع معامله پنج یک آن را اجازه بدهد، معامله آن مقدار صحیح است و انسان باید پنج یک جنسی را که خریده به حاکم شرع بدهد، و اگر اجازه ندهد، معامله آن مقدار باطل است. پس اگر پولی را که فروشنده گرفته از بین نرفته، حاکم شرع خمس همان پول را می گیرد، و اگر از بین رفته، عوض خمس را از فروشنده یا خریدار مطالبه می کند.
- [آیت الله مکارم شیرازی] سهم سادات را بدون اجازه مجتهد نمی توان به ساداتی که در بالا گفته شد پرداخت (بنابر احتیاط واجب)، و سهم امام(علیه السلام) را نیز اگر بدون اجازه مجتهد که از او تقلید کند بپردازد قبول نیست، مگر این که مجتهد بعداً بپذیرد و اجازه دهد.