بیع مرابحه
فروش کالا به بیشتر از قیمت خرید آن با اعلام بهای کالای خریداری شده را بیع مرابحه گویند. از آن در باب تجارت سخن رفته است.
آیا احکام خیار غبن در بیع مرابحه نیز جاری است؟
خیار غبن در بیع مرابحه نیز تصویر دارد، بدین معنا که جنسی را با اعلام قیمت خرید به مشتری با سود مثلاً پنج درصد فروخته باشد و بعداً معلوم شود که سود عادله چنین متاعی در بازار چهل درصد است.
خیار غبن در بیع مرابحه نیز تصویر دارد، بدین معنا که جنسی را با اعلام قیمت خرید به مشتری با سود مثلاً پنج درصد فروخته باشد و بعداً معلوم شود که سود عادله چنین متاعی در بازار چهل درصد است.
پاسخ:
خیار غبن در بیع مرابحه نیز تصویر دارد، بدین معنا که جنسی را با اعلام قیمت خرید به مشتری با سود مثلاً پنج درصد فروخته باشد و بعداً معلوم شود که سود عادله چنین متاعی در بازار چهل درصد است.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- بالکن مسجد چه حکمی دارد و آیا احکام مسجد باید در آن مکان جاری شود؟
- آیا باید برای کودکی که در دوران جنینی مرده است، احکام میّت را جاری کرد؟
- اگر پدری برای فرزندان صغیرش املاکی را خریداری نماید و صیغه شرعیِ عقد بیع هم جاری شود، آیا بیع با قبض و اقباض پدر بر اثر ولایتی که بر آنان دارد، محقق می شود؟
- فردی ملک خود را به مبلغ 14 میلیون تومان می فروشد. یکی از شروط قرارداد اسقاط خیار غبن فاحش برای طرفین عقد است. پس از بیع، فروشنده متوجه می شود ارزش ملک او بیش از 200 میلیون تومان است. آیا در چنین فرضی حق فسخ دارد؟
- معیار تعیین موضوعات احکام
- آیا جایز است کسی که اجازه از مجتهد ندارد و در بعضی از موارد مرتکب اشتباه در نقل فتوا و احکام شرعی شده است، متصدی نقل فتوای مجتهد و بیان احکام شرعی شود؟ وظیفه ما در صورتی که این شخص احکام را از روی رساله عملیه نقل می کند، چیست؟
- پدر و مادر به فرزندانشان در چه سنی احکام شرعی و عبادات را باید تعلیم دهند؟
- آیا احکام مسجد صرفاً با خواندن صیغه مسجد لازم الاجراء است؟
- آیا کسی که در آموختن احکام دینیِ مورد نیاز خود کوتاهی می کند، گناهکار است؟
- آیا بر شهید مسلمانی که با لباسش دفن شده است، احکام مسّ میّت مترتب است؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله سبحانی] هرگاه موکل ادعا کند که نسبت به مقدار حق الوکالة مغبون شده است آیا خیار غبن در مورد وکالت جاری است؟
- [آیت الله بهجت] از خیار غبن تا چه زمانی می توان استفاده کرد؟
- [سایر] 1. آیا بیع مرابحه محدوده خاصی دارد یا در همه کالاها و خدمات قابل اجراست؟ 2. آیا سود مرابحه میتواند به صورت درصدی تعیین گردد یا باید به صورت مبلغ معینی باشد؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] در یک معامله خیار غبن ساقط شده است، ولی بعد معلوم شده است که خریدار بیش از مقدار متعارف مغبون شده است که اصلاً در هنگام معامله تصوّر این مقدار غبن را نمی کرده است، آیا در فرض مذکور هم خیار غبن ساقط شده است؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا خیار غبن تبعض بردار است؟ مثلا افرادی مشاعا ملکی را خریداری نمایند و در این معامله مغبون گردند، آیا بعض از آن‌ها می توانند از خیار غبن خود استفاده نمایند و معامله را در حالی فسخ نمایند که بعض از شرکا به این غبن راضی هستند؟
- [آیت الله سبحانی] آیا در بیع مرابحه می توان مخارج حمل و نقل را به قیمت خرید افزود و نیز مقداری را که خود بر روی کالا کار کرده است؟
- [آیت الله نوری همدانی] در خیار شرط اگر مدت معین نشده باشد، علاوه بر باطل بودن خیار، آیا بیع نیز باطل است؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا ادعای خیار غبن را می توان پس از گذشت زمان طولانی مثلا 9 سال مطرح نمود؟
- [آیت الله علوی گرگانی] آیا پیوند زدن سر انسان به انسانی دیگر جایز است؟ در صورت جواز آیا احکام صاحب سر بر آن جاری است یا احکام صاحب بدن؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] شخصی خودکشی کرده است، آیا احکام مربوطه به میت نسبت به او جاری است؟
مسائل مرتبط از این مرجع
مسئله مرتبط یافت نشد
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مظاهری] در احکام خرید و فروش گفته شد که دریازده مورد میتوان معامله را فسخ کرد، در تمام این یازده مورد صلح را نیز میتوان فسخ کرد مگر در مورد خیار مجلس و خیار حیوان و خیار تأخیر.
- [آیت الله مظاهری] در احکام خرید و فروش گفته شد که در یازده مورد میتوان معامله را فسخ کرد، در تمام آن یازده مورد، اجاره را نیز میتوان فسخ کرد مگر در مورد خیار مجلس و خیار حیوان و خیار تأخیر.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر جبیره، تمام صورت یا تمام یکی از دستها را فرا گرفته باشد باز احکام جبیره جاری، و وضوی جبیره ای کافی است، ولی اگر بیشتر اعضای وضو را گرفته باشد، احکام جبیره جاری نمی باشد و باید تیمم نماید.
- [آیت الله جوادی آملی] .خیار غبن که مغبون میتواند معامله را به هم بزند , در صورتی است که تفاوت قیمت، مورد اهمیت باشد و مغبون از آن تفاوتِ مهم, آگاه نباشد.
- [آیت الله سیستانی] ابوحنیفه و شافعی برای مغبون قائل به خیار غبن نیستند، حال آنکه در مذهب ما این خیار ثابت است، و ظاهراً بحث ثبوت یا عدم ثبوت این خیار شامل موردی که بنای شخص مغبون بر بیتوجّهی به قیمت و خرید و فروش کالا به هر قیمتی باشد، نمیشود، در این فرض ظاهراً خیار غبن ثابت نیست. همچنین شامل جایی که بنای طرفین معامله نقلوانتقال طبق قیمت بازار است نه بیشتر و شخص مغبون بر ادّعای غابن مبنی بر بالا نبودن قیمت اعتماد کرده، نمیشود؛ زیرا ظاهراً از نظر همگان در اینجا خیار ثابت است، از جهت فریب دادن بایع. همچنین این خیار شامل جایی که بنا به شرط ارتکازی در عرف خاص، جز حقّ فسخ، حقّ دیگری مانند حقّ مطالبه مابهالتفاوت وجود دارد، نمیشود. در هر حال، هر جا که از نظر مذهب امامیه خیار غبن ثابت باشد و مذهب اهل سنّت، آن را منکر باشد، برای شخص امامی مذهب از باب مقاصّه نوعی جایز است که پیرو اهل سنّت را به نبود خیار غبن ملزم کند. این در جایی است که مذهب اهل سنّت بر همگان، از جمله شخص امامی مذهب نافذ و جاری باشد.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] صلح یک عقد لازم است و هیچ یک از طرفین نمی تواند به تنهایی آن را به هم بزند بلی در تمام مواردی که در احکام خرید و فروش بیان شد یکی از طرفین مصالحه حق فسخ مصالحه را دارد مگر در موارد زیر: 1 خیار مجلس در خیار صلح جاری نیست یعنی بعد از انجام مصالحه حتی اگر مجلس را ترک نکرده باشند حق به هم زدن آن را ندارند. 2 خیار حیوان یعنی اگر مصالحه بر روی حیوانی انجام شود حق فسخ مصالحه را تا سه روز ندارند. 3 خیار تأخیر یعنی اگر در مصالحه جنس را تحویل نگیرد و پول را تا سه روز ندهد مصالحه کننده حق فسخ مصالحه را با شرایطی که در بیع بیان شد ندارد. ولی اگر در پرداخت مال المصالحه از حد متعارف تأخیر کند یا شرط شده باشد که مال المصالحه را نقد بدهد و به شرط عمل نکند دیگری می تواند صلح را به هم بزند.
- [آیت الله علوی گرگانی] احکام وطن بر جایی که صرف نظر از آن کرده است جاری نیست چه در آنجا ملک داشته باشد یا نه، وچه در آنجا شش ماه مانده باشدیانه.
- [آیت الله سیستانی] آنچه در دست کفار است چنانچه مالکش محترم المال باشد یعنی مسلمان ، یا کافر ذمّی ، یا معاهد باشد احکام غنیمت بر آن جاری نیست .
- [آیت الله مظاهری] در معامله بیع شرط، خیار، منتقل به ورثه می‌شود بنابراین اگر خریدار بمیرد فروشنده میتواند ملک را از ورثه او مطالبه نماید.
- [آیت الله اردبیلی] تا وقتی خریدار و فروشنده از مجلس معامله متفرّق نشدهاند، میتوانند معامله را به هم بزنند و نیز اگر مشتری حیوانی را بخرد، تا سه روز حقّ به هم زدن معامله را دارد و همچنین اگر پول جنسی را که نقد خریده تا سه روز ندهد و جنس را تحویل نگیرد، فروشنده میتواند معامله را به هم بزند؛ ولی کسی که مالی را صلح میکند در صورت اوّل و دوم حقّ به هم زدن صلح را ندارد، امّا در صورت سوم چنانچه تحویل مال مصالحه را تأخیر بیندازد و در عرف حدّی برای ادای آن باشد یا منصرف از صلح این باشد که مال مصالحه را نقد بدهد و تأخیر نیندازد، (خیار تأخیر) در صلح نیز جاری می‌باشد و در بقیّه خیارات که در (احکام خرید و فروش) گفته شد، میتواند صلح را به هم بزند، مگر در خیار غَبْنْ که به هم زدن صلح بیاشکال نیست.