خانواده
خانواده، اولین نهاد اجتماعی و کوچکترین واحد تشکیل دهنده جامعه است.
من پسر بزرگ خانواده هستم. آیا واجب است برای خواندن نمازهای قضای پدرم، تا زنده است از او تحقیق کنم یا این که بر او واجب است مرا از مقدار آن آگاه نماید؟ در صورتی که مرا مطلع نکند، تکلیف من چیست؟
تفحص و سؤال بر شما واجب نیست، ولی بر پدر واجب است تا فرصت دارد خودش بخواند و اگر نتوانست وصیت نماید. به هرحال پسر بزرگ مکلّف است که بعد از فوت پدرش، آن مقدار از نماز و روزه هایی را که یقین دارد از پدرش فوت شده است، قضا نماید.
تفحص و سؤال بر شما واجب نیست، ولی بر پدر واجب است تا فرصت دارد خودش بخواند و اگر نتوانست وصیت نماید. به هرحال پسر بزرگ مکلّف است که بعد از فوت پدرش، آن مقدار از نماز و روزه هایی را که یقین دارد از پدرش فوت شده است، قضا نماید.
عنوان سوال:
من پسر بزرگ خانواده هستم. آیا واجب است برای خواندن نمازهای قضای پدرم، تا زنده است از او تحقیق کنم یا این که بر او واجب است مرا از مقدار آن آگاه نماید؟ در صورتی که مرا مطلع نکند، تکلیف من چیست؟
پاسخ:
تفحص و سؤال بر شما واجب نیست، ولی بر پدر واجب است تا فرصت دارد خودش بخواند و اگر نتوانست وصیت نماید. به هرحال پسر بزرگ مکلّف است که بعد از فوت پدرش، آن مقدار از نماز و روزه هایی را که یقین دارد از پدرش فوت شده است، قضا نماید.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- در صورت فوت پسر بزرگ خانواده، آیا قضای عبادات پدر بر پسر دوم نیز واجب می شود؟
- با توجه به اینکه من پسر بزرگ پدرم هستم و شرعاً باید قضای نماز و روزه های او را بجا بیاورم، در موردی که قضای نماز و روزه چند سال بر عهده پدرم باشد، ولی وصیّت کرده باشد که فقط قضای نماز و روزه یک سال برای او بجا آورده شود، تکلیف من چیست؟
- پدرم چند سال روزه قضا داشت که نمی دانم آنها را به جا آورده یا نه و در این مورد وصیتی هم نکرده است؛ تکلیف پسر ارشد خانواده چیست؟
- پدرم سکته مغزی نموده و مدت دو سال مریض بود و بر اثر سکته قادر به تشخیص خوب و بد نبود، یعنی قدرت تفکر و تعقل از او سلب شده بود. در این دو سال نماز و روزه خود را انجام نداده است. آیا قضای نماز و روزه او بر من که پسر بزرگ خانواده هستم، واجب است؟ البته می دانم که اگر وی بیماریهای مذکور را نداشت، قضای نماز و روزه های او بر من واجب بود. امیدوارم مرا در این مسأله راهنمایی فرمایید.
- پدرم مقداری نماز قضا دارد، ولی قدرت انجام آن را ندارد. آیا بر من که پسر بزرگ خانواده هستم، جایز است در زمان حیات پدرم نمازهای فوت شده او را قضا نمایم و یا شخصی را اجیر کنم تا آن را انجام دهد؟
- من جوانی هستم که با خانواده ام زندگی می کنم، پدرم خمس و زکاتش را نمی پردازد، حتی خانه ای را با مال ربوی ساخته است و حرام بودن غذایی که در خانه می خورم، آشکار است. با توجه به اینکه نمی توانم از خانواده ام جدا شوم، امیدوارم تکلیف مرا در این باره بیان فرمایید.
- اینجانب تعدادی نماز قضا داشتم که در خواندن آنها به جای ذکر سجده و رکوع یک (سبحان الله) میگفتم، بعداً فهمیدم یک (سبحان الله) برای رکوع و سجده کفایت نمیکند. حال میخواهم بدانم تکلیف نمازهای قضای خوانده شده و همچنین بعضی از نمازهای صبح که در تنگی وقت به این طریق خوانده شده، چیست؟ آیا باید دوباره اعاده گردد یا خیر؟
- فردی که خودش نماز قضای واجب زیادی دارد؛ بهگونهای که قضا کردن آنها چند سال طول میکشد و از طرفی چون پسر بزرگ خانواده است نماز قضای والدینش نیز بر گردن اوست و بضاعت مالی هم ندارد که پول بدهد تا دیگران نماز والدینش را قضا کنند، چه تکلیفی دارد؟
- شخصی هستم که نمی توانم وضو خود را تا پایان نماز حفظ کنم (به علت باد معده) البته اگر تا پایان وقت نماز چندین بار وضو بگیرم و نماز بخوانم معمولاً می توانم نمازم را با وضوی سالم بخوانم. اما این کار مستلزم عسر و حرج زیادی است به طوری که علاوه بر خودم اطرافیان هم از نماز خواندن من خسته می شوند و در واقع سخت ترین کار برایم نماز خواندن است. نماز اول وقت را نمی توانم درک کنم و از مسجد و نماز جماعت هم محروم هستم حتی در بین نماز هم تمام توجهم به وضویم است؛ در واقع هیچ لذّتی از نماز خواندن نمی برم لطفاً بفرمایید تکلیف من چیست؟ راهی وجود دارد که بتوانم در نماز جماعت شرکت کنم؟ بفرمایید نمازهای قضای خود را با این وضعی که دارم به چه شکلی بخوانم؟
- آیا باید نمازهای نافله بلند خوانده شود یا آهسته؟ س: آیا جایز است نماز شب را که دو رکعت دو رکعت خوانده می شود، به صورت دو نماز چهار رکعتی و یک دو رکعتی و یک نماز وتر خواند؟ س: آیا هنگام خواندن نماز شب، واجب است که کسی متوجه نماز شب خواندن ما نشود؟ آیا واجب است که آن را در تاریکی بخوانیم؟ س: آیا خواندن نافله ظهر و عصر، پس از ادای نماز ظهر و عصر و در وقت نافله، باید به قصد قضا باشد و یا به قصد دیگری؟ س: خواهشمندیم کیفیت نماز شب را به تفصیل برای ما بیان فرمایید. س: نماز شب به چه صورتی باید خوانده شود؟ یعنی کیفیت آن از جهت سوره و استغفار و دعا چگونه است؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله اردبیلی] اگر پسر بزرگتر بعد از مرگ پدرش و قبل از خواندن نمازهای قضای او فوت کند، آیا خواندن نمازهای قضای پدر، به کس دیگری منتقل می‌شود یا نه؟
- [سایر] پدرم چند سال روزه قضا داشت که نمیدانم آنها را به جا آورده یا نه و در این مورد وصیتی هم نکرده است؛ تکلیف پسر ارشد خانواده چیست؟
- [آیت الله بهجت] در صورتی که انسان، مقلّد مجتهدی باشد که قضای نمازهای فوت شده ی مادر را واجب می داند و در زمان تقلید از آن مجتهد، مادر از دنیا برود و قضای نماز و روزه ی او را پسر انجام ندهد و بعدا به علّت فوت آن مجتهد، رجوع به مجتهد حیّ کند و آن مجتهد زنده قضای نماز مادر را واجب نداند، وظیفه ی فرد مکلّف چیست؟
- [آیت الله بهجت] آیا خواندن نماز قضای پدر، اگر پسر بزرگ نداشته باشد بر دختر واجب است؟
- [آیت الله خوئی] بیدار کردن مرد افراد خانواده خود را از قبیل زوجه و فرزندان برای نماز، واجب است یا خیر؟ و اگر بیدار نکند آیا معصیت کرده یا خیر؟
- [آیت الله بهجت] پدر از اهل سنّت است و پسر بزرگ او شیعه شده است، آیا نمازهای فوت شده پدر بر این فرزند واجب است؟ اگر سنّی فوت شده فرزند پسر بزرگ نداشته باشد، آیا قضای نمازهایش جزو دیون وی محاسبه می گردد؟
- [آیت الله اردبیلی] پدر و مادری مقیّد به خواندن نماز بودهاند، ولی نماز را غلط میخواندهاند. آیا قضای نماز آنها بر پسر بزرگتر واجب است؟
- [آیت الله سبحانی] گر پسر بزرگتر قضای نمازهای پدر را نخواند و همچنین کسی را اجیر نکند ولی برادران یا خواهران کوچکتر این کار را انجام دهند، آیا از ذمه متوفّی ساقط می شود؟
- [آیت الله اردبیلی] مردی که از دنیا رفته و پسر بزرگ او قبل از فوت او مرتد شده، آیا باز هم خواندن نماز قضای او بر کسی (مثل پسر بعدی) واجب است؟
- [آیت الله بهجت] آیا قضای نماز و روزه پدربزرگ و مادربزرگ، در صورتی که پسر آن ها، آن قضاها را انجام نداده باشد بر نوه واجب است؟
مسائل مرتبط از این مرجع
مسئله مرتبط یافت نشد
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله شبیری زنجانی] تا انسان زنده است، اگر چه از خواندن نماز قضای خود عاجز باشد، دیگری نمیتواند نمازهای او را قضا نماید.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] بر پسرِ پسر (نوه) قضای نماز میّت در صورتی که در حال مردن میّت، از همه بچه های او بزرگتر باشد واجب نیست، و احتیاط واجب آن است که اگر میّت فرزندی نداشته باشد، نمازهای او را قضا کند.
- [آیت الله مظاهری] نمازهای واجب، پنج نماز است: اوّل: نمازهای یومیّه. دوّم: نماز آیات. سوم: نماز میّت. چهارم: نماز طواف واجب کعبه. پنجم: نماز قضای پدر و مادر که بر پسر بزرگتر واجب است.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر پسر بزرگتر عاقل بالغ پیش از قضای نماز پدر بمیرد، چنانچه بین مرگ پدر و مرگ او به قدری طول کشیده که میتوانسته قضای نماز آنها را به جا آورد، بر پسر دوم چیزی واجب نیست و اگر این مقدار طول نکشیده بنا بر احتیاط پسر دوم قضای آنها را به جا آورد. نماز جماعت
- [امام خمینی] نمازهای واجب - نمازهای واجب شش است: اول: نماز یومیه. دوم: نماز آیات. سوم: نماز میت. چهارم: نماز طواف واجب خانه کعبه. پنجم: نماز قضای پدر که بر پسر بزرگتر واجب است. ششم: نمازی که به واسطه اجاره و نذر و قسم و عهد واجب می شود.
- [آیت الله بروجردی] اگر پسر بزرگتر پیش از آن که نماز و روزهی پدر یا مادر را قضا کند بمیرد، چنانچه بین مرگ پدر یا مادر و مرگ او به قدری طول کشیده که میتوانسته قضای نماز و روزهی آنها را به جا آورد، بر پسر دوم چیزی واجب نیست و اگر این مقدار طول نکشیده، قضای آنها بر پسر دوم واجب است.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر زن نماز را تاخیر بیندازد و از اول وقت به اندازة انجام واجبات یک نماز بگذارد و حائض شود ، قضای آن نماز بر او واجب است ، ولی در تندخواندن و کند خواندن و چیزهای دیگر ، باید ملا حظة حال خود را بکند مثلاً زنی که مسافر نیست اگر در اول ظهر نماز نخواند ، قضای آن در صورتی واجب می شود که به مقدار خواندن چهار رکعت نماز به دستوری که گفته شد از اول ظهر بگذرد و حائض شود ، و برای کسی که مسافر است گذاشتن وقت به مقدار خواندن دو رکعت کافی است و نیز باید ملاحظة تهیة شرائطی را که دارا نیست بنماید ، پسر اگر به مقدار فراهم آوردن آن مقدمات و خواندن یک نماز بگذرد و حائض شود قضا واجب است و گرنه واجب نیست .
- [آیت الله مکارم شیرازی] نمازهای واجب شش نماز است: 1 نمازهای یومیه، 2 نماز طواف واجب خانه خدا، 3 نماز آیات، 4 نماز میت، 5 نماز قضای پدر و مادر که بر پسر بزرگتربه شرحی که می آید واجب است، 6 نماز نافله ای که به واسطه نذر و عهد و قسم واجب شده است.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر زن حائض نماز را تأخیر بیندازد و از اوّل وقت به اندازه خواندن یک نماز بگذرد وحائض شود، قضای آن نماز بر او واجب است ولی در تند خواندن وکند خواندن وچیزهای دیگر، باید ملاحظه حال خود را بکند مثلاً زنی که مسافر نیست اگر در اوّل ظهر نماز نخواند، قضای آن در صورتی واجب می‌شود که به مقدار خواندن چهار رکعت نماز به دستوری که گفته شد از اوّل ظهر بگذرد و حائض شود، وبرای کسی که مسافر است گذشتن وقت به مقدار خواندن دو رکعت کافی است.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر زن نماز را تاخیر بیندازد و از اول وقت به اندازه خواندن یک نماز با تحصیل طهارت از حدث بگذرد و حائض شود؛ قضای آن نماز بر او واجب است؛ ولی در تند خواندن و کند خواندن و چیزهای دیگر باید ملاحظه حال خود را بکند؛ مثلا زنی که مسافر نیست اگر در اول ظهر نماز نخواند؛ قضای آن در صورتی واجب می شود که به مقدار خواندن چهار رکعت نماز با تحصیل طهارت از حدث از اول ظهر بگذرد و حائض شود و برای کسی که مسافر است گذشتن وقت به مقدار خواندن دو رکعت با تحصیل طهارت کافی است.