عذر شرعی
عذری كه شرعاً قابل قبول است.
کسی که تعداد روزهایی که روزه نگرفته و مقدار نمازهایی را که نخوانده نمی داند، وظیفه اش چیست؟ کسی هم که نمی داند روزه اش را بر اثر عذر شرعی افطار کرده و یا عمداً آن را خورده است، چه حکمی دارد؟
ایز است که به قضای آن مقدار از نماز و روزه هایش که یقین به فوت آنها دارد، اکتفا نماید، و در صورت شک در افطار عمدی کفّاره واجب نیست.
ایز است که به قضای آن مقدار از نماز و روزه هایش که یقین به فوت آنها دارد، اکتفا نماید، و در صورت شک در افطار عمدی کفّاره واجب نیست.
عنوان سوال:
کسی که تعداد روزهایی که روزه نگرفته و مقدار نمازهایی را که نخوانده نمی داند، وظیفه اش چیست؟ کسی هم که نمی داند روزه اش را بر اثر عذر شرعی افطار کرده و یا عمداً آن را خورده است، چه حکمی دارد؟
پاسخ:
ایز است که به قضای آن مقدار از نماز و روزه هایش که یقین به فوت آنها دارد، اکتفا نماید، و در صورت شک در افطار عمدی کفّاره واجب نیست.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- با توجه به فتوای امام خمینی(قدّس سرّه) مبنی بر وجوب قصر نماز و افطار هنگام سفر به هشت فرسخی، اگر مقدار رفتن کمتر از چهار فرسخ باشد، ولی در بازگشت، به علت مشکلات راه و نبودن ماشین، مجبور به پیمودن مسافتی بیش از شش فرسخ شود، آیا باید نماز را شکسته خواند و روزه را افطار کرد؟
- اگر شخصی در روزی که شک دارد عید فطر است یا نه، روزه را عمداً افطار کند، وظیفه اش در قبال روزه آن روز چیست؟
- کسی که نمی داند چه مقدار روزه قضا دارد و با فرض داشتن روزه قضا روزه مستحبی بگیرد، اگر معتقد باشد که روزه قضا ندارد، آیا به عنوان روزه قضا محسوب می شود؟
- شخصی ده روز روزه بر عهده دارد و در روز بیستم شعبان شروع به روزه گرفتن می کند، آیا در این صورت می تواند عمداً روزه خود را قبل یا بعد از زوال، افطار کند؟ در صورتی که قبل یا بعد از زوال افطار نماید، چه مقدار کفّاره دارد؟
- فردی که به مدت صدو بیست روز روزه نگرفته، چه وظیفه ای دارد؟ آیا باید برای هر روز شصت روز روزه بگیرد؟ و آیا کفّاره بر او واجب است؟
- کسی که هنگام بلوغ فقط یازده روز از ماه رمضان را روزه گرفته و یک روز را هم در موقع ظهر افطار کرده و در مجموع هجده روز روزه نگرفته است، و در مورد آن هجده روز نمی دانسته که با ترک عمدی روزه کفّاره بر او واجب است، چه حکمی دارد؟
- شخصی به مدت ده سال بر اثر جهل نماز نخوانده و روزه نگرفته است، فعلاً توبه نموده و به سوی خدا بازگشته و تصمیم بر جبران آنها گرفته است، ولی توانایی قضای همه روزه های فوت شده را ندارد و مالی هم ندارد که با آن کفّاره هایش را بپردازد، آیا صحیح است که فقط به استغفار اکتفا کند؟
- آیا تبعیت از اهل سنت در وقت افطار روزه در مراسم عمومی و مجالس رسمی و غیر آن، جایز است؟ اگر مکلّف تشخیص دهد که این متابعت از موارد تقیه نیست و دلیلی برای التزام به آن وجود ندارد، وظیفه اش چیست؟
- آیا استناد به شبی که در آن ماه به صورت قرص کامل است (شب چهاردهم) و اعتبار آن به عنوان دلیل برای محاسبه اول ماه جایز است تا از این راه وضعیت یوم الشک معلوم شود که مثلاً روز سی ام ماه رمضان است و احکام روز ماه رمضان بر آن مترتب شود، مثلاً بر کسی که این روز را بر اساس بیّنه روزه نگرفته، حکم به وجوب قضای روزه شود و کسی هم که به دلیل استصحاب بقای ماه رمضان روزه گرفته، بری ء الذمّه باشد؟
- مرد بزرگسالی به دلایل مشخصی از خانواده اش جدا شده و برقراری ارتباط با آنها برای او مقدور نیست. وی فرزند بزرگ خانواده هم هست و پدرش در این مدت فوت کرده است و نمی داند چه مقدار نماز قضا و غیر آن بر عهده پدرش است و مال کافی هم برای اجیر گرفتن در اختیار ندارد و خودش هم به علت سن زیاد نمی تواند آنها را بجا آورد، وظیفه وی چیست؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بهجت] تعداد نمازهایی که نخوانده ام زیاد است و نمی دانم چه قدر است، آیا غیر از قضا برای جبران آن ها می توان کار دیگری کرد؟
- [آیت الله مظاهری] شخصی 42 ساله تاکنون روزه نگرفته و گفته دارای پانزده عائله بوده و برای تلاش و اداره خانوادهام در گرما و سرما کار میکردم و طاقت نداشتم روزه بگیرم. عذر شرعی هم نداشته است. خواهشمند است نظر مبارک را در مورد وظیفه او بیان فرمائید.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] شخصی در سالهای قبل از 15 سالگی یقین به خروج منی پیدا کرده ولی از روی جهل به مسأله و نبود مسأله گو نماز نخوانده و روزه هم نگرفته است; اکنون نسبت به عبادات آن زمان چه وظیفه ای دارد؟
- [سایر] در ماه رمضان مدتی روزه نگرفته ام، اما تعداد روزه ها را فراموش کرده ام ؛ وظیفه ام چیست؟
- [آیت الله اردبیلی] کسی سالها بدون عذر، روزه نگرفته است. اکنون توبه کرده و روزه میگیرد؛ ولی نمیتواند کفّاره روزههایی را که نگرفته است، پرداخت کند یا روزه کفّاره بگیرد. تکلیف این شخص چیست؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] شخصی روزه ماه رمضان را عمداً خورده است و همین طور روزه قضای ماه رمضان را بعدازظهر خورده است و نمی دانسته کفاره دارد، وظیفه اش چیست؟
- [آیت الله بهجت] فردی در زمان کودکی و اوایل بلوغ، روزه خورده است، اکنون که بزرگ شده، نمی داند جاهل قاصر بوده تا کفاره واجب نباشد یا مقصّر بوده تا کفاره واجب باشد. وظیفه چیست؟
- [آیت الله بهجت] زن های حامل و زن شیرده که روزه را افطار می کنند، چه وظیفه ای درباره این روزه ها دارند؟
- [آیت الله بهجت] از ابتدای بلوغ مدت شش سال بر اثر نادانی و بدون عذر شرعی روزه نمی گرفتم، یک سال را هم بدون این که بدانم جنب هستم، روزه گرفته ام، وظیفه من چیست؟
- [آیت الله نوری همدانی] زنی که به واسطه مریض بودن در ماه رمضان روزه نگرفته و تا ماه رمضان بعدی قضای روزهها را هم نگرفته یا آنکه بدون عذر معصیت کرده و روزه خود را خورده است آیا پرداخت کفاره او بر خودش است یا شوهرش؟ و اگر بر خود اوست وقتی که تمکن بر کفاره ندارد غیر از مهریهای که از شوهر طلبکار است آیا واجب است از مهریه به اندازه کافی از شوهر خود گرفته و ادای کفاره نماید یا خیر؟
مسائل مرتبط از این مرجع
مسئله مرتبط یافت نشد
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر در تعداد روزه هایی که نگرفته و باید قضا کند شک دارد باید به مقداری که یقین دارد روزه نگرفته قضا کند. مثلاً اگر شک کند که پنج روزه قضا بر عهده اوست یا هفت روز، باید پنج روز را قضا کند. بلی اگر زمان حدوث عذر را می داند ولی نمی داند چند روز طول کشیده است مثلاً می داند روز بیستم ماه بیمار شده یا به سفر رفته و نمی داند تا بیست و پنجم ماه ادامه داشته یا تا بیست و هفتم به احتیاط واجب باید حداکثر را قضا کند.
- [آیت الله مظاهری] اگر برای عذری چند روز روزه نگیرد و بعد شک کند که چه وقت عذر او برطرفشده، میتواند مقدار کمتر را که احتمال میدهد روزه نگرفته قضا نماید.
- [آیت الله خوئی] کسی که به واسط پیری روزه نگرفته، اگر بعد از ماه رمضان بتواند روزه بگیرد، احتیاط مستحب آن است که قضای روزهایی را که نگرفته است بهجا آورد.
- [امام خمینی] اگر برای عذری چند روز روزه نگیرد و بعد شک کند که چه وقت عذر او برطرف شده، می تواند مقدار کمتر را که احتمال می دهد روزه نگرفته قضا نماید، مثلا کسی که پیش از ماه رمضان مسافرت کرده و نمی داند پنجم رمضان از سفر برگشته یا ششم، می تواند پنج روز روزه بگیرد. و نیز کسی هم که نمی داند چه وقت عذر برایش پیدا شده، می تواند مقدار کمتر را قضا نماید، مثلا اگر در آخرهای ماه رمضان مسافرت کند و بعد از رمضان برگردد و نداند که بیست و پنجم رمضان مسافرت کرده یا بیست و ششم، می تواند مقدار کمتر یعنی پنج روز را قضا کند.
- [امام خمینی] کسی که به واسطه پیری روزه نگرفته، اگر بعد از ماه رمضان بتواند روزه بگیرد، بنابر احتیاط واجب باید قضای روزهایی را که نگرفته بجا آورد.
- [آیت الله خوئی] نمازهائی که زن در حال حیض نخوانده قضا ندارد، ولی روزههای واجب را که در حال حیض نگرفته باید قضا نماید.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر برای عذری چند روز روزه نگیرد و بعد شک کند که چه وقت عذر او بر طرف شده می تواند مقدار کمتر را که احتمال می دهد روزه نگرفته قضا نماید ، مثلاً کسی که پیش از ماه رمضان مسافرت کرده و نمی داند پنجم رمضان از سفر برگشته یا ششم ، می تواند پنج روزه بگیرد و نیز کسی هم که نمی داند چه وقت عذر برایش پیدا شده ، می تواند مقدا ر کمتر را قضا نماید ، مثلاً اگر در آخر های ماه رمضان مسافرت کند و بعد از رمضان برگردد و نداند که بیست و پنجم رمضان مسافرت کرده ، یا بیست وششم ، می تواند مقدار کمتر یعنی پنج روز را قضا کند .
- [آیت الله نوری همدانی] اگر به واسطة مرضی روزة رمضان را نگیرد و مرض او تا رمضان سال بعد طول بکشد ، قضای روزه هائی را که نگرفته بر او واجب نیست و باید برای هر روز یک مد که تقریباً ده سیر است طعام یعنی گندم یا جو و مانند اینها به فقیر بدهد ، ولی اگر به واسطة عذر دیگری مثلاً برای مسافرت روزه نگرفته باشد و عذر او تا رمضان بعد باقی بماند ، روزهائی را که نگرفته باید قضا کند و احتیاط مستحب آن است که برای هر روز یک مد طعام هم به فقیر بدهد .
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر برای عذری چند روز روزه نگیرد و بعد شک کند که چه وقت عذر او بر طرف شده بنابر احتیاط واجب مقدار بیشتری را که احتمال می دهد روزه نگرفته قضا نماید مثلا کسی که پیش از ماه رمضان مسافرت کرده و نمی داند پنجم ماه از سفر برگشته یا ششم بنابر احتیاط واجب شش روز روزه بگیرد ولی کسی که نمی داند چه وقت عذر برایش پیدا شده می تواند مقدار کمتر را قضا نماید مثلا اگر در اخر ماه رمضان مسافرت کرده و بعد از ماه رمضان برگشته و نمی داند که بیست و پنجم ماه رمضان مسافرت کرده یا بیست و ششم می تواند مقدار کمتر یعنی پنج روز را قضا کند اگر چه احتیاط مستحب این است که مقدار بیشتر را قضا نماید
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر برای عذری چند روز روزه نگیرد و بعد شک کند که چه وقت عذر او برطرف شده؛ واجب نیست مقدار بیشتری را که احتمال می دهد روزه نگرفته قضا نماید؛ مثلا کسی که پیش از ماه رمضان مسافرت کرده و نمی داند پنجم رمضان از سفر برگشته یا ششم و یا اینکه مثلا در آخرهای ماه رمضان مسافرت کرده و بعد از رمضان برگشته و نمی داند که بیست و پنجم رمضان مسافرت کرده یا بیست و ششم؛ در هر دو صورت می تواند مقدار کمتر یعنی پنج روز را قضا کند اگرچه احتیاط مستحب آن است که مقدار بیشتر یعنی شش روز را قضا نماید.