وظیفه
تکلیف مستفاد از اصول عملی، هنگام شک یا جهل به حکم واقعی را وظیفه عملی گویند. این بحث در اصول فقه کاربرد دارد.
اگر انسان در منزل دیگران متوجه شود که توالت رو به قبله ساخته شده است، آیا وظیفه دارد صاحب خانه را مطلع سازد؟
در موردی که مستند به ابتلاء او است، تذکر بدهد.
در موردی که مستند به ابتلاء او است، تذکر بدهد.
عنوان سوال:
اگر انسان در منزل دیگران متوجه شود که توالت رو به قبله ساخته شده است، آیا وظیفه دارد صاحب خانه را مطلع سازد؟
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- اگر کسی خانه ای را اجاره کند و بعدا متوجه شود صاحب خانه آن خانه یا قسمتی از آن را با پول ربا خریده است، وظیفه چیست؟
- بنده خانه ای را اجاره کردم به شرطی که مبلغی به عنوان قرض الحسنه به صاحب خانه بپردازم. پس از سکونت، متوجه شدم که صاحب خانه، آدم نزول خوار و ربا دهنده ای است و به احتمال زیاد پولی که از من گرفته جهت ربا به کار می گیرد، حال تکلیف من نسبت به سکونت در آن منزل و نماز خواندن در آن چیست؟
- اگر انسان مالی داشته باشد و آن را جایی پنهان کرده و یا به کسی سپرده باشد و وارثان از آن اطلاع نداشته باشند، آیا لازم است آنان را از این امر مطلع سازد؟
- اگر برای فرد میهمان از گفته ی صاحب خانه در مورد جهت قبله، یقین حاصل نشود؛ آیا می تواند در آن جهتی که صاحب خانه گفته نماز بخواند یا نه؟
- اگر انسان به مهمانی رفت و بچّه اش فرش صاحب خانه را نجس نمود، آیا واجب است به صاحب خانه بگوید؟
- آیا می توان به گفته صاحب خانه در مورد جهت قبله اعتماد کرد یا این که خودمان باید بررسی و تحقیق کنیم؟
- اگر انسان به واسطه فشار غایط و بول توانایی تفحص از جهت قبله را نداشته باشد، وظیفه او چیست؟
- در صورتی که صاحب خانه پس از پخت غذا متوجه نجاست آن شود، آیا لازم است که به میهمانان اطلاع دهد؟
- شخصی در منزل فردی با اجازه او مشغول نماز خواندن می شود. در همین هنگام صاحب خانه فوت می کند یا این که خانه را می فروشد، تکلیف شخصی نمازگزار چیست؟
- آن چه امروزه مرسوم است که پولی به صاحب خانه می دهند و در مقابل آن در خانه سکونت می کنند و به آن رهن منزل می گویند، در چه صورت صحیح است و آیا صاحب پول باید پس از گذشت سال خمس آن پول را بپردازد؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله سبحانی] پس از خرید یک واحد آپارتمانی مسکونی متوجه شدم بر این که کاسه توالت ده درجه از قبله انحراف دارد آیا این مقدار برای انحراف از قبله کافی است؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] در روستاها مکان جلوی درب منزل عرفاً به صاحب خانه تعلق دارد و صاحب خانه تصرفاتی در آن دارد و بنابر عرف اهالی روستا این مکان مختص به صاحب منزل است، آیا با دیوارکشی صاحب منزل دور این مکان این مکان شرعاً جزء منزل او می شود؟ حکم نماز خواندن و غسل کردن در این محل چگونه است؟
- [آیت الله اردبیلی] اگر کودکی برای دستشویی کردن رو به قبله یا پشت به قبله نشست وظیفه انسان چیست؟
- [آیت الله علوی گرگانی] بعد از گذشت دو روز از دفن میّتی، متوجّه شدهاند که رو به قبله دفن نشده است، وظیفه چیست؟
- [آیت الله اردبیلی] کسی که در مهمانی، جنب می‌شود و از روی حیا و شرم به حمام این منزل نمیرود، آیا جایز است در قسمت دیگری از خانه، بدون این که صاحب خانه متوجه شود، غسل کند و در صورت جایز نبودن، آیا تیمّم کردن صحیح است؟
- [آیت الله خامنه ای] اگر کاسه توالتها در جهت مخالف سمتی که اعتقاد دارند قبله است، نصب شود و بعد از مدتی متوجه شویم که جهت کاسه با جهت قبله 20 تا 22 درجه تفاوت دارد. آیا تغییر جهت کاسه توالت واجب است یا خیر؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] شخصی از شرکت محل کارش وام مسکن قابل توجهی دریافت ومسکن خریده- شرط این وام منزل نداشتن بوده و اگر متوجه میشدند 5 میلیون جریمه میکردند- ایشان خانه ای را با همسرش شریک بوده ودر واقع با این وام، خانه دوم خریده اند چند سال گذشته و وام هم تسویه شده و کسی از موضوع با خبر نشده وظیفه او چیست؟
- [سایر] با سلام. منزل یکی از اقوام را جهت دریافت 25 میلیون تومان در وثیقه بانک گذاشتم که متاسفانه بدلیل ورشکستگی نتوانستم اقساط را پرداخت کنم و صاحب ملک منزل را فروخت و 22 میلیون طلب بانک را پرداخت و الباقی پول منزل را بجای خرید منزل دیگر منزلی را رهن و اجاره نمود .اکنون که قیمت آن خانه سه برابر شده است آنها قیمت روز خانه را از من طلب میکنند.بدهی من به صاحب وثیقه چقدر است؟
- [آیت الله خامنه ای] میهمانی که فقط شب عید فطر به خانه انسان بیاید، تکلیف فطره اش چه می شود؟ ج) فطره او بر عهده صاحب خانه نیست. س: اگر میهمان فطره خودش را بدهد، آیا از عهده صاحب خانه ساقط می شود؟ ج) در فرضی که نان خور محسوب شود اگر با اجازه صاحب خانه و از طرف او فطره خودش را بدهد، از عهده میزبان ساقط می شود. س: اگر انسان شب عید فطر میهمان داشته باشد و صبح متوجه شود که عید بوده؛ آیا فطره آنها بر او واجب است؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] شخصی خانه ای را به دیگری می فروشد. مشتری پس از معامله متوجّه می شود که منزل مذکور (مثلا به علّت عبور سیم فشار قوی برق) در طرح خرابی قرار دارد. طبق متعارف خسارت چنین خانه هایی مطابق قیمت کارشناسی توسّط صاحب خانه پرداخت می شود. با توجّه به این مطلب چنانچه ارزش خانه پایین تر از قیمت مورد معامله باشد، آیا معیوب محسوب می شود؟ اگر تفاوت قیمتی وجود نداشته باشد، با توجّه به این که ممکن است برای صاحب خانه قدری دوندگی داشته باشد، آیا این امر عیب محسوب می شود؟
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله وحید خراسانی] خانه ای را که مثلا مسافر و زوار در ان منزل می کنند و معلوم نیست چقدر در ان می مانند اگر به طور اجاره قرار بگذارند که مثلا شبی یک تومان بدهند چون مدت اجاره را معلوم نکرده اند اجاره نسبت به غیر از شب اول صحیح نیست و صاحب خانه بعد از شب اول هر وقت بخواهد می تواند انها را بیرون کند ولی بعد از شب اول با رضایت صاحب خانه استفاده از منزل اشکال ندارد
- [آیت الله بروجردی] خانهای را که غریب و زوّار در آن منزل میکنند و معلوم نیست چقدر در آن میمانند، اگر قرار بگذارند که مثلاً شبی یک تومان بدهند و صاحب خانه راضی شود، استفادهی از آن خانه اشکال ندارد، ولی چون مدت اجاره را معلوم نکردهاند، اجاره صحیح نیست و صاحب خانه هر وقت بخواهد میتواند آنان را بیرون کند.
- [آیت الله سیستانی] خانهای را که غربا و زوّار در آن منزل میکنند و معلوم نیست چقدر در آن میمانند ، اگر قرار بگذارند که مثلاً شبی یک تومان بدهند و صاحب خانه راضی شود ، استفاده از آن خانه اشکال ندارد ، ولی چون مدت اجاره را معلوم نکردهاند ، اجاره نسبت به غیر از شب اول صحیح نیست ، و صاحب خانه بعد از شب اول هر وقت بخواهد میتواند آنها را بیرون کند . مسائل متفرقه اجاره
- [آیت الله علوی گرگانی] کسی که گمان به قبله دارد، اگر بتواند گمان قویتری پیدا کند نمیتواند به گمان خود عمل نماید، مثلاً اگر میهمان از گفته صاحب خانه گمان به قبله پیدا کند، ولی بتواند از راه دیگر گمان قویتری پیدا کند، نباید به حرف او عمل نماید.
- [آیت الله شبیری زنجانی] کسی که گمان به قبله دارد، اگر بتواند گمان قویتری پیدا کند نمیتواند به گمان خود عمل کند، مثلاً اگر میهمان از گفته صاحب خانه گمان به قبله پیدا کند، ولی بتواند از راه دیگر گمان قویتری پیدا کند، نباید به حرف او عمل نماید.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . کسی که گمان به قبله دارد، اگر بتواند گمان قوی تری پیدا کند نمی تواند به گمان خود عمل نماید، مثلاً اگر میهمان ازگفته صاحب خانه گمان به قبله پیدا کند ولی بتواند از راه دیگری گمان قویتری پیدا کند نباید به حرف او عمل نماید.
- [آیت الله سیستانی] کسی که گمان به قبله دارد ، اگر بتواند گمان قوی تری پیدا کند ، نمیتواند به گمان خود عمل نماید . مثلاً اگر میهمان از گفته صاحب خانه گمان به قبله پیدا کند ، ولی بتواند از راه دیگر گمان قوی تری پیدا کند ، نباید به حرف او عمل نماید .
- [آیت الله نوری همدانی] کسی که گمان به قبله دارد ، اگر بتواند گمان قوی تری پیدا کند نمی تواند به گمان ضعیف عمل نماید ، مثلاً اگر میهمان از گفتة صاحب خانه ، گمان به قبله پیدا کند ولی بتواند از راه دیگر گمان قوی تری پیدا کند نباید به حرف او ، عمل نماید .
- [آیت الله وحید خراسانی] کسی که گمان به قبله دارد اگر بتواند گمان قوی تری پیدا کند نمی تواند به گمان خود عمل نماید مثلا اگر میهمان از گفته صاحب خانه گمان به قبله پیدا کند ولی بتواند از راه دیگر گمان قوی تری پیدا کند نباید به حرف او عمل نماید
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] کسی که گمان به قبله دارد اگر بتواند گمان قوی تری پیدا کند؛ نمی تواند به گمان خود عمل نماید؛ مثلا اگر میهمان از گفته صاحب خانه گمان به قبله پیدا کند؛ ولی بتواند از راه دیگر گمان قوی تری پیدا کند؛ نباید به حرف او عمل نماید.