وظیفه
تکلیف مستفاد از اصول عملی، هنگام شک یا جهل به حکم واقعی را وظیفه عملی گویند. این بحث در اصول فقه کاربرد دارد.
اگر کودکی برای دستشویی کردن رو به قبله یا پشت به قبله نشست وظیفه انسان چیست؟
در صورتی که خودش چنین نشسته، جلوگیری از او واجب نیست؛ ولی احتیاط مستحب آن است که بزرگ‌ترها کودک را هنگام تخلّی رو به قبله یا پشت به قبله ننشانند.
در صورتی که خودش چنین نشسته، جلوگیری از او واجب نیست؛ ولی احتیاط مستحب آن است که بزرگ‌ترها کودک را هنگام تخلّی رو به قبله یا پشت به قبله ننشانند.
پاسخ:
در صورتی که خودش چنین نشسته، جلوگیری از او واجب نیست؛ ولی احتیاط مستحب آن است که بزرگ‌ترها کودک را هنگام تخلّی رو به قبله یا پشت به قبله ننشانند.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- آیا در هنگام استبراء و یا تطهیر و تمیز نمودن مخرج ادرار و مدفوع میتوان رو به قبله یا پشت به قبله نشست؟
- اگر به علتی، موقع تخلّی مجبور شویم که رو یا پشت به قبله باشیم، آیا رو به قبله بنشینیم یا پشت به قبله؟
- آیا احداث محلّ تخلّی (دستشویی) در پشت بام یا طبقه دوم یا سوم مسجد، جایز است یا خیر؟
- آیا به خاطر ناچاری، مثلاً برای این که نامحرم ما را نبیند، میتوانیم هنگام تخلّی رو به قبله یا پشت به قبله بنشینیم؟
- اگر نمازگزار به طرفی که یقین داشت قبله است نماز خواند و پس از نماز فهمید پشت به قبله یا به طرف راست یا چپ قبله نماز خوانده است، در این صورت نمازش چه حکمی دارد؟
- آیا میتوان بچه را در حالت تخلّی، رو به قبله یا پشت به قبله نگه داشت؟ و اگر بچه بدون طهارت، دست به قرآن یا اسامی خدا و پیغمبر صلیاللهعلیهوآله و مقدّسات بزند، واجب است او را منع کنند؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله سیستانی] من قبله نما خریدم قبله را سمت دستشویی نشان می دهد . حالا اشکالی ندارد که ما در دستشویی به سمت قبله می نشینیم ؟
- [سایر] اگر توالت خانه رو یا پشت به قبله ساخته شده باشد، وظیفه هنگام تخلی چیست؟
- [سایر] آیا می توان بر پشت چارپایان نشست و به گفتگو پرداخت؟
- [آیت الله بهجت] سر شخصی بر اثر بیماری به طور کامل معکوس شده و صورتش به پشت برگشته است. وظیفه او هنگام نماز در مورد رو به قبله بودن چیست؟
- [آیت الله بهجت] اگر انسان به واسطه فشار غایط و بول توانایی تفحص از جهت قبله را نداشته باشد، وظیفه او چیست؟
- [آیت الله بهجت] ساختمان های دولتی [مثل مدرسه] که تعدادی از دستشویی های آن رو به قبله ساخته شده است، آیا دانش آموزان می توانند از آن استفاده کنند؟
- [آیت الله سبحانی] پدر کودکی در زندان است آیا جد پدری کودک وظیفه پرداخت نفقه نوه اش را دارد؟
- [آیت الله بهجت] اگر کودکی لواط یا زنا کرده باشد، بعد از بلوغ وظیفه اش چیست؟
- [آیت الله بهجت] اگر انسان در منزل دیگران متوجه شود که توالت رو به قبله ساخته شده است، آیا وظیفه دارد صاحب خانه را مطلع سازد؟
- [آیت الله بهجت] جماع کردن رو به قبله یا پشت به قبله و همین طور صحبت کردن در جماع چه حکمی دارد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر برای آن که نامحرم او را نبیند مجبور شود رو یا پشت به قبله بنشیند، باید رو یا پشت به قبله بنشیند؛ و نیز اگر به دلیل دیگری ناچار باشد که رو یا پشت به قبله بنشیند مانعی ندارد.
- اگر هنگام تخلّی رو به قبله یا پشت به قبله باشد و عورت خود را از قبله برگرداند، بنابر احتیاط کفایت نمیکند؛ و اگر رو به قبله یا پشت به قبله نباشد، احتیاط واجب آن است که عورت خود را رو یا پشت به قبله ننماید.
- در هنگام استبراء و تطهیرِ مخرجِ ادرار و مدفوع، رو یا پشت به قبله بودن اشکالی ندارد، هرچند بهتر است که در این حالت نیز رو یا پشت به قبله ننشیند.
- سر سفرهای که در آن شراب میخورند، اگر انسان یکی از آنان حساب شود، بنابر احتیاط واجب نباید نشست و غذا خوردن از آن سفره حرام است.
- اگر بفهمد نماز را پیش از وقت خوانده یا آن را پشت به قبله یا به طرف راست یا چپ قبله بجا آورده، باید دوباره آن را بخواند و اگر وقت گذشته، قضا نماید و اگر با وجود این که میتوانسته قبله را جستجو کند، بدون جستجو نماز بخواند و سپس متوجه شود که به جهت قبله نماز نخوانده، نمازش باطل است، حتی اگر انحراف از قبله کمتر از حدّ راست یا چپ باشد.
- احتیاط مستحب آن است که بچّه را در وقت تخلّی رو یا پشت به قبله ننشانند و اگر خود بچّه بنشیند نیز جلوگیری از او واجب نیست.
- انسان تا میتواند بنشیند، نباید خوابیده نماز بخواند و اگر نتواند راست بنشیند، باید به هر نحو که میتواند بنشیند و اگر به هیچ صورت نتواند بنشیند، باید به گونهای که در احکام قبله گفته شد، به پهلوی راست بخوابد و اگر نتواند، به پهلوی چپ بخوابد و اگر آن نیز ممکن نباشد، به گونهای به پشت بخوابد که کف پاهای او رو به قبله باشد.
- اگر زن کافر بمیرد و بچّه در شکم او مرده باشد، چنانچه پدر بچّه مسلمان باشد، احتیاطا باید زن را در قبر به پهلوی چپ و پشت به قبله بخوابانند تا روی بچّه به طرف قبله باشد، بلکه اگر هنوز روح نیز به بدن طفل داخل نشده باشد، بنابر احتیاط واجب باید به همین دستور عمل کنند.
- کسی که نمیتواند نشسته نماز بخواند، باید در حال نماز به گونهای به پهلوی راست بخوابد که جلوی بدن او رو به قبله باشد و اگر ممکن نباشد، باید به نحوی به پهلوی چپ بخوابد که جلوی بدن او رو به قبله باشد و اگر به این نحو نیز نتواند قرار گیرد، باید به گونهای به پشت بخوابد که کف پای او رو به قبله باشد.
- کسی که بر میّت نماز میخواند، باید رو به قبله باشد و نیز واجب است میّت را مقابل او به گونهای به پشت بخوابانند که سر میّت به طرف راست و پای او به طرف چپ نمازگزار باشد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر برای آن که نامحرم او را نبیند، مجبور شود رو به قبله یا پشت به قبله بنشیند، باید در صورت امکان پشت به قبله بنشیند، و نیز اگر از راه دیگر ناچار باشد که رو به قبله یا پشت به قبله بنشیند، اقوی آن است که در صورت امکان پشت به قبله بنشیند.
- [آیت الله سیستانی] اگر برای آنکه نامحرم او را نبیند مجبور شود رو به قبله یا پشت به قبله بنشیند ، بنابر احتیاط لازم باید پشت به قبله بنشیند .
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر موقع تخلّی طرف جلوی بدن کسی رو به قبله یا پشت به قبله باشد عورت را از قبله بگرداند کفایت نمیکند و اگر جلوی بدن او رو به قبله یا پشت به قبله نباشد احتیاط واجب آن است که عورت را رو به قبله یا پشت به قبله ننماید.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر هنگام تخلّی جلوی بدن کسی رو به قبله یا پشت به قبله باشد و عورت خود را از قبله بگرداند، کفایت نمیکند و اگر جلوی بدن او رو به قبله یا پشت به قبله نباشد، احتیاط واجب آن است که عورت را رو به قبله یا پشت به قبله ننماید.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر موقع تخلّی طرف جلوی بدن رو به قبله یا پشت به قبله باشد ولی عورت را از قبله بگرداند کفایت نمی کند، و گر جلوی بدن رو به قبله یا پشت به قبله نباشد، احتیاط واجب آن است که عورت را رو به قبله یا پشت به قبله ننماید.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر موقع تخلی طرف جلوی بدن کسی رو به قبله یا پشت به قبله باشد و عورت را از قبله بگرداند کفایت نمی کند. و اگر جلوی بدن او رو به قبله یا پشت به قبله نباشد احتیاط واجب آن است که عورت را رو به قبله یا پشت به قبله ننماید.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر موقع تخلی طرف جلوی بدن کسی رو به قبله یا پشت به قبله باشد و عورت خود را از قبله بگرداند کفایت نمی کند و اگر جلوی بدن او رو به قبله یا پشت به قبله نباشد احتیاط واجب ان است که عورت را رو به قبله یا پشت به قبله ننماید
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر موقع تخلی طرف جلوی بدن کسی رو به قبله یا پشت به قبله باشد و عورت خود را از قبله بگرداند؛ کفایت نمی کند؛ اگر جلوی بدن او رو به قبله یا پشت به قبله نباشد؛ احتیاط واجب آن است که عورت را رو به قبله یا پشت به قبله ننماید.
- [آیت الله بروجردی] اگر موقع تخلّی طرف جلوی بدن کسی رو به قبله یا پشت به قبله باشد و عورت را از قبله بگرداند کفایت نمیکند و اگر جلوی بدن او رو به قبله یا پشت به قبله نباشد، احتیاط واجب آن است که عورت را رو به قبله یا پشت به قبله ننماید.
- [آیت الله خوئی] اگر موقع تخلی طرف جلوی بدن کسی رو به قبله یا پشت به قبله باشد، و عورت را از قبله بگرداند کفایت نمیکند، و اگر جلوی بدن او رو به قبله یا پشت به قبله نباشد، احتیاط واجب آن است که عورت را رو به قبله یا پشت به قبله ننماید.