وظیفه
تکلیف مستفاد از اصول عملی، هنگام شک یا جهل به حکم واقعی را وظیفه عملی گویند. این بحث در اصول فقه کاربرد دارد.
خانمی بعد از پنج روز ایام عادتش پاک شده و غسل کرده، روز هشتم یک قطره خون می بیند، این خون چه حکمی دارد؟ و اگر عادتش به این نحو است، وظیفه او از روز پنجم تا روز هشتم چیست؟
در فرض سؤال که تا روز هشتم است، حکم حیض را دارد، حتی روزهایی که در بین پاک بوده است.
در فرض سؤال که تا روز هشتم است، حکم حیض را دارد، حتی روزهایی که در بین پاک بوده است.
عنوان سوال:
خانمی بعد از پنج روز ایام عادتش پاک شده و غسل کرده، روز هشتم یک قطره خون می بیند، این خون چه حکمی دارد؟ و اگر عادتش به این نحو است، وظیفه او از روز پنجم تا روز هشتم چیست؟
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- خانمی بعد از روز پنجم یا ششم لک زرد رنگی می بیند، نمی داند خون است یا نه، وظیفه او چیست؟
- خانمی 7 روز پس از پاک شدن خون حیض مجددا خونی با علایم حیض می بیند که حداقل تا 7 روز ادامه می یابد. وظیفه وی چیست؟
- خانمی 7 روز پس از پاک شدن خون حیض مجددا خونی با علایم حیض می بیند که حداقل تا 7 روز ادامه می یابد. وظیفه وی چیست؟
- خانمی همیشه عادتش در وقت معین با عدد معین بوده اما عدد خودش را فراموش کرده است، وظیفه او چیست؟
- عادت عددیه خانمی 7 روز است. دو ماه پی در پی است که ایشان 12 روز خون می بیند آیا عادت عددیه سابق ایشان به هم خورده است؟ وظیفه ایشان چیست؟
- خانمی حداقل 3 روز متوالی خون دیده و بعد پاک شده دوباره چند روز خون دیده و کل روزهایی که خونریزی داشته با پاکی وسط از 10 روز بیشتر نشده آیا روزهای پاک را باید غسل کند؟
- خانمی حداقل 3 روز متوالی خون دیده و بعد پاک شده دوباره چند روز خون دیده و کل روزهایی که خونریزی داشته با پاکی وسط از 10 روز بیشتر شده است آیا روزهای پاک را باید غسل کند؟
- خانمی همیشه عادتش در وقت معین و عدد معین بوده اما وقت خودش را فراموش کرده و قدر متیقن وقت ندارد، چه وظیفه ای دارد؟
- خانمی همیشه عادتش در وقت معین با عدد معین بوده اما اکنون وقت خود راداند ولی عدد خودش را فراموش کرده، او چه وظیفه ای دارد؟
- اگر خانمی که عادت 6 روزه دارد، یک ماه تا روز نهم خون ببیند و روز دهم پاک شود و روز پانزدهم مجددا خون ببیند وظیفه او چیست و چه روزهایی را حیض و چه روزهایی را استحاضه قرار دهد؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله علوی گرگانی] خانمی بعد از پنج روز ایّام عادتش پاک شده و غسل کرده، روز هشتم یک قطره خون میبیند این خون چه حکمی دارد؟
- [سایر] خانمی که عادتش شش روز است، پس از پاک شدن غسل کرده است روز هشتم لکهای خون (با نشانههای حیض) مشاهده کرده و پاک شده است؛ آیا باید دوباره غسل کند؟
- [آیت الله سبحانی] خانمی در سن یائسگی است ولی به خاطر کیست موجود در رحم خون می بیند وظیفه اش چیست؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] خانمی چند ماه است در ایام عادتش دو روز خون می بیند و بعد از آن تا روز هفتم نه در ظاهر و نه در باطن خونی نمی بیند سپس در روز هفتم اثر کمی مشاهده می کند و تمام می شود آیا فقط دو روز را باید حیض قرار دهد یا مجموع هفت روز را؟ و با توجه به این که پس از دو روز غسل کرده و نمازش را می خواند اگر شوهر با او هم بستر شود آیا کفّاره دارد؟
- [سایر] خانمی که عادتش (وقتیه و عددیه) مثلاً شش روز است، اگر در یک ماه به این مقدار خون ببیند آنگاه دو روز پاک شود و دوباره خون ببیند، تکلیفش چیست؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] زن پس از ایام عادت که معمولا شش یا هفت روز است پاک شده ولی بعد از آن باز خون زرد رنگی می بیند و شک دارد که خون حیض است یا نه و آیا تا ده روز تمام می شود یا نه، وظیفه اش چیست؟
- [سایر] زنی که عادتش در ماه هفت روز است؛ ولی همیشه پس از پاک شدن روز هشتم یا روز نهم، فقط لکهای خون (با نشانههای حیض) مشاهده میکند، چه تکلیفی دارد؟
- [آیت الله سبحانی] زنی پس از هفت روز خون دیدن پاک شده و غسل می کند. روز هشتم و نهم لکه های قهوه ای می بیند، و پیش از ده روز قطع می شود ولی به علت جهل به مسأله، غسل نمی کند، آیا روزه ی او با همان حال صحیح است؟
- [آیت الله سبحانی] زنی پس از پاک شدن از خون حیض، به جهت حساسیت بدنش به آب گرم، اگر غسل کند دوباره خون می بیند و با آب سرد هم نمی تواند غسل کند. آیا این شخص می تواند با تیمم نماز بگزارد؟
- [آیت الله سبحانی] اگر خانمی برای جلوگیری از بارداری از قرص و یا آمپول استفاده کرده است حکم لکه و خونی که در ایام عادت می بیند چیست؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- مستحاضه کثیره و متوسطه وقتی کاملاً از خون پاک شد باید غسل کند، ولی اگر بداند از وقتی که برای نماز قبلی مشغول غسل شده دیگر خون نیامده، لازم نیست دوباره غسل کند.
- اگر زن از خون نفاس پاک شود و احتمال بدهد که در باطن خون هست، باید مقداری پنبه داخل فرج نماید که اگر پاک است، برای عبادتهای خود غسل کند.
- وقتی زن از خون نفاس پاک شد باید غسل کند و عبادتهای خود را بهجا آورد، و اگر دوباره خون ببیند چنانچه روزهایی که خون دیده با روزهایی که در وسط پاک بوده روی هم ده روز یا کمتر از ده روز باشد تمام آن نفاس است، و اگر روزهایی که پاک بوده روزه گرفته باشد باید قضا نماید.
- اگر زنی بیش از سه روز خون دید و ده روزه یا کمتر از آن پاک شد، چنانچه نمیداند خون زخم و جراحت است یا نه، اگر در ایام عادت زن باشد یا اینکه شرایط حیض را داشته باشد آن را خون حیض قرار میدهد.
- زنهای حائض بر شش قسمند: 1 صاحب عادت وقتیه و عددیه؛ و آن زنی است که دو ماه پشت سر هم در وقت معین خون حیض ببیند و شماره روزهای حیض او هم در هر دو ماه یک اندازه باشد، مثل آنکه دو ماه پشت سر هم از اوّل ماه تا هفتم آن خون ببیند. 2 صاحب عادت وقتیه؛ و آن زنی است که دو ماه پشت سر هم در وقت معین، خون حیض ببیند، ولی شماره روزهای حیض او در هر دو ماه یک اندازه نباشد، مثلاً دو ماه پشت سر هم از روز اول ماه خون ببیند ولی ماه اول روز هفتم و ماه دوم روز هشتم از خون پاک شود. 3 صاحب عادت عددیه؛ و آن زنی است که شماره روزهای حیض او در دو ماه پشت سر هم به یک اندازه باشد، ولی وقت دیدن آن دو خون یکی نباشد، مثل آنکه ماه اول از پنجم تا دهم و ماه دوم از دوازدهم تا هفدهم خون ببیند. 4 مضطربه؛ و آن زنی است که چند ماه خون دیده، ولی عادت معینی پیدا نکرده، یا عادتش بههم خورده و عادت تازهای پیدا نکرده است. 5 مبتدئه؛ و آن زنی است که دفعه اولِ خون دیدن او است. 6 ناسیه؛ و آن زنی است که عادت خود را فراموش کرده است. و هر کدام از اینها احکامی دارند که در مسائل بعدی گفته می‌شود.
- بعد از آنکه زن از خون حیض پاک شد، واجب است برای نماز و روزه و عبادتهای دیگری که باید با طهارت (وضو یا غسل یا تیمم) بهجا آورده شود، غسل کند، و دستور آن مثل غسل جنابت است، ولی بنابر اظهر برای نماز باید پیش از غسل یا بعد از آن وضو هم بگیرد، و اگر پیش از غسل وضو بگیرد بهتر است.
- اگر زن پیش از ده روز پاک شود و بداند که در باطن خون نیست، باید برای عبادتهای خود غسل کند، ولی اگر یقین داشته باشد که پیش از تمام شدن ده روز دوباره خون میبیند نباید غسل کند و نمیتواند نماز بخواند و باید به احکام حائض عمل نماید.
- اگر زن در ماه رمضان پیش از اذان صبح از حیض یا نفاس پاک شود و عمداً غسل نکند، یا اگر وظیفه او تیمم است عمداً تیمم نکند، روزهاش باطل است و وجوب کفاره خالی از وجه نیست.
- ناسیه، یعنی زنی که وقت و عدد عادت خود را فراموش کرده است، اگر بیشتر از ده روز خون ببیند باید روزهایی را که خون او نشانه حیض دارد تا ده روز، حیض قرار دهد و بقیه را استحاضه قرار دهد. و اگر نتواند حیض را بهواسطه نشانههای آن تشخیص دهد، بنابر احتیاط واجب باید هفت روز اول را حیض و بقیه را استحاضه قرار دهد، مگر اینکه بداند بهطور مسلم در روزهای اول، حیض نمیشده است که در آن صورت بعد از آن روزها را باید حیض قرار دهد؛ و اگر ظن اطمینانی پیدا کرد که ایام عادتش مثل خویشان خود است عادت آنها را برای خود انتخاب میکند. احکام حائض
- زنی که در حیض عادت عددیه دارد، اگر بیش از مقدار عادت خود خون دید در صورتی که نشانههای حیض را داشته باشد و بداند یا احتمال دهد که قبل از ده روز پاک خواهد شد، عبادتهای خود را ترک میکند؛ و اگر در اثناء ده روز در ظاهر پاک شد، بنابر احتیاط باید مقداری پنبه داخل فرج خود کرده، کمی صبر کند و بعد بیرون آورد، اگر پاک بود غسل میکند و اگر پاک نبود میتواند عبادتهای خود را ترک کند تا از داخل هم پاک شود. ولی در صورتی که میداند خون بیش از ده روز ادامه خواهد داشت، مقدار عادت خود را حیض و بقیه را استحاضه قرار میدهد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر زن پیش از ده روز پاک شود و بداند که در باطن خون نیست؛ باید برای عبادتهای خود غسل کند اگرچه گمان داشته باشد که پیش از تمام شدن ده روز دوباره خون می بیند؛ ولی اگر یقین داشته باشد که پیش از تمام شدن ده روز دوباره خون می بیند نباید غسل کند.
- [آیت الله اردبیلی] اگر کمتر از سه روز خون ببیند و پاک شود و سپس سه روز دیگر یا بیشتر خون ببیند، چنانچه خون دوم دارای صفات حیض بوده و یا در ایام عادت باشد، حیض است و خون اوّل اگرچه در روزهای عادتش باشد و یا دارای صفات حیض باشد، حیض نیست.
- [آیت الله اردبیلی] اگر زن پیش از ده روز پاک شود و بداند که در باطن خون نیست، باید برای عبادتهای خود غسل کند، اگرچه گمان داشته باشد که پیش از تمام شدن ده روز دوباره خون میبیند، ولی اگر یقین یا اطمینان داشته باشد که پیش از تمام شدن ده روز دوباره خون میبیند، باید فعلاً در ایام پاکی به وظیفه حائض عمل نماید.
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه زن پیش از ده روز پاک شود و بداند که در باطن خون نیست، باید غسل کند و عبادتهای خود را انجام دهد، اگرچه یقین داشته باشد پیش از تمام شدن ده روز دوباره خون می بیند.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر زن پیش از ده روز پاک شود و بداند که در باطن خون نیست ، باید برای عبادتهای خود غسل کند ، اگر چه گمان داشته باشد که پیش از تمام شدن ده روز دوباره خون می بیند ، ولی اگر قین داشته باشد که پیش از تمام شدن ده روز دوباره خون می بیند نباید غسل کند و نمی تواند نماز بخواند و باید به احکام حائض رفتار نماید .
- [آیت الله سبحانی] اگر زن پیش از ده روز پاک شود و بداند که در باطن، خون نیست; باید برای عبادت های خود غسل کند، اگرچه گمان داشته باشد که پیش از تمام شدن ده روز دوباره خون می بیند; ولی اگر یقین داشته باشد که پیش از تمام شدن ده روز دوباره خون می بیند نباید غسل کند و نمی تواند نماز بخواند و باید به احکام حائض رفتار نماید.
- [امام خمینی] اگر زن پیش از ده روز پاک شود و بداند که در باطن خون نیست، باید برای عبادتهای خود غسل کند، اگر چه گمان داشته باشد که پیش از تمام شدن ده روز دوباره خون می بیند. ولی اگر یقین داشته باشد که پیش از تمام شدن ده روز دوباره خون می بیند، نباید غسل کند و نمی تواند نماز بخواند، و باید به احکام حائض رفتار نماید.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر پیش از ده روز پاک شود و بداند که در باطن خون نیست باید برای عبادت های خود غسل کند، اگر چه گمان داشته باشد که پیش از تمام شدن ده روز دوباره خون می بیند، بلکه اگر یقین هم داشته باشد که پیش از تمام شدن ده روز دوباره خون می بیند احتیاطاً غسل کند و در پاکی در بین عبادت های خود را به جا آورد و آنچه را بر حایض حرام است ترک نماید.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر زن پیش از ده روز پاک شود و بداند که در باطن خون نیست، باید برای عبادتهای خود غسل کند، اگرچه گمان داشته باشد که پیش از تمام شدن ده روز دوباره خون می بیند ولی اگر یقین داشته باشد که پیش از تمام شدن ده روز دوباره خون می بیند نباید غسل کند و نمی تواند نماز بخواند و باید به احکام حائض رفتار نماید.
- [آیت الله سیستانی] اگر زن پیش از ده روز پاک شود و بداند که در باطن خون نیست ، باید برای عبادتهای خود غسل کند اگر چه گمان داشته باشد که پیش از تمام شدن ده روز دوباره خون می بیند ، و اگر یقین داشته باشد که پیش از تمام شدن ده روز دوباره خون می بیند باید همچنان که گذشت احتیاطاً غسل کند و عبادتهای خود را بجا آورد و آنچه بر حائض حرام است ترک نماید .