امام جماعت
امام جماعت به معنی پیش نمازاست واز آن در باب صلاة، سخن رفته است. ومهم‌ترین مباحث آن عبارت است از:
آیا می توانم نماز قضا را با این نیّت بخوانم که اگر نماز قضا داشته باشم برای خودم و اگر نداشتم برای پدرم و اگر او نداشته باشد، برای مادرم و...؟ آیا می توانم با چنین نیتی به امام جماعت اقتدا کنم؟
اگر برای دیگران امامت می کند باید نماز قضای یقینی را به جماعت بخواند، و اگر اقتدا می کند نیّت قضای احتمالی کافی است.
اگر برای دیگران امامت می کند باید نماز قضای یقینی را به جماعت بخواند، و اگر اقتدا می کند نیّت قضای احتمالی کافی است.
عنوان سوال:
آیا می توانم نماز قضا را با این نیّت بخوانم که اگر نماز قضا داشته باشم برای خودم و اگر نداشتم برای پدرم و اگر او نداشته باشد، برای مادرم و...؟ آیا می توانم با چنین نیتی به امام جماعت اقتدا کنم؟
پاسخ:
اگر برای دیگران امامت می کند باید نماز قضای یقینی را به جماعت بخواند، و اگر اقتدا می کند نیّت قضای احتمالی کافی است.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- اگر مأموم در حال رفتن امام به رکوع، اقتدا کند؛ آیا نماز جماعت او صحیح است؟
- آیا اقتدا به امام جماعت سنّی مذهب جایز است؟
- در صورتی که امام جمعه و یا امام جماعت نسبت به دنیا حریص باشد و در قبال خواندن نماز جماعت و جمعه و یا سخنرانی از مردم پول مطالبه نماید، آیا می شود در نماز به او اقتدا کرد؟
- در مسجدی یک امام جماعت برای اقامه نماز ظهر و یک امام جماعت دیگر برای اقامه نماز مغرب می آید. امام جماعت اوّل طبق جهت محراب رو به قبله می ایستد، ولی دومی با استدلال به علم قبله شناسی عقیده دارد که قبله حدود 20 درجه به سمت راست انحراف دارد. در این صورت تکلیف مأمومین در اقتدا به این دو امام جماعت چیست؟
- اگر دو نفر در رکعت دوم به جماعت ملحق شوند، پس از تمام شدن نماز جماعت، یکی از این دو نفر می تواند دو رکعت باقی مانده نماز را به دیگری اقتدا و نیت جماعت دو نفری بنماید؟
- در صورتی که یک رکعت نماز مغرب را به جماعت خواندیم، آیا می شود دوباره نماز مغرب را به عشای امام اقتدا کنیم؟
- اگر کسی به خاطر تقیّه به امام جماعت سنّی یا غیر عادل اقتدا کند، باید نمازش را اعاده کند؟
- آیا اقتدا به امام جماعت فاسق جایز است؟ آیا نمازهایی که خوانده شده بایستی اعاده شود؟
- اگر قرائت امام جماعت از نظر مأموم صحیح نباشد، می تواند به او اقتدا کند؟
- برای اقامه نماز وارد مسجدی می شویم و می بینیم که نماز جماعت بر پا شده است. با توجه به این که امام جماعت را نمی شناسیم، می توانیم به او اقتدا کنیم یا خیر؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله خامنه ای] در نماز جماعت آیا واجب است نیّت کنیم به فلان امام جماعت یا امام جماعت حاضر اقتدا می کنیم؟
- [آیت الله نوری همدانی] آیا می‌شود نماز ظهر و عصر را به عنوان امام جماعت دوبار خواند؟ اگرچه به نیت نماز قضا هم نباشد؟
- [آیت الله اردبیلی] در مکانی دو نماز جماعت تشکیل شده که صفوف دو نماز از کنار هم به یکدیگر وصل شدهاند و یک نفر در صف جماعت به طوری واقع شده است که می‌تواند به هر یک از آن دو امام اقتدا کند و او به یکی از دو امام اقتدا میکند. آیا می‌تواند در بین نماز، نیّت خود را برگرداند و به امام جماعت دیگر اقتدا کند؟
- [سایر] آیا برای خواندن نماز قضا، میتوانیم به جماعت اقتدا کنیم؟
- [آیت الله خامنه ای] جواز اقتدا به اهل سنت اختصاص به نماز ادا دارد یا در نماز قضا نیز می توان اقتدا کرد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اقتدا کردن به امام جماعت اهل سنّت در نماز میّت چه حکمی دارد؟
- [آیت الله خامنه ای] آیا در نماز جماعت، امام باید نیت جماعت بکند؟
- [سایر] سلام .من خودم نماز قضا دارم .میخواهم نماز قضای پدر مرحومم را هم با وجودی که می دانم بر من واجب نیست , بخوانم. ایا می توانم یک نماز قضا به نیت هر دو نفرمان بخوانم؟ مثلایک نماز ظهر به نیت هر دو نفرمان؟ یا نماز قضای خودم را جدا و نماز قضای ایشان را هم جدا باید بخوانم.مچکرم
- [سایر] فردی به رکعت آخر نماز جماعت رسیده و اقتدا میکند. آیا بعد از پایان نماز امام جماعت، می‌تواند به نفر جلویی خود که همزمان با وی به مسجد رسیده و نماز میخواند اقتدا کند و ادامه نماز را به امامت آن فرد بخواند؟ (مثل وقتی که امام جماعت وضویش باطل شده و شخص دیگری از مأمومین عهده دار امامت می‌شود).
- [آیت الله نوری همدانی] آیا امام جماعت می‌تواند نماز استیجاری را به جماعت بخواند؟ و اقتدا نمودن به امام جماعتی که نماز استیجاری میخواند صحیح است؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر امام جماعت قضای نماز یومیه خود را می خواند، می شود به او اقتدا کرد ولی اگر نمازش را احتیاطا قضا می کند، یا قضای نماز شخص دیگر را تبرعا می خواند، اقتدا به او اشکال دارد.
- نماز قضا را با جماعت می شود خواند، چه نماز امام جماعت ادا باشد یا قضا، و لازم نیست هر دو یک نماز را بخوانند مثلاً اگر نماز قضای صبح را با نماز ظهر یا عصر امام بخواند اشکال ندارد .
- اگر امام جماعت بهواسطه عذری با تیمم یا با وضوی جبیرهای نماز میخواند، کسی که وظیفهاش وضو بوده، می‌تواند به او اقتدا کند، ولی اگر امام با لباس نجس نماز میخواند، بنابر احتیاط واجب نباید به او اقتدا کرد.
- انسان در بین نماز جماعتی که خواندن آن به جماعت واجب نیست بنابر اظهر می تواند نیت فُرادی کند اگر چه از اول نماز قصد فرادی داشته باشد، مثلاً نیّت کند که دو نماز خود را با یک نماز امام بخواند یعنی قصد کند که بین نماز فرادی کند و زودتر تمام کند و دوباره نماز دوم را به او اقتدا کند. ولی ممکن است از جهت اخلال به نظم جماعت و اشتباه انداختن مأمومین ممنوع باشد.
- موقعی که مأموم نیت میکند، باید امام را معین نماید، ولی دانستن اسم او لازم نیست، مثلاً اگر نیت کند: اقتدا میکنم به امام حاضر، نمازش صحیح است.
- اگر در بین نماز جماعت نیت فُرادی نماید، بنا بر احتیاط واجب نباید دوباره نیت جماعت کند، ولی اگر مردّد شود که نیت فُرادی کند یانه، و بعد تصمیم بگیرد نماز را با جماعت تمام کند، نمازش صحیح است.
- هرگاه بداند نماز امام باطل است، مثلاً بداند امام وضو ندارد، اگر چه خود امام ملتفت نباشد، نمی تواند به او اقتدا کند.
- اگر امام جماعت در بین نماز از قیام عاجز شد، لازم است مأموم نیت فرادی کند و نماز خود را بخواند، و هم‌چنین است هر نقصی که مانع از اقتداست.
- موقعی که امام جماعت نماز یومیه می خواند، هر کدام از نمازهای یومیه را می شود به او اقتدا کرد ولی اگر نماز یومیه اش را احتیاطا دوباره می خواند، فقط در صورتی که مأموم احتیاطش با امام یکی باشد می تواند به او اقتدا کند.
- اگر خواندن نماز آیات را بهقدری تأخیر بیندازد که خورشید یا ماه شروع به باز شدن کند، بنابر احتیاط واجب باید نیت ادا و قضا نکند، ولی اگر بعد از باز شدن تمام آن نماز بخواند باید نیت قضا نماید.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مظاهری] امام لازم نیست نیّت جماعت کند ولی مأموم باید نیّت جماعت کند امّا دانستن اسم امام جماعت لازم نیست، مثلاً اگر نیّت کند اقتدا میکنم به امام حاضر کفایت میکند.
- [آیت الله خوئی] موقعی که مأموم نیت میکند، باید امام را معین نماید، ولی دانستن اسم او لازم نیست، اگر نیت کند اقتدا میکنم به امام جماعت حاضر، نمازش صحیح است.
- [آیت الله خوئی] اگر امام جماعت قضای نماز یومیه خود یا کس دیگر را که فوت آن یقینی باشد میخواند، می‌شود به او اقتدا کرد، ولی اگر نماز خود یا کس دیگر را احتیاطا قضا میکند اقتدا به او جائز نیست.
- [آیت الله اردبیلی] اگر امام جماعت قضای نماز واجب روزانه خود را بخواند، میتوان به او اقتدا کرد، ولی اگر نماز خود را احتیاطا قضا کند یا قضای احتیاطی نماز شخص دیگری را بخواند، اگرچه برای آن پول نگرفته باشد، اقتدای به او اشکال دارد؛ ولی اگر انسان بداند که از شخصی که امام جماعت برای او نماز قضا میخواند نماز فوت شده است، اقتدای به امام جماعت اشکال ندارد.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] موقعی که ماموم نیت می کند؛ باید امام را معین نماید؛ ولی دانستن اسم او لازم نیست و اگر نیت کند اقتدا می کنم به امام جماعت حاضر؛ نمازش صحیح است.
- [آیت الله سیستانی] موقعی که مأموم نیّت میکند ، باید امام را معیّن نماید ، ولی دانستن اسم او لازم نیست ، و اگر نیّت کند اقتدا میکنم به امام جماعت حاضر نمازش صحیح است .
- [آیت الله مظاهری] اگر در بین نماز شک کند که اقتدا کرده یا نه، اگر بنایش بر جماعت خواندن بوده و احتمال دهد که از روی فراموشی نیّت جماعت نکرده است نماز را به نیّت جماعت تمام کند.
- [آیت الله وحید خراسانی] نماز قضا را با جماعت می شود خواند چه نماز امام جماعت ادا باشد یا قضا و لازم نیست هر دو یک نماز را بخوانند مثلا اگر نماز قضای صبح را با نماز ظهر یا عصر امام بخواند اشکال ندارد
- [آیت الله نوری همدانی] نماز قضا را با جماعت می شود خواند چه نماز امام جماعت ادا باشد یا قضا و لازم نیست هر دو یک نماز را بخوانند مثلاً اگر نماز قضای صبح را با نماز ظهر یا عصر امام بخواند اشکال ندارد .
- [آیت الله فاضل لنکرانی] نماز قضا را با جماعت می شود خواند، چه نماز امام جماعت ادا باشد یا قضا و لازم نیست هردو یک نماز را بخوانند مثلاً اگر نماز قضای صبح را با نماز ظهر یا عصر امام بخواند اشکال ندارد.