امام جماعت
امام جماعت به معنی پیش نمازاست واز آن در باب صلاة، سخن رفته است. ومهم‌ترین مباحث آن عبارت است از:
آیا برای امام جماعت شدن نیاز به کسب اجازه از مجتهد است، یا همان توجّه و اعتماد مردم کافی است؟
همان که مردم او را عادل بدانند، کافی است.
همان که مردم او را عادل بدانند، کافی است.
عنوان سوال:
آیا برای امام جماعت شدن نیاز به کسب اجازه از مجتهد است، یا همان توجّه و اعتماد مردم کافی است؟
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- آیا اذان و اقامه شخص دیگری غیر از امام، در نماز جماعت کافی است؟
- خانمی که عقد کرده، ولی به خانه ی شوهر نرفته، به اجازه ی پدر و مادر نیاز دارد یا اجازه ی شوهر کافی است؟
- مسجدی، متولّی شرعی دارد که تمام اختیارات مسجد حتی تعیین امام جماعت، به عهده او است اگر کسی بدون اجازه ی متولی، نماز جماعت بخواند، حکم نماز امام و مأموم چگونه است؟
- با توجه به این که حضور در نماز جماعت برای کسی که نمی تواند حمد و سوره را صحیح بخواند، واجب است؛ تکلیف زن در این خصوص، با در نظر گرفتن این که شوهر، اجازه ی حضور در جماعت را ندهد چیست؟ اگر بدون اجازه ی شوهر در نماز جماعت شرکت کند، تکلیف نمازی که خوانده شده چیست؟
- امام راتب مسجدی غیر روحانی است. اگر فردی روحانی به طور اتفاقی به آن مسجد برود و بخواهد امام جماعت بشود، آیا باید از امام راتب غیر روحانی اجازه بگیرد؟ و اگر هر دو قصد اقامه جماعت داشته باشند، اقتدا به کدام یک ارجح است؟
- اگر در یک لحظه چندین حادثه که هر کدام به تنهایی موجب واجب شدن نماز آیات می شود، رخ دهد آیا تک تک آن ها نیاز به نماز آیات دارد یا یک نماز برای همه ی آن ها کافی است؟
- در بقای بر فتوای میّت آیا یک بار عمل کردن کافی است؟ یعنی با یک بار عمل به فتوای مجتهد زنده، آیا بعد از فوت وی می توان بر تقلید او باقی بود؟
- برای اقامه نماز وارد مسجدی می شویم و می بینیم که نماز جماعت بر پا شده است. با توجه به این که امام جماعت را نمی شناسیم، می توانیم به او اقتدا کنیم یا خیر؟
- کسی که در مقام بیان مسایل شرعی است، آیا باید به نظریات مجتهد یقین داشته باشد یا اطمینان و گمان کافی است و در صورت کشف خلاف تکلیف او چیست؟
- شخصی متوجّه عنوان تقلید نبوده ولی اگر مسأله ای برایش پیش می آمده به رساله ی مجتهد وقت رجوع کرده و عمل نموده، آیا این مقدار برای تحقّق تقلید و بقای بر او در صورت فوت، کافی است؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله خامنه ای] آیا تیمم بدل از غسل نسبت به امام جماعتی که معذور است، برای اقامه نماز جماعت کافی است؟
- [سایر] من از چهره ی ظاهری خودم رضایت کافی رو ندارم برای همین باعث شده اعتماد به نفس کافی نداشته باشم لطفا من رو راهنمایی کنید
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر برای نماز جماعت اذان گفته شود و امام جماعت حاضر نباشد و اذان را نشنود برای آن جماعت همان اذان کافی است یا وقتی آمد مجدّداً اذان گفته شود؟
- [آیت الله علوی گرگانی] مظالم یعنی چه؟ آیا مصرف آن نیاز به اجازه مجتهد دارد؟
- [سایر] چرا کلینی(ره) با توجه به اینکه کتابش کافی را در زمان نائب سوم امام زمان (عج) نوشت آن کتاب را به امام (ع) عرضه ننمود؟
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر کسی در عدد اشواط طواف و سعی و عدد سنگ های رمی به دیگری اعتماد کند کافی است
- [آیت الله اردبیلی] در صورتی که از امام جماعت شناخت کافی نداشته باشیم و او را برتر از بقیه ندانیم، آیا باید به او اقتدا کنیم؟ آیا در صف نماز جماعت می‌شود نماز را فرادا خواند؟
- [آیت الله صافی گلپایگانی] آیا شرکت در نماز جماعت اهل سنّت و خواندن نمازهای یومیه با آنها، کافی است؟
- [آیت الله اردبیلی] آیا برای اعلم بودن مجتهد حتماً باید تحقیق کرد یا این که اطلاعات فرد کافی است؟
- [سایر] چرا عقل بشر، برای قانونگذاری کافی نیست و نیاز به تقنین الهی است ؟!
مسائل مرتبط از این مرجع
- وقتی که جماعت برپا می شود، مستحب است کسی که نمازش را فُرادی خوانده دوباره با جماعت بخواند، و اگر بعد بفهمد که نماز اولش باطل بوده، نماز دوم او کافی است.
- اگر مرد را مجبور کنند که زنش را طلاق دهد، طلاق باطل است و بنابر اظهر در تحقق اجبار همین مقدار کافی است که اگر مثلاً طلاق ندهد، مالی را که به آن نیاز دارد و اگر از او بگیرند به حالش ضرر دارد به ناحق از او بگیرند، ولی اگر میتواند توریه کند و با توجه و التفات در حین طلاق توریه نکرد، بنابر اظهر طلاق صحیح است.
- اگر مصرفی را که میت معین کرده، از ثلث مال او بیشتر باشد، وصیت او در بیشتر از ثلث در صورتی صحیح است که ورثه حرفی بزنند، یا کاری کنند که معلوم شود عملی شدن وصیت را اجازه دادهاند و تنها راضی بودن آنان کافی نیست؛ و اگر مدتی بعد از مردن او هم اجازه بدهند، صحیح است.
- کسی که خمس میدهد، هنگام دادن خمس به مجتهد یا نماینده او یا در صورتی که مجاز است، هنگام رساندن خمس به موارد مصرف آن، باید قصد قربت نماید؛ یعنی خمس را به قصد انجام فرمان خداوند و برای نزدیک شدن به او بدهد، ولی اگر دیگری را برای رساندن خمس وکیل کرده باشد، همین که وکیل قصد قربت کند کافی است.
- اگر مجتهد اعلم در مسأله ای فتوا دهد، مقلِّدِ آن مجتهد ( یعنی کسی که از او تقلید می کند ) نمی تواند در آن مسأله به فتوای مجتهد دیگر عمل کند، ولی اگر فتوا ندهد و بفرماید : احتیاط آن است که فلان طور عمل شود، مثلاً بفرماید : ( احتیاط آن است که در رکعت سوم و چهارم نماز سه مرتبه تسبیحات اربعه ( یعنی ( سُبْحانَ اللّه وَالْحَمْدُ للّه وَ لااِلهَ اِلاَّ اللّه وَ اللّه اَکْبَرْ ) بگویند ) مقلد باید یا به این احتیاط که احتیاط واجبش می گویند عمل کند و سه مرتبه بگوید و یا بنا بر احتیاط واجب به فتوای مجتهدی که علم او از مجتهد اعلم کمتر و از مجتهدهای دیگر بیشتر و یا مساوی است با احراز سایر شرایط تقلید عمل نماید، پس اگر او یک مرتبه گفتن را کافی بداند، می تواند یک مرتبه بگوید . و هم‌چنین است اگر مجتهد اعلم بفرماید : ( مسأله محل تأمّل یا محل اشکال است ) .
- اگر وصیت کند که بدهی او را بدهند و برای نماز و روزه او اجیر بگیرند و کار مستحبی هم انجام دهند، چنانچه وصیت نکرده باشد که اینها را از ثلث بدهند، باید بدهی او را از اصل مال بدهند و اگر چیزی زیاد آمد، ثلث آن را به مصرف نماز و روزه و کارهای مستحبی که معین کرده برسانند، و در صورتی که ثلث کافی نباشد، اگر ورثه اجازه بدهند باید وصیت او عملی شود و اگر اجازه ندهند، باید نماز و روزه را از ثلث بدهند و اگر چیزی زیاد آمد به مصرف کار مستحبی که معین کرده برسانند.
- گندم یا چیز دیگری که برای فطره میدهد، باید با جنس دیگر یا خاک مخلوط نباشد یا اگر مخلوط است، چیزی که مخلوط شده بهقدری کم باشد که قابل توجه نباشد و اگر بیش از این مقدار باشد در صورتی صحیح است که خالص آن به یک صاع برسد، ولی اگر مثلاً یک صاع گندم با چندین من خاک مخلوط باشد، که خالص کردن آن خرج یا کار بیشتر از متعارف دارد، دادن آن کافی نیست.
- هفت چیز وضو را باطل میکند: 1 بول؛ و در حکم بول است رطوبتی که انسان نداند بول است یا نه، اگر قبل از استبراء کردن از او خارج شود؛ 2 غائط؛ 3 باد معده و روده که از مخرج غائط خارج می‌شود، و یا از غیر مخرج اگر این عنوان بر آن صدق نماید؛ 4 خوابی که بهواسطه آن چشم نبیند و گوش نشنود؛ ولی اگر چشم نبیند و گوش بشنود وضو باطل نمیشود؛ و هم‌چنین است اگر گوش هم نشنود، ولی نخوابیده باشد، مثل اینکه به ادامه فکر سابق مشغول باشد؛ 5 چیزهایی که عقل را از بین میبرد: مانند دیوانگی، مستی و بیهوشی؛ 6 استحاضه زنان که بعداً گفته می‌شود؛ 7 جنابت؛ و بنابر احوط مس میت. اگر غسل برای آن کافی نبوده و نیاز به وضو نیز داشته باشد.
- مستحب است در رکعت اول پیش از خواندن حمد، آهسته بگوید: (أعوذ باللّه من الشیطان الرجیم)، و در رکعت اول و دوم نماز ظهر و عصر، (بسم اللّه الرحمن الرحیم) را بلند بگوید. و نیز مستحب است حمد و سوره را شمرده بخواند و در آخر هر آیه وقف کند، یعنی آن را به آیه بعد نچسباند، و در حال خواندن حمد و سوره به معنای آیه توجه داشته باشد، و اگر نماز را به جماعت میخواند، بعد از تمام شدن حمد امام و اگر فُرادی میخواند، بعد از آنکه حمد خودش تمام شد، بگوید: (الحمد للّه ربّ العالمین)، و بعد از خواندن سوره (قل هو اللّه أحد) یک یا دو مرتبه (کذلِک اللّه رَبّی) یا سه مرتبه (کذلِک اللّه رَبُّنا) بگوید، و بعد از خواندن سوره کمی صبر کند بعد تکبیر پیش از رکوع را بگوید یا قنوت را بخواند.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله علوی گرگانی] اذان واقامه نماز جماعت را باید مرد بگوید ولی در جماعت زنان، اگر زن اذان واقامه بگوید کافی است.
- [آیت الله مظاهری] مستحب است کسی که نمازش را فرادی خوانده دوباره به جماعت بخواند، خواه امام شود یا مأموم، و اگر بعد بفهمد که نماز اوّلش باطل بوده نماز دوّم او کافی است.
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه بداند ولی راضی است، اما صریحاً با زبان اجازه نداده است، همین اندازه که اجازه او از ظاهر حال نمایان باشد کافی است.
- [آیت الله سبحانی] اذان و اقامه نماز جماعت را باید مرد بگوید، ولی در جماعت زنان اگر زن اذان و اقامه بگوید کافی است.
- [امام خمینی] اذان و اقامه نماز جماعت را باید مرد بگوید، ولی در جماعت زنان اگر زن اذان و اقامه بگوید کافی است.
- [آیت الله مکارم شیرازی] در جماعتی که مردان و زنان شرکت دارند اذان و اقامه نماز جماعت را باید مرد بگوید، ولی در جماعت زنان اذان و اقامه زنان کافی است.
- [آیت الله شبیری زنجانی] احتیاط مستحب آن است که اذان و اقامه نماز جماعت را مرد بگوید، مگر در نماز جماعت زنان که اگر زن اذان و اقامه بگوید بیتردید کافی است.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اذان و اقامه نماز جماعت را باید مرد بگوید؛ ولی در نماز جماعت زنان اگر زن اذان و اقامه بگوید کافی است.
- [آیت الله نوری همدانی] اذان و اقامه نماز جماعت را باید مرد بگوید ، ولی در جماعت زنان اگر زن اذان و اقامه بگوید ، کافی است .
- [امام خمینی] اذان و اقامه نماز جماعت را باید مرد بگوید، ولی در جماعت زنان اگر زن اذان و اقامه بگوید، کافی است.