خرید و فروش
بیع، مبادله‌ی مال در برابر مال است. معنای یاد شده، معنای لغوی بیع است و در باب تجارت یا بیع- بنابر اختلاف تعبیر در کلمات فقها- به تفصیل از احکام، اقسام و شرایط آن سخن رفته است.
خرید و فروش لباس های دست دوم و مستعمل که با تعمیر و اتو، نو جلوه می کند، چه حکمی دارد؟
اگر مشتری از نو نبودن آن مطلع باشد و یا غشّ در معامله صدق نکند، خرید و فروش آن ها بلامانع است.
اگر مشتری از نو نبودن آن مطلع باشد و یا غشّ در معامله صدق نکند، خرید و فروش آن ها بلامانع است.
پاسخ:
اگر مشتری از نو نبودن آن مطلع باشد و یا غشّ در معامله صدق نکند، خرید و فروش آن ها بلامانع است.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- آیا تعویض طلای کهنه یا شکسته و مستعمل با طلای نو اشکال دارد؟
- آیا به وسایلی که انسان قبلاً از آن ها استفاده کرده و مستعمل است، مانند کفش زمستانی، لباس های مختلف و لباس های کهنه ای که قصد استفاده از آن ها را ندارد، خمس تعلق می گیرد؟
- زمینی برای مسجد وقف و ساخته شده است اکنون که می خواهند مسجد را از نو تعمیر کنند، آیا جایز است که یک زیرزمین برای غسل دادن اموات، وضوخانه، انبار و آشپزخانه که مورد نیاز است ساخته شود؟
- هنگام خرید و فروش سبزی، مقدار زیادی گِل به همراه آن خرید و فروش می شود، آیا در این صورت معامله باطل است؟
- برخی ظروف مسی، آلومینیومی و رویی با وزن خرید و فروش می شوند، آیا فروشنده می تواند ظرف کهنه را از مشتری بگیرد و به جای آن ظرف نو به او بدهد و ما به التفاوت را نیز با او محاسبه نماید؟ اگر این معامله به صورت مبادله یا در دو معامله صورت پذیرد، آیا شرعا اشکال دارد؟
- فروش لباس زیر زنانه توسط فروشنده مرد چگونه است؟ آیا زنان و دختران می توانند برای خرید به این گونه مغازه ها بروند، با توجه به این که در برخی اوقات، مستلزم گناه و مفاسد اجتماعی و اخلاقی است؟
- آیا خرید و فروش ریال به ریال جایز است؟
- آیا با مال زکوی می توان لباس خرید و در آن لباس نماز خواند؟
- خرید و فروش سی دی چه حکمی دارد؟
- خرید و فروش اسباب مشترکه موسیقی، چه حکمی دارد؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله اردبیلی] من چند سالی به کار خرید و فروش تلفن همراه مشغول بودم. در این سالها چند بار به وسوسة شیطان گوشیهای کارکرده و مستعمل را به عنوان گوشی نو و کارنکرده فروختم. اینک پشیمانم ولی تاکنون نتوانستم صاحبان آن گوشیها را یافته و حلالیت بطلبم. چه کنم؟ آیا میتوان مابهالتفاوت گوشی کارنکرده و کارکرده را به نیت صاحب گوشی صدقه داد؟
- [آیت الله اردبیلی] من چند سالی به کار خرید و فروش تلفن همراه مشغول بودم. در این سالها چند بار به وسوسة شیطان گوشیهای کارکرده و مستعمل را به عنوان گوشی نو و کارنکرده فروختم. اینک پشیمانم ولی تاکنون نتوانستم صاحبان آن گوشیها را یافته و حلالیت بطلبم. چه کنم؟ آیا میتوان مابهالتفاوت گوشی کارنکرده و کارکرده را به نیت صاحب گوشی صدقه داد؟
- [آیت الله اردبیلی] من چند سالی به کار خرید و فروش تلفن همراه مشغول بودم. در این سالها چند بار به وسوسة شیطان گوشیهای کارکرده و مستعمل را به عنوان گوشی نو و کارنکرده فروختم. اینک پشیمانم ولی تاکنون نتوانستم صاحبان آن گوشیها را یافته و حلالیت بطلبم. چه کنم؟ آیا میتوان مابهالتفاوت گوشی کارنکرده و کارکرده را به نیت صاحب گوشی صدقه داد؟
- [آیت الله خوئی] خرید و فروش و تعمیر کردن تلویزیون و نصب آنتن چگونه است آیا راه صحت دارد یا نه؟
- [آیت الله خامنه ای] . اگر از آنتن ماهوارهای برای امور حرام استفاده شود که غالباً همینطور است و یا تعمیر کننده و یا نصب کننده علم داشته باشد به اینکه کسی که قصد تهیه آنتن ماهواره ای را دارد، برای امور حرام از آن استفاده می کند، خرید و فروش و نصب قطعات و راه اندازی و تعمیر و فروش قطعات آن جایز نیست.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر مستأجری بدون اذن موجر، در عین مستأجره، تغییرات و تصرفاتی در جهت بهتر شدن آن مثل رنگآمیزی در دو دیوارها، تعویض دربهای کهنه با نو، تغییر تیرهای چوبی به آهن، تعویض سنگفرشهای نامرغوب یا مستعمل به مرغوب یا نو و امثالهم را انجام دهد، آیا اعمالش مصداق تعدی یا تفریط است و مؤجر حقّ فسخ خواهد داشت یا خیر؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] آیا فروش طلای کهنه و شکسته به طلای نو اشکال دارد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] از کارمندان بانک هستم. بعضاً مشاهده می شود که برخی مشتریان پول نو (اسکناس تازه منتشر شده بانک مرکزی) را از بانک تهیه و به قیمت هایی بالاتر از قیمت اسمی منقوش بر روی آن‌ها به فروش می رسانند. لطفاً بفرمایید حکم خرید و فروش پول نو (در صورتی که هر دو طرف بیع رضایت دارند) چیست؟ در صورت حرمت این مسأله وظیفه شرعی کارمندان بانک در این صورت چیست؟
- [سایر] آیا فروش اسکناسهای نو و خرده با قیمت بیشتر جایز است؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] راه تخلّص از ربا در فروش طلا و مس کهنه به نو چگونه است؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- خرید و فروش خوک و سگ حرام است، مگر سگ شکاری، سگ گله و سگ محافظ باغ و بستان، که بنابر اظهر خرید و فروش آن‌ها به قصد همین منافع جایز است.
- خرید و فروش چیزهای مستکننده حرام و معامله آن‌ها باطل است.
- خرید و فروش گوشت، پیه و چرمی که از دست مسلمان گرفته شود اشکال ندارد، ولی اگر انسان بداند که آن مسلمان آن را از دست کافر گرفته و تحقیق نکرده که از حیوانی است که به دستور شرع کشته شده یا نه، خریدن آن حرام و معامله آن باطل است.
- اگر در عقد شرکت شرط کنند که هر دو با هم خرید و فروش نمایند، یا هر کدام بهتنهایی معامله کنند، یا فقط یکی از آنان معامله کند، باید به قرارداد عمل نمایند، و اگر معین نکنند که کدام یک با سرمایه خرید و فروش نمایند، هیچ کدام بدون اجازه دیگری، نمیتوانند با آن سرمایه معامله کنند.
- چیزی را که گرو میگذارند، باید خرید و فروش آن صحیح باشد، پس اگر شراب و مانند آن را گرو بگذارند صحیح نیست.
- خرید و فروش ظرف طلا و نقره برای غیر استعمالات حرام اشکالی ندارد و پول و عوضی هم که فروشنده می گیرد حرام نیست.
- خرید و فروش روغن، دارو و عطرهایی که از کشورهای غیر اسلامی میآورند، اگر نجس بودن آن‌ها معلوم نباشد اشکال ندارد؛ ولی دارو یا روغنی که از حیوان، بعد از جان دادن آن میگیرند، چنانچه در شهر کفار از دست کافر بگیرند، و از حیوانی باشد که خون جهنده دارد، نجس است و معامله آن باطل می‌باشد، بلکه اگر در شهر مسلمانان هم از دست کافر بگیرند، معامله آن باطل است، مگر آنکه بدانند که آن کافر از مسلمان خریده است.
- چیزی را که با وزن خرید و فروش میکنند با پیمانه هم میشود معامله کرد، به این صورت که اگر مثلاً میخواهد ده من گندم بفروشد با پیمانهای که یک من گندم گنجایش دارد، ده پیمانه بدهد.
- خرید و فروش دارویی که موقع درست کردن با شراب مخلوط کرده باشند، در صورتی که شخص مریض چارهای بهجز استفاده از آن دارو را ندارد، بنابر جواز استشفا به حرام، بعید نیست جایز باشد.
- چیزهای روان مضاف که گاهی به اتصال و استهلاک در آب زیاد مطلق، قابل تطهیر است، اگر ممکن باشد به طریقی به حالت اول خود برگردد و از آن استفاده شود، خرید و فروش آن در حال نجاست جایز است، و این در صورتی است که مقصود از معامله، منافع بعد از پاک شدن باشد، و اگر مقصود منافعی است که مشروط به پاک بودن آن نیست، در صورتی که مالیّت داشته باشد بدون قابلیت تطهیر هم خرید و فروش آن بنابر اظهر جایز است.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مظاهری] زمینهایی که معلوم نیست سابقاً چگونه بوده، ملک کسی است که زمین در دست اوست و خرید و فروش آن و سایر تصرّفات اشکال ندارد.
- [آیت الله مکارم شیرازی] ساختن و خرید و فروش مجسّمه اشکال دارد، ولی خرید و فروش چیزهایی که روی آن نقشهای برجسته است اشکالی ندارد. همچنین خرید و فروش عروسک هایی که جنبه¬ی اسباب بازی دارد مانعی ندارد.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] خرید و فروش گوشت و پیه و چرمی که از ممالک غیر اسلامی می آورند، یا از دست کافر گرفته می شود در صورتی که احتمال برود از حیوانی است که بدستور شرع کشته شده خرید و فروش آن جائز است ولی نماز در آن جائز نیست.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . خرید و فروش گوشت و پیه و چرمی که از ممالک غیر اسلامی میآورند باطل است، و اگر از دست کافر در بازار اسلامی گرفته شود، بنابر احتیاط لازم معامله آن باطل است، ولی اگر انسان بداند که آن‌ها از حیوانی است که به دستور شرع کشته شده، خرید و فروش آن‌ها اشکال ندارد.
- [آیت الله اردبیلی] خرید و فروش گوشت و پیه و چرمی که از ممالک غیر اسلامی میآورند یا از دست کافر گرفته میشود، باطل است؛ ولی اگر انسان بداند که آن‌ها از حیوانی است که به دستور شرع کشته شده، خرید و فروش آن‌ها اشکال ندارد.
- [آیت الله بروجردی] خرید و فروش گوشت و پیه و چرمی که از ممالک غیر اسلامی میآورند، یا از دست کافر گرفته میشود باطل است، ولی اگر انسان بداند که آن‌ها از حیوانی است که به دستور شرع کشته شده، خرید و فروش آن‌ها اشکال ندارد.
- [امام خمینی] خرید و فروش گوشت و پیه و چرمی که از ممالک غیر اسلامی می آورند یا از دست کافر گرفته می شود باطل است، ولی اگر انسان بداند که آن‌ها از حیوانی است که به دستور شرع کشته شده خرید و فروش آن‌ها اشکال ندارد.
- [آیت الله علوی گرگانی] خرید و فروش مجسّمه مکروه است به کراهت شدید، ولی خرید و فروش صابونی که روی آن مجسمه دارد، اگر مقصود معامله صابون باشد کراهتی ندارد.
- [آیت الله نوری همدانی] خرید و فروش گوشت و پیه و چرمی که از ممالک غیر اسلامی می آورند ، یا از دست کافر گرفته می شود باطل است ، ولی اگر انسان بداند ، که آن‌ها از حیوانی است که به دستور شرع کشته شده ، خرید و فروش آن‌ها اشکال ندارد .
- [آیت الله مظاهری] زمینهای آبادی که در صدر اسلام با جنگ به دست مسلمین افتاده، قابل خرید و فروش نیست ولی در این زمان که معلوم نیست آیا این زمینها (در ایران و عراق و ...) در صدر اسلام آباد بوده یا نه، ملک کسانی است که زمین در تصرّف آنهاست و خرید و فروش و سایر تصرّفات در آن جایز است.