اعتقادات
اعتقاد به معنی باور قلبی داشتن است. از این عنوان به مناسبت در باب های طهارت و زکات و نیز در اصول فقه سخن رفته است.
منظور از علمی که کسب آن بر همه واجب شده است، چیست؟
علم به مسایل شرعیه ی مورد ابتلا و علم اعتقادات لازم است، که همان علم تقوا و یقین است.
علم به مسایل شرعیه ی مورد ابتلا و علم اعتقادات لازم است، که همان علم تقوا و یقین است.
عنوان سوال:
منظور از علمی که کسب آن بر همه واجب شده است، چیست؟
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- حد گمان و یقین را در مسایل بفرمایید که آیا منظور اطمینان است یا مراد علمی است که احتمال خلاف در آن راه نداشته باشد؟
- آیا به منفعت کسب کسی که شغل و کسب موقّت دارد، خمس تعلّق می گیرد؟
- اگر کسی بترسد که در صورت بیدار ماندن تا آخر شب، برای نماز صبح بیدار نشود؛ آیا جایز است بیدار بماند؟ و اگر بیدار ماندن برای انجام کار واجب باشد؛ چه حکمی دارد؟ [منظور از واجب، واجب عرفی است].
- آیا ادامه ی کسب پس از انقضای مدت اجاره مغازه یا پاساژ یا هر محل کسب دیگری، شرعا جایز است؟
- اگر پدر و مادر فرزند خود را از تحصیل در رشته یا علم خاصی منع کرده و یا به تحصیل در رشته یا علمی امر نمایند، آیا اطاعت از آنان واجب است؟
- منظور از قصد طهارت، برای وضو چیست؟ آیا در نیّت وضو، مشخص کردن واجب یا مستحب بودن وضو لازم است؟ و آیا با وضوی مستحب می توان کار واجب انجام داد؟
- آیا جایز است صداق را طیّ نمودن مدارج علمی مشخص نمود؟
- گفت و گو با نامحرم در مورد مسایل علمی چه حکمی دارد؟
- 4) کسب درآمد در چنین اماکنی مشروع است یا خیر؟
- اگر مباحثه علمی در حال اعتکاف به جرّ و بحث منجر شود، آیا موجب باطل شدن اعتکاف است؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [سایر] منظور از جهاد علمی چیست؟
- [سایر] منظور از جهان بینی علمی چیست؟
- [آیت الله علوی گرگانی] آیا در عرصه فرهنگی، نویسندگان و محقّقان مجازند بدون کسب صلاحیّتهای لازم علمی و تخصّصی در مسائل فنی اسلام و یا علوم تخصّصی اظهار نظر نمایند؟
- [سایر] آیا کسب حلال واجب است؟
- [آیت الله سیستانی] با توجه به این که از کامپیوتر میتوان هم در مورد دینی و علمی و هم میتوان در زمینه گناه از آن استفاده کرد کسب و در آمد در زمینه فروش این محصول ( کامپیوتر ) چه حکمی دارد ؟
- [آیت الله خامنه ای] آیا دنبال کار و کسب درآمد رفتن واجب است؟
- [آیت الله سیستانی] با توجه به این که از کامپیوتر میتوان هم در مورد دینی و علمی و هم میتوان درزمینه گناه از آن استفاده کرد ،کسب ودر آمد در زمینه فروش این محصول(کامپیوتر) چه حکمی دارد ؟
- [آیت الله سیستانی] با توجه به این که از کامپیوتر میتوان هم در مورد دینی و علمی و هم میتوان درزمینه گناه از آن استفاده کرد ،کسب ودر آمد در زمینه فروش این محصول(کامپیوتر) چه حکمی دارد ؟
- [سایر] ادله وجوب خمس ارباح مکاسب(سود کسب و کار) چیست؟
- [سایر] منظور از وجوب در اصطلاح واجب الوجود چیست؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- خمس ماهی و حیوانات دیگری که بدون فرو رفتن در دریا صید میشوند، در صورتی واجب است که برای کسب صید کند و بهتنهایی یا با منفعتهای دیگر، از مخارج سالش زیادتر باشد.
- در سجود باید به مقدار ذکر واجب، بدن آرام باشد. و اگر نتوانست به اندازه ذکر واجب آرامش بدن داشته باشد، اصل وجوب ذکر ساقط نمی‌شود، و اگر بههیچوجه بدنش آرام نمیگیرد، احوط این است که نماز دیگری هم بخواند و سجده آن را با اشاره انجام دهد و منظور از آرامش بدن، توقف و مکث بین سر گذاشتن و برداشتن است.
- سرمایه و آلاتی را که در وقت کسب به آنها و یا تکمیل آنها نیاز دارد، اگر از پولی تهیه کند که باید خمس آن را بدهد، حکم همان پول را دارد، و اگر از پولی مثل ارث تهیه شده باشد خمس ندارد، و اگر از دستمزد کاری که کرده سرمایه یا آن وسایل را تهیه کند، در صورتی که در همان سالِ کسب با آن سرمایه و وسایل، مقصودی عقلایی و متناسب با شأن خود دارد، اصل سرمایه و وسایل خمس ندارد، ولی واجب است خمس سودی که از آنها میبرد بدهد؛ و اینکه گفته شد سرمایه خمس ندارد منظور، آن مقدار از سرمایه است که زندگی مطابق شأن او بدون آن تأمین نمی‌شود، پس اگر سرمایه زیادتر از این بود آن مقدار زیادتر خمس دارد.
- باقی ماندن بر تقلید میّت در مسائلی که در آنها تقلید و عمل کرده است، در صورتی که مجتهدِ از دنیا رفته با مجتهد زنده از نظر علمی مساوی باشند، بنا بر اقوی جایز است، هر چند با اجازه مجتهدی دیگر بر تقلید باقی بوده و عمل کرده باشد . و اگر مجتهدی که از دنیا رفته اعلم باشد ، واجب است بر تقلید او باقی بماند. و اگر مجتهد زنده بعدا اعلم شد ، واجب است در تمامی مسائل به او عدول نماید.
- اگر از غیر کسب مالی بهدست آورد، مثلاً چیزی به او ببخشند یا جایزه بدهند، یا اینکه از راه وصیت یا نذر شخصی یا عمومی یا وقف، چیزی به او برسد، اگر از مخارج سالش زیاد بیاید، بنابر احتیاط واجب باید خمس آن را بدهد.
- کسی که از کسب و تجارت فایدهای برده، اگر مال دیگری هم دارد که خمس آن واجب نیست، احتیاط این است که مخارج سال خود را از آن مال بردارد، ولی اظهر این است که میتواند از درآمد سال هم حساب کند.
- اگر برای لهو و خوشگذرانی به شکار رود نمازش تمام است و چنانچه برای تهیه معاش به شکار رود، نمازش شکسته است و اگر برای کسب و زیاد کردن مال برود، پس اگر از کسانی می‌شود که شغلشان در مسافرت کردن است، نمازش تمام است و روزه میگیرد، وگرنه احتیاط واجب در جمع بین شکسته و تمام است، ولی روزه را افطار می‌کند.
- کسی که میخواهد نماز بخواند، میتواند به گفته دو شاهد عادل که از روی نشانههای حسی شهادت میدهند یا به قول کسی که از روی قاعده علمی قبله را میشناسد و مورد اطمینان است عمل کند و میتواند به گمانی که از محراب مسجد مسلمانان یا قبرهای آنان یا از راههای دیگر پیدا می‌شود، عمل نماید، حتی اگر از گفته فاسق یا کافری که بهواسطه قواعد علمی قبله را میشناسد گمان به قبله پیدا کند کافی است.
- اگر از منفعت کسب، آذوقهای برای مصرف سالش خریده باشد، و در آخر سال زیاد بیاید، باید خمس آن را بدهد.
- زکات گندم، جو، خرما، کشمش، طلا و نقره را میتوان از خود آنها داد و میتوان قیمت آن را حساب کرد، و همچنین است بنابر اظهر در زکات شتر، گاو و گوسفند؛ و اگر قیمت را میدهد، بنابر احتیاط واجب باید پول نقد بدهد، مگر آنکه گیرنده رضایت داشته باشد، و منظور از قیمت، قیمت وقت اخراج زکات و دادن به مستحق است.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . کسب کردن به قدر مایحتاج خود و عیال واجب النفقه در صورت تمکن واجب است، بلکه به جهت اداء دین هم بنابر احتیاط واجب می باشد.
- [آیت الله اردبیلی] خُمس ماهی و حیوانات دیگری که انسان بدون غوّاصی میگیرد، در صورتی واجب است که آنها را برای کسب بگیرد و به تنهایی یا با منفعتهای دیگر کسب او، از مخارج سالش زیادتر باشد.
- [آیت الله اردبیلی] کسی که بدهکار است و نمیتواند بدهی خود را بدهد، اگر کسبی داشته باشد، باید برای پرداخت بدهی خود کسب کند و کسی که کسبی ندارد، چنانچه بتواند کاسبی کند، واجب است که کسب کند و بدهی خود را بدهد.
- [آیت الله وحید خراسانی] کسی که مال ندارد و مخارجی بر او واجب است مثل خرج زن و بچه باید کسب کند و برای کارهای مستحب مانند وسعت دادن به عیالات و دستگیری از فقرا کسب کردن مستحب است
- [آیت الله سبحانی] کسی که از کسب و تجارت فائده ای برده، اگر مال دیگری هم دارد که خمس آن واجب نیست، می تواند مخارج سال خود را فقط از فائده کسب بردارد و به مصرف برساند.
- [آیت الله سبحانی] خمس ماهی و حیوانات دیگری که انسان بدون فرو رفتن در دریا می گیرد در صورتی واجب است که برای کسب بگیرد و به تنهائی یا با منفعت های دیگر کسب او از مخارج سالش زیادتر باشد. 6 غنیمت
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . کسی که از کسب و تجارت فایدهای برده، اگر مال دیگری هم دارد که خمس آن واجب نیست، میتواند مخارج سال خود را فقط از فایده کسب حساب کند.
- [آیت الله بروجردی] کسی که مال ندارد و مخارجی بر او واجب است مثل خرج زن و بچه باید کسب کند (4) و برای کارهای مستحب، مانند وسعت دادن به عیالات و دستگیری از فقرا کسب کردن مستحب است.
- [امام خمینی] خمس ماهی و حیوانات دیگری که انسان بدون فرو رفتن در دریا می گیرد در صورتی واجب است که برای کسب بگیرد و به تنهایی یا با منفعتهای دیگر کسب او از مخارج سالش زیادتر باشد.
- [آیت الله علوی گرگانی] کسی که مال ندارد ومخارجی بر او واجب است مثل خرج زن وبچه، باید کسب کند وبرای کارهای مستحبّ مانند وسعت دادن به عیالات ودستگیری از فقرأ، کسب کردن مستحبّ است.