فروش
«معاملات» عبارت از احکام شرعی متعلق به امور دنیاست به اعتبار بقای شخص؛ مانند بیع، رهن، اجاره، نکاح و جز آنها... و بالجمله آنچه مقصود اهم از آن دنیا باشد، معامله است. [۱]
با توجه به این که از کامپیوتر میتوان هم در مورد دینی و علمی و هم میتوان در زمینه گناه از آن استفاده کرد کسب و در آمد در زمینه فروش این محصول ( کامپیوتر ) چه حکمی دارد ؟
فروش آن محصول جایز است .
فروش آن محصول جایز است .
عنوان سوال:
با توجه به این که از کامپیوتر میتوان هم در مورد دینی و علمی و هم میتوان در زمینه گناه از آن استفاده کرد کسب و در آمد در زمینه فروش این محصول ( کامپیوتر ) چه حکمی دارد ؟
پاسخ:
فروش آن محصول جایز است .
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- با توجه به این که از کامپیوتر میتوان هم در مورد دینی و علمی و هم میتوان درزمینه گناه از آن استفاده کرد ،کسب ودر آمد در زمینه فروش این محصول(کامپیوتر) چه حکمی دارد ؟
- با توجه به این که از کامپیوتر میتوان هم در مورد دینی و علمی و هم میتوان درزمینه گناه از آن استفاده کرد ،کسب ودر آمد در زمینه فروش این محصول(کامپیوتر) چه حکمی دارد ؟
- استفاده از CD های کپی شده در جهت امور علمی دینی و تحقیقاتی چه حکمی دارد؟
- استفاده از DVD های کپی شده در جهت امور علمی دینی و تحقیقاتی چه حکمی دارد؟
- آیا برای جلوگیری از گناه میتوان خود کشی کرد؟
- با توجه به اینکه چرم وارداتی از خارج کشور حکم نجاست را دارد آیا فروش کفش چرم وارداتی از خارج کشور اشکال دارد؟
- آیا با توجه به اینکه سی دی های مذهبی اورجینال با قیمتهای گزافی در بازار به فروش می رسد و رایت شده آنها با قیمت بسیار کمتری در بازار به فروش می رسند رایت این سی دیها و خرید و فروش آن برای فروشنده و خریدار چه حکمی دارد ؟ لازم به ذکر است که قیمت سی دی های لهو ولعب و امکان دسترسی به آنها بیشتر از سی دی های مذهبی است . و این باعث شده که رواج سی دی های لهو و لعب در بین خانواده ها بیشتر از سی دی های مفید مذهبی است ؟
- آیا با توجه به اینکه سی دی های مذهبی اورجینال با قیمتهای گزافی در بازار به فروش می رسد و رایت شده آنها با قیمت بسیار کمتری در بازار به فروش می رسند رایت این سی دیها و خرید و فروش آن برای فروشنده و خریدار چه حکمی دارد ؟ لازم به ذکر است که قیمت سی دی های لهو ولعب و امکان دسترسی به آنها بیشتر از سی دی های مذهبی است . و این باعث شده که رواج سی دی های لهو و لعب در بین خانواده ها بیشتر از سی دی های مفید مذهبی است ؟
- آیا عکس گرفتن بی حجاب و بدون روسری در مجلس دوستانه اشکال دارد و اگر دوستان قول بدهند که عکس فرد را به نامحرم نشان ندهند اما بعداً نشان دهند گناه آن به عهده کیست با توجه به این که شخص به گفته دوستان خود اعتماد کند تکلیف این شخص چیست ؟
- آیا منظور از حجاب پاکی و عفت زن و جلوگیری از انحراف جامعه و عدم نگاه آمیخته با گناه به زن نیست ؟ در این صورت اگر زنی بتواند با پوشیدن لباسهای ساده ای که ابدا جلب توجه نمی کند عفت را رعایت و از نگاه شهوت آمیز مردان جلوگیری کند آیا لازم است روری سر کند و اگر بله چرا ؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [سایر] مرجعیّت دینی و علمی اهل بیت (ع) را توضیح دهید؟
- [سایر] چگونه میتوان اراده قوی و اعتماد به نفس در حضور جمع را کسب کرد؟
- [سایر] آیا شغل بازیگری برای زنان گناه به همراه دارد؟ به چه نکات دینی در رابطه با این شغل بایستی توجه شود؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] با توجه به وضعیت نامناسب بازار کار آیا کار از طریق Network Marketing که هدف آن حذف دلال ها و واسطه ها است و به ازای فروش محصول پولی هم به بازاریاب می دهند ایرادی ندارد؟
- [آیت الله بهجت] منظور از علمی که کسب آن بر همه واجب شده است، چیست؟
- [سایر] برخی اکتشافات علمی متناقض با بیانات دینی هستند، دین اسلام چطور این را میپذیرد؟
- [سایر] سؤال بنده در مورد نوعی بازاریابی و فروش مستقیم کالا می باشد که به شیوۀ زیر انجام می شود: در روند تولید و عرضۀ کالا در بازار سنتی، محصول پس از تولید (بر فرض، قیمت نهایی جنس تولید شده 200 هزار تومان) به واسطه ها فروخته می شود و بعد از گذار از واسطه ها (تاجر ،عمده فروش، خرده فروش و...) محصول با قیمتی بیشتر (بر فرض 300هزار تومان) به دست مشتری می رسد. حال با توجه به نقش دلالها در تورم و افزایش قیمت کالا روش نوینی اتخاذ شده است. که در این روش تولید کننده، محصول را به قیمت بازار (همان300هزار تومان)، از طریق فروش اینترنتی و با پست به دست مصرف کننده می رساند (فروش مستقیم بدون واسطه). و شرکت از محل پول ما به التفاوت که بر فرض 100هزار تومان بود، طرح تشویقی برای مصرف کننده ایجاد می کند، که فرضاً اگر شخص تمایل داشت با تشویق دیگران به خرید از این سیستم، برای خود کسب درآمد کند و شرکت از این پول به بازاریابان خود، پورسانت پرداخت می کند. گاهی هم شرکت از محل این پول، به چند لایه (مثلا 10 لایه ) پورسانت پرداخت می کند. (بازاریابی شبکه ای قانونی) و در این روش بازاریابی با به کار گیری گروه آموزشی و حمایتی اشخاص می توانند مجموعه ای از فروشندگان را آموزش و برای خود کسب در آمد داشته باشند. کسب درآمد ناشی از این روش چه حکمی دارد؟
- [سایر] دستاوردهای بشری، قوانین علمی و یا اجتماعی چه نقشی در حکومت دینی دارد؟
- [سایر] برخی دستاوردهای علمی با تفاسیر دینی ناسازگار است اسلام چگونه این دو را با یکدیگر هماهنگ می کند؟
- [سایر] صرف نظر از سازگاری فرضیهی تکامل با برهان نظم، آیا این فرضیه از لحاظ علمی و دینی صحیح است؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- کسی که مال ندارد و مخارجی بر او واجب است ، مثل خرج زن و بچه ، باید کسب کند ، و برای کارهای مستحب مانند وسعت دادن به عیال و دستگیری از فقرا ، کسب کردن مستحب است . مستحبات خرید و فروش چند چیز در خرید و فرش مستحب شمرده شده است : اول : آنکه در قیمت جنس بین مشتریها فرق نگذارد ، مگر به لحاظ فقر و مانند آن . دوم : آنکه در ابتدای نشستن برای تجارت ، شهادتین را بگوید ، و هنگام معامله تکبیر بگوید . سوم : آنکه چیزی را که میفروشد زیادتر بدهد ، و آنچه را که میخرد کمتر بگیرد . چهارم : آنکه کسی که با او معامله کرده ، اگر پشیمان شود و از او تقاضای بهم زدن معامله را بنماید ، بپذیرد . معاملات مکروه
- مسافری که خرجی او تمام شده یا مرکبش از کار افتاده ، چنانچه سفر او سفر معصیت نباشد و نتواند با قرض کردن ، یا فروختن چیزی خود را به مقصد برساند ، اگر چه در وطن خود فقیر نباشد ، میتواند زکات بگیرد ، ولی اگر بتواند در جای دیگر با قرض کردن یا فروختن چیزی مخارج سفر خود را فراهم کند ، فقط به مقداری که به آنجا برسد ، میتواند زکات بگیرد و بنابر احتیاط واجب اگر بتواند با فروش یا اجاره مالی در وطن خود خرج راه را تهیه کند نباید زکات بگیرد .
- حج : زیارت کردن خانه خدا و انجام اعمالی است که دستور دادهاند در آنجا بجا آورده شود . و در تمام عمر بر کسی که این شرایط را دارا باشد ، یک مرتبه واجب میشود : اول : آنکه بالغ باشد . دوم : آنکه عاقل و آزاد باشد . سوم : بواسطه رفتن به حج مجبور نشود که کار حرامی را که ترک آن از حج مهمتر است انجام دهد ، یا عمل واجبی را که از حج مهمتر است ترک نماید ، ولی اگر در این حال به حج برود گر چه گناه کرده اما حجش صحیح است . چهارم : آنکه مستطیع باشد ، و مستطیع بودن به چند چیزاست : اول : آنکه توشه راه و همچنین مرکب سواری در صورت احتیاج به آن یا مالی که بتواند با آن مال آنها را تهیه کند ، داشته باشد . دوم : سلامت مزاج و توانائی آن را داشته باشد که بدون مشقت زیاد بتواند مکه رود ، و حج را بجا آورد . و این شرط در وجوب مباشرت حج معتبر است و کسی که توانایی مالی دارد ولی قدرت بدنی مباشرت ندارد یا مباشرت برای او حرجی است و امید بهبودی ندارد باید نایب بگیرد . سوم : در راه مانعی از رفتن نباشد ، و اگر راه بسته باشد یا انسان بترسد که در راه جان یا عرض او از بین برود یا مال او را ببرند ، حج بر او واجب نیست . ولی اگر از راه دیگری بتواند برود اگر چه دورتر باشد ، باید از آن راه برود ، مگر آنکه آن راه آنقدر دورتر و غیر معمولی باشد که بگویند راه حج بسته است . چهارم : تمکن از سایر جهات داشته باشد که به قدر بجا آوردن اعمال حج وقت داشته باشد . پنجم : مخارج کسانی را که خرجیِ آنان بر او واجب است مثل زن و بچه ، یا ترک انفاق بر آنان برای او حرجی است ، داشته باشد . ششم : بعد از برگشتن ، کسب یا زراعت یا عایدی ملک یا راه دیگری برای معاش خود داشته باشد ، یعنی اینطور نباشد که بواسطه مخارج حج پس از برگشتن مجبور شود به زحمت زندگی کند .
- سفتهها دو گونه است: 1 آنچه گویای بدهی واقعی است، به این صورت که امضاکننده آن بدهکار کسی است که سفته به نام او صادر شده است. 2 آنچه گویای بدهی واقعی نیست. در مورد اوّل، جایز است که طلبکار طلب مدتدار خود را که در ذمه بدهکار ثابت است، نقداً به مبلغی کمتر بفروشد، مانند آن که طلبش صد تومان باشد، و آن را به نود تومان نقداً بفروشد (البته، فروش مدتدار آن جایز نیست، زیرا فروش دین به دین است) و پس از آن بانک یا دیگری میتواند از بدهکار (امضاکننده سفته) در زمان استحقاق، قیمت آن را مطالبه نماید. اما در مورد دوّم، برای طلبکار صوری، فروش سفته جایز نیست، زیرا واقعاً دَینی وجود ندارد و ذمه امضاکننده آن مشغول نیست و صرفاً برای تنزیل صادر شده است. لذا به سفته دوستانه معروف است. با این حال، میتوان تنزیل آن را به شکل دیگری مشروع دانست، به این صورت که امضاکننده سفته، استفادهکننده را وکیل میکند تا مقدار سفته را در ذمه امضاکننده بفروشد به پولی دیگر و به قیمتی کمتر از ارزش آن. مثلاً اگر سفته (50) دینار عراقی باشد و ارزش واقعی آن (1100) تومان باشد استفادهکننده به وکالت از امضاکننده (50) دینار در ذمه او میفروشد به (1000) تومان. پس از این معامله، ذمه امضاکننده سفته به (50) دینار مشغول میشود و استفادهکننده هزار تومانی که ملک امضاء کننده است دریافت میکند. سپس استفادهکننده هزار تومان را به وکالت از امضاکننده به خودش میفروشد در مقابل 50 دینار در ذمه خودش، در نتیجه ذمه او برای امضاکننده به مقدار همان پنجاه دینار که امضاکننده بدهکار بانک است بدهکار میشود. لکن این راه فایده کمی دارد، چون فقط در جایی مفید است که تنزیل با پول خارجی صورت بگیرد، اما در مورد پول رایج کشور، اثری ندارد، زیرا تصحیح آن با بیع با توجه به اشکالی که در بیع معدود با تفاضل گذشت ممکن نیست. اما تنزیل قیمت سفته صوری نزد بانک به نحو قرض، به این صورت که قرض گیرنده و استفادهکننده از سفته مبلغی کمتر از قیمت اسمی سفته از بانک قرض کند و بانک را به امضاکننده سفته که بدهکار نیست، برای وصول تمام قیمت آن حواله دهد، ربا و حرام است؛ زیرا شرط بانک کاستن مقداری از مبلغ سفته را در حقیقت شرط دریافت مازاد و حرام است، اگرچه این مازاد به ازای مهلت دادن نباشد، بلکه به عنوان انجام پارهای عملیات بانکی، مانند ثبت بدهی و تحصیل آن باشد، چونکه قرض دهنده حق ندارد بر قرض گیرنده شرطی بگذارد که در آن نفع مالی برای او داشته باشد. حکم فوق در مورد بانکهای خصوصی است، اما در مورد بانکهای دولتی یا مشترک، میتوان برای رهایی از مشکل ربا، بدین گونه عمل کرد که استفادهکننده، در تنزیل سفته قصد فروش و قرض نداشته باشد، بلکه مقصودش دستیابی به مال مجهولالمالک باشد. در این صورت میتوان با اجازه حاکم شرع آن را گرفت و سپس در آن تصرف کرد و هرگاه در پایان مدت، بانک به امضاکننده سفته رجوع کرد و او را به پرداخت قیمت آن وادار نمود، امضاکننده نیز میتواند برای دریافت بَدَل آنچه پرداخته است به استفادهکننده رجوع نماید، اگر به خواست او آن را امضا کرده باشد. 1. گاه ادّعا میشود که بیع با قرض از جهت دیگری نیز اختلاف دارد، به این صورت که در بیع باید میان عوض و معوّض اختلافی باشد، و بدون آن بیع تحقق پیدا نمیکند، حال آنکه در قرض چنین اختلافی لازم نیست. در نتیجه اگر کسی صد دینار را به صد و ده دینار در ذمه مشتری بفروشد، باید میان آن دو اختلافی باشد، به این صورت که فرضاً یکی دینار عراقی و دیگری دینار اردنی باشد، و اگر هر دو دینار عراقی از یک نوع و یک چاپ باشند، قرضی است به صورت بیع؛ زیرا عوض و معوض اختلافی ندارند، و چون یک طرف زیادتی دارد ربا و حرام است. لکن این گفته روشن نیست، زیرا برای تحقق اختلاف میان عوضین کافی است در ظرف انشاء بیع، این دو متفاوت باشند، مثلاً معوّض عین شخصی، و عوض کلّی در ذمه باشد، مضافاً بر آن، لازمه این نظر صحت بیع بیست کیلو گندم، به معادل آن به صورت نسیه است، با این ادّعا که قرض غیر ربوی است، گر چه به صورت بیع است. حال آنکه همانطور که خود گوینده نیز بدان معترف است این مورد از قبیل بیع یکی از مثلین با مازاد حکمی است که ربا و حرام است.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر پسر به کتابهای علمی دینی احتیاج داشته باشد پدر می تواند برای خریدن آنها به او زکات بدهد.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر پسر به کتابهای علمی دینی احتیاج داشته باشد؛ پدر می تواند برای خریدن آنها به او زکاه بدهد.
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه فرزندی به کتابهای علمی دینی احتیاج دارد پدر می تواند برای خریدن آنها به او زکات دهد.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر پسر به کتابهای علمی دینی احتیاج داشته باشد، پدر میتواند برای خریدن آنها به او زکاْ بدهد.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر پسر به کتاب های علمی دینی احتیاج داشته باشد، پدر می تواند برای خریدن آنها به او زکات بدهد.
- [آیت الله بروجردی] اگر پسر به کتابهای علمی دینی احتیاج داشته باشد، پدر میتواند برای خریدن آنها به او زکات بدهد.
- [امام خمینی] اگر پسر به کتابهای علمی دینی احتیاج داشته باشد پدر می تواند برای خریدن آنها به او زکات بدهد.
- [آیت الله سبحانی] اگر پسر به کتاب های علمی مفید و یا دینی احتیاج داشته باشد پدر می تواند برای خریدن آنها به او زکات بدهد.
- [آیت الله خوئی] اگر پسر به کتابهای علمی دینی احتیاج داشته باشد پدر میتواند آنها را از زکات خریده و در معرض استفاد پسرش قرار دهد.
- [آیت الله جوادی آملی] .اگر کسی درخت میوه برای استفاده شخصی د ر باغچه منزلش غرس کند، محصول و ثمرهای که به دست میآید، خمس ندارد, اما اگر درختان را برای فضای سبز در کنار خانه اش غرس نموده است؛ ولی شاخه و برگ و ثمرهاش به قصد سود و فروش باشد، در این صورت , اصل درخت جزء هزینه است و خمس ندارد؛ ولی ثمره اش خمس دارد. البته باغ میوه ای که جهت تجارت از محصول آن غرس میشود, همانند سایر سرمایههای تجاری, مشمول خمس است. محاسبه کسب های چندگانه