ضمیمه
ضمیمه، یعنی پیوست و همراه چیزی گفته می شود.
آیا جایز است مبلغی را به ضمیمه چیزی دیگر، به مبلغ بیشتری تا مدت معینی بفروشند؟
مانعی ندارد.
مانعی ندارد.
پاسخ:
مانعی ندارد.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- در عقد مضاربه (که باید نسبت درصد سود معیّن شود) اگر عامل یقین داشته باشد که سود سرمایه از فلان مبلغ کمتر نمی شود، لذا ماهانه مبلغ معیّنی را به جای نسبت سود مقرّر کند، آیا چنین مضاربه ای جایز است؟ در صورتی که پاسخ منفی باشد، نحوه صحیح معامله را بیان فرمایید.
- هر سال مبلغی را به سیدی فقیر می دهیم، آیا این مبلغ را می توانیم خمس حساب کنیم؟
- شخص متوفّی پنجاه سال پیش وصیت کرده که مبلغ معینی را بابت زکات بدهند ولی ورثه عمل نکرده اند. حال که می خواهند عمل کنند، همان مبلغ را بدهند یا ارزش امروزی آن را حساب کنند؟
- آیا جایز است ماهی های حرام را به کفّار بفروشند و پول حاصل از آن را مصرف کنند یا به حکومت اسلامی بدهند؟
- شخصی مبلغی را از کسی می گیرد تا جنسی بخرد و سود آن بین طرفین به شراکت نصف به نصف تقسیم شود. در حال خرید جنس، مبلغ مزبور به سرقت می رود، آیا شخص مذکور ضامن پول است؟
- در طول تحصیل مبلغی به عنوان کمک هزینه از دانشگاه دریافت نموده ام، اکنون دانشگاه آن مبلغ را مطالبه نموده است آیا باید بپردازم؟ اگر به مستحق بدهم کفایت می کند؟
- شخصی به عنوان "طرح کاد" در جایی کار می کرد و صاحب مغازه بدون این که تعیین کند گفته بود مبلغی به تو مزد می دهم، ولی شاگرد راضی نشده و بدون اجازه مبلغ بیشتری برداشته است، حکمش چیست؟
- مرسوم است هنگام اجاره کردن مسکن یا مغازه ای، مستأجر مبلغی به عنوان ودیعه به موجر می پردازد که به نسبت مبلغ ودیعه از اجاره ی کامل مسکن کم می شود، این گونه معامله چه صورت خواهد داشت؟
- اگر عدّه ای به قصد تشکیل صندوق قرض الحسنه مبلغی را ماهیانه از حقوق خود پس انداز کنند تا بعد از یک سال به همدیگر وام بدهند، آیا به این مبلغ بعد از گذشت یک سال خمس تعلّق می گیرد؟
- آیا گرفتن مبلغ بیشتر از تعرفه های تاکسی تلفنی یا مبلغ تاکسی متر از مسافر توسط رانندگان تاکسی جایز است؟ در صورتی که مسافر مبنی بر قیمت های مصوب سوار شده باشد، حکم آن چیست؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله سیستانی] بانک ها مبلغی را بعنوان مضاربه در اختیار افراد قرار میدهند و پس از مدت معینی مبلغ پرداختی را بعلاوه مبلغی ( معین شده از قبل) پس میگیرند آیا استفاده از این مبلغ برای ما صحیح است؟
- [آیت الله سیستانی] بانک ها مبلغی را بعنوان مضاربه در اختیار افراد قرار میدهند و پس از مدت معینی مبلغ پرداختی را بعلاوه مبلغی ( معین شده از قبل) پس میگیرند ایا استفاده از این مبلغ برای ما صحیح است؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] شخصی مبلغی پول در بانک مسکن گذاشته تا بعد از رسیدن به مبلغ معینی به او خانه بدهند، اگر بر این پول سال بگذرد، آیا خمس دارد؟
- [آیت الله سبحانی] مبلغی را به فردی دادم وی ماهیانه بدون هیچ قراردادی مبلغی معین سود پرداخت می کرد آیا گرفتن این مبلغ جایز است؟
- [آیت الله نوری همدانی] کسیکه مبلغی را بمدّت معیّنی در بانک گذاشته و امتیاز وامی را بدست آورده، آیا فروختن آن امتیاز به دیگری جایز است؟
- [آیت الله سبحانی] برخی بانکها برای ساخت مسکن، مبلغی پول با سود معینی به متقاضی پرداخت می کنند آیا این نوع عملیات بانکی جایز است؟
- [آیت الله سبحانی] اینجانب کاسب بازار هستم، یکی از دوستان مبلغی پول در اختیار من گذاشته تا در خرید و فروش شریک شود ولی چون سود مشخص نیست چگونه می توان مبلغ معیّنی به عنوان سود به وی داد؟
- [آیت الله خامنه ای] آیا جایز است ورثه، وصی را وادار به پرداخت مبلغ معیّنی برای قضای نماز و روزه از طرف میّت نمایند؟ و وصیّ در این مورد چه تکلیفی دارد؟
- [آیت الله خامنه ای] آیا جایز است مکلّف مبلغ معیّنی را تا مدّتی از شخصی قرض کند و ملک خود را به خاطر قرض، نزد او گرو بگذارد و سپس همان خانه را از مُرتهن به مبلغ معیّن و برای مدّت مشخصی اجاره کند؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] شخصی نذر کرده است مبلغی را برای امام حسین (علیه السلام) خرج دهد. آیا جایز است این مبلغ را برای ساخت زینبیه خرج کند؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر بانک بر حسب تقاضای سفارشدهنده مبلغ کالای مورد سفارش را تا مدت معینی مطالبه نکند و بابت آن مبلغی از سفارشدهنده بگیرد، خالی از اشکال نیست.
- اگر بخواهند میوهای را که روی درخت است، پیش از آنکه گُل آن بریزد بفروشند، باید چیزی از حاصل زمین، مانند سبزی را با آن بفروشند که در اصل، چیز دیگری معامله شود و فروختن میوه تابع و ضمیمه باشد و یا بهصورت شرط یا مصالحه در ضمن معامله دیگری باشد.
- جایز است بانک برای انجام عمل گشایش اعتبار و تعهدات مربوطه، مبلغی از سفارشدهنده و خریدار بهعنوان کارمزد دریافت کند و این عمل بانک را میتوان از نظر شرعی، نوعی عقد جعاله دانست؛ یعنی سفارشدهنده با بانک قرار میگذارد که اگر بانک عمل گشایش اعتبار را برای او انجام دهد، مبلغی را بهعنوان کارمزد به بانک بپردازد، و بانک پس از انجام عمل گشایش اعتبار، حق دارد که آن مبلغ را از او دریافت کند.
- اگر کسی بخواهد به بانک وام دهد در صورتی که بانک، کالا و جنسی را بیشتر از قیمت بازار از او بخرد بهشرط اینکه او مبلغ مورد نظر را به بانک قرض دهد، یا اینکه بانک کالا و جنسی را به کمتر از قیمت بازار به او بفروشد بهشرط اینکه مبلغی را تا مدت معینی به بانک قرض دهد، صحیح است و با این کار میتوان از ربا دور شد.
- کسی که میخواهد از بانک وام بگیرد، میتواند کالا و جنسی را از بانک و یا وکیل او به نسبت معینی، مثلاً ده درصد و یا بیست درصد از قیمت بازار گرانتر بخرد بهشرط اینکه بانک مبلغ مورد تقاضای او را تا مدت معینی به او قرض دهد.
- اگر مسجد خراب هم شود، نمیتوانند آن را بفروشند، یا داخل ملک و جاده نمایند.
- پدر و جد پدری طفل، در صورتی میتوانند مال طفل را بفروشند که برای او مفسده نداشته باشد.
- اگر کسی چیزی را وقف کند، از ملک او خارج میشود و خود او و دیگران نمیتوانند آن را ببخشند یا بفروشند و کسی هم از آن ملک ارث نمیبرد، ولی در بعضی از موارد بسیار نادر که در کتابهای مفصل بیان شده است بهطور استثنایی، فروختن آن جایز است.
- اگر آب مضافِ نجس، طوری با آب کر یا جاری مخلوط شود که دیگر به آن، آب مضاف نگویند، بلکه مردم بگویند آب است (بدون ضمیمه کردن کلمه دیگری به آن) پاک میشود.
- اول ماه به تلگراف ثابت نمیشود، مگر اینکه انسان بداند تلگراف از راهی بوده که شرعاً معتبر است، مثلاً دو نفر شاهد عادل شهادت دادهاند یا آنکه سبب اطمینان شود، اگرچه با ضمیمه نشانهها و امارات دیگر باشد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله وحید خراسانی] فروختن میوه یک سال قبل از ظهور ان بدون ضمیمه جایز نیست و فروختن میوه دو سال یا بیشتر از ان و همچنین فروختن میوه یک سال با ضمیمه جایز است و بعد از ظهور ان پیش از ان که دانه ببندد و گلش بریزد احتیاط مستحب ان است که چیزی از حاصل زمین مانند سبزیها یا مال دیگری با ان بفروشند و یا میوه بیشتر از یک سال را به او بفروشند
- [امام خمینی] بلیطهای بختآزمایی که متعارف شده است میفروشند به مبلغ معینی، پس از آن با قرعهکشی به اشخاصی که قرعه به نام آنها بیرون بیاید مبلغ معینی میدهند، خرید و فروش آنها جایز نیست و باطل است، و پولی را که در مقابل بلیط میگیرند، حرام است، و گیرنده ضامن است، و مبلغی را که از قرعهکشی به دست میآید، حرام است، و شخص گیرنده ضامن صاحبان واقعی آن مبلغ است.
- [امام خمینی] بریزد بفروشند باید چیزی که دارای مالیت و قابل فروش جداگانه و ملک فروشنده باشد با آن ضمیمه نمایند.
- [آیت الله علوی گرگانی] وام گرفتن از این بانکهای شخصی ووام دادن به آنها که در آن شرط سود و فائده شده باشد، جائز نیست وربا وحرام است، ولی میتوان با انجام دادن عملی که ذیلاً اشاره میشود، از ارتکاب به حرام و از ابتلأ به ربا دور شد و آن این که شخصی که میخواهد وام بگیرد، کالا وجنسی را از بانک و یا وکیل او به نسبت معیّنی 10% یا 20% از قیمت بازار گرانتر بخرد، بشرط این که بانک مبلغ مورد تقاضای او را تا مدّت معینی به او قرض دهد و یا این که کالا وجنسی را به بانک یا وکیل او به کمتر از قیمت بازار به نسبت معیّنی بفروشد، بشرط این که بانک مبلغ مورد تقاضای او را قرض دهد وهمینطور در عکس قضیه، اگر بخواهد وام به بانک دهد، بانک کالا و جنسی را بیشتر از قیمت بازار از او بخرد بشرط این که مبلغ مورد نظر را به بانک قرض دهد یا این که کالا وجنسی را به کمتر از قیمت بازار، بانک به او بفروشد بشرط این که مبلغی را تا مدّت معیّنی به بانک قرض دهد و با این کار میتواند از ربا دور شد. امّا فروختن مبلغی به ضمیمه چیزی بمبلغ بیشتری تا مدّت معیّنی، مانند این که یک صد تومان را به ضمیمه یک قوطی کبریت و یا یک عدد استکان مثلاً بفروشند به یک صد وده تومان به مدّت دو یا سه ماه یا بیشتر، جائز نیست واین عمل در واقع همان وام دادن با سود است که بصورت خرید وفروش انجام میشود و اما اگر واقعاً معامله جدی باشد اشکال ندارد.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر بخواهند میوهای را که بر درخت است، پیش از آن که دانه ببندد و گلش بریزد بفروشند، باید او را به تبع چیزی از حاصل زمین مانند سبزیها بفروشند، و همچنین است حکم بنابر احتیاط لازم اگر میوه بیش از یک سال را بفروشند. بلی، اگر با مشتری شرط کنند که میوه را پیش از دانه بستن بچیند، بدون ضمیمه معامله صحیح است.
- [آیت الله سیستانی] فروختن میوهای را که بر درخت است پیش از آنکه دانه ببندد و گلش بریزد نیز جایز است ، ولی باید با ضمیمه باشد ، به طوری که در مسأله پیش گفته شد ، و یا آنکه میوه بیشتر از یک سال را بفروشند .
- [آیت الله اردبیلی] اگر بخواهند میوهای را که بر درخت است، پیش از آن که گُل آن بریزد بفروشند، باید چیزی را که دارای مالیّت و قابل فروش جداگانه است و میتواند ملک فروشنده باشد، به آن ضمیمه نمایند.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر بخواهند میوه ای را که بر درخت است، پیش از آن که گلش بریزد بفروشند، باید چیزی که دارای مالیت و قابل فروش جداگانه و ملک فروشنده باشد با آن ضمیمه نمایند.
- [آیت الله وحید خراسانی] کار مزد معینی را که بانک بابت صدور ضمانت نامه از مقاطعه کار می گیرد جایز است و معامله بانک با مقاطعه کار به راههایی تصحیح می شود و از ان جمله این است که به صورت عقد اجاره باشد یعنی مقاطعه کار بانک را به مبلغ معینی برای عمل مذکور اجیر کند و یا به صورت عقد جعاله باشد که مقاطعه کار کارمزد را جعل مبلغی که در مقابل عمل در عقد جعاله قرار داده می شود در مقابل انجام عمل مذکور قرار دهد
- [آیت الله اردبیلی] اگر زنی مردی را وکیل کند که به مدّت و مبلغ معیّنی او را برای خود متعه نماید، چنانچه مرد او را به عقد دائم خود در آورد یا به غیر از مدّت یا مبلغی که معیّن شده او را متعه کند، وقتی آن زن فهمید اگر بگوید: (راضی هستم)، عقد صحیح است وگرنه باطل است.