هدیه
هديه دادن هر گاه كه به قصد جلب دوستی و محبت و بزرگداشت و يا به صلاح آوردن كسی داده شود كار بسيار پسنديدهای است.
اگر کسی به دیگری قرآنی را هدیه بدهد، آیا می تواند آن را پس بگیرد؟
بله.
بله.
پاسخ:
بله.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- چنان که فردی چیزی را به دیگری داده و چون هدیه دهنده مقلّد کسی است که در هدیه و بخشش قائل به خمس نیست، علم وجود دارد که خمس آن پرداخت نشده است. آیا ملک گیرنده می شود و آیا وی باید خمس آن را بدهد؟
- اگر ولیّ طفل مقلد مجتهدی باشد که خمس هدیه را واجب نمی داند، آیا پرداخت خمس هدیه ای که به بچه می دهند بر ولیّ واجب است؟
- اگر اوّل سال خمسی شخصی، اوّل فروردین باشد و در اسفند اجناسی خریداری کند تا ایّام عید به بستگانش هدیه بدهد، آیا به این اجناس خمس تعلّق می گیرد؟
- دفن کردن یا سوزاندن قرآنی که قابل استفاده نیست چه حکمی دارد؟
- گرفتن یا دادن هدیه به کفار چه حکمی دارد؟
- زن کارمندی است که با اجازه ی شوهر کار می کند و حقوق می گیرد. آیا می تواند حقوق خود را بدون اجازه ی شوهر مصرف کند یا صدقه بدهد یا به کسی هدیه بدهد؟ در تمام این موارد اجازه ی شوهر لازم است؟
- این که فرموده اید هبه و بخشش (مثل هدیه و جایزه و...)، بنابر احتیاط خمس دارد آیا مراد هدیه و بخششی است که چیز کم و کوچکی به حساب نیاید یا این که فرق نمی کند، چه کم باشد چه زیاد؟ در صورت اوّل (که مراد هبه و هدیه زیاد و ارزشمند است) اگر هبه و هدیه ای که کم ارزش است به تدریج ارزشمند شود چه طور؟
- استفاده از داستان های قرآنی برای آفرینش تجسّمی، به صورت تابلو و نقاشی و مجسمه چه حکمی دارد؟
- آیا ثواب اعمال واجبی مثل نماز و روزه را می توان برای دیگران هدیه کرد؟
- اگر هدیه از راه حرام باشد یا قبلاً به آن خمس تعلق گرفته باشد، حکمش چیست؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله سبحانی] قرآنی نفیس به من هدیه شده است اگر به قصد تبرّک و زینت در خانه نگهداری شود و چندین سال از آن استفاده نکنم خمس آن واجب است؟
- [آیت الله خامنه ای] اگر انسان از کسی هدیه درخواست بکند و شخص مقابل در رو در بایستی قرار بگیرد و از روی خجالت و به اکراه هدیه را به شخص طلب کننده بدهد آیا این هدیه غصبی می شود؟ حکم نماز خواندن با این هدیه چیست؟
- [امام خمینی] کسی که مجاز است سهم سادات را خودش بدهد چنانچه بخواهد چیزی بعنوان پیشکش و هدیه به سیّد مستحق بدهد جایز است یا خیر؟
- [آیت الله سبحانی] اگر مردی به همسر خود پول یا سکه یا پیراهنی هدیه بدهد، آیا به آنها خمس تعلّق می گیرد؟
- [سایر] چگونه میتوان از کتابهای قرآنی که در آخر آنها، رموز قرآنی وجود دارد، استفاده کرد؟
- [آیت الله خامنه ای] ج: در صورتی که هدیه دهنده بر اساس مقرّرات دولتی صلاحیت و اختیار آن را داشته باشد، دادن هدیه از اموال دولتی مانعی ندارد واگر دریافت کننده احتمال قابل توجهی بدهد که هدیه دهنده این صلاحیت و اختیار را دارد، اشکال ندارد که آن را از او بگیرد.
- [آیت الله سیستانی] در صورتیکه رسیدن بحق منوط به دادن رشوه نباشد بلکه تسریع در کار می شود چه حکمی دارد و آیا اگر بعنوان صدقه یا هدیه بدهد چطور ؟
- [سایر] 1. از نظر مفردات قرآنی، فرق بین (إنّ) و (أنّ) در استعمال چیست؟ 2. فرق بین (مودّت) و (محبّت) چیست (خصوصاً در استعمال قرآنی)؟ 3. فرق بین (مُلک) و (ملکوت) چیست (خصوصاً در استعمال قرآنی)؟
- [سایر] معنای کلمه قرآنی (أکواب) چیست؟
- [سایر] علت وجود مثالهای قرآنی چیست؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- فطره کسی که پیش از برآمدن هلال ماه شوال مهمان شخص دیگری شده است بر میزبان واجب است، بهشرط آنکه برای خوردن غذا به منزل او آمده باشد، ولو بعداً مانعی پیش آید که نتواند غذا صرف کند، اما اگر وقت رؤیت هلال، غذایی برای کسی هدیه بفرستد، در صورتی که اینگونه هدیه مستمر نبوده و صدق نانخور یا مهمان بر او نکند، فطره او بر هدیه دهنده واجب نیست، هر چند با مال او افطار کرده باشد.
- اگر چیزی را برای یکی از امامان نذر کند، چنانچه مصرف معینی را قصد کرده، باید به همان مصرف برساند، و اگر مصرف معینی را قصد نکرده، باید به فقرا و زوّار بدهد و یا مسجد و مانند آن بسازد و ثواب آن را به آن امام هدیه کند؛ و همچنین است اگر چیزی را برای امامزاده نذر کند.
- کسی که دیگری باید فطره او را بدهد، واجب نیست فطره خود را بدهد.
- اجیر باید خود را به جای میت فرض کند و عبادتهای او را به نیابت از او قضا نماید و یا به قصد بهجا آوردن آنچه بر عهده میت است، انجام دهد، ولی اگر عملی را انجام دهد و ثواب آن را برای میت هدیه کند کافی نیست.
- انسان اگرچه مخارج افراد تحت تکفل خود را از مال حرام بدهد، باید فطره آنان را از مال حلال بدهد.
- کسی که فقط به اندازه یک صاع (تقریباً سه کیلو) گندم و مانند آن دارد، مستحب است زکات فطره را بدهد و چنانچه افرادی تحت تکفّل داشته باشد و بخواهد فطره آنها را هم بدهد، میتواند به قصد فطره، آن یک صاع را به یکی از این افراد بدهد و او هم به همین قصد به دیگری بدهد و همینطور ادامه دهند تا به نفر آخر برسد، و بهتر است نفر آخر چیزی را که میگیرد به کسی بدهد که از خودشان نباشد.
- اگر نذر کند که به فقیر معینی صدقه دهد، نمیتواند آن را به فقیر دیگر بدهد، و اگر آن فقیر بمیرد باید به ورثه او بدهد.
- اگر از بچه یا دیوانه چیزی را غصب کند، باید آن را به ولیّ او بدهد و اگر از بین برود باید عوض آن را بدهد.
- کسی که سیّد نیست نمیتواند به سیّد فطره بدهد و حتی اگر سیّدی نانخور او باشد، نمیتواند فطره او را به سیّد دیگر بدهد.
- اگر فطره را از چیز معیوب بدهد کافی نیست.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مظاهری] چیزی را که انسان بابت زکات به فقیر میدهد لازم نیست به او بگوید که زکات است، بلکه اگر فقیر خجالت بکشد مستحب است به اسم هدیه بدهد ولی باید قصد زکات نماید.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر از غیر کسب، مالی به دست آورد، مثلاً چیزی به وصیت به او بدهند یا ببخشند یا هدیه کنند یا جایزه دهند اگر از مخارج سالش زیاد بیاید، خمس آن را هم باید بدهد.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر از غیر کسب؛ مالی به دست آورد؛ مثلا چیزی به او ببخشند؛ چنانچه از مخارج سالش زیاد بیاید و آن هدیه چیز کم یا کوچکی حساب نشود؛ خمس آن را باید بدهد.
- [آیت الله مکارم شیرازی] لازم نیست به سید گفته شود که این پول خمس است، بلکه می تواند به عنوان هدیه به او بدهد و نیت خمس کند، همچنین در مورد سهم امام که به اذن حاکم شرع به اشخاص مستحقی می دهد.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر کافر یا کسی که به خمس اعتقادی ندارد چیزی را به انسان هدیه بدهد انسان مالک آن می شود و لازم نیست خمس آن را بدهد. بلی اگر آنچه را که گرفته در طول سال صرف مؤونه او نشود و از درآمد سال او زیاد بیاید باید خمس آن را بپردازد.
- [آیت الله اردبیلی] چیزی را که انسان بابت زکات به فقیر میدهد، لازم نیست به او بگوید که زکات است، بلکه اگر فقیر خجالت بکشد، مستحب است به نحوی که دروغ نشود به اسم هدیه به او بدهد، ولی باید قصد زکات نماید؛ البته چنانچه اطمینان داشته باشد که فقیر به هیچ عنوان راضی به گرفتن زکات نیست، نمیتواند به او زکات بدهد.
- [آیت الله اردبیلی] اگر چیزی را که خُمس آن داده نشده به کسی هبه کنند یا ببخشند، خمس آن بر عهده هدیه دهنده است و هدیه گیرنده تمام آن را مالک میشود و بر عهده او چیزی نیست.
- [آیت الله اردبیلی] اگر برای خود امام علیهالسلام چیزی نذر کند، چنانچه مصرف معیّنی را قصد کرده باشد، باید به همان مصرف برساند و اگر مصرف معیّنی را قصد نکرده باشد، باید به فقرا و زوّار بدهد یا مسجد و مانند آن بسازد و ثواب آن را هدیه آن امام نماید و همچنین است اگر چیزی را برای امامزادهای نذر کرده باشد.
- [آیت الله سبحانی] اگر برای خود امام(علیه السلام) چیزی نذر کند، چنانچه مصرف معینی را قصد کرده، باید به همان مصرف برساند و اگر مصرف معینی را قصد نکرده، باید به زوار فقیر بدهد، یا مسجد و مانند آن بسازد و ثواب آن را هدیه آن امام نماید و همچنین است اگر چیزی را برای امامزاده ای نذر کند.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر برای خود امام علیه السلام چیزی نذر کند، چنان چه مصرف معینی را قصد کرده، باید به همان مصرف برساند، و اگر مصرف معینی را قصد نکرده باید به فقرا و زوار بدهد، یا مسجد و مانند آن بسازد، و ثواب آن را هدیه آن امام نماید، و هم چنین است اگر چیزی را برای امام زاده ای نذر کند.