عقد نکاح
نکاح در لغت بنابر مشهور به معنی وطی است. پس استعمال آن در عقد و تزویج مجاز خواهد بود.
زن ضمن عقد نکاح شرط می کند که شوهر هیچ گونه استمتاعی از او نبرد. آیا این شرط خلاف مقتضای عقد است یا صحیح و نافذ است؟
در محدوده ای که عقلایی باشد و سفهی نباشد، نافذ است.
در محدوده ای که عقلایی باشد و سفهی نباشد، نافذ است.
عنوان سوال:
زن ضمن عقد نکاح شرط می کند که شوهر هیچ گونه استمتاعی از او نبرد. آیا این شرط خلاف مقتضای عقد است یا صحیح و نافذ است؟
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- در عقد ازدواج موقّت، آیا شرط نفقه نافذ است؟
- آیا شوهر ضمن عقد ازدواج می تواند عدم انفاق را، به معنی اسقاط حقّ نفقه شرط کند؟
- آیا قرار دادن شرط وکالت طلاق در عقد ازدواج برای فرد ثالث صحیح است؟
- اگر بعد از واقع شدن عقد، زن و شوهر در دوام و انقطاع ازدواج اختلاف نظر پیدا کنند، ازدواج آن ها چه صورتی پیدا می کند؟
- زن و شوهر غیر مسلمان که در آن واحد با هم مسلمان شوند، آیا باید صیغه عقد نکاح را جاری کنند؟
- هر گاه در مضاربه که به مقتضای اطلاق آن، خسارت به عهده ی مالک است، مالک شرط کند که خسارت به عهده ی عامل باشد، شرط صحیح است یا نه؟
- آیا زن می تواند در عقد نکاح شرط کند که بعد از ازدواج شرایطی را تعیین کند به این معنا که ضمن عقد نکاح شرط مطلق بگذارد که بعد از ازدواج مصادیق آن را مشخص کند که از طرف مرد لازم الاجرا باشد؟
- آیا در ازدواج با شوهر خاله، اجازه خاله شرط است؟
- مردی ضمن عقد شرط کرده بود که ازدواج مجدد ننماید، آیا در صورت تخلف و تجدید فراش، زن حق فسخ عقد را دارد یا مرد فقط عمل حرامی مرتکب شده است؟
- شرط بندی بین زن و شوهر چه حکمی دارد؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [سایر] آیا زن میتواند در ضمن عقد ازدواج، شرط کند که شوهر او همسر دوم اختیار نکند؟
- [سایر] آیا زن میتواند در ضمن عقد ازدواج، شرط کند که شوهر او همسر دوم اختیار نکند؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] ایا در عقد موقت میتوان شرط کرد که اموری انجام نشود مثلا نزدیکی یا لمس یا بوسه یا حتا نگاه؟ وصرفا محرمیت باشد؟لطفا محدوده این شرایط را بفرمایید که تا کجا خلاف مقتضای عقد است؟
- [آیت الله بروجردی] زن مطلّقه را بعد از انقضای یک ماه از طلاق، شخصی خواستگاری نمود و زن به انقضای عدّه و شرط اقرار نمود و عقد نکاح را جاری کردند و بعد زن اظهار نمود که عادتش در حیض دیدن خون هر ماهی یک دفعه است، آیا نکاح مزبور با اقرار سابق زن صحیح است، یا این که اظهار او بعدِ خلاف آن، یا تبیّن خلاف به امکان جهل موضوعاً و حکماً باطل است و موجب حرمت ابدیّه است؟
- [آیت الله علوی گرگانی] در نکاح منقطع آیا شرط توارث یا ارث بردن از یک طرف فقط صحیح و نافذ است؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] دختری به عقد کسی درآمده است. پس از عقد معلوم شده دارای عیبی است که مانع از دخول است و شوهر فوراً و بدون هیچ گونه تصرفی نکاح را فسخ کرده، آیا به زن مهر تعلّق می گیرد؟
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر زن در عقد دائم یا موقّت با شوهر خود شرط کند که با او نزدیکی نکند آیا این شرط صحیح است و بر فرض صحّت اگر شوهر با او نزدیکی کند زنا حساب میشود؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا زن می تواند در ازدواج موقت شرط کند که شوهر نفقه او را بپردازد؟ در عقد خارج لازم دیگر چطور؟
- [سایر] می دانیم که اگر بکارت زن در عقد شرط شود و بعد از عقد معلوم شود زن باکره نیست، شوهر حق فسخ عقد را دارد. حال: 1.اگر در عقد به چنین شرطی تصریح نشود، آیا این امر بطور عرفی جزو شرایط ضمن عقد نمی باشد؟ 2. در صورت شرط کردن، آیا اگر پرده بکارت (قبل یا بعد از عقد) به غیر از ارتباط زناشویی از بین رفته باشد، باز هم برای شوهر حق فسخ عقد باقیست؟
- [آیت الله سبحانی] اگر زوجه در ضمن عقد نکاح شرط نماید که هرگاه شوهر زن دیگری بگیرد زن وکیل در طلاق باشد آیا زوج می تواند شخص دیگری را به عنوان وکیل به زوجه ضمیمه کند که زن نتواند مستقلاً طلاق دهد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر زن در عقد با مرد شرط کند که او را از شهر بیرون نبرد و مرد هم قبول کند، نباید زن را از آن شهر بیرون ببرد.
- ولیّ یا وکیل زن یا مرد که صیغه عقد را میخوانند، باید زن و شوهر را به قصد و لفظ معین کنند و در صورتی که زن یا شوهر به لفظ یا قصد معین نشود، چه از روی غفلت باشد یا با قصد خلاف، عقد باطل است.
- زنی که صیغه میشود اگر در عقد شرط کند که شوهر با او نزدیکی نکند، عقد و شرط او صحیح است و شوهر فقط میتواند، لذتهای دیگر از او ببرد، ولی اگر بعداً به نزدیکی راضی شود، شوهر میتواند با او نزدیکی نماید.
- اگر انسان بداند زنی شوهر دارد و با او ازدواج کند، باید از او جدا شود و بعداً هم نمیتواند او را برای خود عقد کند، مگر اینکه نداند زن شوهر دارد و با او هم نزدیکی نکرده باشد، که در این صورت فقط عقد باطل است، ولی بعد از طلاق او و تمام شدن ایام عدّه، ازدواج با آن زن، بنابر اظهر مانعی ندارد.
- اگر در عقد مساقات شرط کنند که مالک تمام کار مساقات را انجام دهد، عقد باطل است؛ زیرا با مقتضای عقد مساقات مخالفت دارد، چون در این عقد، عامل در مقابل کاری که انجام میدهد استحقاق سهمی از محصول را پیدا میکند و بدون کار حقی ندارد.
- بنابر احتیاط روزه مستحبی برای زن، بدون اذنِ شوهر صحیح نیست، چه منافات با حق شوهر داشته باشد و چه نداشته باشد، و اگر شوهر بهخاطر منافات با حقش، زن را از روزهای که بهنحوی بر خود واجب نموده منع کند، در صورتی که وقت روزه وسعت دارد زن نباید روزه بگیرد، ولی اگر وقت روزه تنگ شود اذن شوهر شرط نیست.
- اگر زن از شوهر قبلی دختری داشته باشد، شوهر فعلی میتواند آن دختر را برای پسر خود که از آن زن نیست عقد کند، و نیز اگر دختری را برای پسر خود عقد کند، میتواند با مادر آن دختر ازدواج نماید.
- اگر زن و مرد یا یکی از آن دو را به ازدواج مجبور نمایند و بعد از خواندن عقد راضی شوند و بگویند به آن عقد راضی هستیم، عقد صحیح است.
- اگر صیغه عقد دائم را خود زن و مرد بخوانند و اول زن بگوید: (زَوَّجْتُکَ نَفْسِی عَلَی الصِّدَاقِ الْمَعْلُوم)؛ یعنی: (خود را زن تو نمودم به مهری که معین شده)، و پس از آن مرد بلافاصله بگوید: (قَبِلْتُ التَّزوِیجْ)، یعنی: (ازدواج را قبول کردم)، عقد صحیح است، و اگر دیگری را وکیل کنند که از طرف آنها صیغه عقد را بخواند، چنانچه مثلاً اسم مرد احمد و اسم زن فاطمه باشد و وکیل زن بگوید: (زَوَّجْتُ مُوَکِّلَتِی فَاطِمَة، مُوَکلَکَ اَحْمَد، عَلَی الصِّداقِ الْمَعْلُوم)، و سپس وکیل مرد بلافاصله بگوید: (قَبِلْتُ لِمُوَکِّلِی اَحْمَد، عَلَی الصِّداقِ)، صحیح میباشد.
- اگر زنی را برای خود عقد کند، دائم باشد، یا غیر دائم، تا وقتی که آن زن در عقد اوست، نمیتواند با خواهر آن زن، ازدواج نماید.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه زن در عقد شرط کند که شوهر او را از فلان شهر بیرون نبرد، مرد نمی تواند او را از آن شهر بیرون ببرد مگر با رضایت او.
- [آیت الله مظاهری] وکالت عقد جایز است و هر یک از دو طرف میتواند آن را به هم بزند مگر اینکه در ضمن عقد لازمی، شرط شده باشد، مثلاً در ضمن عقد نکاح شرط کنند که زن وکیل باشد که اگر مرد نفقه نداد زن از طرف شوهر خود را طلاق دهد، که در این صورت شوهر حقّ ندارد او را عزل نماید.
- [امام خمینی] اگر زن در عقد با مرد شرط کند که او را از شهری بیرون نبرد و مرد هم قبول کند نباید زن را از آن شهر بیرون ببرد.
- [آیت الله علوی گرگانی] زنی که صیغه میشود اگر در عقد شرط کند که شوهر با او نزدیکینکند، عقد وشرط او صحیح است وشوهر فقط میتواند لذّتهای دیگر از او ببرد ولی اگر بعد به نزدیکی راضی شود، شوهر میتواند با او نزدیکی نماید.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر زن در عقد با مرد شرط کند که او را از شهری بیرون نبرد و مرد هم قبول کند نباید زن را از آن شهر بیرون ببرد.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر زن در عقد با مرد شرط کند که او را از شهر بیرون نبرد و مرد هم قبول کند ؛ نباید زن را از آن شهر بیرون ببرد .
- [آیت الله اردبیلی] اگر زن در عقد با مرد شرط کند که او را از شهری بیرون نبرد و مرد هم قبول کند، نباید زن را از آن شهر بیرون ببرد.
- [آیت الله بروجردی] اگر زن در عقد با مرد شرط کند که او را از شهری بیرون نبرد و مرد هم قبول کند، نباید زن را از آن شهر بیرون ببرد.
- [آیت الله سیستانی] زنی که متعه میشود ، اگر در عقد شرط کند که شوهر با او نزدیکی نکند ، عقد و شرط او صحیح است ، و شوهر فقط میتواند لذتهای دیگر از او ببرد ، ولی اگر بعداً به نزدیکی راضی شود ، شوهر میتواند با او نزدیکی نماید ، و همچنین است حکم در عقد دائم .
- [آیت الله سبحانی] زنی که صیغه می شود اگر در عقد شرط کند که شوهر با او نزدیکی نکند، عقد و شرط او صحیح است و شوهر فقط می تواند لذت های دیگر از او ببرد، ولی اگر بعداً به نزدیکی راضی شود، شوهر می تواند با او نزدیکی نماید.