خانواده
خانواده، اولین نهاد اجتماعی و کوچکترین واحد تشکیل دهنده جامعه است.
مرسوم است داماد، مقداری پول به عنوان شیربها به خانواده ی عروس می دهد و آنان با آن پول جهیزیه می خرند و به عروس می دهند. آیا این لوازم شرعا متعلّق به عروس است یا داماد؟
به کیفیت جعل شیربها بستگی دارد.
به کیفیت جعل شیربها بستگی دارد.
عنوان سوال:
مرسوم است داماد، مقداری پول به عنوان شیربها به خانواده ی عروس می دهد و آنان با آن پول جهیزیه می خرند و به عروس می دهند. آیا این لوازم شرعا متعلّق به عروس است یا داماد؟
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- معمولاً خانواده ی عروس بعد از عقد و عروسی، برای دخترشان هدایایی می برند. پس از جدا شدن این عروس و داماد یا مرگ عروس این هدایا متعلّق به چه کسی است؟
- اگر علاوه بر جهیزیّه که پدر به دختر خود می دهد، دیگران هدایایی به عروس و داماد بدهند و اتّفاقا عروس و داماد در تصادف فوت نمایند، لکن زوج چند ساعت پس از عروس فوت نماید، حکم این اموال چیست؟
- در هنگام ازدواج، پدر یا اقوام عروس علاوه بر مهریه، پول زیادی به عنوان های مختلف، مثل: جعاله، شیربها، مهر حاضر، پدر وکیلی و تهیه ی جهیزیه می گیرند، لطفا حکم آن را بیان فرمایید.
- عقدنامه باید نزد چه کسی باشد؟ خانواده ی عروس یا نزد خود داماد؟
- آیا زن می تواند در عقد ازدواج شرط کند که داماد علاوه بر مهریه، مقداری پول هم به پدر یا مادر عروس بدهد؟ آیا چنین شرطی لازم الوفاء است؟
- دختری که کارمند است و در خانه ی پدر زندگی می کند، مقداری از حقوق ماهیانه ی خود را جهت تهیه ی جهیزیه مصرف و مقداری از آن را هم جهت سایر لوازم زندگی برای تکمیل جهیزیه پس انداز می کند. آیا پرداخت خمس بر او واجب است؟
- اکثر خانواده ها جهت تهیه ی جهیزیه ی دخترانشان اقدام به خرید وسایل و لوازم در چندین سال قبل از ازدواج می نمایند که تا زمان ازدواج، آن وسایل بدون استفاده می ماند. آیا خمس بر آن ها تعلّق می گیرد؟
- مقداری پول صدقه که به صورت امانت در اختیار کسی گذاشته شده بود تا به مستحقّ برساند، اشتباهی با پول هدیه ای دیگر به سیّد رسانده شده است. مقدار پول صدقه نیز مشخّص نیست. بفرمایید تکلیف این شخصی که صدقه را به سیّد داده است چیست؟ در ضمن خانواده ی سیّد مذکور همگی سیّد و سیّده فقیر هستند و غیر سیّد در خانواده ندارند و پس گرفتن پول داده شده میسّر نیست؟
- دختری که خود و خانواده اش نمی توانند یک جا جهیزیه او را تهیه کنند و خود و یا پدرش مقداری از درآمد ماهیانه خود را برای تهیه جهیزیه پس انداز می کنند که بعد از یک یا چند سال آن را خریداری کنند، آیا به این پس انداز و سود بانکی آن خمس تعلق می گیرد؟ در مورد تهیه وسایل زندگی برای پسر چه طور؟
- فردی مقداری پول خمس داده شده دارد یا پولی دارد که متعلّق خمس نمی باشد. در بین سال مقداری از آن را به نیّت پرداخت قرض، خرج می کند که از درآمد سال، آن مقدار خرج شده را جبران کند. آیا این کار اشکال دارد؟ آیا به مبلغی از درآمد سالانه که به جای آن مقدار خرج شده، برداشته است خمس تعلّق می گیرد؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [سایر] در برخی محیطها، مرسوم است که خانواده عروس، پولی را به عناوین مختلف (مانند شیربها) از داماد میگیرند، حکم آن چیست؟
- [آیت الله نوری همدانی] خانوادهای با پول شیربهائی که از داماد گرفتهاند برای عروس جهیزیه خریدهاند پس از چندی امر آنان منجر به طلاق شده است. حال هنگام جدایی آیا لوازم و جهیزیه خانه از آن شوهر است یا زن؟
- [آیت الله سیستانی] می خواستم بدانم که طلایی که خانواده داماد سر عقد به عروس هدیه می دهند متعلق به عروس است یا به داماد ؟
- [سایر] براساس عرف جامعه، موقع رقصیدن عروس و داماد، مهمانان و بخصوص خانواده عروس و داماد به آن ها شاد باش نقدی می دهند. می خواهم بدانم دادن این شاد باش نقدی به عروس وداماد چه حکمی دارد؟ آیا این پول حرام است؟ همچنین اگر عروس و داماد این شادباش نقدی را بگیرند آیا پول حرامی را قبول کرده اند و گناهی مرتکب شده اند؟
- [آیت الله خامنه ای] با توجه به فتوای امام خمینی(قدّس سرّه) در مسأله جهیزیه عروس که دختر هنگام ازدواج به خانه شوهر می برد، اگر در منطقه ای رسم براین باشد که خانواده داماد اقدام به تهیه و تأمین اثاثیه و لوازم خانه کنند و به مرور زمان و به تدریج به تهیه آن لوازم بپردازند و سال بر آنها بگذرد، چه حکمی دارد؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] در هنگام ازدواج، پدر یا اقوام عروس علاوه بر مهریه، پول زیادی به عنوانهای مختلف، مثل: جعاله، شیربها، مهر حاضر، پدر وکیلی، تهیه جهیزیه می گیرند. لطفاً حکم آن را بیان کنید؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] عقدنامه باید نزد چه کسی باشد؟ خانواده عروس یا نزد خود داماد؟
- [سایر] آیا خانواده عروس، میتواند برای داماد حلقه و انگشتر طلا تهیه کند؟
- [آیت الله سبحانی] اگر جهیزیه عروس مدتی در خانه شوهر به هر علت مورد بهره برداری نشود،آیا متعلق خمس می شود؟
- [آیت الله سبحانی] اگر جهیزیه عروس مدتی در خانه شوهر به هر علت مورد بهره برداری نشود،آیا متعلق خمس می شود؟
مسائل مرتبط از این مرجع
مسئله مرتبط یافت نشد
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله جوادی آملی] .اگر کسی حیوانی را خرید و پس از ذبح، مقداری پول یا چیز با ارزشی از شکم ش پیدا شد، باید به مالک یا مالکا ن قبلی که در روزهای اخیر مالک این حیوان بوده اند, معرفی کند، اگر اظهار بی اطلاعی کردند, باید به سایر افرادی که قبلاً مالک آن بودند , معرفی نماید و اگر صاحبش پیدا نشد، متعلق به یابنده است و خمس ندارد; همچنین است اگر ماهی را از صیادی خرید و در شکم آن گوهری پیدا کرد، اگر آن گوهر طبیعی بود متعلق به یابنده است و خمس ندار د. چنانچه آن گوهر، ساخت بشر با شد باید به فروشنده مراجعه کند، اگر ادعای ملکیت کرد بدون بینه به او می پردازد و اگر اظهار بی اطلاعی کرد، با داشت ن م الک قبلی باید به او مراجعه کند؛ ولی اگر مالک قبلی نداشت و از دریا صید کرده بود، در این صورت مال یابنده است و خمس ندارد. اشیای به دست آمده از شکم ماهیهای پرورشی
- [آیت الله اردبیلی] حقّ به هم زدن معامله را در اصطلاح (خیار) میگویند و خریدار و فروشنده در یازده صورت میتوانند معامله را به هم بزنند: اوّل:آن که فروشنده یا خریدار از مجلس معامله متفرّق نشده باشند و این حق را (خیار مجلس) میگویند. دوم:آن که فروشنده یا خریدار مغبون شده باشد که به آن (خیار غَبْن) میگویند. سوم:در معامله توافق کنند که تا مدّت معیّنی هر دو یا یکی از آنان و یا شخص دیگری بتوانند معامله را به هم بزند که به آن (خیار شرط) میگویند. چهارم: فروشنده یا خریدار، مال خود را بهتر از آنچه که هست نشان دهد و کاری کند که قیمت مال در نظر مردم زیاد شود که به آن (خیار تدلیس) میگویند. پنجم:در ضمن معامله انجام یا ترک کاری و یا ویژگی خاصی شرط شده باشد، ولی فروشنده یا خریدار به آن شرط عمل نکند که در این صورت دیگری میتواند معامله را به هم بزند و به این حق (خیار تخلّف شرط) میگویند. ششم:در جنس یا عوض آن عیبی باشد که در این صورت طرف مقابل (خیار عیب) دارد. هفتم: معلوم شود بخشی از کالای فروخته شده، متعلّق به دیگری است که اگر صاحب آن به معامله راضی نشود، خریدار میتواند معامله را به هم بزند یا پول آن مقدار را از فروشنده بگیرد و نیز اگر معلوم شود مقداری از چیزی که خریدار به عنوان بهای کالا پرداخته، از آنِ شخص دیگری است و صاحب آن راضی نشود، فروشنده میتواند معامله را به هم بزند یا عوض آن مقدار را از خریدار بگیرد، در این صورت اگر مال شخص دیگر با مال فروشنده یا خریدار ممزوج باشد، (خیار شرکت) وگرنه (خیار تَبَعُّض صَفْقه) وجود دارد. هشتم:فروشنده خصوصیّات جنس معیّنی را که مشتری ندیده به او بگوید، بعد معلوم شود به گونهای که گفته نبوده است که در این صورت مشتری میتواند معامله را به هم بزند و نیز اگر مشتری خصوصیّات عوض معیّنی را که میدهد بگوید و بعد معلوم شود به گونهای که گفته نبوده است، فروشنده میتواند معامله را به هم بزند و به این خیار (خیار رؤیت) میگویند. نهم: مشتری پول کالایی را که نقدا خریده تا سه روز ندهد و فروشنده هم کالا را تحویل ندهد که اگر مشتری شرط نکرده باشد که دادن پول را تأخیر بیندازد و شرط تأخیر در تحویل کالا هم نشده باشد، فروشنده میتواند معامله را به هم بزند؛ ولی اگر جنسی که خریده مثل بعضی از میوهها باشد که اگر یک روز بماند ضایع میشود، چنانچه تا شب پول آن را ندهد و شرط نکرده باشد که دادن پول را تأخیر بیندازد و شرط تأخیر در تحویل جنس هم نشده باشد، فروشنده میتواند معامله را به هم بزند و این خیار را (خیار تأخیر) مینامند. دهم:در صورتی که حیوانی را خریده باشد، خریدار تا سه روز میتواند معامله را به هم بزند که به این حق (خیار حیوان) میگویند. یازدهم: فروشنده نتواند کالایی را که فروخته تحویل دهد، مثلاً اسبی که فروخته فرار کند که در این صورت مشتری میتواند معامله را به هم بزند و این خیار را (خیار تعذّر تسلیم) مینامند و برخی احکام اینها در مسائل آینده گفته خواهد شد.